Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Khơi dậy tình yêu, trao truyền trách nhiệm

PV - 10:03, 02/04/2019

Từ ý thức giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, những năm qua, các nghệ nhân ở huyện Vĩnh Thạnh (Bình Định) đã chú trọng kết hợp việc biểu diễn với việc truyền dạy cho lớp trẻ nhằm duy trì, phát triển đội ngũ kế cận. Đây chính là phương thức hiệu quả để khơi dậy tình yêu văn hóa truyền thống và trao truyền trách nhiệm giữ gìn vốn quý của cha ông cho thế hệ trẻ.

Nhờ có những nghệ nhân tâm huyết nên văn hóa truyền thống của người Ba Na ở Vĩnh Thạnh được bảo tồn, phát huy. (Trong ảnh: Các cô gái Ba Na làng K8 xã Vĩnh Sơn biểu diễn múa xoang). Nhờ có những nghệ nhân tâm huyết nên văn hóa truyền thống của người Ba Na ở Vĩnh Thạnh được bảo tồn, phát huy. (Trong ảnh: Các cô gái Ba Na làng K8 xã Vĩnh Sơn biểu diễn múa xoang).

Những người giữ “hồn” cho buôn làng

Nói về những nghệ nhân luôn gắn bó và dành tình yêu cho những di sản văn hóa Ba Na trên vùng cao Vĩnh Thạnh, không thể không nhắc đến Yang Danh. Từ thời thơ ấu, những tập tục, văn hoá của đồng bào Ba Na đã ngấm vào ông như một phần máu thịt. Với lợi thế ông có phương pháp sư phạm, lại có kiến thức về văn hoá, tiếng nói, chữ viết của đồng bào Ba Na nên khi ông truyền đạt dễ hiểu, dễ nhớ.

Đặc biệt, ông dành nhiều thời gian để gặp gỡ các nghệ nhân sưu tầm tư liệu cổ biên soạn, ghi chép lại. Trong đó, nhiều áng thơ ca, phong tục của đồng bào đã được ông biên soạn, đóng quyển cẩn thận để làm tài liệu truyền dạy cho dân tộc mình. Dù đã lớn tuổi nhưng nghệ nhân Yang Danh vẫn ngày ngày đi dạy tiếng, chữ Ba Na (nhóm Ba Na K’riêm) và truyền dạy phong tục, văn hoá dân tộc Ba Na cho lớp trẻ.

Ở xã Vĩnh Sơn, nghệ nhân ưu tú Đinh Chương cũng được xem là người “giữ hồn” văn hóa truyền thống của buôn làng Ba Na. Hiện, ông nắm giữ rất nhiều bài bản trường ca, truyện cổ tích Ba Na. Đã ngoài tuổi 70 nhưng nghệ nhân Đinh Chương vẫn ngày ngày truyền dạy cồng chiêng, dân ca, cách đan đát, làm một số nhạc cụ bằng tre nứa cho các cháu tại làng K8 (xã Vĩnh Sơn). Nhờ ông mà K8 là làng duy nhất của huyện Vĩnh Thạnh có tới 3 đội cồng chiêng với 3 thế hệ thanh niên, thiếu niên và người cao tuổi luôn sẵn sàng trình diễn.

Say đắm với cồng chiêng và trăn trở với việc con em làng mình không hứng thú với nhạc cụ truyền thống này, 4 năm trước, không quản ngại khó khăn, nghệ nhân Đinh Kim (xã Vĩnh Thịnh) lặn lội đến từng nhà kêu gọi lớp trẻ học đánh cồng chiêng.

Ban đầu là nể người già, thương cái tha thiết của nghệ nhân Đinh Kim, về sau không ít người dần dần ham thích tiếng cồng tiếng chiêng. Nhờ đó, ở mỗi làng của xã Vĩnh Thịnh đều có đội cồng chiêng. Đặc biệt là làng M2 có đội cồng chiêng thường xuyên đi biểu diễn ở các sự kiện văn hóa, văn nghệ của huyện.

Nghệ nhân Yang Danh (ngoài cùng bên phải), một trong những người “giữ hồn” của buôn làng Ba Na dạy bà con cách đánh cồng chiêng. Nghệ nhân Yang Danh (ngoài cùng bên phải), một trong những người “giữ hồn” của buôn làng Ba Na dạy bà con cách đánh cồng chiêng.

Khơi dậy tình yêu văn hóa truyền thống

Trường THPT Dân tộc nội trú Vĩnh Thạnh là một trong những đơn vị điển hình trong việc bảo tồn văn hóa truyền thống. Trường thường xuyên mời các nghệ nhân tiêu biểu đến giảng dạy cho học sinh theo kiểu “cầm tay chỉ việc”. Đây cũng là cơ hội để các nghệ nhân trực tiếp truyền dạy cho thanh thiếu niên, chọn lựa hạt nhân kế cận.

Nghệ nhân Yang Danh cho biết, từ năm 2015, Trường THPT Dân tộc nội trú Vĩnh Thạnh mời ông về truyền dạy cồng chiêng cho học sinh. Năm 2016, 2017 ông và nghệ nhân Hơ Gớt còn tiếp tục dạy cho học sinh tập múa và hát dân ca. Rất vui là các cháu có tinh thần học hỏi rất tốt. Hy vọng các cháu sẽ biết cách giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Ba Na ở Vĩnh Thạnh.

Để tạo không gian trình diễn nghệ thuật truyền thống, vào các ngày lễ lớn của đất nước, hay những dịp lễ, ngày hội truyền thống của làng, huyện Vĩnh Thạnh khuyến khích các xã, làng tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ. Huyện đoàn Vĩnh Thạnh cũng đã thành lập các CLB thanh niên tham gia bảo tồn cồng chiêng. Nhờ đó, các nghệ nhân ở các làng có cơ hội tham gia biểu diễn cho con cháu có cơ hội học hỏi. Từ những hoạt động này đã khơi dậy trong thanh thiếu niên tình yêu đối với bản sắc văn hóa dân tộc mình.

Hiện nay, ở Vĩnh Thạnh, cả 6 xã, 1 thị trấn có người Ba Na sinh sống, mỗi địa phương đều thành lập 1 CLB cồng chiêng do đoàn viên, thanh niên tổ chức, sinh hoạt. Cách bảo tồn này đang tạo sinh khí mới cho cồng chiêng Vĩnh Thạnh, hứa hẹn về một đội ngũ nghệ nhân trẻ và bên cạnh họ, là sự đồng hành tích cực từ các nghệ nhân trung niên, lớn tuổi ở làng. Như CLB cồng chiêng thanh niên làng K8-Vĩnh Sơn có vai trò chủ lực của nghệ nhân Đinh Chương; CLB làng M2-Vĩnh Thịnh có nghệ nhân Đinh Kim, CLB làng M6-Vĩnh Hòa có nghệ nhân Đinh Trung Thắng, Đinh Y Khoa, Đinh Beng…

Trong vai trò truyền dạy và quan trọng hơn cả là “truyền lửa”, các nghệ nhân lớn tuổi không chỉ hướng dẫn cặn kẽ “bếp núc” chuyện đánh cồng chiêng, từ cách đánh, các bài chiêng cơ bản, đặc trưng nhất của người Ba Na, kỹ thuật chỉnh chiêng… mà hơn hết là khơi thêm tình yêu văn hóa cổ truyền thống cho thế hệ trẻ.

THÀNH NHÂN

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.