Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Công tác phòng chống thiên tai -Thông tin phải "nhanh hơn thiên tai, bão lũ": Báo chí, truyền thông khẳng định vai trò quan trọng (Bài 1)

Hoàng Thanh- Hiếu Anh (CĐ) - 20:04, 18/06/2021

Tình hình thiên tai ở Việt Nam diễn biến ngày càng phức tạp, cực đoan, bất thường, gây tổn thất nặng nề về người và tài sản, ảnh hưởng đến môi trường, đời sống, sản xuất của Nhân dân. Cùng với điều kiện chia cắt về mặt địa lý, cũng như cơ sở hạ tầng kỹ thuật còn hạn chế đã và đang đặt ra nhiều thách thức cho sự phát triển bền vững của đất nước. Do đó, để công tác phòng chống thiên tai (PCTT), tìm kiếm cứu nạn đạt hiệu quả cao, một trong những giải pháp không thể thiếu, đó là công tác thông tin, tuyên truyền. Thông tin phải đi trước một bước, phải “nhanh hơn thiên tai, bão lũ”. Có như vậy, mới giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản một cách tối đa.

Năm 2020, lần đầu tiên, Tổng Cục PCTT tổ chức cuộc thi dành cho Đội xung kích PCTT cấp xã
Năm 2020, lần đầu tiên, Tổng Cục PCTT tổ chức cuộc thi dành cho Đội xung kích PCTT cấp xã

Đa dạng hóa hình thức truyền thông- Truyền thống kết hợp hiện đại

Thực tế cho thấy, thiên tai là khó tránh khỏi, nhưng phòng, chống để thiên tai không trở thành thảm họa là điều chúng ta có thể làm được. Trong đó truyền thông PCTT cần được xem là một trong những giải pháp, nhiệm vụ hết sức quan trọng, cần sự quan tâm vào cuộc của các ngành, các cấp và toàn xã hội.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Trần Quang Hoài, Tổng cục trưởng Tổng cục Phòng chống thiên tai , Phó ban Chỉ đạo Trung ương về PCTT (sau đây gọi tắt là Ban chỉ đạo) cho biết, trong những năm qua, công tác truyền thông về PCTT đã được triển khai đồng bộ và đạt được những hiệu quả nhất định. Minh chứng rõ nét nhất, là thiệt hại về người và tài sản đã giảm dần qua từng năm, một phần lớn là do nhận thức và hành động PCTT của Nhân dân, chính quyền các cấp, nhất là cấp cơ sở được nâng lên qua công tác truyền thông về PCTT.

Đặc biệt, hình thức tuyên truyền đã được thực hiện đa dạng, phong phú, kết hợp giữa truyền thống và hiện đại trong các tổ chức đảng, đoàn thể, khu dân cư, tổ dân phố, thôn, xóm, các cơ quan, đơn vị doanh nghiệp, trường học... Để tạo lan tỏa ý thức PCTT trong cộng đồng, Tổng cục PCTT đã tổ chức nhiều hình thức truyền thông về PCTTb như: Tổ chức cuộc thi PCTT cho Đội xung kích PCTT cấp xã; thiết lập Facebook; Zalo, soạn lời mới cho các làn điệu dân ca để tuyên truyền PCTT; phát hành tờ rơi, tờ gấp bằng bằng tiếng dân tộc về PCTT; nhắn tin SMS tới 104 triệu thuê bao để cảnh báo thiên tai…

Với loại hình truyền thông PCTT, bằng hình thức soạn lời mới cho các bài hát dân ca, đã tạo được sự gần gũi với đời sống, phù hợp với phong tục, tập quán vùng miền nên người dân rất dễ nhớ, dễ thuộc, từ đó nâng cao ý thức, hiểu biết của người dân, cộng đồng. Các ca khúc lời mới, với những giai điệu tươi vui, ca từ dễ nhớ, những sản phẩm âm nhạc này đã lan tỏa, góp phần tuyên truyền nâng cao ý thức của người dân, cộng đồng trong PCTT.

Ngoài ra, Tổng cục PCTT cũng đã tích cực triển khai Đề án 1002 về nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng. Theo đó, trong năm 2020, các cấp ngành đã tổ chức tập huấn về quản lý rủi ro thiên tai cho 3.097 lượt cán bộ và người dân 3 cấp tỉnh, huyện, xã tại 18 tỉnh, thành phố, trong đó có cả người khuyết tật; tích cực đẩy mạnh việc gắn xây dựng cộng đồng an toàn trước thiên tai với chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, xây dựng các mô hình xã điểm tại các vùng miền để nhân rộng trên cả nước.

Một hình thức khác cũng được Tổng cục PCTT chú trọng trong công tác truyền thông là, khai thác tiện ích từ mạng xã hội. Giữa năm 2018, Tổng cục đã đưa vào hoạt động Fanpage “Thông tin phòng, chống thiên tai”, một địa chỉ cập nhật, chia sẻ thông tin về tình hình thiên tai một cách nhanh chóng, thuận tiện nhất. Các bài viết đăng tải trên Fanpage có tính tương tác rất cao, qua đó, người dân cả nước, đặc biệt là người dân vùng chịu ảnh hưởng của thiên tai có thể chia sẻ tình hình thực tế tại nơi mình sống ngay tức thì bằng Smartphone, máy tính có kết nối Internet.

Bên cạnh đó, để người dân, cộng đồng và chính quyền các cấp, kịp thời nắm bắt thông tin về PCTT; các văn bản quy phạm pháp luật..., Tổng cục PCTT đã chủ trì xây dựng nội dung “Bản tin thiên tai”, chạy trên Website của Tổng cục PCTT. Bản tin được xuất bản định kỳ hằng tuần, qua đó cập nhật các hoạt động của lĩnh vực PCTT; thông tin dự tính, dự báo và những kinh nghiệm hay để nâng cao năng lực PCTT. Việc đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền PCTT, như cách làm của Tổng cục PCTT là mô hình cần nhân rộng để nâng cao ý thức của người dân, cộng đồng, chính quyền địa phương các cấp.

Phát huy sức mạnh của các cơ quan báo chí, truyền thông

Trong năm 2020, Tổng cục PCTT đã thành lập và duy trì hoạt động Câu lạc bộ “Phóng viên với phòng chống thiên tai”. Năm 2020 có khoảng 100.000 bài báo, trong đó có khoảng 16.000 tin bài được phát sóng trên VTV. Riêng trong đợt mưa lũ từ tháng 9 đến tháng 10, trung bình mỗi ngày có khoảng 407 bài phản ánh về chủ đề này. 

Các nhà báo đã không quản khó khăn, nguy hiểm, đồng hành cùng những người làm công tác PCTT để cung cấp, chia sẻ, phản ánh thông tin kịp thời, chính xác công tác phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, góp phần giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.

Nhiều nhà báo với nhiều tác phẩm báo chí đã được Ban Chỉ đạo Quốc gia PCTT trao giải, khen thưởng
Nhiều nhà báo đã có những tác phẩm báo chí xuất sắc về chủ đề thiên tai, được Ban Chỉ đạo Quốc gia PCTT trao giải, khen thưởng

Theo đó, nhiều cơ quan báo chí ở Trung ương và địa phương đã đẩy mạnh truyền thông PCTT qua nhiều hình thức như: Xây dựng phim tài liệu, phóng sự và rất nhiều các Clip, bài dân ca, tiểu phẩm, tài liệu hướng dẫn về kỹ năng PCTT. Nội dung tuyên truyền dễ hiểu, dễ nhớ phù hợp với đặc thù thiên tai ở các vùng miền.

Trong năm 2020, Ban Chỉ đạo PCTT cũng đã vinh danh và trao Giải báo chí toàn quốc về PCTT lần thứ nhất nhân Kỷ niệm ngày Quốc tế giảm nhẹ rủi ro thiên tai và ngày ASEAN về quản lý thiên tai (13/10) cho 1 tập thể và 34 tác giả, nhóm tác giả. Ban Tổ chức cũng đã xây dựng và phổ biến 35 phim tài liệu, phóng sự; 11 Clip, 330 sáng tác lời mới cho làn điệu dân ca và nhạc cổ truyền, 14 Radio tiểu phẩm, 20 tài liệu cùng nhiều tờ rơi hướng dẫn kỹ năng PCTT.

Phóng viên tác nghiệp trên đường đưa tin vùng lũ ở Lai Châu
Phóng viên tác nghiệp trên đường đưa tin vùng lũ ở Lai Châu

Trao đổi với chúng tôi, ông Đặng Quang Minh, Vụ trưởng Vụ truyền thông Cộng đồng, Tổng cục PCTT cho biết: Với chức năng cung cấp thông tin, định hướng tuyên truyền về PCTT của Tổng cục PCTT, Vụ đã phối hợp với các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương, nghiên cứu tuyên truyền nội dung PCTT phù hợp với từng đối tượng khán giả, đặc biệt là nhóm yếu thế, dễ bị tổn thương như đồng bào DTTS, phụ nữ, trẻ em, người khuyết tật…

Theo đó, 3 nội dung trọng tập trung tuyên truyền được chú trọng, gồm: Tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả của thiên tai; Tuyên truyền phổ biến kiến thức khoa học, kỹ thuật ứng phó với biến đổi khí hậu và thiên tai; Biểu dương, nhân rộng tập thể, cá nhân tiêu biểu; sáng kiến, mô hình hay, giải pháp hữu ích của địa phương, đơn vị; Đấu tranh với những hành vi vi phạm pháp luật về PCTT, biểu hiện chủ quan, thờ ơ, vô cảm đối với công tác PCTT; hành vi tung tin không chính xác, gây tâm lý hoang hoang trong cộng đồng.

Góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng

Những phương pháp truyền thông nói trên, đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của cộng đồng. Ở các tỉnh miền núi phía Bắc, bà con đã chủ động che chắn nhà cửa, bảo vệ sản xuất, bảo vệ gia súc vật nuôi trước khi không khí lạnh, rét đậm, rét hại diễn ra. Tại các tỉnh miền Trung, người dân đã chủ động ứng phó với bão, áp thấp nhiệt đới, mưa lũ, ngập lụt, chằng chống nhà cửa, neo đậu bảo đảm an toàn tàu thuyền, lồng bè nuôi trồng thủy hải sản và sơ tán đến nơi an toàn,… nhờ đó giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản.

Cộng đồng doanh nghiệp cũng đã chủ động xây dựng và triển khai các phương án ứng phó với thiên tai, bảo đảm an toàn công trình, tài sản và công tác sản xuất, nhất là tại các khu công nghiệp và các nhà máy nằm ở khu vực ven biển. Nhiều doanh nghiệp, cơ sở sản xuất đã chủ động và sẵn sàng huy động phương tiện, trang thiết bị tham gia công tác ứng phó với thiên tai theo chỉ đạo của chính quyền địa phương.

Các khách sạn, khu du lịch, nghỉ dưỡng ven biển đã tích cực triển khai các biện pháp  bảo đảm an toàn cho khách du lịch, đặc biệt là khách quốc tế như đưa thông báo bằng tiếng Anh đến từng du khách, sơ tán du khách tại các khu vực không bảo đảm đến nơi an toàn, ngoài ra còn cung cấp nơi ở tránh trú bão miễn phí cho người dân trong khu vực…


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.