Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

“Gió mới” ở Rào Tre

Nguyễn Thanh - 17:00, 28/09/2021

Trong rất nhiều những điều mới mẻ ở Rào Tre, xã Hương Liên, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) hôm nay thì điều đáng mừng nhất chính là một thế hệ người Chứt lớn lên khỏe mạnh nhờ đã xóa bỏ tập tục hôn nhân cận huyết thống.

Cán bộ chiến sĩ Đồn Biên phòng bản Giàng đã là cầu nối để những bạn trẻ người Chứt lập gia đình với người ngoài bản. (Ảnh chụp khi chưa có dịch)
Cán bộ chiến sĩ Đồn Biên phòng bản Giàng là cầu nối để những bạn trẻ người Chứt lập gia đình với người ngoài bản. (Ảnh chụp khi chưa có dịch Covid-19)

Đi qua lời nguyền

Thời điểm mới phát hiện, đồng bào Chứt ở Hà Tĩnh là một nhóm người sống biệt lập trong rừng sâu, xa cách với thế giới bên ngoài. Từ rất nhiều nỗ lực của các cấp, các ngành, những hộ người Chứt đã được đưa ra khỏi rừng sâu, hòa nhập với cuộc sống bên ngoài bằng những căn nhà kiên cố của khu tái định cư, bằng phương thức sản xuất, chăn nuôi mới, bằng việc học tiếng phổ thông, ốm đau đều đến trạm y tế để thăm khám…

Tôi đã rất đỗi ngạc nhiên về sự đổi thay khi đến bản Rào Tre. Nó khác xa so với những gì tôi đã mường tượng trước đó, khi ngồi trên xe để vào với bà con người Chứt. Trên con đường đất chạy xuyên qua bản là những dãy nhà tái định cư kiên cố tựa lưng vào dãy Ka Đay hùng vĩ. Quanh vườn, là màu xanh của những loại cây, là tiếng gà cục cục gọi bầy đến vui tai. Còn phía trước bản Rào Tre là những thửa ruộng lúa nước. Người dân bản Rào Tre đã biết cày, cấy, ươm mạ… cho những vụ mùa. Trong nhà của đồng bào, những chiếc ti vi, xe máy…bà con đã sắm sửa phục vụ cho nhu cầu cuộc sống của mình.

Chị Hồ Thị Kiên, nữ trưởng bản người Chứt ở Rào Tre cười nói: Cuộc sống bà con đã thay đổi rất nhiều. Dân bản đã biết trồng sắn, trồng keo, trồng lúa nước, chăn nuôi gà, lợn… Rồi như không dấu nổi niềm vui, chị Kiên trải lòng: Những tập tục, tập quán lạc hậu như hôn nhân cận huyết cũng đang từng bước được xóa bỏ rồi đấy.

Theo lời trưởng bản Kiên, chúng tôi lần ngược lại quá khứ, khi người trẻ ở Rào Tre dưới chân núi Ka Đay bước qua "lời nguyền" để lập gia với một người ngoài bản. Cuối năm 2015, Hồ Thị Mỹ Duyên đã nên vợ chồng cùng chàng trai người Kinh là Nguyễn Đình Nhân. 

Kể lại câu chuyện phải lòng cô gái người Chứt-Hồ Thị Mỹ Duyên, chàng trai người Kinh là Nguyễn Đình Nhân rạng rỡ: Trong một lần vào bản tham gia hoạt động Đoàn, em đã có cảm tình với Duyên. Nhưng khi tình yêu đủ lớn, thưa chuyện thì bố mẹ ái ngại vì chưa có ai kết hôn với người Chứt. Thế rồi qua những lần gặp gỡ cô con dâu tương lai, mọi thành viên trong gia đình đã ủng hộ chúng em. Tuy cuộc sống còn khó khăn nhưng chúng em sống hạnh phúc khi có cô con gái ngoan ngoãn, khỏe mạnh.

Chủ tịch UBND xã Hương Liên- Đinh Văn Sánh có lẽ cũng sẽ nhớ mãi những lần đi dạm hỏi cho con em đồng bào Chứt ở Rào Tre. Ông Sánh kể: Từ khi thực hiện Đề án Bảo tồn và Phát triển đồng bào Chứt giai đoạn 2015 - 2020, đã có 7 người trẻ ở Rào Tre kết hôn ngoài bản rồi. Trong đó, 4 người kết hôn với người Kinh và 3 người kết hôn với người Chứt ở tỉnh Quảng Bình. Mấy trường hợp ở Quảng Bình, địa phương phải cử đoàn đi dạm hỏi đấy.

Một Đề án mang tính lịch sử

Trước đây, việc vận động bà con xóa bỏ tập tục hôn nhân cận huyết thống trong thời gian dài gặp rất khó khăn. Do quen với lối sống biệt lập trong rừng sâu, việc giao lưu, tiếp xúc với đồng bào các dân tộc khác bên ngoài còn hạn chế nên tình trạng con chị lấy con em, con dì lấy con cậu vốn dĩ rất bình thường. Để xóa bỏ hôn nhân cận huyết thống, Bộ đội Biên phòng cùng chính quyền đưa ra nhiều giải pháp, chính sách tuyên truyền nhưng vẫn không hiệu quả. Vì thế, những đứa trẻ sinh ra từ cái vòng luẩn quẩn của hôn nhân cận huyết thống thống đều chậm lớn và mang trong mình những mầm mống bệnh tật, ảnh hưởng đến nòi giống của người Chứt.

Những đứa trẻ dân tộc Chứt ở Rào Tre cùng mẹ (ảnh chụp khi chưa có dịch)
Những đứa trẻ dân tộc Chứt ở Rào Tre cùng mẹ ( Ảnh chụp khi chưa có dịch Covid-19)

Trong rất nhiều những điều mới mẻ ở Rào Tre hôm nay  thì điều đáng mừng nhất chính là một thế hệ người Chứt lớn lên khỏe mạnh nhờ xóa bỏ tập tục hôn nhân cận huyết thống. 

Từ khi tỉnh Hà Tĩnh thực hiện Đề án bảo tồn và phát triển đồng bào Chứt giai đoạn 2015-2020, với sự đồng hành của chính quyền địa phương, sự trợ giúp của lực lượng Bộ đội Biên phòng, nhiều hoạt động kết nối, giao lưu giữa thanh niên dân tộc Chứt với thanh niên các dân tộc khác đã được tổ chức. Nhiều chính sách khuyến khích người Chứt kết hôn với dân tộc khác được hỗ trợ 30 triệu đồng, được cấp đất làm nhà, được tổ chức đám cưới cũng là động lực góp phần xóa bỏ hôn nhân cận huyết thống nơi đây.

Dẫu thế, Chủ tịch UBND xã Hương Liên - Đinh Văn Sánh vẫn không dấu hết nỗi lo khi tình trạng mất cân bằng giới tính ở bản Rào Tre đang cao. Theo ông Sánh, hiện tại, cứ 15 nam nhưng chỉ có 5 nữ nên cũng bộc lộ nhiều bất cập và tiềm ẩn hệ lụy. Ông Sánh nói: Để xóa bỏ tình trạng hôn nhân cận huyết thống ở người Chứt một cách bền vững, ngoài công tác tuyên truyền, vận động, hỗ trợ thì cần phải đầu tư, hỗ trợ thêm về cơ sở vật chất. Cụ thể, cần tăng thêm mức hỗ trợ cho những cặp vợ chồng mới kết hôn khi bước vào thực hiện giai đoạn 2 của Đề án bảo tồn và phát triển đồng bào dân tộc Chứt. Đầu tư con đường nối bản Rào Tre đến bản Kè xã Thanh Hóa, huyện Tuyên Hóa (Quảng Bình). Con đường ấy, không chỉ để  lưu thông hàng hóa giúp đồng bào phát triển kinh tế mà còn tạo điều kiện để bà con người Chứt 2 bản giao lưu, qua lại… từ đó hạn chế tình trạng hôn nhân cận huyết thống.

Rời Rào Tre vào buổi chiều muộn, khi ánh tà dương dần khuất sau dãy núi Ka Day, chúng tôi như vui hơn. Quả thực, trong rất nhiều những điều mới mẻ đã và sẽ đến, thì một thế hệ người Chứt mới đã lớn lên từ vùng đất ấy, khỏe mạnh hơn nhờ đã xóa bỏ tập tục hôn nhân cận huyết thống.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Đối với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, niềm vui lớn nhất là được bà con đồng bào DTTS thương yêu, quý mến; dẫu công việc của mình cũng chỉ giúp được cho bà con một phần nhỏ trong cuộc sống của chính họ.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.