Khát vọng khởi nghiệp ở vùng cát trắng Chu Lai

Từ trong gian khó

Sinh ra trong gia đình có 6 anh chị em, cha mẹ làm nghề nông ở vùng cát trắng Chu Lai, Nguyễn Thanh Vũ thấu hiểu những khó khăn, vất vả của người nông dân ở vùng đất cát này. Từ cuộc sống khó khăn của gia đình và những người dân xứ cát, Vũ luôn nuôi ý chí, khát vọng vươn lên làm giàu với hành trình khởi nghiệp ngay tại quê hương.

Tốt nghiệp THPT, Vũ chọn học Sư phạm Văn để giảm bớt gánh nặng cho gia đình, nhưng rồi cuộc đời đưa đẩy khiến thầy giáo trẻ không theo nghề dạy học mà “nhảy” sang lĩnh vực công nghệ thông tin rồi nghề xây dựng. Mặc dù thu nhập từ những nghề này cũng tạm đủ để duy trì cuộc sống gia đình, nhưng Vũ chưa bao giờ bằng lòng.

Năm 2016, Nguyễn Thanh Vũ quyết định dừng công việc IT, thôi làm nghề xây dựng để trở về quê nhà cát trắng Tam Quang bắt tay vào khởi nghiệp. Khởi đầu, Vũ đầu tư vào những hồ nuôi cá, nuôi tôm. Nhưng kinh nghiệm còn non, thời tiết không thuận lợi khiến Vũ liên tục gặp thất bại. Thế rồi khi địa phương triển khai xây dựng nông thôn mới cùng những chính sách hỗ trợ đầu tư cho thanh niên khởi nghiệp, Vũ lại bắt tay chuyển sang trồng nấm.

Từ nguồn vốn ít ỏi ban đầu do bạn bè giúp đỡ và vốn chính sách hỗ trợ, Vũ tự học hỏi để tạo nên những phôi trồng nấm sò, nấm rơm, nấm hương rồi đến nấm linh chi, sau đó chế biến thành sản phẩm chất lượng cao đưa ra thị trường. Ban đầu, chỉ một mình Vũ trồng nấm, về sau Vũ phối hợp cùng những hộ gia đình khác trong xã để tạo nên một vùng trồng nấm rộng lớn. 

Hơn 2 năm phát triển nghề trồng nấm, năm 2018, Nguyễn Thanh Vũ thành lập Hợp tác xã Nông nghiệp Hoàng Hải Tam Quang (HTX Hoàng Hải) để nâng tầm giá trị kinh tế cho sản phẩm nấm.

Từ khi thành lập HTX Hoàng Hải đến nay, những ý tưởng sáng tạo để phát triển sản phẩm, thương hiệu, nâng cao giá trị sản phẩm, đem lại thành quả kinh tế cao hơn được Vũ mang vào áp dụng. HTX Hoàng Hải đã liên kết 14 hộ, tạo nên hệ sinh thái đa dạng. HTX không ngừng hoàn thiện quy trình sản xuất, chế biến; Đặc biệt là đẩy mạnh xây dựng thương hiệu, mở rộng phát triển thị trường để nâng cao giá trị cho các loại nấm, phát triển bền vững, tăng hiệu quả kinh tế cho các thành viên HTX và người nông dân trên địa bàn. Đồng thời, HTX cũng tạo việc làm cho 14 -16 lao động tại địa phương với mức thu nhập từ 6 - 8 triệu đồng/tháng.

Nguyễn Thanh Vũ chia sẻ, mỗi năm, HTX cung ứng hàng trăm ngàn phôi trồng nấm cho các hộ liên kết cũng như người dân, sản lượng nấm các loại lên tới gần 28 tấn/năm. Trong đó nổi bật là nấm linh chi chất lượng cao, cùng các loại nấm sò, nấm hương... Việc ứng dụng quy trình sản xuất khép kín từ thu mua nguyên vật liệu sản xuất giá thể, cấy phôi, gieo trồng, chăm sóc, thu hoạch chế biến, đóng gói, bao bì nhãn mác, đặc biệt là xây dựng thương hiệu đang giúp các sản phẩm từ nấm của HTX tạo được vị thế trên thị trường. 

Để hoàn thiện việc chế biến, HTX ưu tiên đầu tư máy móc công nghệ hiện đại chế biến sâu thành nhiều sản phẩm như: Trà nấm linh chi túi lọc đóng hộp, nấm linh chi nguyên tai, nấm linh chi thái lát đóng gói hút chân không, rượu nấm linh chi, bột nấm linh chi. Sản phẩm trà linh chi được UBND tỉnh Quảng Nam công nhận OCOP 4 sao bán ra thị trường.

Tương tự, với nấm hương (mộc nhĩ) cũng được HTX Hoàng Hải chế biến thành bột nấm đạt OCOP 3 sao. HTX còn liên kết với người nông dân sản xuất rồi thu mua chế biến nấm bào ngư cung ứng ra thị trường. Cùng với chú trọng chất lượng sản phẩm, HTX cung cấp đầy đủ thông tin trên sản phẩm hàng hóa, truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Để mở rộng thị trường, HTX đa dạng các kênh bán hàng từ bán sỉ, lẻ, bán hàng trực tiếp và cung ứng hàng hóa qua thương mại điện tử.

Giấc mơ cho vùng cát trắng

Không chỉ sản xuất nấm, thời gian gần đây, Nguyễn Thanh Vũ cùng các thành viên trong HTX triển khai trồng hơn 8.000 cây dó trầm, sau đó mua máy móc để chiết xuất tinh dầu trầm giá trị cao. Vũ cho biết, sản phẩm tinh dầu trầm hương được các nước châu Âu, Mỹ và các quốc gia Nam Á, Tây Á rất ưa chuộng. Có những loại tinh dầu trầm loại 1 ở Việt Nam xuất bán sang các quốc gia này với giá trị gần 3 tỷ đồng/lít, mang lại lợi ích kinh tế rất cao. 

Sản phẩm tinh dầu trầm của Vũ được chưng cất trong 72 giờ đồng hồ để cho ra những giọt tinh dầu màu hổ phách hay màu xanh trong cùng hương thơm đặc biệt của trầm hương. Mới đây Vũ đã ký kết hợp tác, cũng như giới thiệu, triển khai hoạt động thương mại chính ngạch cho sản phẩm tinh dầu trầm của mình. Cùng với tinh dầu trầm, sản phẩm trà túi lọc trầm hương cũng được xuất bán ra thị trường và nhận được nhiều đánh giá tích cực từ thị trường.

Vũ chia sẻ, Việt Nam được đánh giá là xứ xở trầm hương có giá trị hàng đầu quốc tế. Tuy nhiên, việc chiết xuất tinh dầu để tạo ra sản phẩm dầu trầm có thương hiệu và giá trị cao thì vẫn chưa được đầu tư nhiều. Từ những sản phẩm đã định hình trên thị trường, HTX của Vũ là một trong số những đơn vị tiêu biểu, có triển vọng phát triển trong lĩnh vực dược liệu và sản phẩm từ dược liệu.

Sản phẩm tinh dầu trầm hương được các nước châu Âu, Mỹ và các quốc gia Nam Á, Tây Á rất ưa chuộng. Có những loại tinh dầu trầm loại 1 ở Việt Nam xuất bán sang các quốc gia này với giá trị gần 3 tỷ đồng/lít, mang lại lợi ích kinh tế rất cao.

Nhà khởi nghiệp Nguyễn Thanh Vũ

Thời gian qua, HTX của Hoàng Hải đã mạnh dạn chuyển đổi, lựa chọn mô hình phù hợp như xây dựng sản phẩm OCOP, sản xuất kinh doanh gắn chuỗi giá trị sản phẩm... nhờ vậy đã tự chủ hoạt động, tạo dựng thương hiệu, mở ra hướng đi đầy hứa hẹn. 

Đây cũng là động lực để HTX ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất một số loại sản phẩm cao cấp, đầu tư máy móc hiện đại. Đồng thời xây dựng Website, kênh phân phối Online, thiết lập hệ thống phân phối và đại lý tiêu thụ trên toàn quốc, đào tạo nhân lực có nghiệp vụ bán hàng và Marketing sản phẩm. Cùng với đó, Vũ cũng tìm kiếm đối tác tiềm năng, ký kết đơn hàng lớn với giá cao, nâng cao giá thu mua cho các hộ liên kết.

Ông Ngô Đức An, Phó Chủ tịch UBND huyện Núi Thành cho biết: “HTX Hoàng Hải đã biết chọn hướng phát triển các sản phẩm chế biến sâu từ nấm, chú trọng đầu tư chất lượng và mẫu mã. HTX đã tạo dựng được thương hiệu với những sản phẩm từ nấm linh chi, bào ngư, mộc nhĩ... mang lại lợi ích kinh tế cao.

 Hiện tại, tỉnh Quảng Nam định hướng mở rộng các cơ sở công nghiệp nông thôn theo hướng bền vững. Ứng dụng máy móc mới của HTX Hoàng Hải đã khai thác hiệu quả hơn nguồn nguyên liệu dồi dào tại địa phương, giải quyết việc làm cho lao động, đóng góp thêm vào phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Những năm vừa qua, với hàng loạt sản phẩm khởi nghiệp mang lại giá trị kinh tế cao, HTX Hoàng Hải đã được Liên minh HTX Quảng Nam tặng Giấy khen vì có thành tích xuất sắc đóng góp thiết thực vào quá trình đổi mới, phát triển kinh tế tập thể những năm 2020 - 2023. UBND huyện Núi Thành cũng tặng Giấy khen cho HTX Hoàng Hải về thành tích điển hình tiên tiến trong các phong trào thi đua yêu nước, góp phần phát triển kinh tế - xã hội huyện Núi Thành năm 2023. HTX Hoàng Hải của Nguyễn Thanh Vũ cũng đã đạt giải C trong Hội thi HTX tiêu biểu khu vực Miền Trung - Tây Nguyên năm 2022, cùng nhiều giấy khen, bằng khen khác.

Hiện tại, Nguyễn Thanh Vũ đang triển khai nhiều hệ thống và các sản phẩm khác, đồng thời liên kết để mở Trung tâm Chăm sóc sức khỏe, sử dụng các sản phẩm từ trầm hương, nấm linh chi, các loại đông trùng hạ thảo tự sản xuất. Vũ khao khát một hệ sinh thái khởi nghiệp có sự ổn định và những sản phẩm làm ra sẽ phục vụ được hệ sinh thái này. HTX của Vũ ưu tiên những sản phẩm sử dụng nguyên liệu địa phương, có vùng nguyên liệu ổn định, kiểm soát được quy trình sản xuất, sử dụng lao động tại chỗ, đảm bảo gia tăng giá trị, không ảnh hưởng xấu đến môi trường. Đặc biệt, Vũ cũng định hướng các sản phẩm sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap, Global GAP, Organic, HACCP, ISO...

Song song đó, Nguyễn Thanh Vũ đang theo học ngành Y sỹ đa khoa và sắp tới sẽ theo học ngành Đông y để có thể hiểu sâu về những sản phẩm của mình làm ra. Trong đôi mắt phía sau cặp kính cận dày của Vũ luôn ánh lên những niềm hy vọng đổi thay cho vùng quê cát của mình ngày càng phát triển giàu mạnh.