Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

“Gió mới” ở Rào Tre

Nguyễn Thanh - 17:00, 28/09/2021

Trong rất nhiều những điều mới mẻ ở Rào Tre, xã Hương Liên, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) hôm nay thì điều đáng mừng nhất chính là một thế hệ người Chứt lớn lên khỏe mạnh nhờ đã xóa bỏ tập tục hôn nhân cận huyết thống.

Cán bộ chiến sĩ Đồn Biên phòng bản Giàng đã là cầu nối để những bạn trẻ người Chứt lập gia đình với người ngoài bản. (Ảnh chụp khi chưa có dịch)
Cán bộ chiến sĩ Đồn Biên phòng bản Giàng là cầu nối để những bạn trẻ người Chứt lập gia đình với người ngoài bản. (Ảnh chụp khi chưa có dịch Covid-19)

Đi qua lời nguyền

Thời điểm mới phát hiện, đồng bào Chứt ở Hà Tĩnh là một nhóm người sống biệt lập trong rừng sâu, xa cách với thế giới bên ngoài. Từ rất nhiều nỗ lực của các cấp, các ngành, những hộ người Chứt đã được đưa ra khỏi rừng sâu, hòa nhập với cuộc sống bên ngoài bằng những căn nhà kiên cố của khu tái định cư, bằng phương thức sản xuất, chăn nuôi mới, bằng việc học tiếng phổ thông, ốm đau đều đến trạm y tế để thăm khám…

Tôi đã rất đỗi ngạc nhiên về sự đổi thay khi đến bản Rào Tre. Nó khác xa so với những gì tôi đã mường tượng trước đó, khi ngồi trên xe để vào với bà con người Chứt. Trên con đường đất chạy xuyên qua bản là những dãy nhà tái định cư kiên cố tựa lưng vào dãy Ka Đay hùng vĩ. Quanh vườn, là màu xanh của những loại cây, là tiếng gà cục cục gọi bầy đến vui tai. Còn phía trước bản Rào Tre là những thửa ruộng lúa nước. Người dân bản Rào Tre đã biết cày, cấy, ươm mạ… cho những vụ mùa. Trong nhà của đồng bào, những chiếc ti vi, xe máy…bà con đã sắm sửa phục vụ cho nhu cầu cuộc sống của mình.

Chị Hồ Thị Kiên, nữ trưởng bản người Chứt ở Rào Tre cười nói: Cuộc sống bà con đã thay đổi rất nhiều. Dân bản đã biết trồng sắn, trồng keo, trồng lúa nước, chăn nuôi gà, lợn… Rồi như không dấu nổi niềm vui, chị Kiên trải lòng: Những tập tục, tập quán lạc hậu như hôn nhân cận huyết cũng đang từng bước được xóa bỏ rồi đấy.

Theo lời trưởng bản Kiên, chúng tôi lần ngược lại quá khứ, khi người trẻ ở Rào Tre dưới chân núi Ka Đay bước qua "lời nguyền" để lập gia với một người ngoài bản. Cuối năm 2015, Hồ Thị Mỹ Duyên đã nên vợ chồng cùng chàng trai người Kinh là Nguyễn Đình Nhân. 

Kể lại câu chuyện phải lòng cô gái người Chứt-Hồ Thị Mỹ Duyên, chàng trai người Kinh là Nguyễn Đình Nhân rạng rỡ: Trong một lần vào bản tham gia hoạt động Đoàn, em đã có cảm tình với Duyên. Nhưng khi tình yêu đủ lớn, thưa chuyện thì bố mẹ ái ngại vì chưa có ai kết hôn với người Chứt. Thế rồi qua những lần gặp gỡ cô con dâu tương lai, mọi thành viên trong gia đình đã ủng hộ chúng em. Tuy cuộc sống còn khó khăn nhưng chúng em sống hạnh phúc khi có cô con gái ngoan ngoãn, khỏe mạnh.

Chủ tịch UBND xã Hương Liên- Đinh Văn Sánh có lẽ cũng sẽ nhớ mãi những lần đi dạm hỏi cho con em đồng bào Chứt ở Rào Tre. Ông Sánh kể: Từ khi thực hiện Đề án Bảo tồn và Phát triển đồng bào Chứt giai đoạn 2015 - 2020, đã có 7 người trẻ ở Rào Tre kết hôn ngoài bản rồi. Trong đó, 4 người kết hôn với người Kinh và 3 người kết hôn với người Chứt ở tỉnh Quảng Bình. Mấy trường hợp ở Quảng Bình, địa phương phải cử đoàn đi dạm hỏi đấy.

Một Đề án mang tính lịch sử

Trước đây, việc vận động bà con xóa bỏ tập tục hôn nhân cận huyết thống trong thời gian dài gặp rất khó khăn. Do quen với lối sống biệt lập trong rừng sâu, việc giao lưu, tiếp xúc với đồng bào các dân tộc khác bên ngoài còn hạn chế nên tình trạng con chị lấy con em, con dì lấy con cậu vốn dĩ rất bình thường. Để xóa bỏ hôn nhân cận huyết thống, Bộ đội Biên phòng cùng chính quyền đưa ra nhiều giải pháp, chính sách tuyên truyền nhưng vẫn không hiệu quả. Vì thế, những đứa trẻ sinh ra từ cái vòng luẩn quẩn của hôn nhân cận huyết thống thống đều chậm lớn và mang trong mình những mầm mống bệnh tật, ảnh hưởng đến nòi giống của người Chứt.

Những đứa trẻ dân tộc Chứt ở Rào Tre cùng mẹ (ảnh chụp khi chưa có dịch)
Những đứa trẻ dân tộc Chứt ở Rào Tre cùng mẹ ( Ảnh chụp khi chưa có dịch Covid-19)

Trong rất nhiều những điều mới mẻ ở Rào Tre hôm nay  thì điều đáng mừng nhất chính là một thế hệ người Chứt lớn lên khỏe mạnh nhờ xóa bỏ tập tục hôn nhân cận huyết thống. 

Từ khi tỉnh Hà Tĩnh thực hiện Đề án bảo tồn và phát triển đồng bào Chứt giai đoạn 2015-2020, với sự đồng hành của chính quyền địa phương, sự trợ giúp của lực lượng Bộ đội Biên phòng, nhiều hoạt động kết nối, giao lưu giữa thanh niên dân tộc Chứt với thanh niên các dân tộc khác đã được tổ chức. Nhiều chính sách khuyến khích người Chứt kết hôn với dân tộc khác được hỗ trợ 30 triệu đồng, được cấp đất làm nhà, được tổ chức đám cưới cũng là động lực góp phần xóa bỏ hôn nhân cận huyết thống nơi đây.

Dẫu thế, Chủ tịch UBND xã Hương Liên - Đinh Văn Sánh vẫn không dấu hết nỗi lo khi tình trạng mất cân bằng giới tính ở bản Rào Tre đang cao. Theo ông Sánh, hiện tại, cứ 15 nam nhưng chỉ có 5 nữ nên cũng bộc lộ nhiều bất cập và tiềm ẩn hệ lụy. Ông Sánh nói: Để xóa bỏ tình trạng hôn nhân cận huyết thống ở người Chứt một cách bền vững, ngoài công tác tuyên truyền, vận động, hỗ trợ thì cần phải đầu tư, hỗ trợ thêm về cơ sở vật chất. Cụ thể, cần tăng thêm mức hỗ trợ cho những cặp vợ chồng mới kết hôn khi bước vào thực hiện giai đoạn 2 của Đề án bảo tồn và phát triển đồng bào dân tộc Chứt. Đầu tư con đường nối bản Rào Tre đến bản Kè xã Thanh Hóa, huyện Tuyên Hóa (Quảng Bình). Con đường ấy, không chỉ để  lưu thông hàng hóa giúp đồng bào phát triển kinh tế mà còn tạo điều kiện để bà con người Chứt 2 bản giao lưu, qua lại… từ đó hạn chế tình trạng hôn nhân cận huyết thống.

Rời Rào Tre vào buổi chiều muộn, khi ánh tà dương dần khuất sau dãy núi Ka Day, chúng tôi như vui hơn. Quả thực, trong rất nhiều những điều mới mẻ đã và sẽ đến, thì một thế hệ người Chứt mới đã lớn lên từ vùng đất ấy, khỏe mạnh hơn nhờ đã xóa bỏ tập tục hôn nhân cận huyết thống.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Xã cực Bắc Tổ quốc lan tỏa phong trào thi đua yêu nước

Xã cực Bắc Tổ quốc lan tỏa phong trào thi đua yêu nước

Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, hướng tới chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Tuyên Quang lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030 và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, xã Lũng Cú (tỉnh Tuyên Quang) đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, lan tỏa tinh thần yêu nước, thi đua lập thành tích, góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.
Khai trương Trung tâm Báo chí Triển lãm thành tựu đất nước

Khai trương Trung tâm Báo chí Triển lãm thành tựu đất nước

Thời sự - L.Minh - 17:49, 22/08/2025
Chiều 22/8, tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia (xã Đông Anh, TP. Hà Nội), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức khai trương Trung tâm Báo chí Triển lãm và Họp báo về Triển lãm thành tựu đất nước “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”.
Quyết tâm hoàn thành xây dựng 100 trường học tại các xã biên giới trước ngày 30/8/2026

Quyết tâm hoàn thành xây dựng 100 trường học tại các xã biên giới trước ngày 30/8/2026

Thời sự - Minh Thu - 17:35, 22/08/2025
Tại Văn bản số 438/TB-VPCP ngày 22/8/2025, Văn phòng Chính phủ vừa có thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại cuộc họp về triển khai chiến dịch xây dựng trường học cho các xã biên giới. Chiến dịch bao gồm nhà ở nội trú cho học sinh và giáo viên.
Xã cực Bắc Tổ quốc lan tỏa phong trào thi đua yêu nước

Xã cực Bắc Tổ quốc lan tỏa phong trào thi đua yêu nước

Xã hội - Dương Ngọc Đức - 17:31, 22/08/2025
Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, hướng tới chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Tuyên Quang lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030 và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, xã Lũng Cú (tỉnh Tuyên Quang) đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, lan tỏa tinh thần yêu nước, thi đua lập thành tích, góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.
Miên man Gò Cỏ

Miên man Gò Cỏ

Phóng sự - Tiêu Dao – Văn Linh - 17:25, 22/08/2025
Giữa ngôi làng của đá, thấp thoáng mái tranh tường đất, bóng người cần mẫn đan lưới bên bờ biển. Một ngôi làng mộc mạc, hoang sơ, như tách biệt khỏi những xô bồ, ồn ào nơi phố thị
Xã Tân Thành (Thái Nguyên): Chính quyền 2 cấp nâng cao hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính

Xã Tân Thành (Thái Nguyên): Chính quyền 2 cấp nâng cao hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính

Xã hội - Vân Khánh - 16:45, 22/08/2025
Từ khi chính thức đưa Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Tân Thành vào hoạt động, công tác tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) tại địa phương đã có nhiều chuyển biến tích cực. Sự đổi mới trong mô hình quản lý nhà nước theo hướng tinh gọn, hiệu quả đã giúp người dân tiết kiệm thời gian, chi phí, đồng thời nâng cao niềm tin vào chính quyền cơ sở.
Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Nhà rông làng Kon Teo Đăk Lấp được xây dựng năm 1976, gắn với thời điểm lập làng. Nhà rông làm bằng vật liệu tự nhiên, nên cứ vài năm thì sửa chữa lại. Năm nay, sau khi xong vụ mùa, hơn 160 hộ dân trong làng họp và thống nhất sửa lại nhà rông cho mới, khang trang và chuẩn bị cho việc tổ chức các lễ hội của làng.
Gia Lai phấn đấu tăng trưởng GRDP đạt hai con số trong nhiệm kỳ 2025-2030

Gia Lai phấn đấu tăng trưởng GRDP đạt hai con số trong nhiệm kỳ 2025-2030

Thời sự - T.Nhân-H.Trường - 16:33, 22/08/2025
Sau hợp nhất, tỉnh Gia Lai đang từng bước ổn định tổ chức bộ máy, nhanh chóng triển khai các định hướng chiến lược phát triển kinh tế-xã hội. Ngày 22/8, Đảng bộ UBND tỉnh Gia Lai tổ chức Đại hội đại biểu lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, với khát vọng vươn lên của một địa phương đang chuyển mình trong kỷ nguyên số.
Có cơ chế khuyến khích người dân, doanh nghiệp mở rộng sản xuất kinh doanh

Có cơ chế khuyến khích người dân, doanh nghiệp mở rộng sản xuất kinh doanh

Thời sự - PV - 16:23, 22/08/2025
Sáng 22/8, tại Hà Tĩnh, Phó Thủ tướng Chính Phủ Nguyễn Chí Dũng đã có buổi làm việc với các tỉnh: Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị để đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu, xây dựng hạ tầng, thúc đẩy tăng trưởng, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công.
Xã Trung Thành (Thanh Hóa) đoàn kết, vững bước phát triển

Xã Trung Thành (Thanh Hóa) đoàn kết, vững bước phát triển

Trang địa phương - Quỳnh Trâm - 16:22, 22/08/2025
Ngày 22/8, Đảng bộ xã Trung Thành (tỉnh Thanh Hóa) tổ chức thành công Đại hội đại biểu nhiệm kỳ 2020 - 2025. Đại hội là sự kiện chính trị quan trọng, đánh dấu bước phát triển mới của Đảng bộ và Nhân dân các dân tộc xã Trung Thành.
Vùng áp thấp đã mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới, di chuyển nhanh

Vùng áp thấp đã mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới, di chuyển nhanh

Tin tức - Anh Trúc - 11:21, 22/08/2025
Các chuyên gia khí tượng nhấn mạnh, đây là hệ thống xoáy thuận nhiệt đới có tốc độ di chuyển nhanh, cường độ tăng mạnh trong thời gian ngắn và quỹ đạo phức tạp, phạm vi ảnh hưởng rất rộng.
PC Quảng Ngãi triển khai ký lại hợp đồng mua bán điện

PC Quảng Ngãi triển khai ký lại hợp đồng mua bán điện

Chuyên đề - Ngọc Chí - 11:20, 22/08/2025
Thực hiện các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và cấp xã, kể từ ngày 01/7/2025, nhiều thông tin địa chỉ trên hợp đồng mua bán điện (HĐMBĐ) đã ký trước đây không còn phù hợp với đơn vị hành chính mới. Để đảm bảo tính chính xác và tuân thủ quy định pháp luật, Công ty Điện lực Quảng Ngãi (PC Quảng Ngãi) đã triển khai điều chỉnh thông tin và tổ chức ký lại HĐMBĐ với khách hàng.