Lời thề trước bàn thờ tổ tiên
Đi ngót 100 cây số, từ TP. Lạng Sơn về thôn Nà Phai, xã Bắc Lãng, huyện Đình Lập, gặp bà Lã Thị Mai (SN 1970), truyền nhân thứ 8 hành nghề y của dòng họ Hoàng. Trong căn nhà trình tường của gia đình bà Mai, người ra người vào lấy thuốc tấp nập.
Bà Mai tâm sự, tôi về làm dâu gia đình họ Hoàng từ năm 1987. Về đây, tôi thường xuyên được mẹ chồng là cụ Hà Thị Lỵ cho đi theo phụ giúp hái, băm thuốc nhưng vẫn chưa được truyền nghề chính thức. Công việc thường xuyên mà bà được giao là chăm sóc bệnh nhân, lo cho họ từ miếng ăn giấc ngủ.
Bà Mai tâm sự: “Mẹ chồng tôi phúc đức lắm. Ai cũng yêu quý cụ. Thương bệnh nhân ở xa đến không có chỗ ngủ, cụ cho ngủ lại, nấu cơm cho ăn, đun thuốc cho uống. Những trường hợp khó khăn cụ còn không lấy tiền. Khi cụ mất, nhiều bệnh nhân biết tin đã vượt quãng đường xa xôi đến viếng cụ”.
Về làm dâu ngót 20 năm, bà mới chính thức được mẹ chồng truyền nghề. Bà Mai vẫn nhớ như in cái ngày linh thiêng đó. Đó là một ngày khoảng năm 2007, bà được dặn dò tắm gội sạch sẽ, mặc bộ quần áo Tày truyền thống đẹp nhất. Sau đó, bà Mai được gọi lên thắp hương, trước sự chứng kiến của tổ tiên và những người già trong họ. Cụ Lỵ chính thức trao truyền nghề y đời thứ 8 cho người con dâu. Việc đầu tiên bà Mai phải làm là thề giữ chữ “Đức”, lấy cái tâm làm gốc trước bàn thờ tổ tiên.
Sau khi được truyền nghề, bà Mai mất thêm 3 năm chỉ ở nhà học bốc thuốc chữa bệnh. Sau một thời gian khổ luyện, bà Mai mới có thể vững vàng trở thành lang y của dòng họ.
Một trong những bệnh mà bà Mai chữa hiệu quả nhất hiện nay là các bệnh về phụ khoa. Bà Mai tiết lộ các thành phần bài thuốc gia truyền chữa viêm phụ khoa của dòng họ gồm 12 cây thảo dược, chủ yếu nguồn thảo dược tự nhiên được bà hái từ rừng về.
Hạnh phúc trở lại
Trong cuộc trò chuyện với chúng tôi, bà Mai lật dở cuốn sổ đã nhàu úa vàng ghi tên các bệnh nhân được chữa khỏi và đang điều trị. Theo số điện thoại mà bà Mai cung cấp, chúng tôi gọi cho chị Nguyễn Thị Thùy Loan, SN 1989, trú tại xóm 5, thôn Kim Tân, xã Tân Lộc, huyện Lộc Hòa, tỉnh Hà Tĩnh.
Thấy có nhà báo hỏi về việc dùng thuốc của bà Mai Lạng Sơn, chị Loan vui vẻ cho biết, chị lập gia đình được 7 năm, công việc chính là thợ cắt tóc, công việc quanh năm từ sáng đến tối nên thời gian để chăm sóc cho bản thân và gia đình là rất ít. Một thời gian dài chị bị viêm âm đạo. Chị đã đi khám rất nhiều bệnh viện lớn nhỏ và dùng đủ các loại thuốc nhưng bệnh vẫn bị tái đi tái lại không khỏi. Vì vậy, hai vợ chồng cưới nhau mãi mà vẫn chưa có con. Tình cờ được người quen giới thiệu lang y Lã Thị Mai ở Lạng Sơn, chị lặn lội tới tận tơi để mua thuốc. Sau một tháng dùng thuốc, bệnh tình đã thuyên giảm. Sau đó hơn 1 năm chị sinh cậu con trai đầu lòng rất kháu khỉnh.
Bà Vi Thị Thơm, Chủ tịch Hội Đông y huyện Đình Lập cho biết, dòng họ Hoàng ở địa phương là một dòng họ chữa bệnh nổi tiếng từ lâu. Bản thân bà Mai cũng là thành viên của Hội Đông y tỉnh từ năm 2016. Trong những năm qua, bài thuốc dân gian chữa bệnh phụ khoa của bà Lã Thị Mai được nhiều người dân phản hồi tích cực và giúp nhiều người trong và ngoài huyện khỏi bệnh, góp phần chăm sóc sức khỏe của Nhân dân.
HIẾU ANH