Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27
  •  

Khi văn chương được số hóa

Giang Lam - 06:10, 11/04/2023

“Chuyển đổi số” đã trở thành cụm từ khá quen thuộc trong thời buổi công nghệ 4.0. Hiện nay, công nghệ số đóng vai trò quan trọng trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó có lĩnh vực văn chương. Trào lưu số hóa tác phẩm văn học lên nền tảng số đã có sự chuyển biến. Đây cũng là cơ hội cho tác giả cũng như độc giả dễ dàng tìm thấy nhau, gặp gỡ nhau trong không gian số.

Các tác giả trẻ nổi tiếng trên mạng internet trao đổi về sáng tác văn chương cùng các sinh viên Trường Đại học Tân Trào.
Các tác giả trẻ nổi tiếng trên mạng Internet trao đổi về sáng tác văn chương cùng các sinh viên Trường Đại học Tân Trào

“Cánh cửa” mới quảng bá văn chương

Tại lớp tập huấn Lý luận Phê bình do Hội đồng Lý luận Trung ương tổ chức tại Tuyên Quang, PGs.Ts. Nguyễn Khánh Thành đã chia sẻ về văn chương mạng. Trước đây, nói đến đọc tác phẩm văn chương, là người đọc phải tập trung và tiếp xúc bằng mắt, lật giở bằng tay trên các trang sách truyền thống. Nay thì đã khác, sự phát triển của công nghệ số đã mở ra những cơ hội cho người đọc trong việc tiếp cận với nguồn tác phẩm văn chương phong phú. 

"Người đọc chỉ việc tải sách về. Ebook (sách điện tử) cho người xem cảm giác gần như đọc sách giấy và có thể đọc mọi lúc, mọi nơi. Chưa kể nhiều năm trở lại đây, các ứng dụng sách nói đa dạng, dễ dàng để người đọc cài đặt trên điện thoại thông minh. Bạn đọc chỉ cần nhấn nút là có thể nghe và chìm đắm trong thế giới nhân vật văn học", PGs.Ts. Nguyễn Khánh Thành nhìn nhận.

Thượng tá, nhà văn, nhà biên kịch Đỗ Bích Thúy thường xuyên viết về đề tài miền núi. Chị rất vui, khi tác phẩm của mình được sống thêm một đời sống nữa, bằng âm thanh sau khi đã xuất bản bằng giấy. Nhà văn Đỗ Bích Thúy cho rằng: "Tác phẩm văn chương có giá trị lâu dài thì nó có khả năng đồng hành với chúng ta trong một quãng thời gian dài hơn lần đọc thứ nhất. Khi triển khai công nghệ số hóa, tôi thấy giá trị của văn chương càng được khẳng định, càng được ghi nhận bằng những hình thức đa dạng khác nhau. Ví dụ chúng ta được nghe lại tác phẩm qua các giọng đọc phát trên sóng phát thanh của Đài Tiếng nói Việt Nam, sau đó là qua số hóa ở trên mạng thì tác phẩm văn chương lại được nhân thêm đời sống khác".

Người đọc dễ dàng tiếp cận tác phẩm văn chương trên không gian mạng.
Người đọc dễ dàng tiếp cận tác phẩm văn chương trên không gian mạng

Nhiều tác giả trẻ rất thích và hưởng ứng việc chuyển tải tác phẩm văn chương thông qua nhiều hình thức. Tác giả Trịnh Thứ - Phân hội Văn học Tuyên Quang cho rằng, việc đưa tác phẩm của mình lên không gian mạng đã mang đến cơ hội rất lớn cho người viết. Đó là sự nhanh chóng và không mất quá nhiều kinh phí để in ấn.

Bên cạnh  văn chương thể hiện bằng bản điện tử, thì còn có dạng sách nói (Audio Book). Đây là hình thức mang đến trải nghiệm hoàn toàn khác so với chúng ta đọc sách giấy. Chúng ta nghe trong khi di chuyển, hoặc thực hiện nhiều công việc khác cùng một lúc. Điều này rất hợp với không khí tích hợp, nhịp sống hiện đại ngày nay.

Người đọc có nhiều quyền lựa chọn

Theo thống kê thì Việt Nam hiện có khoảng 75 triệu người dùng mạng Internet, trong đó giới trẻ chiếm đa số. Tuy nhiên, với nhiều độc giả trung thành sách giấy lâu năm, thì họ cho rằng, đọc tác phẩm văn chương trực tuyến trên Web thì đơn giản hơn, nhưng không có cảm giác như xem sách giấy.

Về vấn đề này, PGs.Ts. Nguyễn Khánh Thành cũng nhìn nhận và chia sẻ ngay tại buổi thảo luận về Văn học mạng tại lớp tập huấn Lý luận phê bình, được tổ chức ở Tuyên Quang vừa qua, là trong tâm lý nhiều người chỉ coi sách điện tử như một tệp trên máy tính. Sách điện tử không mang lại cảm giác chạm vào trang sách, âm thanh khi lật hay mùi hương của giấy mới - cũng là những yếu tố quan trọng để hình thành nên cảm giác sở hữu một món đồ. 

Trong văn hóa từ xưa giờ, cuốn sách luôn tạo ra cảm giác kết nối trong xã hội, khi nó thường xuyên được sử dụng như một cách để thể hiện kiến thức và trí tuệ. Đây là lý do rất nhiều gia đình thích trưng bày những thư viện nho nhỏ trong nhà. Với sách điện tử, tính sưu tầm và trưng bày này bị biến mất. Nếu là một người thích ngắm nhìn bộ sưu tập sách của mình, thì sách điện tử chắc hẳn không phải thứ bạn muốn tìm đến.

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa

Còn nhà văn Vũ Xuân Tửu so sánh rằng, đọc một cuốn sách văn chương bằng hình thức truyền thống, giúp ta ghi nhớ được nội dung cũng như trình tự và vị trí của nó ở trong cuốn sách dễ dàng hơn. Còn đối với sách điện tử, cảm giác về trang giấy bị mất đi, khiến việc ghi nhớ cũng khó khăn hơn.

Tuy nhiên, có thể khẳng định, việc đưa tác phẩm văn chương lên nền tảng số, là một xu hướng tất yếu trong thời đại 4.0. Sách nói, sách điện tử, Audio Book tại Việt Nam đang còn rất non trẻ, nhưng đó lại là xu hướng tất yếu, mà những người làm sách không thể không lựa chọn để phát triển.

Văn chương tham gia vào chuyển đổi số là xác định bước vào sân chơi lớn. Ở đó, các tác giả luôn ở tư thế mới, năng động, nỗ lực hoàn thiện mình, hoàn thiện tác phẩm để bắt nhịp với cuộc sống đương đại. Về phía khía cạnh người đọc, thì thoải mái được lựa chọn nhiều hình thức tiếp cận từ truyền thống đến hiện đại. 

Điều quan trọng là phù hợp với hoàn cảnh, sở thích cá nhân để có nhiều cơ hội đắm chìm vào thế giới đa dạng nhiều màu sắc của văn chương.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Cán bộ vùng cao Quảng Ninh thời 4.0

Cán bộ vùng cao Quảng Ninh thời 4.0

Ở vùng cao của tỉnh Quảng Ninh, những cán bộ thôn, bản vốn quen sổ sách giấy tờ đã lâu, giờ phải làm quen với smartphone, ứng dụng số và dịch vụ công trực tuyến. Dù gặp nhiều thách thức về công nghệ và hạ tầng, nhưng họ đang nỗ lực học hỏi dần bắt nhịp với công nghệ thời 4.0, mở ra cách làm việc mới và lan tỏa công cuộc chuyển đổi số đến từng hộ dân.
Quảng Ngãi: Xả điều tiết nước hồ chứa, tạo dung tích đón lũ

Quảng Ngãi: Xả điều tiết nước hồ chứa, tạo dung tích đón lũ

Trang địa phương - Ngọc Chí - 6 giờ trước
Để ứng phó đợt mưa lớn được dự báo đạt đỉnh trong những ngày tới, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã yêu cầu hai hồ chứa lớn nhất trên địa bàn là Thủy điện Đăk Đrinh và hồ thủy lợi Nước Trong tiến hành xả điều tiết sớm nhằm tạo dung tích đón lũ, giảm nguy cơ ngập sâu ở vùng hạ du.
Cách tiếp cận thống nhất trong thực hiện chính sách dân tộc

Cách tiếp cận thống nhất trong thực hiện chính sách dân tộc

Dân tộc - Tôn giáo - Sỹ Hào - 6 giờ trước
Việc bảo đảm nguyên tắc “Một chiến lược - Một đầu mối” là giải pháp căn cơ, giúp định hướng, phối hợp và giám sát hiệu quả chính sách dân tộc.
Mục tiêu xuyên suốt đến cuối năm là thúc đẩy tăng trưởng và khắc phục hậu quả thiên tai

Mục tiêu xuyên suốt đến cuối năm là thúc đẩy tăng trưởng và khắc phục hậu quả thiên tai

Thời sự - PV - 6 giờ trước
Tại Nghị quyết số 366/NQ-CP (Nghị quyết số 366), Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 10 năm 2025, Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải kiên quyết, kiên trì thực hiện mục tiêu xuyên suốt từ nay đến cuối năm là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế và khắc phục hậu quả thiên tai...
Công bố lịch thi đấu mới của ASEAN Cup 2026: Nhiều điểm mới, kỳ vọng hấp dẫn hơn

Công bố lịch thi đấu mới của ASEAN Cup 2026: Nhiều điểm mới, kỳ vọng hấp dẫn hơn

Thể thao - Giải trí - Hoàng Minh - 7 giờ trước
Ban tổ chức ASEAN Cup 2026 vừa chính thức công bố lịch thi đấu mới cho giải đấu nhằm bảo đảm tính cạnh tranh, tối ưu thời gian và phù hợp với lịch FIFA. Đây là mùa giải đặc biệt, đánh dấu 30 năm hình thành và phát triển của giải đấu số một khu vực Đông Nam Á.
Khám phá bên trong ngôi nhà dài truyền thống của dân tộc Ê Đê

Khám phá bên trong ngôi nhà dài truyền thống của dân tộc Ê Đê

Tìm trong di sản - Lê Hường - 7 giờ trước
Ngày 17/11, Bảo tàng Đắk Lắk tổ chức khai mạc Trưng bày “Nhà dài truyền thống của dân tộc Ê Đê”. Sự kiện đã thu hút đông đảo, du khách, học sinh đến trải nghiệm không gian nhà dài và tìm hiểu văn hóa của người Ê Đê.
Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Xây dựng một nền hành chính phục vụ, minh bạch và hiệu quả là nhiệm vụ trọng tâm của công tác cải cách thủ tục hành chính. Tại tỉnh Lạng Sơn, xã Tuấn Sơn đã cụ thể hóa mục tiêu này bằng việc thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công xã, theo Nghị quyết của HĐND xã từ ngày 1/7/2025.
Quảng Trị: Mưa lớn gây sạt lở làm đổ sập 1 ngôi nhà, đe dọa 11 ngôi nhà khác ở Khe Sanh

Quảng Trị: Mưa lớn gây sạt lở làm đổ sập 1 ngôi nhà, đe dọa 11 ngôi nhà khác ở Khe Sanh

Tin tức - Khánh Ngân - 7 giờ trước
Chiều nay, thông tin từ lãnh đạo UBND xã Khe Sanh, tỉnh Quảng Trị, cho biết: Tính đến 14h ngày 17/11, mưa lớn gây sạt lở đã cuốn trôi 1 ngôi nhà, đe dọa trực tiếp 11 ngôi nhà khác ở khối 3A”.
Mưa lũ gây thiệt hại nặng nề tại khu vực Trung Bộ

Mưa lũ gây thiệt hại nặng nề tại khu vực Trung Bộ

Thời sự - Minh Thu - 7 giờ trước
Những ngày qua, mưa lớn kéo dài tại khu vực Trung Bộ, thuộc địa bàn các tỉnh từ Quảng Trị đến Khánh Hòa gây lũ trên diện rộng, chia cắt giao thông trên nhiều tuyến. Mưa lũ đã gây sạt lở nghiêm trọng và làm ít nhất 7 người chết, nhiều người bị thương. Đã có hằng trăm hộ dân phải sơ tán khẩn cấp do nguy cơ tiếp tục sạt lở.
An cư cho người dân vùng lũ Sàng Ma Sáo

An cư cho người dân vùng lũ Sàng Ma Sáo

Xã hội - Trọng Bảo - 7 giờ trước
Sau hơn 6 tháng thi công khẩn trương với tinh thần “vượt nắng, thắng mưa”, khu tái định cư Sàng Ma Sáo, xã Dền Sáng, tỉnh Lào Cai do Bộ Quốc phòng hỗ trợ đã hoàn thành và sẵn sàng đón bà con về an cư.
Chủ tịch nước Lương Cường dự Lễ kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam và Đại hội Thi đua yêu nước ngành Giáo dục

Chủ tịch nước Lương Cường dự Lễ kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam và Đại hội Thi đua yêu nước ngành Giáo dục

Thời sự - PV - 8 giờ trước
Sáng 17/11, tại Trường đại học Sư phạm Hà Nội, Chủ tịch nước đã dự Lễ kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11) và Đại hội Thi đua yêu nước ngành Giáo dục lần thứ VIII.
Phó Bí thư tỉnh Điện Biên được điều động, chỉ định giữ chức Phó Bí thư tỉnh Lai Châu

Phó Bí thư tỉnh Điện Biên được điều động, chỉ định giữ chức Phó Bí thư tỉnh Lai Châu

Thời sự - Trọng Bảo - 8 giờ trước
Ngày 17/11, Tỉnh ủy Lai Châu đã tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Ban Bí thư Trung ương Đảng về công tác cán bộ.