Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Hội chọi bò của đồng bào Mông trên đất Tây Nguyên

Lê Hường - 17:08, 27/02/2023

Vào tháng Giêng hằng năm, đồng bào dân tộc Mông xã Cư Pui, huyện Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk lại nô nức tổ chức Lễ hội mừng Xuân. Trong rất nhiều hoạt động văn hóa truyền thống hấp dẫn, hội chọi bò được mong đợi nhất. Đây là nét văn hóa truyền thống lâu đời được bà con người Mông mang đến quê hương mới.

Đông đảo Nhân dân và du khách đến xem hội chọi bò
Đông đảo Nhân dân và du khách đến xem hội chọi bò

“Con bò chọi là thành viên trong gia đình”

Bãi đất rộng, bằng phẳng nằm lọt giữa những quả đồi xanh rì được người dân rào bao quanh cẩn thận. Đây chính là trường đấu của các "đấu sĩ" bò. Trong tiết trời se lạnh đầu Xuân, hàng nghìn người dân và du khách khắp nơi đổ về cổ vũ các "đấu sĩ" bò với những màn giao tranh kịch tính.

Theo phong tục từ xa xưa, đồng bào Mông đã có truyền thống nuôi bò để đi cày ruộng và để tham gia những ngày hội chọi bò. Vì thế, dù sống ở đâu, mỗi hộ gia đình đồng bào Mông đều nuôi ít nhất một con bò. Đối với đồng bào dân tộc Mông, con bò gần gũi, thân thiết “là đầu cơ nghiệp”, nhất là bò chọi được xem như thành viên trong gia đình. Con bò không chỉ là vật nuôi mà người Mông yêu quý, mà còn thể hiện sự giàu sang của mỗi gia đình.

Nuôi bò chọi từ khi còn ở quê hương Bắc Kạn, ông Sùng Văn Lùng ở thôn Ea Lang, là một trong những người có nhiều kinh nghiệm nuôi bò chọi ở Cư Pui. Trong nhà ông lúc nào cũng có vài con bò chọi. Ông Lùng cho biết: Chọi bò là truyền thống lâu đời mà bà con đồng bào Mông rất thích xem, nên đối với người đam mê nuôi bò chọi thì mỗi con bò chọi, là một thành viên trong gia đình.

Ông Sùng Văn Lùng, một trong những người nuôi và am hiểu về bò chọi của xã Cư Pui
Ông Sùng Văn Lùng, một trong những người nuôi và am hiểu về bò chọi của xã Cư Pui

Xã Cư Pui có 13 thôn, buôn với hơn 14.000 nhân khẩu. Toàn xã có 14 dân tộc cùng sinh sống. Ngoài đồng bào dân tộc tại chỗ như Ê Đê, Mnông còn có đông đảo các dân tộc từ phía Bắc di cư vào, trong đó dân tộc Mông chiếm tỷ lệ lớn.

Xa quê vào đây lập nghiệp, nhiều gia đình đồng bào Mông vẫn duy trì việc nuôi bò chọi. Hội chọi bò ở đây đã có từ nhiều năm, nhưng trước đây chỉ tổ chức với quy mô nhỏ, tạo không khí vui tươi trong những ngày đầu Xuân năm mới. Nhờ sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền địa phương, những năm gần đây hội chọi bò được tổ chức cùng các hoạt động vui Xuân khác, quy mô mở rộng hơn và có nhiều người dân ở các địa phương khác đến tham dự.

Thú chơi cũng lắm công phu

Những con bò tham gia hội chọi được lựa chọn tỷ mỉ, cẩn thận, cặp sừng dài, cong, đôi mắt nhỏ sâu, thân hình lực lưỡng, săn chắc. Con bò đấu không những phải to khỏe, mà còn được chăm sóc đặc biệt, được huấn luyện đàng hoàng.

Màn giao tranh của một cặp bò trong hội chọi bò ở Cư Pui
Màn giao tranh của một cặp bò trong hội chọi bò ở Cư Pui

Theo ông Dương Văn Thà,  Bí thư Chi bộ thôn Cư Rang, một trong những người có kinh nghiệm nuôi bò chọi, việc lựa chọn và nuôi dưỡng một con bò chọi rất kỳ công, nên người nuôi phải kiên nhẫn. Con bò được chọn để chăm sóc, huấn luyện thành bò chọi phải có dáng lực lưỡng, săn chắc, đầu tư, mắt nhỏ, má dày, da dày, lông mượt, hai tai ngắn ép vào thân, chân to khỏe. 

Trong quá trình chăm sóc phải xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp để bò không quá béo hoặc quá gầy thì sẽ ảnh hưởng đến sức chiến đấu. Đặc biệt, thời gian gần trước khi tham gia thi đấu hạn chế tối đa việc cho bò chọi giao phối sinh sản.

Theo phong tục Hội chọi bò chỉ diễn ra 3 đợt mỗi năm, vào mùng 6 Tết, Rằm tháng Giêng và Rằm tháng Bảy. Hội chọi bò của đồng bào Mông tại Cư Pui được tổ chức từ năm 2010, đến nay đã trở thành ngày hội truyền thống, được tổ chức hàng năm, thu hút hàng nghìn người dân và du khách dịp đầu năm mới.

Sau 2 năm tạm dừng tổ chức do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, năm nay, Ngày hội văn hóa thể thao các dân tộc xã Cư Pui được tổ chức trở lại vào ngày 6 Tết, với chủ đề Chào Xuân Quý Mão 2023. Ngày hội diễn ra sôi nổi với nhiều hoạt động hấp dẫn, trong đó có Hội chọi bò của đồng bào Mông.

Hội chọi bò Cư Pui năm 2023 có 12 "đấu sĩ" bò được đăng ký tham gia. Những "đấu sĩ" bò chọi được các chủ bò có kinh nghiệm tuyển chọn giống mua ở Thái Lan, Lào và các địa phương trong nước về nuôi, huấn luyện.

Để bảo đảm an toàn cho Ngày hội, công tác tổ chức được chuẩn bị chu đáo, sân bãi được rào chắn kỹ càng. Ban Tổ chức thành lập Tổ giám khảo, gồm những người có kinh nghiệm trong việc nuôi chăm sóc bò, am hiểu về đặc tính của bò chọi để điều hành các cặp bò thi đấu. Các cặp bò được bốc thăm thi đấu loại trực tiếp. 4 "đấu sĩ" bò chiến thắng cuối cùng sẽ vào bán kết, tranh giải nhất, nhì, ba.

Một "đấu si" bò chọi được chọn tham gia hội thi
Một "đấu si" bò chọi được chọn tham gia hội thi

Ông Nguyễn Văn Tâm, Bí thư Đảng ủy xã Cư Pui cho biết: Những năm qua, địa phương đang nỗ lực khôi phục các lễ hội văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc trên địa bàn. Trong đó, các hoạt động văn hóa của các dân tộc phía Bắc, như chọi cù, ném còn, thổi khèn, múa khèn của người Mông và chọi bò được tổ chức vào dịp sau Tết Nguyên đán thu hút rất đông người tham gia.

Có thể nói Hội chọi bò ở xã Cư Pui đã trở thành nét văn hóa đặc sắc riêng của đồng bào Mông trên cao nguyên Đắk Lắk. Như năm nay, các hoạt động văn hóa này thu hút hơn 3.000 người đến xem, có cả những du khách đến từ các huyện Ea Súp, M’đrắk, Krông Pắk và ở các tỉnh Lâm Đồng, Đắk Nông... về tham dự.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.