Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hà Thị Ven-Nghệ nhân của những làn điệu sli

PV - 10:01, 01/07/2019

Say mê với những câu hát sli của dân tộc Nùng từ lúc còn nhỏ, nghệ nhân Hà Thị Ven, (huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn) dần trở thành người hát sli hay nhất trong vùng. Mối nhân duyên ấy theo bà đến tận ngày hôm nay để bà tiếp tục sưu tầm và truyền dạy làn điệu sli của đồng bào Nùng cho mọi người.

Nghệ nhân Hà Thị Ven (Thứ 3, từ trái sang) cùng các thành viên trong CLB Điếp Sli Then. Nghệ nhân Hà Thị Ven (Thứ 3, từ trái sang) cùng các thành viên trong CLB Điếp Sli Then.

Người Nùng ở xứ Lạng gọi loại hình dân ca trữ tình của họ là sli, một điệu hát tương tự như hát ví của người Kinh. Người Nùng rất mê hát sli. Trong tiếng Nùng thì sli có nghĩa là thơ. Tục ngữ Nùng có câu: “Đêm ốm dài, đêm sli ngắn”. Có lẽ bởi thế mà từ bao đời nay, trong dòng chảy lặng lẽ của thời gian, hát sli vẫn được lưu truyền trong đời sống tinh thần của người Nùng.

Nghệ nhân Hà Thị Ven cho biết, từ lúc còn nhỏ, bà đã được nghe các anh chị, các cô, các bác trong làng hát sli Sình Làng. Đặc biệt là những ngày đầu Xuân năm mới, hoặc những đêm trăng sáng, nhiều đôi nam thanh nữ tú thường chia làm 2 nhóm (1 nhóm nam, 1 nhóm nữ) ngồi hát đối đáp với nhau. Ban đầu, bà tò mò nghe, rồi học lỏm hát theo. Dần dần, bà thuộc nhiều bài sli và đam mê lúc nào không hay, rồi mỗi khi trong làng, trong xã tổ chức hát, bà thường đến xem và tranh thủ học lỏm.

Chỗ nào không hiểu, không nhớ là bà hỏi các cụ đi trước, các anh, chị trong làng. Người biết ít thì dạy cho một vài câu, người biết nhiều thì dạy vài bài. Mặc dù thời điểm đó, bạn bè cùng trang lứa với bà đua nhau đi học hát tiếng Kinh, nhưng bà vẫn kiên trì học hát sli của dân tộc mình. “Có người còn chế diễu tôi học điệu hát mà chẳng còn ai nghe nữa. Nhưng tôi vẫn bỏ ngoài tai những lời giễu cợt ấy, vẫn mê mải học những làn điệu sli của dân tộc mình”, nghệ nhân Hà Thị Ven cho biết.

Nghệ nhân Hà Thị Ven đang truyền dạy cho các thành viên nhỏ tuổi trong CLB Điếp Sli Then. Nghệ nhân Hà Thị Ven đang truyền dạy cho các thành viên nhỏ tuổi trong CLB Điếp Sli Then.

Với vốn sli học được, bà Ven tích cực tham gia phong trào văn nghệ của làng, xã, nơi bà sinh sống. Dần dần, làng trên, xóm dưới đều biết tiếng Hà Thị Ven nhiệt tình, hát hay. Đặc biệt, trong “Hội thi Liên hoan dân ca các dân tộc tỉnh Lạng Sơn” tổ chức năm 1999, với chất giọng trong trẻo, mượt mà khi thể hiện làn điệu sli, bà đã xuất sắc đoạt Huy chương Vàng. Đây là dấu mốc quan trọng trong cuộc đời của Nghệ nhân Hà Thị Ven, tên tuổi bà được nhiều người yêu dân ca xứ Lạng biết đến. Người ta gọi bà là “Nghệ nhân sli xứ Lạng”.

Không chỉ sưu tầm những làn điệu sli “vốn cổ” để giữ hồn cho dân tộc Nùng, nghệ nhân Hà Thị Ven còn sáng tác, đặt lời mới cho nhiều bài sli để phù hợp với xu hướng ngày nay. Chẳng hạn như các chủ đề: Ca ngợi Đảng, Bác Hồ, về quê hương, về sự nghiệp đổi mới của đất nước và các đề tài về phòng chống các tệ nạn xã hội, tuyên truyền phòng chống HIV/AIDS…

Không những thế, vì lời bài hát sli thường bằng tiếng địa phương nên khi tham gia biểu diễn văn nghệ cho nhiều dân tộc khác nhau cùng nghe, bà đã có sáng kiến giới thiệu nội dung bài hát bằng tiếng phổ thông trước, sau đó mới biểu diễn bằng tiến dân tộc.

Sau nhiều năm gắn bó với sli nói riêng và các làn điệu dân ca nói chung, tháng 8/2017, bà Hà Thị Ven đã thành lập Câu lạc bộ (CLB) Điếp Sli Then. Các thành viên trong CLB có tuổi đời từ 8 đến 50 tuổi, tất cả đều là những người có chung niềm đam mê hát dân ca. Bên cạnh đó, thành viên của CLB cũng rất tích cực sinh hoạt, sưu tầm, trao đổi kinh nghiệm về những làn điệu dân ca cổ, đồng thời là những hạt nhân biểu diễn văn nghệ tại những chương trình của huyện, tỉnh.

HỒNG MINH

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.