Lâm Đồng: Triển khai hiệu quả Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi

Kết quả nổi bật trên nhiều lĩnh vực

Đắk Nông trước đây là một trong những địa phương có tỷ lệ đồng bào DTTS cao, chiếm hơn 33% dân số toàn tỉnh. Phần lớn đồng bào sinh sống ở các xã vùng sâu, vùng xa, trong đó nhiều khu vực thuộc diện đặc biệt khó khăn, thiếu thốn về hạ tầng, đất ở, đất sản xuất và dịch vụ xã hội cơ bản. Giai đoạn 2021 - 2025, Chương trình MTQG 1719 tỉnh có tổng vốn là hơn 700 tỷ đồng, bao gồm nguồn vốn Trung ương, ngân sách địa phương và xã hội hóa được huy động linh hoạt.

Xác định Chương trình MTQG 1719 là giải pháp trọng tâm, lâu dài để giải quyết căn cơ các vấn đề nghèo đói, chênh lệch vùng miền, phát huy nội lực và tiềm năng của đồng bào DTTS. Ngay từ đầu giai đoạn I, tỉnh đã khẩn trương ban hành kế hoạch triển khai, phân công rõ trách nhiệm cho các sở, ngành, địa phương; chú trọng công tác rà soát, xác định đúng đối tượng, đúng địa bàn ưu tiên, bảo đảm tính công khai, minh bạch.

Chương trình gồm 10 dự án thành phần, tập trung vào các nội dung cấp thiết như: Hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nhà ở, nước sinh hoạt; phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị; đầu tư hạ tầng thiết yếu; nâng cao chất lượng giáo dục, y tế; bảo tồn văn hóa truyền thống; xây dựng đội ngũ cán bộ người DTTS; ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số. Tỉnh ưu tiên tập trung nguồn lực cho những khu vực khó khăn nhất, đảm bảo nguyên tắc đầu tư có trọng tâm, trọng điểm để tạo chuyển biến rõ nét, bền vững.

Sau hơn 3 năm triển khai, chương trình đã mang lại những thay đổi tích cực trên nhiều lĩnh vực. Về hạ tầng, hàng trăm km đường giao thông nông thôn được mở mới, nâng cấp, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương, học sinh đến trường và kết nối các bon, buôn với trung tâm xã. Nhiều công trình cấp nước sinh hoạt được đầu tư, đưa vào sử dụng, góp phần cải thiện điều kiện vệ sinh và sức khỏe cho người dân. Đến cuối năm 2024, 100% xã vùng đồng bào DTTS có đường ô tô cứng hóa đến trung tâm, hơn 70% thôn buôn có đường đạt chuẩn kỹ thuật.

Chị H’Bi Mlô, người dân bon Bu Prăng, xã Quảng Trực chia sẻ: “Trước kia, đường vào bon lầy lội, mùa mưa trơn trượt, học sinh đi học rất khó khăn. Từ khi có đường bê tông, đời sống người dân đổi thay rõ rệt, việc vận chuyển nông sản thuận tiện hơn nhiều”.

Về nhà ở, hàng trăm hộ dân nghèo được hỗ trợ xây dựng nhà kiên cố theo tiêu chí ba cứng (nền cứng, khung - tường cứng, mái cứng), góp phần ổn định chỗ ở và bảo đảm an toàn trong mùa mưa bão. Ngoài ra, hàng ngàn hộ được cấp đất ở, đất sản xuất, hoặc hỗ trợ chuyển đổi nghề, đào tạo kỹ năng, góp phần giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập.

Lĩnh vực sản xuất và phát triển sinh kế cũng ghi nhận nhiều chuyển biến tích cực. Thông qua các mô hình hỗ trợ sản xuất theo chuỗi giá trị, người dân được cấp giống cây trồng, vật nuôi, phân bón, tập huấn kỹ thuật canh tác. Nhiều mô hình như trồng cà phê bền vững, hồ tiêu, rau an toàn, chăn nuôi bò sinh sản… đã mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt.

Cùng với đó, Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh, đã kịp thời triển khai các chương trình tín dụng ưu đãi theo Nghị định số 28/2022/NĐ-CP, tạo điều kiện cho hàng ngàn hộ đồng bào DTTS vay vốn phát triển kinh tế.

Anh Điểu Blưi, người dân xã Tà Đùng cho biết: “Gia đình tôi được vay vốn để nuôi bò và cải tạo vườn cà phê. Từ một hộ khó khăn, nay chúng tôi đã có thu nhập ổn định, chuẩn bị mở rộng chăn nuôi thêm”.

Đổi mới tư duy, hướng đến phát triển bền vững

Song song với phát triển kinh tế, các địa phương chú trọng các hoạt động gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Các lễ hội truyền thống, nghệ thuật cồng chiêng, nghề dệt thổ cẩm… được khôi phục, tổ chức thường xuyên gắn với phát triển du lịch cộng đồng. Một số trường dân tộc nội trú lồng ghép giáo dục văn hóa truyền thống trong chương trình học, góp phần bồi đắp bản sắc dân tộc cho thế hệ trẻ.

Bên cạnh đó, chuyển đổi số bước đầu được triển khai đến các địa bàn vùng sâu, vùng xa. Cán bộ thôn, xã được tập huấn sử dụng phần mềm quản lý, người dân tiếp cận dịch vụ công trực tuyến, định danh điện tử… nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và phục vụ người dân.

Tuy nhiên, quá trình triển khai vẫn gặp một số khó khăn, như tiến độ giải ngân ở một số địa phương chưa đạt kế hoạch; việc phối hợp giữa các cấp, ngành đôi khi còn thiếu đồng bộ. Một bộ phận người dân còn tư tưởng trông chờ vào hỗ trợ, chưa chủ động vươn lên.

Từ nay đến cuối năm 2025, các địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, tiếp tục triển khai quyết liệt các nhiệm vụ còn lại, tập trung vào nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ cơ sở, nhân rộng các mô hình phát triển kinh tế hiệu quả, tiếp tục đầu tư hạ tầng thiết yếu và gắn kết chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với giữ gìn bản sắc văn hóa.

Chương trình MTQG 1719 đã từng bước tạo ra chuyển biến tích cực, toàn diện, góp phần thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng miền. Với sự quyết tâm của các cấp chính quyền và sự đồng thuận, tham gia tích cực của người dân, chương trình kỳ vọng sẽ tạo đà phát triển bền vững cho vùng đồng bào DTTS.