Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hầm Hô - Viên ngọc xanh giữa lòng đất võ!

Ngô Xuân Hiền - 09:02, 16/06/2025

Giữa lòng huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định - nơi sinh ra người Anh hùng áo vải cờ đào Nguyễn Huệ có một vùng đất được thiên nhiên ưu ái ban tặng vẻ đẹp hiếm có: Hầm Hô. Đây không chỉ là một thắng cảnh nổi bật trên bản đồ du lịch Bình Định mà còn là nơi kết tụ của lịch sử, truyền thuyết và hào khí dân tộc. Từ vẻ đẹp của sông nước đá núi đến những câu chuyện tình yêu, nghĩa khí lẫm liệt của thời Tây Sơn hiển hách, Hầm Hô hiện lên như một sử thi vừa tráng lệ vừa nên thơ.

Bến đò trong Khu du lịch Hầm Hô
Bến đò trong Khu du lịch Hầm Hô

Hầm Hô nằm ở xã Tây Phú, huyện Tây Sơn, cách trung tâm thành phố Quy Nhơn khoảng 50 km về phía Tây Bắc. Quần thể Khu du lịch Hầm Hô trải dọc theo quãng sông dài 3km, rộng 30m với nhiều phiến đá ngầm, đá nổi với muôn hình kỳ thú. Hầm Hô là nơi giao nhau giữa hai dòng sông Đồng Hưu và sông Cát cùng đổ về Phú Phong, mở ra không gian thiên nhiên lãng mạn, hữu tình. Đoạn sông chảy giữa hai dãy núi đá granit, tạo thành một khe nước trong xanh và hiền hòa. Đến Hầm Hô, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của đập Hầm Hô mà còn có cơ hội khám phá thác Cá Bay và nhiều địa danh: Đá Đôi, Đá Dựng, Đá bóp vú, Đá Trải, Đá Bàn Cờ, Đá Chùm… được thiên nhiên sắp đặt như bàn tay hữu ý.

Nếu ban ngày, Hầm Hô là bức tranh thủy mặc sống động, thì về đêm, nhất là những đêm trăng, nơi đây khoác lên vẻ đẹp huyền ảo khó tả. Ánh trăng như dải lụa bạc trải dài trên mặt nước, soi qua tán rừng cổ thụ, phản chiếu lấp lánh lên những phiến đá nhấp nhô. Trong làn sương mỏng, tiếng mái chèo khua nhẹ vang lên giữa không gian tĩnh lặng. Con thuyền lặng lẽ trôi giữa hai bờ nguyên sinh, từng nhịp chèo như đưa ta ngược dòng thời gian, trở về với quá khứ oai hùng của vùng đất võ Tây Sơn. Trong bóng tối dìu dịu của đại ngàn, ánh trăng như ánh mắt lịch sử soi rọi từng nhịp nước, khiến cảnh vật vừa lãng mạn vừa linh thiêng. Một đêm trăng lênh đênh trên sông Hầm Hô không chỉ là trải nghiệm du lịch, mà là hành trình kết nối giữa thiên nhiên, hồn thiêng sông núi và trái tim người hậu thế.

Các chòi câu cá thư giãn trên hồ bên trong khuôn viên Khu du lịch Hầm Hô
Các chòi câu cá thư giãn trên hồ bên trong khuôn viên Khu du lịch Hầm Hô.

Tên gọi “Hầm Hô” là một địa danh độc đáo gắn liền với nhiều truyền thuyết và cách lý giải dân gian, phản ánh sự giao thoa giữa thiên nhiên và văn hóa của vùng đất Tây Sơn, Bình Định.

Một trong những giả thuyết phổ biến cho rằng, tên gọi này bắt nguồn từ âm thanh đặc trưng phát ra khi nước từ thác cao khoảng 6 - 7 mét đổ xuống các hầm đá rộng, tạo nên tiếng vang vọng như tiếng hô hoán. Âm thanh này được cho là lời cảnh báo tự nhiên cho người dân khi chèo bè mảng trên dòng sông, báo hiệu sắp đến đoạn nguy hiểm cần đề phòng.

Một cách lý giải khác dựa trên hình ảnh địa hình: tại miệng hầm, các khối đá mọc lởm chởm, nghiêng ngửa, tạo hình giống như một hàm răng hô há hốc. Người dân địa phương, với tính cách giản dị, đã gọi tắt là “Hầm Hô”.

Ngoài ra, theo truyền thuyết dân gian, vào những đêm cầu mưa, người dân tụ họp tại Hầm Hô để cúng trời đất. Khi lễ cầu mưa bi thiết đã thấu trời đất, giữa đêm khuya thanh vắng, người ta nghe rõ những âm thanh ào ào như nước cuốn, vù vù như gió bay, lẫn trong ấy có tiếng hô hoán của đông người như tiếng thần linh đang hú gió, gọi mây. Vì vậy mà có tên là “Hầm Hô”.

Dù chưa có công trình khoa học nào xác định chính xác nguồn gốc tên gọi, những cách lý giải trên đều phản ánh mối liên hệ sâu sắc giữa con người và thiên nhiên tại Hầm Hô, nơi mà âm thanh, hình ảnh và truyền thuyết hòa quyện, tạo nên một địa danh vừa hùng vĩ, vừa huyền bí.

Nhưng điều khiến Hầm Hô trở nên thiêng liêng trong tâm thức người dân Bình Định không chỉ là vẻ đẹp địa hình hay dòng nước trong xanh, mà còn là những truyền thuyết lịch sử gắn liền với thời đại Tây Sơn. Trong số đó, nổi bật là câu chuyện tình giữa nữ tướng Bùi Thị Xuân và danh tướng Trần Quang Diệu - một giai thoại nhuốm màu sử thi.

 Chiếc cầu nhỏ nối 2 bờ sông tại trung tâm Khu du lịch Hầm Hô - Ảnh Xuân Hiền
Chiếc cầu nhỏ nối 2 bờ sông tại trung tâm Khu du lịch Hầm Hô - Ảnh Xuân Hiền

Tương truyền rằng, vào một sáng mùa xuân, khi Trần Quang Diệu đang đi dọc Hầm Hô để tìm về đường về đầu quân cho nhà Tây Sơn. Trong không gian rừng núi hùng vĩ, bất ngờ một con hổ dữ từ trên ghềnh đá lao tới, vồ thẳng vào ông. Trận chiến giữa người và mãnh thú diễn ra khốc liệt giữa tiếng gầm vang động của núi rừng, giữa tiếng thác đổ và sự sống mỏng manh trước móng vuốt của tử thần.

Ngay khoảnh khắc nguy nan nhất, từ phía mỏm đá cao, một thiếu nữ xinh đẹp tay cầm ngọn thương dài, dũng mãnh lao xuống tiếp ứng. Với võ nghệ xuất chúng và khí phách hiên ngang, cô gái phối hợp cùng Trần Quang Diệu đánh bại hổ dữ. Người thiếu nữ ấy chính là Bùi Thị Xuân, một biểu tượng của nữ quyền võ học đất Tây Sơn, nổi tiếng với sức mạnh phi thường và lòng dũng cảm hiếm thấy.

Sau trận đánh dữ dội, giữa đôi mắt bừng sáng và hơi thở gấp gáp, hai con người chưa từng quen biết nhìn nhau như thể đã nhận ra người đồng hành lý tưởng trên con đường đại nghĩa. Cuộc gặp gỡ kỳ lạ bên suối đá Hầm Hô trở thành khởi nguồn cho một mối tình hào hùng, gắn bó hai danh tướng suốt hành trình phò tá nhà Tây Sơn, viết nên khúc bi tráng nhất trong lịch sử võ tướng Việt Nam.

Hầm Hô, với địa hình hiểm trở gồm nhiều khe đá, hang động và rừng rậm, từng là căn cứ bí mật của nghĩa quân Tây Sơn trong giai đoạn chuẩn bị khởi nghĩa. Đây là nơi tập kết quân lương, rèn luyện võ nghệ và chế tạo vũ khí, góp phần quan trọng vào thành công của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn cuối thế kỷ XVIII. Trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, Hầm Hô tiếp tục được sử dụng làm căn cứ cách mạng, do Anh hùng Mai Xuân Thưởng chỉ huy, hỗ trợ phong trào Cần Vương tại Bình Định.

Du khách đi thuyền tham quan Khu du lịch Hầm Hô - Ảnh Xuân Hiền
Du khách đi thuyền tham quan Khu du lịch Hầm Hô - Ảnh Xuân Hiền

Đứng trước vẻ đẹp tĩnh lặng mà hùng vĩ của Hầm Hô, người ta không chỉ thấy một thắng cảnh tự nhiên tuyệt mỹ, mà còn chạm đến tầng sâu linh thiêng của lịch sử dân tộc. Những phiến đá từng chứng kiến bước chân nghĩa sĩ, những dòng nước từng soi bóng tình yêu tráng lệ của đôi vợ chồng tướng lĩnh Bùi Thị Xuân - Trần Quang Diệu, vẫn còn đó như một chứng nhân không lời cho bao dâu bể thời gian. Hầm Hô không chỉ là một “viên ngọc xanh” giữa miền đất võ, mà còn là biểu tượng sống động cho khát vọng độc lập, tình yêu nước nồng nàn và nghĩa khí của con người Bình Định.

Trong xu hướng phát triển du lịch gắn với văn hóa - lịch sử, Hầm Hô chính là lời mời gọi cho những ai muốn tìm về cội nguồn, để thấy trong mỗi dòng chảy, mỗi phiến đá, vẫn còn âm vang tiếng hô hào của nghĩa quân Tây Sơn, tiếng thở của tình yêu son sắt giữa thời loạn lạc, và tiếng vọng từ thiên nhiên hòa quyện cùng hồn thiêng sông núi. Đó là nơi mà lịch sử và huyền thoại, hiện thực và giấc mơ, quá khứ và tương lai gặp nhau trong một bản hòa ca sâu lắng mang tên Hầm Hô.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lý do Mũi Né là điểm đến thể thao biển hàng đầu Đông Nam Á

Lý do Mũi Né là điểm đến thể thao biển hàng đầu Đông Nam Á

Mũi Né, một trong những bãi biển nổi tiếng của Việt Nam vừa được tạp chí National Geographic Traveller vinh danh là điểm đến thể thao biển hàng đầu Đông Nam Á, nhờ cảnh quan đẹp và khí hậu ít bão.
Tin nổi bật trang chủ
Hơn 100 triệu đồng và nhu yếu phẩm đã đến với đồng bào DTTS vùng lũ

Hơn 100 triệu đồng và nhu yếu phẩm đã đến với đồng bào DTTS vùng lũ

Nhịp cầu nhân ái - Phạm Tiến - 18:54, 31/07/2025
Ngày 31/7, Câu lạc bộ Tennis Báo chí Nghệ An đã tổ chức trao quà cho đồng bào các DTTS vùng bị thiệt hại do ảnh hưởng của cơn bão số 3 vừa qua.
Quảng Ngãi: Rác thải nổi lềnh bềnh mặt ao, cá bắt đầu chết sau sự cố “thủng” ô chứa rác

Quảng Ngãi: Rác thải nổi lềnh bềnh mặt ao, cá bắt đầu chết sau sự cố “thủng” ô chứa rác

Bạn đọc - Ngọc Chí - 18:50, 31/07/2025
Một ngày sau khi xảy ra sự cố “thủng” ô chôn lấp rác, Khu liên hiệp xử lý rác thải rắn Ngọc Hồi thì ao nuôi cá của các hộ dân xung quanh bị rác thải bủa vây, nổi lềnh bềnh trên mặt ao, cá bắt đầu chết. Ngành chức năng xã Bờ Y, tỉnh Quảng Ngãi đang tổ chức đo, đếm những thiệt hại của người dân.
Công bố quyết định thành lập Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh An Giang

Công bố quyết định thành lập Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh An Giang

Tôn giáo - Tín ngưỡng - Tào Đạt - 18:48, 31/07/2025
Ngày 31/7, tại chùa Bình An, phường Long Xuyên (tỉnh An Giang), Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh An Giang đã tổ chức Hội nghị công bố các quyết định về công tác nhân sự.
Đà Nẵng: Trao hơn 7.000 cây sâm Ngọc Linh giống cho hộ nghèo

Đà Nẵng: Trao hơn 7.000 cây sâm Ngọc Linh giống cho hộ nghèo

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 18:34, 31/07/2025
Ngày 31/7, UBND xã Trà Linh, TP. Đà Nẵng đã tổ chức Chương trình “Lễ cúng Thần Sâm - Ươm mầm Ngọc Linh” và trao tặng sâm giống cho hộ nghèo năm 2025.
Kế thừa truyền thống cách mạng, vun đắp sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc

Kế thừa truyền thống cách mạng, vun đắp sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc

Thời sự - PV - 17:19, 31/07/2025
Nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025), ngày 31/7, tại Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm, Bí thư Quân ủy Trung ương gặp mặt các đồng chí cán bộ lão thành cách mạng, Mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Dự án 8: Hành trình thúc đẩy bình đẳng giới cho phụ nữ DTTS Tây Nguyên

Dự án 8: Hành trình thúc đẩy bình đẳng giới cho phụ nữ DTTS Tây Nguyên

Tây Nguyên là vùng đất sinh sống của nhiều đồng bào DTTS như Ê Đê, Ba Na, Gia Rai, M’nông, Xơ Đăng... Ở những bản làng heo hút giữa đại ngàn Tây Nguyên hùng vĩ, không ít phụ nữ, trẻ em DTTS từng đối mặt với những hủ tục, thiếu kiến thức, từng phải bỏ học, lấy chồng sớm, sống trong đói nghèo... Nay, họ đang dần vượt qua những rào cản bất bình đẳng giới, đẩy lùi hủ tục để xây dựng cuộc sống mới. Kết quả này là tác động tích cực từ các mô hình hoạt động của Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” thuộc Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS, do Hội Phụ nữ các cấp triển khai thực hiện trong suốt gần 5 năm qua.
Bộ đội Biên phòng TP. Cần Thơ: Vững vàng nơi tuyến đầu, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ nhiệm kỳ

Bộ đội Biên phòng TP. Cần Thơ: Vững vàng nơi tuyến đầu, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ nhiệm kỳ

Tin tức - Như Tâm - 17:06, 31/07/2025
Sau phiên trù bị, sáng nay (31/7), tại phường Phú Lợi, TP. Cần Thơ, Đảng bộ Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng TP. Cần Thơ đã chính thức khai mạc Đại hội đại biểu lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, với chủ đề “ Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Sáng tạo - Phát triển”. Đại tá Phạm Ngọc Quang - Thành ủy viên, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự TP. Cần Thơ và Đại tá Trần Văn Le - Phó Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng dự và phát biểu chỉ đạo Đại hội.
Trí tuệ nhân tạo đang trở thành xu hướng mới của người Việt trong du lịch

Trí tuệ nhân tạo đang trở thành xu hướng mới của người Việt trong du lịch

Ứng dụng - Sáng tạo - Minh Nhật - 16:46, 31/07/2025
Theo tỷ lệ khảo sát của Booking.com, 99% người dùng Việt Nam sử dụng các công cụ tìm kiếm tích hợp AI, 92% sử dụng các đề xuất nội dung từ AI trên các nền tảng trực tuyến và 95% tương tác với các công cụ AI tạo sinh (generative AI).
UBND tỉnh Quảng Ngãi yêu cầu khẩn trương xác minh, xử lý vi phạm tại dự án Khu liên hiệp xử lý rác thải rắn Ngọc Hồi

UBND tỉnh Quảng Ngãi yêu cầu khẩn trương xác minh, xử lý vi phạm tại dự án Khu liên hiệp xử lý rác thải rắn Ngọc Hồi

Bạn đọc - Ngọc Chí - 16:00, 31/07/2025
Sau khi Báo Dân tộc và Phát triển có bài phản ánh “Quảng Ngãi: Khu liên hiệp xử lý chất thải rắn Ngọc Hồi mới vận hành đã gặp sự cố, hàng ngàn m3 khối nước, rác thải tràn ra môi trường”, ngày 31/7, UBND tỉnh Quảng Ngãi có văn bản yêu cầu các cơ quan chuyên môn khẩn trương xác minh, báo cáo và đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo xử lý vi phạm (nếu có) trong quá trình triển khai thực hiện Dự án Khu liên hiệp xử lý rác thải rắn liên hợp Ngọc Hồi.
Tỉnh Lào Cai sẽ hỗ trợ kinh phí cho cán bộ đến công tác tại trung tâm hành chính tỉnh và cấp xã

Tỉnh Lào Cai sẽ hỗ trợ kinh phí cho cán bộ đến công tác tại trung tâm hành chính tỉnh và cấp xã

Trang địa phương - Trọng Bảo - 15:52, 31/07/2025
Sáng 31/7, Kỳ họp thứ 3, HĐND tỉnh Lào Cai khóa XVI, nhiệm kỳ 2021 - 2026, đã thông qua nghị quyết “Quy định chính sách hỗ trợ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động đến công tác tại trung tâm hành chính tỉnh và cấp xã của tỉnh Lào Cai”.
Tiếp nhận 85 công dân Việt Nam liên quan đến lừa đảo trực tuyến từ Campuchia

Tiếp nhận 85 công dân Việt Nam liên quan đến lừa đảo trực tuyến từ Campuchia

Pháp luật - Minh Anh - 15:48, 31/07/2025
Theo thông tin từ Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Bộ đội Biên phòng tỉnh Đồng Nai đã tiếp nhận 85 công dân Việt Nam liên quan đến lừa đảo trực tuyến từ Campuchia.