Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Lễ Sen Dolta của đồng bào Khmer: Thắt chặt tình đoàn kết cộng đồng

Tào Đạt - 11:37, 10/10/2024

Những ngày qua, trên khắp các phum sóc, các chùa trong vùng đồng bào Khmer các tỉnh Nam Bộ đang nhộp nhịp không khí của Lễ Sen Dolta. Phong tục này mang đậm tính nhân văn và giáo dục đạo đức, nhắc nhở về lòng hiếu thảo với ông bà, cha mẹ; đồng thời, tri ân những anh hùng đã đóng góp cho công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước và thắt chặt hơn nữa tình đoàn kết trong cộng đồng.

Đồng bào Khmer làm Lễ cầu siêu tại chùa trong dịp Lễ Sene Dolta
Đồng bào Khmer làm Lễ cầu siêu tại chùa trong dịp Lễ Sene Dolta

Phong tục đẹp gắn kết cộng đồng

Theo tiếng Khmer, từ “Sen” có nghĩa là cúng, còn “Dol” có nghĩa là bà, “Ta” nghĩa là ông. Lễ Sen Dolta của đồng bào dân tộc Khmer thể hiện tấm lòng thành kính với ông bà, tổ tiên đã khuất. Dịp lễ này, trong gia đình có người đi làm ăn hay đi học xa nhà sẽ tranh thủ về sum vầy.
Lễ Sen Dolta được tổ chức từ ngày 29/8 đến 1/9 Âm lịch hằng năm, với nhiều nghi thức trang nghiêm mang đậm nét văn hóa đặc trưng riêng của đồng bào Khmer. Do đó, việc chuẩn bị Lễ Sen Dolta được đồng bào thực hiện hết sức chu đáo. Tại các chùa sẽ treo cờ phướn, quét dọn khuôn viên, sơn và duy tu những tháp đựng cốt… Các gia đình thì dọn dẹp nhà cửa, bàn thờ và chuẩn bị nhiều món ăn truyền thống để dâng cúng ông bà, tổ tiên.
Lễ Sen Dolta xưa kia được tiến hành trong 3 tháng mưa, nhưng nay được rút ngắn, tùy theo điều kiện của từng chùa, bổn đạo. Phong tục này với các nghi lễ chính, gồm: Lễ đặt cơm vắt, Lễ cúng tiếp đón ông bà, Lễ tựu hội và Lễ tiễn ông bà.
Bà con về chùa vào Lễ Sen Dolta.
Bà con về chùa vào Lễ Sen Dolta

Với các nghi lễ này thì nghi thức “cúng” ông bà quan trọng nhất, tuy nhiên hiện nay nhiều người có quan niệm “cúng” không thể đến với người thân quá vãng mà phải dâng thức ăn để nhà sư đọc kinh hồi hướng họ mới thọ hưởng được. Bởi vậy, một hoạt động không thể thiếu của đồng bào Khmer trong dịp này là lên lễ chùa.

Ông À cha Kim Sắc, trú tại xã Tân Sơn, huyện Trà Cú, tỉnh Trà Vinh chia sẻ: “Theo quan điểm của người Khmer, hình thức cúng kiến không thể đến với người quá cố, chỉ qua nhà sư đọc kinh mới đến được. Tùy theo kinh tế gia đình và số lượng nhà sư trong chùa, nếu chùa ít sư thì thỉnh 1 - 2 vị, còn nhiều thì thỉnh 3 - 4 vị về độ cơm, đọc kinh hồi hướng cho ông bà”.
Ông Thạch Suông, trú tại Phường 7, TP. Trà Vinh cho biết, mặc dù có thỉnh nhà sư đọc kinh hồi hướng nhưng gia đình vẫn làm mâm cơm cúng ông bà, đặc biệt trong nghi thức cúng tiễn không thể thiếu muối, gạo, quần áo, vật dụng...
“Nói chung hầu hết gia đình dân tộc Khmer đều tiến hành nghi thức cúng ông bà. Tùy theo khả năng, có gia đình chỉ cúng, lại có gia đình vừa thỉnh nhà sư vừa cúng. Nhất là lễ thứ 2 - Lễ cúng ông bà và trong Lễ tiễn đưa ông bà có người còn cúng cả quần áo, gạo, tiền”, ông Thạch Suông nói.
Nghi thức dâng cơm ngày Sen Dolta.
Nghi thức dâng cơm ngày Sen Dolta

Bảo tồn và phát huy

Trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm, văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer đã khẳng định được vị trí quan trọng trong đời sống xã hội, là kho tàng vô giá trong di sản văn hoá của quốc gia, dân tộc. Trong đó, Lễ Sen Dolta hiện có nhiều thay đổi so với trước đây, cả về thời gian lẫn cách thức thực hiện. Tuy vậy, những nghi thức quan trọng mang tính truyền thống vẫn được lưu giữ, bảo tồn và phát huy.

Hoà thượng Đào Như, Viện trưởng Học viện Phật giáo Nam tông cho biết: Cùng với chính trị, kinh tế và xã hội, thì văn hóa là một trong các trụ cột phát triển đất nước. Lễ Sen Dolta được bảo tồn qua năm tháng, trở thành thói quen trong đời sống của đồng bào Khmer, được tiếp nối từ thế hệ này qua thế hệ khác.

Dân tộc Khmer có nền văn hóa phát triển đa dạng gắn liền với những tín ngưỡng mang sắc thái riêng biệt.
Dân tộc Khmer có nền văn hóa phát triển đa dạng gắn liền với những tín ngưỡng mang sắc thái riêng biệt

Những năm qua, nhờ triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình, chính sách của Đảng và Nhà nước, đặc biệt, việc triển khai thực hiện Dự án 6 về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch" thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình MTQG 1719), đã góp thêm nguồn lực quan trọng thúc đẩy quá trình gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Khmer.

Nhiều địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long cũng đã và đang tiến hành bảo tồn, trùng tu các ngôi chùa Khmer, phê duyệt nhiều đề án bảo tồn và phát huy giá trị truyền thống dân tộc Khmer trên địa bàn. Đồng thời, có nhiều hoạt động thăm hỏi, tạo điều kiện tốt nhất để đồng bào đón Lễ Sen Dolta an toàn, lành mạnh, đoàn kết.

Trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm, văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer đã khẳng định được vị trí quan trọng trong đời sống xã hội, là kho tàng vô giá trong di sản văn hoá của quốc gia, dân tộc. Trong đó, Lễ Sen Dolta hiện có nhiều thay đổi so với trước đây, cả về thời gian lẫn cách thức thực hiện. Tuy vậy, những nghi thức quan trọng mang tính truyền thống vẫn được lưu giữ, bảo tồn và phát huy.


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Kon Tum: Dự án 6, góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào DTTS

Kon Tum: Dự án 6, góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào DTTS

Nhằm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch, tỉnh Kon Tum đã triển khai có hiệu quả Dự án 6, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719).
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.