Thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng TH&HNCHT trong vùng DTTS giai đoạn 2015 - 2025” của Thủ tướng Chính phủ, những năm qua, UBND huyện Bát Xát đã tăng cường công tác tuyên truyền, vận động để người dân hiểu sâu, rõ và chính xác hơn các chính sách, pháp luật về Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Trẻ em. Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, vận động, tư vấn nâng cao nhận thức trong CSSKSS/DSKHHGĐ, sức khỏe sinh sản vị thành niên; tư vấn, nói chuyện chuyên đề cho các đoàn viên, thanh niên, học sinh để nâng cao nhận thức về CSSKSS.
Với sự chung tay vào cuộc của cả hệ thống chính trị, MTTQ và các đoàn thể, tình trạng tảo hôn ở huyện Bát Xát có xu hướng giảm dần qua các năm, đặc biệt là không xảy ra trường hợp hôn nhân cận huyết thống. Các xã có tỷ lệ đồng bào dân tộc Mông chiếm đa số như: Sảng Ma Sáo, Dền Thàng, Trung Lèng Hồ. Trịnh Tường, A Mú Sung, Nậm Chạc, … đã từng bước đẩy lùi được tình trạng tảo hôn.
Từ đầu năm đến nay, toàn huyện Bát Xát đã tổ chức lồng ghép tuyên truyền về phòng chống TH&HNCHT tại Hội nghị, họp thôn, sinh hoạt Đảng, đoàn thể, các buổi sinh hoạt ngoại khóa của các nhà trường,… được gần 450 buổi với trên 25.000 lượt người tham gia; Tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh của xã bằng tiếng Việt, tiếng Mông, tiếng Dao; in và cấp phát 390 áp phích, 600 tờ rơi, 310 cuốn sổ tay tuyên truyền phòng chống TH&HNCHT cho các xã, thị trấn, các đơn vị trường học trên địa bàn huyện.
Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền và luôn sâu sát với cơ sở nên từ đầu năm 2021 đến nay, chính quyền địa phương và các ngành, đoàn thể của huyện Bát Xát đã kịp thời phát hiện 36 trường hợp chưa đến tuổi kết hôn nhưng có ý định chung sống hoặc đã chung sống với nhau như vợ chồng. Sau khi được chính quyền địa phương cùng các đoàn thể đến vận động, tuyên truyền, phân tích, thuyết phục thì 29 trường hợp đã đồng ý dừng việc kết hôn để đợi khi đủ tuổi theo quy định của pháp luật.
Đơn cử, tại xã A Mú Sung, đầu năm 2021 trên địa bàn xã A Mú Sung có 2 cặp sống chung với nhau như vợ chồng khi chưa đủ tuổi đăng ký kết hôn. “Ngay sau khi nắm được thông tin, xã đã chỉ đạo cán bộ thôn phối hợp với các tổ chức đoàn thể xuống tận gia đình gặp các em để tuyên truyền về Luật Hôn nhân và Gia đình, những hệ lụy xã hội khi tảo hôn. Sau khi lắng nghe và thấu hiểu, em gái đã tự về nhà bố mẹ. Tuy nhiên, vẫn còn 1 trường hợp tảo hôn do 2 gia đình ở gần, thường xuyên qua lại nên chưa chấm dứt hẳn được tình trạng này”, ông Ma Seo Củi, Chủ tịch UBND xã A Mú Sung cho biết.
Phó Chủ tịch UBND huyện Bát Xát- Sùng Hồng Mai cho biết: “Để giảm thiểu tình trạng TH&HNCHT trên địa bàn huyện Bát Xát, thời gian tới, huyện tiếp tục huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị để đẩy mạnh, đổi mới công tác tuyên truyền, vận động, xác định tuyên truyền miệng là hình thức quan trọng và hiệu quả nhất. Đồng thời huyện cũng chỉ đạo các xã, thị trấn phát huy vai trò của Đài Truyền thanh các xã trong công tác tuyên truyền bằng cả tiếng phổ thông và tiếng địa phương; tăng cường tổ chức các buổi tư vấn hướng nghiệp, tìm việc làm, tạo điều kiện cho các em học sinh đã tốt nghiệp THCS nhưng không học tiếp lên THPT có cơ hội tìm kiếm việc làm, ổn định đời sống.
Đồng thời, huyện Bát Xát cũng chú trọng hơn nữa đến giáo dục giới tính trong trường học. Tăng cường sự phối hợp giữa các nhà trường và các bậc cha mẹ học sinh để quản lý tốt việc học tập, sinh hoạt vui chơi của con em đồng bào, từ đó phát hiện sớm và ngăn chặn kịp thời ngay khi có dấu hiệu tảo hôn. Cùng với đó là phát huy vai trò của Đoàn Thanh niên trong tổ chức các diễn đàn nói không với tảo hôn; cung cấp dịch vụ CSSKSS vị thành niên, sức khỏe bà mẹ và trẻ em; phát huy vai trò Người uy tín trong cộng đồng cùng với Ban tuyên vận xã, tổ tuyên vận thôn, bản tăng cường phổ biến giáo dục pháp luật hôn nhân gia đình.
Song song với đó huyện Bát Xát cũng tiếp tục triển khai nhân rộng các mô hình điểm tuyên truyền, vận động giảm thiểu tình trạng TH&HNCHT tại các xã còn tỷ lệ tảo hôn cao; tăng cường phổ biến giáo dục pháp luật hôn nhân gia đình, những hệ lụy xã hội khi để xảy ra tình trạng tảo hôn… Từ đó nâng cao nhận thức của Nhân dân góp phần ngăn chặn, từng bước đẩy lùi tình trạng tảo hôn, nâng cao chất lượng dân số.