Tham dự Hội nghị có các đồng chí Nguyễn Ánh Chức; Nguyễn Tiến Trọng - Phó trưởng Ban Ban Tôn giáo Chính phủ; đại diện lãnh đạo một số vụ, đơn vị chức năng liên quan của Bộ Nội vụ; Ban Tôn giáo Chính phủ và Ủy ban Dân tộc.
Theo thống kê của Ban Tôn giáo Chính phủ và ngành quản lý nhà nước về tôn giáo, hiện có khoảng trên 2,8 triệu người DTTS theo các tôn giáo (chiếm khoảng gần 20% dân số là người DTTS), trong đó có khoảng 8,7% theo Phật giáo; 6,1% theo đạo Tin lành; 3,7% theo đạo Công giáo; 0,56 % theo Hồi giáo. Ngoài ra, đại đa số các DTTS khác ở Việt Nam đều có truyền thống tín ngưỡng đa thần, thờ cúng rất nhiều các vị thần linh khác nhau.
Trong giai đoạn 2018 - 2020, Luật Tín ngưỡng, tôn giáo và Nghị định số 162/2017/NĐ - CP của Chính phủ "Quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Tín ngưỡng, tôn giáo" có hiệu lực và dần đi vào cuộc sống, chính quyền các cấp từ Trung ương tới địa phương đã quan tâm chăm lo đời sống mọi mặt cho đồng bào DTTS. Trong đó, việc thực hiện quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo; quan tâm đáp ứng các nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của đồng bào DTTS theo các tôn giáo được thực hiện tốt. Vì vậy, hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo trong vùng DTTS cơ bản ổn định, tuân thủ pháp luật. Đồng bào DTTS theo các tôn giáo sống “ tốt đời, đẹp đạo ”, luôn giữ mối quan hệ bình đẳng, đoàn kết, gắn bó với cộng đồng, tích cực tham gia các phong trào phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội ở địa phương; chấp hành tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước...
Tại Hội nghị, các đại biểu đã thảo luận các vấn đề liên quan tới tình hình hoạt động tính ngưỡng, tôn giáo vùng đồng bào DTTS giai đoạn 2018-2020. Trong đó tập trung bàn thảo, phân tích về những kết quả đạt được và tồn tại hạn chế trong công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng trong vùng đồng bào DTTS. Từ đó, đề cập tới các giải pháp để phát huy nguồn lực tôn giáo trong xây dựng đất nước....
Hội nghị cũng thống nhất một số nội dung cần tiếp tục thực hiện trong giai đoạn 2021-2025 đó là: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền ở vùng đồng bào DTTS, tăng cường đồng thuận xã hội, củng cố lòng tin của đồng bào với Đảng và Nhà nước, phát huy nội lực, vượt qua khó khăn, thách thức, hòa nhập phát triển cùng với đất nước; Tăng cường công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức trong cấp uỷ, chính quyền và người dân về tín ngưỡng, tôn giáo và pháp luật liên quan đến tín ngưỡng, tôn giáo; Nghiên cứu chính sách đặc thù ưu tiên tuyển dụng người DTTS đã tốt nghiệp các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp vào cơ quan dân vận, dân tộc, tôn giáo của địa phương, đặc biệt là đối với cấp cơ sở tại các địa bàn trọng điểm.
Tiếp tục phối hợp nắm tình hình, kịp thời phát hiện và đấu tranh ngăn chặn hoạt động của các hiện tượng tôn giáo mới, “đạo lạ” hoạt động mang tính chất cực đoan, chống đối chính trị, không để các hiện tượng tôn giáo trên kích động, lôi kéo đồng bào DTTS tham gia vào các hoạt động biểu tình, bạo loạn, gây phức tạp về an ninh, trật tự...
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hoàng Thị Hạnh đánh giá cao các ý kiến đóng góp của các đại biểu tại Hội nghị. Thứ trưởng khẳng định, vấn đề dân tộc và tôn giáo, tín ngưỡng luôn song hành, không thể tách rời. Trong những năm qua, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước với hàng loạt các nguồn lực chính sách thiết thực, đời sống của đồng bào DTTS nước ta ngày càng ổn định, phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, việc thực hiện các chính sách dân tộc cũng như tôn giáo, tín ngưỡng vẫn còn một số những tồn tại, hạn chế. Những hạn chế, tồn tại đó, đặt ra trách nhiệm đối với những người làm công tác tham mưu cho lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong lĩnh vực công tác dân tộc và tôn giáo.
Trên cơ sở đó, Thứ trưởng nhấn mạnh, cần tăng cường công tác phối hợp giữa Ủy ban Dân tộc và Bộ Nội vụ trong lĩnh vực công tác dân tộc và tôn giáo. Trong đó, trọng tâm là việc phối hợp trong công tác tuyên truyền; đào tạo bồi dưỡng kiến thức cho cán bộ; phối hợp tổ chức các hội nghị, hội thảo khoa học; lồng ghép vấn đề dân tộc, tôn giáo trong việc triển khai các chính sách dân tộc….
Kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng cho rằng, Hội nghị đã thảo luận thẳng thắn nhiều nội dung trong công tác tôn giáo, quản lý về tôn giáo tại vùng DTTS. Thứ trưởng khẳng định, Đảng, Nhà nước luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các tôn giáo phát triển trên cơ sở hoạt động theo khuôn khổ pháp luật. Các tôn giáo cũng có đóng góp quan trọng vào sự phát triển chung của đất nước.
Đồng thời, đồng thuận cao với đề xuất của Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc về việc tăng cường công tác phối hợp giữa Bộ Nội vụ và Ủy ban Dân tộc trong lĩnh vực dân tộc và tôn giáo.