Báo cáo của UBND tỉnh trình Kỳ họp lần thứ 7, HĐND tỉnh Kon Tum khóa XII cho thấy, công tác giải quyết đất ở, đất sản xuất cho các hộ đồng bào DTTS tiếp tục được chú trọng. Dự kiến trong 6 tháng đầu năm 2024, tỷ lệ hộ đồng bào DTTS có đất ở, đất sản xuất là 99,3%.
Ông Xiêng Thanh Phúc - đại biểu HĐND tỉnh Kon Tum thẳng thắn: “Tôi không tin vào con số còn gần 1% số hộ DTTS thiếu đất ở và đất sản xuất này lắm. Quan điểm cá nhân tôi thấy chưa thuyết phục, thấy băn khoăn. Thực tế chúng ta đi và thấy vùng đồng bào DTTS nơi nào cũng thiếu đất ở, đất sản xuất thiếu nhiều lắm. Ngay cả làng Nông Nội, làng có điều kiện nhất xã Đăk Nông, huyện Ngọc Hồi thì vẫn có rất nhiều hộ thiếu đất ở, đất sản xuất. Làm sao biết được con số thực”.
Thông tin từ ngành chức năng tỉnh Kon Tum cho thấy, hơn 20 năm qua, thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, tỉnh đã hỗ trợ đất ở và đất sản xuất cho hơn 16.100 hộ đồng bào DTTS. Hiện, toàn tỉnh còn gần 3.900 hộ đồng bào DTTS thiếu và không có đất ở, đất sản xuất.
Đại biểu HĐND tỉnh Kon Tum cho rằng, việc giải quyết tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất cho hộ đồng bào DTTS không chỉ giúp hộ nghèo ổn định cuộc sống, mà còn tăng thêm niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước; góp phần tăng cường, củng cố đoàn kết dân tộc, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội vùng DTTS, vùng biên cương của Tổ quốc. Bởi vậy việc thực hiện chính sách này cần bảo đảm sát, đúng với tình hình thực tế.
Bà Phan Thị Thủy - Trưởng Ban Văn hóa - Xã hội, HĐND tỉnh Kon Tum, tỏ ra băn khoăn giữa số liệu và thực tế cuộc sống của người dân: “Thực tế đang diễn ra, một căn nhà có 2 đến 3 hộ sinh sống. Cũng có hộ chỉ ở nhà vì không có đất sản xuất. Phải tính toán như thế nào để giải quyết một phần, chứ cứ theo những con số thì rất khó”.
Hiện nay, tỉnh Kon Tum đang tập trung triển khai thực hiện Dự án 1, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719), nhằm giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất cho đồng bào DTTS, gắn với hướng dẫn người dân sử dụng đất hiệu quả để phát triển kinh tế. Đồng thời, tỉnh cũng đã có nhiều văn bản chỉ đạo UBND các huyện, thành phố tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân hạn chế việc bán đất và ngăn chặn tình trạng chuyển nhượng đất đai dẫn đến mất tư liệu sản xuất.
Mặc dù các cấp chính quyền tỉnh Kon Tum đang quan tâm triển khai nhiều giải pháp để đồng bào DTTS có đất ở, đất sản xuất, nhưng hiện nay tình trạng các đối tượng môi giới (cò đất) vào các thôn, làng gom mua đất sản xuất của đồng bào DTTS vẫn đang diễn ra. Tại xã Đăk Pxi, huyện Đăk Hà là một minh chứng cụ thể.