Theo báo cáo của Sở GD&ĐT Khánh Hòa, toàn tỉnh có 49 trường mầm non, 1 nhóm trẻ ngoài công lập và 150 trường tiểu học có HS người DTTS. Năm học 2019 - 2020, có hơn 4.800 trẻ mầm non người DTTS được học 2 buổi/ngày và ăn bán trú tại trường, 100% được tăng cường tiếng Việt phù hợp với độ tuổi. Gần 7.000 HS tiểu học người DTTS được học 2 buổi/ngày, trong đó gần 5.400 HS được ăn bán trú. Tỷ lệ trẻ DTTS tham gia các lớp tập nói tiếng Việt trong hè trước khi vào lớp 1, đạt hơn 97%. 5 năm qua, tổng kinh phí hỗ trợ công tác tăng cường tiếng Việt cho trẻ DTTS khoảng 3,4 tỷ đồng.
Đơn cử như Trường Mầm non Ninh Tây, xã Ninh Tây, thị xã Ninh Hòa có hơn 280 HS, trong đó hơn một nửa là con em đồng bào DTTS, chủ yếu là người Ê Đê và Raglay. Việc bất đồng ngôn ngữ giữa cô và trò là rào cản trong các hoạt động giáo dục. Kể từ năm học 2016 - 2017, Nhà trường đã tập huấn phương pháp dạy tiếng Việt cho giáo viên, thiết kế môi trường cho trẻ thường xuyên tiếp xúc với tiếng Việt thông qua đồ dùng, đồ chơi, góc thư viện, hoạt động trải nghiệm thực tế...
Cô Nguyễn Thị Mỹ Huyền, Phó Hiệu trưởng Nhà trường cho biết: Nhờ được tăng cường tiếng Việt nên qua các năm học, trẻ đã mạnh dạn, tự tin hơn, giao tiếp tốt hơn và đạt được hầu hết các mục tiêu giáo dục theo từng độ tuổi.
Hay như ở Trường Tiểu học và THCS Ba Cụm Nam (huyện Khánh Sơn), đa số HS là người dân tộc Raglay; khi đi học, các em mới chỉ sõi tiếng mẹ đẻ. Vì vậy, HS thường xuyên được thầy cô rèn kỹ năng đọc, viết hằng ngày, hằng tuần, tham gia các hoạt động học nhóm, phong trào “Đôi bạn cùng tiến”, các tiết đọc thư viện, hoạt động ngoại khóa… Nhờ đó, tỷ lệ HS được tăng cường tiếng Việt ra lớp đúng độ tuổi đạt 100%; các em từng bước tự tin, hòa nhập với tập thể.
Trao đổi với chúng tôi, ông Đỗ Hữu Quỳnh, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Khánh Hòa cho biết: Đề án đã tập trung tăng cường tiếng Việt cho trẻ mầm non, HS tiểu học người DTTS thông qua việc đầu tư cơ sở vật chất, xây thêm phòng học, mua sắm trang thiết bị dạy học; tổ chức cho trẻ học 2 buổi/ngày và ăn bán trú tại trường; tổ chức tăng cường tiếng Việt trong hè cho trẻ chuẩn bị vào lớp 1..
Qua 5 năm thực hiện Đề án, các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, ban, ngành, đoàn thể và cán bộ quản lý, giáo viên, cha mẹ học sinh đã có chuyển biến tích cực trong nhận thức về sự cần thiết của việc tăng cường tiếng Việt cho trẻ DTTS.
Tuy nhiên, việc tăng cường tiếng Việt cho HS người DTTS vẫn còn một số khó khăn do phần lớn HS nhút nhát, ngại giao tiếp; việc phát triển kỹ năng sử dụng tiếng Việt còn hạn chế. Giáo viên đa số là người Kinh nên gặp khó khăn khi giao tiếp với trẻ...
Để tiếp tục triển khai phát huy hiệu quả Đề án giai đoạn 2021 - 2025, Sở GD&ĐT Khánh Hòa đề nghị các phòng GD&ĐT xây dựng kế hoạch, đề xuất giải pháp nhằm thực hiện giai đoạn 2 của Đề án. Trong đó yêu cầu, cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, vận động gia đình người DTTS tạo điều kiện cho trẻ đến trường và học 2 buổi/ngày.
Bên cạnh đó, các trường cần tăng cường trang thiết bị dạy học, đồ dùng, đồ chơi, xây dựng môi trường tiếng Việt trong và ngoài lớp học; nâng cao chất lượng dạy tập nói tiếng Việt trong hè; Các phòng GD&ĐT cần tăng cường kiểm tra, giám sát, hỗ trợ chuyên môn cho các trường...