Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Kho báu xanh nơi non thiêng Nghĩa Lĩnh

Giang Thanh - 06:20, 14/04/2024

Non thiêng Nghĩa Lĩnh- Nơi hội tụ khí thiêng sông núi với hệ thống đền thờ các Vua Hùng không chỉ lắng đọng ý nghĩa quan trọng về lịch sử, văn hóa và những giá trị tâm linh mà còn hấp dẫn, thu hút du khách bởi hệ sinh thái rừng nhiệt đới phong phú, có giá trị về mặt đa dạng sinh học. Được xếp loại rừng lịch sử - văn hóa - môi trường trong hệ thống rừng đặc dụng của Việt Nam, thảm thực vật với điểm nhấn là hệ thống những cây cổ thụ quý, Khu Di tích lịch sử Đền Hùng là một thắng cảnh độc đáo vừa uy nghiêm, linh thiêng mà hài hòa, gần gũi, điểm về nguồn tri ân công đức tổ tiên của con Lạc cháu Hồng khắp mọi miền Tổ quốc.

Mùa cây rừng trổ hoa trên đỉnh Nghĩa Lĩnh
Mùa cây rừng trổ hoa trên đỉnh Nghĩa Lĩnh

Khu Di tích lịch sử Đền Hùng hiện có tổng diện tích 845ha; trong đó, diện tích rừng chiếm gần 540ha. Theo lời kể của các bậc cao niên, trong số những cây đại thụ ở Đền Hùng phải kể đến 4 cây thông do một cụ ở xã Hy Cương trồng: 2 cây ở cổng, một cây ở cạnh chùa trên đường đi lên Đền Trung và một cây ở cửa Đền Thượng. Vì ở trên núi, cây phát triển cao nên hay bị sét đánh, bão quật gãy đổ. Cùng với đó là tuổi thọ đã già nên hiện giờ chỉ còn một cây ở gần Đại Môn. Trước kia, sau khi hạ cây gãy đổ, cắt khoanh đếm vòng tâm thân cây hằng năm đã xác định những cây thông này có tuổi thọ khoảng 300 năm.

Gốc cây đại khoảng 500 tuổi ở Đền Hùng
Gốc cây đại khoảng 500 tuổi ở Đền Hùng

Qua Đại Môn, đi dọc theo con đường với 225 bậc đá ven theo sườn núi lên Đền Hạ, du khách sẽ được diện kiến “cụ vạn tuế” hơn 800 năm tuổi ở Chùa Thiên Quang được xây dựng vào thời nhà Trần (thế kỷ XIII-XIV). Gần một thiên niên kỷ, “cụ vạn tuế” đã chứng kiến bao thăng trầm của lịch sử dân tộc. “Cụ” có tán 3 ngọn rất đẹp. Từ Nam ra Bắc chưa thấy cây nào như thế. Vậy nên nhiều người tin rằng, cây mọc nơi đất thiêng biểu tượng cho ba miền Bắc-Trung- Nam không thể tách rời của nước Việt. Theo quy luật sinh trưởng, cây vạn tuế hai năm mới mọc lá một lần và mỗi lần mọc lá non thì lại rụng đi một vòng những lá già. Căn cứ vào đặc điểm này có thể xác định “cụ” đã sống khoảng hơn 800 năm. Mấy năm trước, bão lớn quật ngã một cành cây lớn rơi xuống va vào làm gẫy ngọn cao nhất của “cụ”. Ban Quản lý Khu di tích đã nỗ lực dành nhiều thời gian, công sức cùng các kỹ sư tìm cách cứu phần ngọn cây không bị khô héo. Sau vài tháng lắp đặt hệ thống truyền nước nhỏ giọt vào trong thân cây, cụ đã dần hồi sinh.

Cũng tại Chùa Thiên Quang hiện còn hai cây đại cổ thụ, trước cửa một cây, đằng sau một cây. Trên Đền Trung có hai cây trước cửa. Đền Thượng có một cây kề bức trấn phong nhưng đã bị đổ. Ở Đền Giếng có một cây bị nghiêng được chống đỡ và xây bờ chống bảo vệ. Những cây này so với những cây đại ở khu Văn Miếu Quốc Tử Giám ở Hà Nội thì độ to lớn và cành lá xum xuê tương tự nhau. Những cây đại ở Quốc Tử Giám đã xác định là 500 năm tuổi. Vậy những cây ở Đền Hùng có thể có tuổi tương tự.

Cây vạn tuế hơn 800 năm tuổi trước cửa Chùa Thiên Quang
Cây vạn tuế hơn 800 năm tuổi trước cửa Chùa Thiên Quang

Cùng với đó, ở Đền Hùng còn hai cây sui trên Đền Thượng và cây trám ở ngã ba Đền Giếng cũng thuộc dòng cổ thụ. Trong không gian linh thiêng, uy nghiêm của Khu Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt, mỗi cá thể thực vật ở đây dường như cũng mang trong mình hồn cốt của lịch sử, minh chứng cho sức sống trường tồn của dân tộc ta từ ngàn đời nay.

Có độ cao gần 200m so với mực nước biển, rừng Quốc gia Đền Hùng hiện có 636 loài thực vật, trong đó có hàng loạt cây quý như: Cẩu tích, tuế lược, gõ đỏ, trầm hương, vù hương, sưa, kơ-nia... chủ yếu tập trung ở khu vực rừng tự nhiên hơn 18,7ha ở núi Nghĩa Lĩnh, hay còn gọi là núi Hùng- Nơi thờ Hùng Vương thứ 18. 

Không chỉ có cây quý, với 175 loài động vật, rừng Đền Hùng cũng minh chứng cho sự đa dạng sinh học khi có nhiều giống loài hiếm, có loài đã có tên trong sách đỏ như chim bói cá lớn, chim ác là, tê tê, tắc kè, hổ mang... vẫn sinh sống và phát triển tự nhiên. Không chỉ núi Nghĩa Lĩnh mà núi Vặn và núi Sim mầu xanh cũng phủ bóng xuống các công trình, đền, miếu... làm nên một thảm động, thực vật phong phú, để cho Khu Di tích luôn xanh mát, thanh bình, tạo cảm giác gần gũi, yên bình cho du khách thập phương khi tìm về dâng nén hương thơm tri ân công đức tổ tiên... Cây quý, con quý còn là nguồn gen phong phú, độc đáo để cho rừng Quốc gia Đền Hùng luôn là một “ địa chỉ đỏ” cho các nhà nghiên cứu, các nhà khoa học tìm về thực tế...

Cây vù hương quý hiếm trong rừng Quốc gia Đền Hùng
Cây vù hương quý hiếm trong rừng Quốc gia Đền Hùng

Đã thành thông lệ, cứ vào mùa Xuân, Khu Di tích lịch sử Đền Hùng lại tiến hành trồng bổ sung, trồng dặm rừng với hàng trăm cây bản địa như: Chò chỉ, lát hoa, tếch, sưa, đa, đề gân to, sanh, nhội, sao đen… cùng các loại cây bóng mát, cây cảnh khác. Trong năm 2023, rừng Đền Hùng đã được trồng mới 2.000 cây phân tán. Năm 2024, dự kiến sẽ trồng thêm 1ha rừng trên núi Vặn, trồng dặm thêm từ 400-600 cây phân tán với nhiều loài cây quý nhằm làm cho rừng Đền Hùng ngày càng thêm xanh và đa dạng sinh học.

Ông Lê Trường Giang, Giám đốc Khu Di tích khẳng định: “Với diện tích rừng lớn, cùng nhiều loài cây bản địa, gỗ quý hiếm, nhiều cây có tuổi đời cao… tạo cho rừng Đền Hùng một hệ thực vật phong phú về chủng loại, đa dạng về sinh học. Bởi Đền Hùng là sự kết hợp hài hòa giữa giá trị tâm linh và giá trị thực tiễn mang tầm Quốc gia, nên công tác quản lý, bảo vệ Khu Di tích nói chung và rừng Quốc gia Đền Hùng nói riêng luôn được tỉnh đặc biệt quan tâm. Khu Di tích lịch sử Đền Hùng luôn chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền bảo tồn và gìn giữ những cây cổ thụ cổ quý hiếm song song với giữ gìn diện tích rừng nguyên sinh, rừng Quốc gia Đền Hùng”.

Rừng Quốc gia Đền Hùng được giữ gìn, bảo vệ nghiêm ngặt
Rừng Quốc gia Đền Hùng được giữ gìn, bảo vệ nghiêm ngặt

Bảo vệ, gìn giữ, nhân lên mầu xanh cho núi Nghĩa Lĩnh và rừng Quốc gia Đền Hùng là nhiệm vụ thiêng liêng thể hiện trách nhiệm, tình cảm, lòng hiếu thuận của các thế hệ con Lạc cháu Hồng với tổ tiên đã có công dựng nước, để điểm đến linh thiêng này mãi trường tồn cùng dân tộc, điểm đến, ước vọng tìm về nguồn cội của đồng bào muôn phương…

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Chữ Nôm Dao - làm mới để đồng hành cùng dân tộc (Bài 2)

Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Chữ Nôm Dao - làm mới để đồng hành cùng dân tộc (Bài 2)

Vượt qua vai trò lưu giữ những điều hay, lẽ đẹp phục vụ cuộc sống, bộ chữ Nôm như một cách ghi lại những tinh túy văn hóa của đồng bào Dao. Bộ chữ ấy không nằm yên trong sách vở, mà trở thành nền móng cho một hệ thống đào tạo truyền thống quy củ, chặt chẽ và giàu bản sắc. Nó vượt khỏi vai trò tư liệu, trở thành hơi thở của tinh thần hiếu học ăn sâu trong tâm khảm mỗi người, dẫn họ bước vào hành trình tri thức của chính mình, dù cho có từng tiếp xúc với con chữ Nôm hay không.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Lập Tổ công tác đặc biệt, mở đợt cao điểm truy quét buôn lậu, hàng giả

Thủ tướng: Lập Tổ công tác đặc biệt, mở đợt cao điểm truy quét buôn lậu, hàng giả

Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo thành lập Tổ công tác đặc biệt và mở đợt tấn công cao điểm đấu tranh, truy quét, ngăn chặn, đẩy lùi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, lưu thông hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ xuất xứ, vi phạm bản quyền, vi phạm sở hữu trí tuệ, xuất xứ hàng hóa, trong thời gian từ ngày 15/5-15/6.
Xã vùng cao Tâm Thắng đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về chuyển đổi số

Xã vùng cao Tâm Thắng đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về chuyển đổi số

Trang địa phương - Lê Hường - 4 giờ trước
Ngày 14/5, UBND huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông tổ chức Lễ công bố Quyết định xã Tâm Thắng đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về chuyển đổi số năm 2024.
Hà Giang: Chương trình MTQG 1719 đạt được nhiều kết quả quan trọng trong giai đoạn I

Hà Giang: Chương trình MTQG 1719 đạt được nhiều kết quả quan trọng trong giai đoạn I

Công tác Dân tộc - Vũ Mừng - 4 giờ trước
Ngày 14/5, UBND tỉnh Hà Giang đã tổ chức Hội nghị tổng kết đánh giá kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719) và đề xuất nội dung Chương trình giai đoạn II, từ năm 2026 - 2030, trên địa bàn tỉnh.
Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Khi trí thức Dao nhập thế, giúp đời (Bài 4)

Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Khi trí thức Dao nhập thế, giúp đời (Bài 4)

Phóng sự - Vàng Ni - Vân Long - 4 giờ trước
Xa xưa, nếu việc học chữ Nôm Dao gần như là trách nhiệm của nam giới, thì tri thức y dược dân tộc lại là không gian học tập chung của người Dao. Ở đó, mọi giới, mọi lứa tuổi đều chung tay góp sức. Để từ đó, một kho tàng tri thức y thuật được liệt vào hàng đồ sộ bậc nhất ra đời, không chỉ là niềm tự hào của đồng bào mà còn là một kho tàng vô giá để ngành Y học Quốc gia tìm tòi và khám phá.
Lông gà cũng thành “vàng nâu” cho đất

Lông gà cũng thành “vàng nâu” cho đất

Kinh tế - T.Nhân - H.Trường - 4 giờ trước
Từ phế phẩm tưởng chừng bỏ đi tại các lò mổ, chàng trai trẻ Nguyễn Hà Thiên (xã Duy Phước, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) đã mày mò thử nghiệm thành công biến lông gà thành phân hữu cơ dạng viên nén hoặc bột – sản phẩm không chỉ thân thiện với môi trường trong sản xuất nông nghiệp mà còn mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt cho gia gia đình anh cùng nhiều lao động tại địa phương.
Hương Tích tự trên đỉnh non Hồng

Hương Tích tự trên đỉnh non Hồng

Phóng sự - An Yên - 4 giờ trước
Mãi cho đến nay, trên dãy núi Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) vẫn còn vang vọng truyền thuyết một nàng công chúa tu hành đắc đạo, hóa thành Phật bà nghìn tay nghìn mắt, phổ độ chúng sinh. Câu chuyện huyền bí trên đỉnh non ngàn bảng lảng mây bay, càng làm cho điểm dừng chân chiêm bái ở chùa Hương Tích thu hút đông đảo du khách và phật tử gần xa.
Phát hiện loài thực vật quý hiếm ở Sơn La

Phát hiện loài thực vật quý hiếm ở Sơn La

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 14/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Phát hiện loài thực vật quý hiếm ở Sơn La. Chùa Quán Sứ, Hà Nội. Nghệ nhân “chữa bệnh” cho chiêng. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Cú hích chiến lược làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số: Góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc - (Bài cuối)

Cú hích chiến lược làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số: Góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc - (Bài cuối)

Dân tộc - Tôn giáo - Hà Anh - 4 giờ trước
Với việc tập trung nguồn lực lớn để giải quyết những điểm nghẽn phát triển kinh tế -xã hội vùng DTTS, Chương trình MTQG 1719 không chỉ đưa ra lời hứa mà đã hiện thực hóa cam kết của Đảng và Nhà nước trong việc “không để ai bị bỏ lại phía sau”. Khi người dân tận mắt thấy sự thay đổi cụ thể trong cuộc sống thường ngày, điều đó tạo nên niềm tin thực chất, một niềm tin không xuất phát từ tuyên truyền, mà từ trải nghiệm và kiểm chứng của chính họ.
Giữ rừng như giữ vàng - Lời thề từ Chư Yanh Sin

Giữ rừng như giữ vàng - Lời thề từ Chư Yanh Sin

Môi trường sống - Xuân Hòa - 4 giờ trước
Ở Vườn Quốc gia Chư Yang Sin - vùng lõi sinh học quan trọng bậc nhất của tỉnh Đắk Lắk - công tác giữ rừng được thực hiện bằng cả trái tim và đôi tay của đồng bào Ê Đê, Mnông, Tày…
Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang kiểm tra, chỉ đạo kiện toàn các điều kiện thành lập Đặc khu Kiên Hải

Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang kiểm tra, chỉ đạo kiện toàn các điều kiện thành lập Đặc khu Kiên Hải

Trang địa phương - Phương Vũ - Tiến Vinh - 5 giờ trước
Trong 2 ngày 13 và 14/5, nằm trong kế hoạch công tác tại vùng biển Tây Nam, Đoàn công tác của Tỉnh ủy, HĐND, UBND và Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Kiên Giang do ông Nguyễn Tiến Hải - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang làm Trưởng đoàn, đã đến khảo sát, kiểm tra và làm việc với các xã An Sơn, Nam Du, Lại Sơn và Hòn Tre thuộc huyện đảo Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang. Đây là địa bàn thành lập đặc khu theo định hướng sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị hành chính của tỉnh.
Đầu tư trên 320 tỷ đồng xây dựng Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc

Đầu tư trên 320 tỷ đồng xây dựng Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc

Tin tức - Anh Trúc - 7 giờ trước
Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc rộng hơn 3,6ha, tọa lạc tại phường Phú Cường (Tp. Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương), được xây dựng gần chùa Hội Khánh, nơi cụ từng gắn bó trong giai đoạn 1923 - 1926.
Mong Tập đoàn Hoa Điện hỗ trợ Việt Nam phát triển năng lượng xanh

Mong Tập đoàn Hoa Điện hỗ trợ Việt Nam phát triển năng lượng xanh

Thời sự - PV - 7 giờ trước
Sáng 14/5, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp ông Bành Cương Bình, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty hữu hạn Tập đoàn Khoa học Kỹ thuật Hoa Điện Trung Quốc (CHEC).