Phát biểu Khai mạc Tọa đàm, PGS.TS Trần Trung, Quyền Giám đốc Học viện Dân tộc đã trình bày về quá trình thực hiện chính sách dân tộc giai đoạn 2013- 2020. Ngày 12/3/2013, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 449/QĐ- TTg Phê duyệt Chiến lược công tác dân tộc đến năm 2020. Chiến lược ra đời có ý nghĩa to lớn đánh dấu một bước phát triển, đổi mới trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công tác dân tộc, xây dựng chính sách dân tộc. Để có cơ sở thực hiện Chiến lược, ngày 04/12//2013 Ủy ban Dân tộc đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 2356/QĐ- TTg về Chương trình hành động thực hiện Chiến lược. Trong Chương trình hành động, Thủ tướng Chính phủ đã giao cho 14 Bộ, ngành chịu trách nhiệm xây dựng 75 đề án, chương trình, chính sách dân tộc. Tính đến thời điểm hiện tại đã có 45 đề án hoàn thành trình Thủ tướng Chính phủ, trong đó 25 đề án được ban hành còn lại các đề án, chương trình đang trong quá trình hoàn thiện.
Có thể nói với 5 nội dung về quan điểm, 7 nội dung về mục tiêu và 8 nội dung về nhiệm vụ, Chiến lược Công tác dân tộc đến năm 2020 đã phân công nhiệm vụ cho các Bộ, ngành, địa phương xây dựng chính sách dân tộc. Qua đó đã góp phần khắc phục được tình trạng chính sách nhỏ lẻ, ngắn hạn, chồng chéo trong xây dựng và thực hiện chính sách.
Tại buổi Tọa đàm, các nhà khoa học đã trình bày những thách thức, bài học kinh nghiệm trong việc xây dựng chiến lược phát triển kinh tế- xã hội của một số ngành, đặc biệt là trong xây dựng Chiến lược Công tác dân tộc và quan điểm về đổi mới chính sách dân tộc. Các ý kiến tập chung vào việc phân tích, thảo luận về cách tiếp cận, sự tác động của cách mạng khoa học công nghệ, kinh tế tri thức, toàn cầu hóa, biến đổi khí hậu, phong trào khởi nghiệp, xây dựng chuỗi giá trị… đến các vấn đề dân tộc, công tác dân tộc đặt ra trong tình hình mới, để từ đó làm rõ quan điểm, mục tiêu của Chiến lược.
Trong xây dựng Chiến lược công tác dân tộc giai đoạn 2021- 2030, các nhà khoa học đã nêu ra một số quan điểm như: Kiên trì, nhất quán thực hiện chính sách các dân tộc bình đẳng, tôn trọng đoàn kết, giúp nhau cùng tiến bộ, đảm bảo ổn định, phát triển và hội nhập; phát triển toàn diện kinh tế- xã hội, trong đó tập trung vào các vùng đặc biệt khó khăn, biên giới; phát triển nguồn nhân lực, xây dựng đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học người DTTS; huy động mọi nguồn lực đầu tư để phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo gắn phát triển với giải quyết hài hòa lợi ích giữa các vùng, các dân tộc; xác định công tác dân tộc, thực hiện chính sách dân tộc là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và của cả hệ thống chính trị.
Phát biểu tại buổi Tọa đàm, TS. Phan Văn Hùng, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc đã đưa ra một số nhiệm vụ, giải pháp để xây dựng và thực hiện chính sách dân tộc như: Xây dựng chính sách dân tộc phải dựa trên các bằng chứng, số liệu, cơ sở khoa học; chính sách dân tộc phải xuất phát từ nhu cầu của cơ sở, nguyện vọng của đồng bào dân tộc; xác định nguồn ngân sách nhà nước là chính, đồng thời huy động nguồn lực cộng đồng, doanh nghiệp; tăng cường ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ...
Thay mặt Tổ Nghiên cứu Chiến lược, PGS.TS Trần Trung đánh giá cao và tiếp thu những vấn đề các nhà khoa học nêu ra tại buổi Tọa đàm. Về phía Học viện Dân tộc trong thời gian tới sẽ có đánh giá, tổng kết, nhận diện những nguyên nhân tồn tại của việc thực hiện công tác dân tộc giai đoạn 2013- 2020 từ đó tìm ra giải pháp thực hiện chính sách dân tộc giai đoạn 2021- 2030.
HỒNG MINH