Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

H’tend ngày vui ở núi rừng An Lão

PV - 10:52, 05/03/2018

Tết của người Hrê ở huyện miền núi An Lão (tỉnh Bình Định) được tổ chức vào khoảng từ tháng Giêng đến tháng 2 âm lịch. Ngày Tết, những ché rượu cần thơm lừng được người làng đem ra thưởng thức. Trai gái cùng nhau nhảy múa, hát ka-choi (dân ca của người Hrê) đối đáp thắm đượm tình người…

Lễ cúng bến nước trước khi đón Tết của người Hrê. Lễ cúng bến nước trước khi đón Tết của người Hrê.

 

Người Hrê ở An Lão sống tập trung tại các xã An Trung, An Hưng, An Dũng, An Vinh, An Quang và thôn Gò Đồn (xã An Tân). Làng của người Hrê được gọi là Plây, xây dựng trên các gò, đồi ở gần các sông, suối, địa hình thường dốc. Đồng bào Hrê thường lấy tên núi, đồi, sông, suối để đặt tên cho làng của mình như làng Hóc Đèn, Nước Roon, Gò Mít...

Các già làng Hrê kể lại rằng, Tết của đồng bào Hrê gọi là H’tend, theo tiếng địa phương có nghĩa là Hội Tết. Người Hrê tổ chức ăn Tết vào khoảng tháng Giêng đến tháng 2 âm lịch, trước khi cúng rẫy (tháng 2 đến tháng 3). Họ không ăn Tết cùng một ngày mà mỗi làng, mỗi xã định ra ngày Tết của riêng mình. Tất cả các thành viên trong làng thường tập hợp tại nhà già làng vui chơi, ca hát và chúc tụng nhau.

Trai gái Hrê cùng nhau nhảy múa, hát ka-choi đối đáp trong ngày Tết. Trai gái Hrê cùng nhau nhảy múa, hát ka-choi đối đáp trong ngày Tết.

 

Khi mùa xuân đến, công việc sản xuất, thu hoạch mùa màng đã xong xuôi, đồng bào trong các buôn làng tổ chức Lễ cúng bến nước. Đây là nghi lễ truyền thống của đồng bào Hrê. Lễ được tổ chức nhằm tạ ơn trời đất, các thần linh, tổ tiên ông bà phù hộ dân làng sau một năm vất vả; cầu mong mọi người luôn sức khỏe, dân làng được bình an và mong cho nguồn nước luôn dồi dào để dân làng ăn uống, sinh hoạt không ốm đau, bệnh tật, cây trái mùa màng tươi tốt, súc vật lớn nhanh, bản làng trù phú.

Sau Lễ cúng bến nước, các bà, các cô tất bật gói bánh tét, loại bánh có hình dạng nhỏ nhắn, thường buộc chung với nhau từng cặp rất đẹp mắt. Mối lạt đều, thẳng, gọn gàng. Ngoài ra, người Hrê còn có tục mỗi người gói một đòn bánh tét cho riêng mình, không có nhân, gọi là bánh cữ, loại bánh này mở ra ăn đầu năm.

Vào ngày Tết, nhà nào cũng có nồi bánh tét trong nhà. Những gia đình giàu có nấu một lần đôi ba nồi, ủ hàng chục ché rượu cần để đãi khách.

Trong ngày Tết không thể thiếu cuộc thi giã gạo nấu cơm nhanh của người Hrê. Trong ngày Tết không thể thiếu cuộc thi giã gạo nấu cơm nhanh của người Hrê.

 

Ngày Tết thứ nhất được bắt đầu khi con chim vơ linh gọi mặt trời, sao mai còn lấp lánh trên đầu núi. Nghi lễ trước tiên gọi là H’vang h’nim, nội dung là dọn nhà, đuổi tà ma, xua mọi điều xấu và rước điều tốt, niềm vui vào nhà. Tiếp đến là Lễ cúng Kla hoang, Chem h’rai, Quai xiroo, nội dung chủ yếu là rước thần linh, tổ tiên về ăn Tết cùng người sống, cầu mong sự no đủ, tránh được điều xấu, kẻ ác.

Sáng ngày thứ 2, nhà nào cũng làm Lễ cúng trâu (Ta h’reo capơ) ngay trước cửa chuồng. Đây là lễ cúng đặc biệt quan trọng, vì đối với người Hrê, ngoài giá trị của cải, con trâu là vật thân thiết giúp họ kéo gỗ, cày bừa.

Lễ Ta h’reo capơ kết thúc sau lời nguyện cầu của chủ nhà mong cho con trâu được mạnh khoẻ. Sau đó, chủ nhà dọn cơm lam, rượu, thịt để mời khách cùng cả nhà ăn uống no say.

Khi rượu đã mềm môi, người lớn tuổi kể hơ-mơn theo nhịp trống, hát ka-lêu, ka-choi; con trai thì trổ tài đánh chiêng, chơi đàn krâu, brót, múa gươm, phóng lao, đánh vật, leo núi; con gái thì nhảy múa, khoe vòng kiềng và những bộ váy thổ cẩm tự mình dệt lấy. Các cô cũng hát ka-choi đối đáp với các chàng trai mà mình ưa thích. Cuộc vui kéo dài đến sáng hôm sau.

Ngày Tết thứ 3, là ngày cuối cùng, gọi là Ôkroh, đón khách đến thăm nhà. Chủ và khách chúc nhau những lời lẽ thật tốt đẹp. Trước đây, hội vui Ôkroh có thể kéo dài thời gian nhưng nay chỉ thu gọn trong 3 hôm. Tuy nhiên, không khí ngày lễ Tết vẫn sôi nổi, vui tươi khắp các buôn làng người Hrê cho đến hết mùa xuân.

ÁNH HƯỜNG - MINH NGỌC

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.