Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

“Dải thổ cẩm” ở núi rừng Trường Sơn

Tấn Vịnh - 22:04, 14/11/2019

Thổ cẩm, trang phục là diện mạo của di sản văn hóa tộc người. Dệt vải thổ cẩm là nghề thủ công truyền thống lâu đời và phổ biến của các dân tộc miền núi. Nghề dệt thổ cẩm gắn bó với cuộc sống của đồng bào, là một phần quan trọng của tri thức dân gian, là di sản văn hóa, tài nguyên nhân văn quý giá của các dân tộc thiểu số.

Các thợ dệt ký văn bản cam kết tham gia mạng lưới dệt thổ cẩm
Các thợ dệt ký văn bản cam kết tham gia mạng lưới dệt thổ cẩm

Trong quá khứ, các dân tộc đã có quan hệ giao lưu, học hỏi lẫn nhau về nghề dệt thổ cẩm, trao đổi với nhau các sản phẩm dệt, đồ trang sức, ảnh hưởng qua lại về kiểu cách trang phục... Xuất phát từ yếu tố lịch sử, văn hóa đó, Tổ chức Cứu trợ/Phát triển quốc tế của Nhật Bản (FIDR) đã khai sinh ra “Dải thổ cẩm” mang đậm dấu ấn, sắc màu đại ngàn, khởi động mạng lưới thổ cẩm của nhiều nhóm nghệ nhân dệt thuộc các dân tộc sinh sống ở vùng cao.

Trong cuộc sống mưu sinh ở các buôn làng, thôn bản hiện nay, nghề dệt truyền thống của đồng bào vẫn còn giữ gìn, bảo lưu ở một số buôn làng. Tuy nhiên, nguyên liệu dệt đã thay đổi, không giữ được hồn cốt của thổ cẩm truyền thống, nhất là hoa văn và sắc màu.

Mặc dù nghề dệt của các dân tộc như Cơ-tu, Tà Ôi, Hrê đã được vinh danh là “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia”, nhưng không nhận được sự quan tâm hỗ trợ của chính quyền và ngành chức năng để tiếp tục giữ gìn, phát huy di sản quý báu của dân tộc...

Cơ duyên đến với nghề dệt thổ cẩm của đồng bào vùng cao từ khi FIDR (trụ sở tại Đà Nẵng) quan tâm đến việc hỗ trợ, giúp đỡ sinh kế cho bà con sinh sống ở địa bàn miền núi tỉnh Quảng Nam. Qua thời gian gắn bó với các thôn bản vùng cao, những người bạn đến từ Nhật Bản đã bị cuốn hút bởi vốn văn hóa truyền thống của người Cơ-tu, trong đó có nghề dệt thổ cẩm.

Nhìn thấy tiềm năng, triển vọng phát triển sản phẩm làng nghề nói riêng, di sản văn hóa truyền thống dân tộc nói chung, có thể khai thác phục vụ hoạt động du lịch, bà Nobuko Otsuki - Trưởng Đại diện Tổ chức FIDR tại Việt Nam, cùng với các cộng sự của mình đã có nhiều năm ấp ủ hình thành “mạng lưới dệt” để đánh thức nghề truyền thống của cả vùng Trường Sơn - Tây Nguyên.

Qua nhiều lần vận động, khảo sát, tổ chức tập huấn, tìm hiểu tâm tư nguyện vọng của bà con, nhân dịp Hội thảo Khởi động mạng lưới thổ cẩm các dân tộc miền Trung - Tây Nguyên “mạng dưới dệt” đã chính thức ra mắt vào ngày 10/10 tại đô thị cổ Hội An. Mạng lưới gồm 17 nhóm nghệ nhân dệt thuộc các dân tộc Cơ-tu, Xơ-đăng, Ba Na, Ê-đê, M’nông, Mạ, Giẻ-triêng... đang sinh sống ở 5 tỉnh, thành phố như: Quảng Nam, Đà Nẵng, Thừa Thiên - Huế, Kon Tum, Đăk Nông.

Bà Nobuko Otsuki - Trưởng đại diện FIDR và các thợ dệt thổ cẩm trong buổi ra mắt khởi động mạng lưới thổ cẩm miền Trung - Tây Nguyên
Bà Nobuko Otsuki - Trưởng đại diện FIDR và các thợ dệt thổ cẩm trong buổi ra mắt khởi động mạng lưới thổ cẩm miền Trung - Tây Nguyên

Riêng trên địa bàn miền núi tỉnh Quảng Nam, nhóm dệt của làng Zara còn có nhiều làng khác tham gia mạng lưới như La Dêê, La Êê, Dak Tôi, Tà Pơ, Zuôih, Chơ Chun (huyện Nam Giang), Dhờ Rồng, Bhà Hôồn (Đông Giang). Đặc biệt, xã Zuôi có đến 120 thợ dệt thổ cẩm tham gia mạng lưới.

Nghệ nhân Nguyễn Thị Kim Lan (Hợp tác xã thổ cẩm Zara) được chọn trong Ban điều hành mạng lưới, cho biết trong tương lai mạng lưới sẽ mở rộng nhiều địa bàn, thu hút nhiều nhóm nghệ nhân thuộc các thành phần dân tộc tham gia.

Để hỗ trợ công tác truyền thông, tổ chức FIDR còn hình thành trang web mang tên weaving network. Những ai quan tâm có thể truy cập vào trang mạng này để tìm kiếm thông tin và các thành viên có thể liên lạc với nhau nhanh nhạy hơn để trao đổi, chia sẻ thông tin, hình ảnh, các hoạt động của nhóm...

Việc khởi động mạng lưới thổ cẩm mang ý nghĩa nhiều mặt. Tham vọng của mạng lưới là tạo điều kiện, cơ hội để nghệ nhân các dân tộc trong khu vực, trong các tỉnh thành liên kết với nhau nhằm trao đổi, học hỏi kinh nghiệm, bí quyết, nâng cao tay nghề, chia sẻ những thông tin để quảng bá, xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm.

Nghề truyền thống của bào được duy trì cũng góp phần thay đổi diện mạo ở buôn làng, vừa giúp giữ gìn sắc phục dân tộc, vừa tạo công ăn việc làm, có thêm nguồn thu nhập, xóa đói giảm nghèo cho đồng bào.

Dải thổ cẩm là “sân chơi” của các thợ dệt - chủ nhân của các sản phẩm thổ cẩm. Đây là một hoạt động ý nghĩa nhằm tạo ra cơ hội và môi trường thuận lợi, thích hợp nhất để giúp bà con được kết nối và lan tỏa các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mình.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.