Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hà Thị Ven-Nghệ nhân của những làn điệu sli

PV - 10:01, 01/07/2019

Say mê với những câu hát sli của dân tộc Nùng từ lúc còn nhỏ, nghệ nhân Hà Thị Ven, (huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn) dần trở thành người hát sli hay nhất trong vùng. Mối nhân duyên ấy theo bà đến tận ngày hôm nay để bà tiếp tục sưu tầm và truyền dạy làn điệu sli của đồng bào Nùng cho mọi người.

Nghệ nhân Hà Thị Ven (Thứ 3, từ trái sang) cùng các thành viên trong CLB Điếp Sli Then. Nghệ nhân Hà Thị Ven (Thứ 3, từ trái sang) cùng các thành viên trong CLB Điếp Sli Then.

Người Nùng ở xứ Lạng gọi loại hình dân ca trữ tình của họ là sli, một điệu hát tương tự như hát ví của người Kinh. Người Nùng rất mê hát sli. Trong tiếng Nùng thì sli có nghĩa là thơ. Tục ngữ Nùng có câu: “Đêm ốm dài, đêm sli ngắn”. Có lẽ bởi thế mà từ bao đời nay, trong dòng chảy lặng lẽ của thời gian, hát sli vẫn được lưu truyền trong đời sống tinh thần của người Nùng.

Nghệ nhân Hà Thị Ven cho biết, từ lúc còn nhỏ, bà đã được nghe các anh chị, các cô, các bác trong làng hát sli Sình Làng. Đặc biệt là những ngày đầu Xuân năm mới, hoặc những đêm trăng sáng, nhiều đôi nam thanh nữ tú thường chia làm 2 nhóm (1 nhóm nam, 1 nhóm nữ) ngồi hát đối đáp với nhau. Ban đầu, bà tò mò nghe, rồi học lỏm hát theo. Dần dần, bà thuộc nhiều bài sli và đam mê lúc nào không hay, rồi mỗi khi trong làng, trong xã tổ chức hát, bà thường đến xem và tranh thủ học lỏm.

Chỗ nào không hiểu, không nhớ là bà hỏi các cụ đi trước, các anh, chị trong làng. Người biết ít thì dạy cho một vài câu, người biết nhiều thì dạy vài bài. Mặc dù thời điểm đó, bạn bè cùng trang lứa với bà đua nhau đi học hát tiếng Kinh, nhưng bà vẫn kiên trì học hát sli của dân tộc mình. “Có người còn chế diễu tôi học điệu hát mà chẳng còn ai nghe nữa. Nhưng tôi vẫn bỏ ngoài tai những lời giễu cợt ấy, vẫn mê mải học những làn điệu sli của dân tộc mình”, nghệ nhân Hà Thị Ven cho biết.

Nghệ nhân Hà Thị Ven đang truyền dạy cho các thành viên nhỏ tuổi trong CLB Điếp Sli Then. Nghệ nhân Hà Thị Ven đang truyền dạy cho các thành viên nhỏ tuổi trong CLB Điếp Sli Then.

Với vốn sli học được, bà Ven tích cực tham gia phong trào văn nghệ của làng, xã, nơi bà sinh sống. Dần dần, làng trên, xóm dưới đều biết tiếng Hà Thị Ven nhiệt tình, hát hay. Đặc biệt, trong “Hội thi Liên hoan dân ca các dân tộc tỉnh Lạng Sơn” tổ chức năm 1999, với chất giọng trong trẻo, mượt mà khi thể hiện làn điệu sli, bà đã xuất sắc đoạt Huy chương Vàng. Đây là dấu mốc quan trọng trong cuộc đời của Nghệ nhân Hà Thị Ven, tên tuổi bà được nhiều người yêu dân ca xứ Lạng biết đến. Người ta gọi bà là “Nghệ nhân sli xứ Lạng”.

Không chỉ sưu tầm những làn điệu sli “vốn cổ” để giữ hồn cho dân tộc Nùng, nghệ nhân Hà Thị Ven còn sáng tác, đặt lời mới cho nhiều bài sli để phù hợp với xu hướng ngày nay. Chẳng hạn như các chủ đề: Ca ngợi Đảng, Bác Hồ, về quê hương, về sự nghiệp đổi mới của đất nước và các đề tài về phòng chống các tệ nạn xã hội, tuyên truyền phòng chống HIV/AIDS…

Không những thế, vì lời bài hát sli thường bằng tiếng địa phương nên khi tham gia biểu diễn văn nghệ cho nhiều dân tộc khác nhau cùng nghe, bà đã có sáng kiến giới thiệu nội dung bài hát bằng tiếng phổ thông trước, sau đó mới biểu diễn bằng tiến dân tộc.

Sau nhiều năm gắn bó với sli nói riêng và các làn điệu dân ca nói chung, tháng 8/2017, bà Hà Thị Ven đã thành lập Câu lạc bộ (CLB) Điếp Sli Then. Các thành viên trong CLB có tuổi đời từ 8 đến 50 tuổi, tất cả đều là những người có chung niềm đam mê hát dân ca. Bên cạnh đó, thành viên của CLB cũng rất tích cực sinh hoạt, sưu tầm, trao đổi kinh nghiệm về những làn điệu dân ca cổ, đồng thời là những hạt nhân biểu diễn văn nghệ tại những chương trình của huyện, tỉnh.

HỒNG MINH

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Sắc Xuân A Lưới: Bản hòa ca văn hóa vùng cao

Sắc Xuân A Lưới: Bản hòa ca văn hóa vùng cao

Hòa trong không khí rộn ràng của mùa Xuân, Ngày hội "Sắc xuân vùng cao A Lưới" năm 2025 tại Làng văn hóa các dân tộc thiếu sổ (ở xã Hồng Thượng, huyện A Lưới, thành phố Huế) diễn ra với sự tham gia đông đảo của đồng bào dân tộc thiểu số, du khách trong và ngoài huyện. Đây là sự kiện văn hóa quan trọng nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn, đồng thời quảng bá tiềm năng du lịch, sản phẩm đặc trưng của huyện A Lưới.
Thủ tướng Phạm Minh Chính hội kiến Nhà Vua Bỉ

Thủ tướng Phạm Minh Chính hội kiến Nhà Vua Bỉ

Thời sự - PV - 19:50, 01/04/2025
Chiều 1/4, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã hội kiến Nhà Vua Bỉ Philippe đang có chuyến thăm cấp Nhà nước Việt Nam.
Tự hào hai tiếng “Việt Nam”!

Tự hào hai tiếng “Việt Nam”!

Công tác Dân tộc - Thanh Hải - 19:46, 01/04/2025
Nửa thế kỷ đất nước trọn niềm vui non sông liền một dải. Nửa thế kỷ đất nước hồi sinh, phát triển để thấm hơn sự khốc liệt và mất mát của cuộc chiến ngày ấy. Nửa thế kỷ Việt Nam vươn mình sánh vai cùng bè bạn năm châu, để khẳng định vị thế của mình trên trường quốc tế.
Để diêm dân Bạc Liêu “sống” được với hạt muối: Cần chính sách đủ mạnh (Bài cuối)

Để diêm dân Bạc Liêu “sống” được với hạt muối: Cần chính sách đủ mạnh (Bài cuối)

Kinh tế - Tào Đạt - 19:44, 01/04/2025
Mặc dù đã có những thay đổi tích cực từ các dự án đầu tư và cách làm của bà con diêm dân trong việc duy trì nghề truyền thống ở Bạc Liêu, tuy nhiên, để nghề làm muối Bạc Liêu có thể hòa nhập theo xu hướng "kỷ nguyên vươn mình" của đất nước, với những bước phát triển vượt bậc, xứng đáng là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, vẫn cần tiếp tục nghiên cứu để có các cơ chế, chính sách đủ mạnh.
Phát huy giá trị tín ngưỡng thờ Mẫu trong vùng công viên địa chất Lạng Sơn

Phát huy giá trị tín ngưỡng thờ Mẫu trong vùng công viên địa chất Lạng Sơn

Dân tộc - Tôn giáo - Thúy Hồng-Tuyết Mai - 19:41, 01/04/2025
Vùng công viên địa chất Lạng Sơn, là khu vực có nhiều dân tộc cùng sinh sống với hệ thống di sản văn hóa phi vật thể và các hoạt động tôn giáo tín ngưỡng phong phú, trong đó có tín ngưỡng thờ Mẫu. Nhận thức được giá trị đó, cùng với việc tích cực xây dựng công viên địa chất Lạng Sơn, thời gian qua, ngành Văn hóa nói riêng và các cấp, ngành trong tỉnh nói chung đã có nhiều giải pháp thiết thực để bảo tồn, lan tỏa giá trị của tín ngưỡng này.
Dấu ấn từ tinh thần đoàn kết Lương - Giáo ở phường Đại Nài

Dấu ấn từ tinh thần đoàn kết Lương - Giáo ở phường Đại Nài

Dân tộc - Tôn giáo - Khánh Ngân - 19:38, 01/04/2025
Gắn với 10 nội dung “Bảy tốt đời, ba đẹp đạo” do Trung ương Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam phát động, đồng bào công giáo phường Đại Nài, TP. Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh đã đoàn kết lương giáo, tô điểm quê hương ngày càng giàu đẹp. Trong phong trào xây dựng Đô thị văn minh, phường Đại Nài đã trở thành điển hình tiêu biểu của TP.Hà Tĩnh.
Cụm Tháp Chăm hơn 800 năm tuổi ở Ninh Thuận

Cụm Tháp Chăm hơn 800 năm tuổi ở Ninh Thuận

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 1/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Múa Lân - Sư - Rồng TP. Hồ Chí Minh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Cụm Tháp Chăm hơn 800 năm tuổi ở Ninh Thuận. A Thu - Người gìn giữ hồn cốt văn hóa Xơ Đăng. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Tạo dư địa, động lực mới để phát triển đất nước

Tạo dư địa, động lực mới để phát triển đất nước

Sự kiện - Bình luận - Hà Anh - 19:36, 01/04/2025
Tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị, sáp nhập một số tỉnh, không tổ chức cấp huyện và sáp nhập một số xã là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước ta, nhằm tinh gọn bộ máy hành chính, nâng cao hiệu quả hoạt động và tạo dư địa, động lực phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH). Chủ trương trên được cụ thể hóa bằng các Kết luận số 126-KL/TW và 127-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về việc tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, thể hiện tư duy đột phá trong cải cách hành chính, được Nhân dân cả nước đồng tình, ủng hộ.
Ninh Bình: Chủ động nắm bắt từ sớm, từ xa những hiện tượng tôn giáo mới

Ninh Bình: Chủ động nắm bắt từ sớm, từ xa những hiện tượng tôn giáo mới

Dân tộc - Tôn giáo - Tùng Nguyên - 19:35, 01/04/2025
UBND tỉnh Ninh Bình giao các sở, ngành, địa phương liên quan theo dõi, nắm bắt các hiện tượng tín ngưỡng, tôn giáo mới; các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo vi phạm, lệch chuẩn... Đây là một trong những nội dung trọng tâm trong Kế hoạch theo dõi tình hình thi hành pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025 của UBND tỉnh Ninh Bình.
Sắc Xuân A Lưới: Bản hòa ca văn hóa vùng cao

Sắc Xuân A Lưới: Bản hòa ca văn hóa vùng cao

Sắc màu 54 - Hoàng Trung - Minh Ngọc - 19:29, 01/04/2025
Hòa trong không khí rộn ràng của mùa Xuân, Ngày hội "Sắc xuân vùng cao A Lưới" năm 2025 tại Làng văn hóa các dân tộc thiếu sổ (ở xã Hồng Thượng, huyện A Lưới, thành phố Huế) diễn ra với sự tham gia đông đảo của đồng bào dân tộc thiểu số, du khách trong và ngoài huyện. Đây là sự kiện văn hóa quan trọng nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn, đồng thời quảng bá tiềm năng du lịch, sản phẩm đặc trưng của huyện A Lưới.
Quảng Ninh: Đồng bào Công giáo phát huy tinh thần “kính Chúa, yêu nước”

Quảng Ninh: Đồng bào Công giáo phát huy tinh thần “kính Chúa, yêu nước”

Dân tộc - Tôn giáo - Thanh Phong - 19:25, 01/04/2025
Quảng Ninh hiện có hơn 40.000 tín đồ công giáo, 16 giáo xứ, 38 giáo họ. Thực hiện phương châm “Kính Chúa, yêu nước, sống tốt đời, đẹp đạo”, đồng bào công giáo luôn phát huy tốt vai trò trong hầu hết các phong trào tại địa phương nơi cư trú. Nhiều mô hình, sáng kiến, cách làm hay được các giáo xứ, họ đạo đề ra, bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các chương trình, nhiệm vụ của địa phương, phù hợp với tâm tư, tình cảm, nếp sống đạo của người công giáo.
Lãnh đạo Ban Tôn giáo Chính phủ thăm chúc mừng kết thúc tháng Tịnh chay Ramadan 2025

Lãnh đạo Ban Tôn giáo Chính phủ thăm chúc mừng kết thúc tháng Tịnh chay Ramadan 2025

Tin tức - Thái Sơn Ngọc - 19:21, 01/04/2025
Nhân dịp kết thúc tháng Tịnh chay Ramadan 2025, ngày 1/4, Đoàn công tác Ban Tôn giáo Chính phủ thuộc Bộ Dân tộc và Tôn giáo do ông Nguyễn Tiến Trọng, Phó trưởng Ban làm Trưởng đoàn đến thăm chúc mừng Hội đồng Sư cả Hồi giáo Bàni tỉnh và Ban Đại diện Cộng đồng Hồi giáo Islam tỉnh Ninh Thuận. Cùng đi có bà Trần Thị Minh Thu, Trưởng Phòng Tín ngưỡng và Tôn giáo khác; bà Pi Năng Thị Hốn, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Ninh Thuận.