Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Cô giáo vùng cao nỗ lực bảo tồn chữ Thái

Quỳnh Trâm – CTV - 06:38, 20/11/2022

Với mong muốn gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái, bao năm qua cô giáo Hà Thị Khuyên, giáo viên môn Ngữ Văn Trường THPT Quan Sơn (Quan Sơn- Thanh Hóa) luôn nỗ lực tham gia sưu tầm, truyền dạy tiếng nói, chữ viết của dân tộc Thái ở huyện vùng cao biên giới.


Từ năm 2012 đến nay, cô giáo Hà Thị Khuyên đã truyền dạy nói, viết chữ Thái cho nhiều thế hệ học sinh Trường THPT Quan Sơn
Từ năm 2012 đến nay, cô giáo Hà Thị Khuyên đã truyền dạy nói, viết chữ Thái cho nhiều thế hệ học sinh Trường THPT Quan Sơn

Tốt nghiệp chuyên ngành Ngữ Văn, trường Đại học Tây Bắc (Sơn La) năm 2009, cô giáo trẻ dân tộc Thái Hà Thị Khuyên đã trở về quê hương để gắn bó, giảng dạy ở mái trường THPT Quan Sơn - ngôi trường nơi cô từng theo học.

Được tiếp cận với những kiến thức, với xã hội bên ngoài trong những năm theo học đại học, cô Khuyên hiểu và tự hào về giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào. Và những giá trị di sản văn hóa này, nếu được tiếp tục bảo tồn và phát huy sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cộng đồng, cho thế hệ sau này. Chính vì vậy, năm 2010, Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa tổ chức lớp bồi dưỡng tiếng nói, chữ viết dân tộc Thái cho cán bộ, giáo viên miền núi. Cô giáo Hà Thị Khuyên đã đăng ký tham gia khóa học, và được cấp chứng chỉ bồi dưỡng tiếng nói, chữ viết dân tộc Thái. Để có thể hiểu sâu hơn, cô còn học hỏi thêm từ những nghệ nhân dân tộc Thái, rồi mày mò, tìm hiểu và soạn giáo án phù hợp với đối tượng học sinh để giảng dạy.

Theo đó, năm 2012, lớp học tiếng Thái đầu tiên tại Trường THPT Quan Sơn được mở, với 38 em học sinh. Cô Khuyên cho biết, ban đầu khi mới đưa vào giảng dạy, có khá nhiều khó khăn. Lớp học trái với buổi học chính khóa do tổ chức theo hình thức hoạt động ngoài giờ lên lớp, việc duy trì sĩ số khá vất vả. Nhiều em đi học xa nhà, địa hình phức tạp nên khó vận động các em tham gia học. 

Bên cạnh đó, các em chưa hiểu hết ý nghĩa của việc học chữ Thái; chưa nhận thức được rằng học để hiểu biết, để gìn giữ giá trị văn hóa dân tộc mình nên còn ngại học, không chuyên cần đến lớp. Tuy nhiên, sau một thời gian, khi các em theo học thấy phương pháp truyền thụ dễ hiểu, dễ nhớ của cô Khuyên nên các em dần ham thích và tạo thành phong trào. Còn cô giáo Khuyên thì cảm thấy rất vui, tự hào vì đã làm được một việc có ý nghĩa với đồng bào mình, đó là truyền dạy cho các em tình yêu với văn hóa dân tộc.

Cô Khuyên (bìa trái) trong buổi hoạt động giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Thái tại Trường THPT Quan Sơn (Quan Sơn, Thanh Hóa)
Cô Khuyên (bìa trái) cùng tham gia buổi hoạt động giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Thái với các em học sinh Trường THPT Quan Sơn

Từ năm 2012 đến nay, trung bình mỗi năm có 2 lớp học, có năm tới 6 lớp học chữ Thái được mở trong Trường THPT Quan Sơn do cô giáo Hà Thị Khuyên giảng dạy.

Lớp học tổ chức ngoài giờ, một tuần 1 buổi học, 1 khóa học 3 tháng. Trong 3 tháng học, nội dung mà cô Hà Thị Khuyên giảng dạy, là giúp các em nắm được kiến thức về chữ viết, hệ thống nguyên âm, phụ âm, thanh điệu và quy tắc viết. Từ cách viết dần dần uốn nắn các em cách phát âm chuẩn tiếng Thái.

 Cùng với đó, cô đã lồng ghép việc dạy chữ với việc giới thiệu kho tàng văn học dân gian Thái tới các em học sinh như: tục ngữ, dân ca, truyện thơ Khăm Peng, Xống chụ xon xao, sử thi Chương Han. Qua đó, các em hiểu hơn về phong tục, tập quán, lối sống, ứng xử của cộng đồng dân tộc Thái. Mỗi buổi học như thế, cô khuyến khích các em mặc trang phục dân tộc nhằm góp phần bảo tồn nét văn hóa của đồng bào mình.

Ngoài việc dạy cho các em ở trường, hiện cô giáo Hà Thị Khuyên còn là cộng tác viên của Trường Đại học Hồng Đức, Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa để dạy các lớp chuyên đề, tổ chức thi, kiểm tra, cấp chứng chỉ tiếng Thái cho cán bộ, công chức, viên chức tại tỉnh Thanh Hóa. Cô còn tham gia vào Ban Chấp hành Hội Dân tộc học và Nhân học huyện Quan Sơn, trở thành cầu nối trong các hoạt động tuyên truyền về văn hóa dân tộc đến với đông đảo học sinh nhà trường.

 Không chỉ vậy, cô Khuyên còn hăng say sưu tầm và dịch các văn bản, tác phẩm bằng tiếng Thái cổ sang Tiếng Việt. Tham gia công việc này, cô Hà Thị Khuyên cũng vinh dự đoạt giải Ba (A) của Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam năm 2017, với tác phẩm “Lai Xư Tày Đeng”.

Chia sẻ về những dự định sắp tới, cô giáo Hà Thị Khuyên trăn trở: Hiện nay, tiếng nói, chữ viết của dân tộc Thái có nguy cơ bị mai một nên cô rất mong được nhân rộng việc dạy và học chữ Thái ở những ngôi trường khác, nhất là trong các trường dân tộc nội trú. Cô giáo Khuyên cũng  mong nhận được sự quan tâm hơn nữa của các ngành chức năng, như Hội Nhân học và Dân tộc học Thanh Hóa trong việc có chương trình, dự án hỗ trợ, khuyến khích để các em học sinh được sử dụng chữ viết một cách thường xuyên. 

"Nên chăng có những trang báo, chuyên san dành dung lượng phù hợp để đăng bài của các em dịch, đọc phiên âm một văn bản hoặc đăng những sáng tác bằng chữ Thái. Nếu không có môi trường sử dụng, sau quá trình học tập các em dễ rơi vào tình trạng tái mù chữ Thái”, cô giáo Khuyên đề xuất.

Cô giáo Hà Thị Khuyên trong một buổi dạy chữ Thái cho học sinh Trường THPT Quan Sơn (Thanh Hóa)
Cô giáo Hà Thị Khuyên trong giờ lên lớp dạy chữ Thái ở Trường THPT Quan Sơn

Thầy Nguyễn Minh Đạo, Hiệu trưởng Trường THPT Quan Sơn cho biết. Nhà trường có gần 700 em học sinh, trong đó các em dân tộc Thái chiếm 93%. Cô giáo Hà Thị Khuyên là giáo viên có chuyên môn vững vàng, là người tâm huyết, say mê, trách nhiệm với việc học, dạy chữ Thái cho các em học sinh. Đặc biệt, học sinh tham gia lớp học chữ Thái  ngoài việc học hoàn toàn miễn phí, Nhà trường  hỗ trợ kinh phí in ấn tài liệu và bồi dưỡng cho giáo viên tham gia giảng dạy. Tuy nhiên, do điều kiện còn khó khăn, nên hiện trường mới chỉ duy trì mỗi khóa 2 lớp, nhưng xác định sẽ triển khai dần để các thế hệ học sinh có thể giữ gìn được bản sắc dân tộc.

Được biết, Trường THPT Quan Sơn là trường đầu tiên dạy tiếng Thái trong trường học ở Thanh Hóa, trong đó có sự đóng góp rất lớn của cô giáo Hà Thị Khuyên. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Quảng Ngãi gấp rút chuẩn bị các điều kiện xây dựng trường học ở các xã biên giới

Quảng Ngãi gấp rút chuẩn bị các điều kiện xây dựng trường học ở các xã biên giới

Thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị về đầu tư xây dựng trường học cho các xã biên giới, tỉnh Quảng Ngãi có kế hoạch xây dựng 5 trường phổ thông dân tộc nội trú liên cấp tại các xã biên giới và hoàn thành trước năm 2027. Đây được xem là “chìa khóa” để tháo gỡ những khó khăn về cơ sở vật chất, tạo điều kiện thuận lợi cho các trường ở vùng biên giới nâng cao chất lượng giáo dục.
Trang nghiêm Đại lễ Tự Tứ Tăng - Vu lan bồn tại Tịnh xá Ngọc Trung Tăng

Trang nghiêm Đại lễ Tự Tứ Tăng - Vu lan bồn tại Tịnh xá Ngọc Trung Tăng

Tôn giáo - Tín ngưỡng - Tào Đạt - Như Tâm - 3 giờ trước
Ngày 4/9, Tịnh xá Ngọc Trung Tăng, hệ phái khất sĩ Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã tổ chức Đại lễ Tự Tứ Tăng - Vu lan bồn. Tham dự có Trưởng lão Hòa thượng Đào Như - Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Trưởng Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo TP. Cần Thơ.
Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An chúc mừng Giáo hội Phật giáo tỉnh nhân dịp Lễ Vu Lan

Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An chúc mừng Giáo hội Phật giáo tỉnh nhân dịp Lễ Vu Lan

Dân tộc - Tôn giáo - Khánh Ngân - 3 giờ trước
Ngày 4/9, Đoàn công tác Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An đã đến thăm, chúc mừng Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Nghệ An nhân dịp Lễ Vu Lan.
Các điểm trường ở vùng cao Đà Nẵng hoàn tất công tác chuẩn bị cho ngày tựu trường

Các điểm trường ở vùng cao Đà Nẵng hoàn tất công tác chuẩn bị cho ngày tựu trường

Giáo dục - T.Nhân - H.Trường - 5 giờ trước
Đến thời điểm này, các điểm trường ở vùng cao Đà Nẵng đang hoàn tất các chuẩn bị cho lễ khai giảng năm học 2025-2026.
Hơn 23 triệu học sinh trên cả nước sẽ cùng tham dự Lễ khai giảng năm học 2025 - 2026

Hơn 23 triệu học sinh trên cả nước sẽ cùng tham dự Lễ khai giảng năm học 2025 - 2026

Giáo dục - Hoàng Quý - 5 giờ trước
Ngày mai (5/9), hơn 23 triệu học sinh, sinh viên trên cả nước sẽ chính thức bước vào năm học mới 2025 - 2026. Lễ Khai giảng năm nay có ý nghĩa đặc biệt khi gắn với sự kiện kỷ niệm 80 năm thành lập ngành Giáo dục Việt Nam (1945 - 2025).
Tôn vinh tính đa dạng trong thống nhất của văn hóa Việt Nam

Tôn vinh tính đa dạng trong thống nhất của văn hóa Việt Nam

Sắc màu 54 - Minh Thu - 5 giờ trước
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa có Quyết định số 3167/QĐ-BVHTTDL về việc tổ chức trưng bày “Di sản văn hóa Việt Nam - Sức sống từ truyền thống đến hiện đại” tại miền Bắc và miền Nam.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Giá xăng trong nước tiếp tục tăng, tiến sát mốc 20.500 đồng/lít

Giá xăng trong nước tiếp tục tăng, tiến sát mốc 20.500 đồng/lít

Kinh tế - Hoàng Minh - 5 giờ trước
Chiều 4/9, Liên Bộ Công Thương - Tài chính đã công bố kỳ điều chỉnh giá xăng dầu mới, theo đó các mặt hàng xăng trong nước tiếp tục tăng nhẹ. Đây là lần thứ ba liên tiếp giá xăng được điều chỉnh theo xu hướng đi lên, trong bối cảnh giá dầu thô thế giới biến động.
Quảng Trị tặng hàng chục xe đạp cho học sinh vùng biên trước thềm năm học mới

Quảng Trị tặng hàng chục xe đạp cho học sinh vùng biên trước thềm năm học mới

Nhịp cầu nhân ái - Khánh Ngân - 6 giờ trước
Ngày 4/9, Đồn Biên phòng Hải An (Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị) phối hợp với các mạnh thường quân tổ chức tặng hàng chục xe đạp, dụng cụ học tập cho học sinh khu vực biên giới biển xã Mỹ Thủy (Quảng Trị).
Lan tỏa văn hóa truyền thống Gia Lai tại Hội chợ Du lịch Quốc tế TP. Hồ Chí Minh

Lan tỏa văn hóa truyền thống Gia Lai tại Hội chợ Du lịch Quốc tế TP. Hồ Chí Minh

Du lịch - Ngọc Thu - 6 giờ trước
Từ ngày 3 - 6/9, tỉnh Gia Lai tham gia Hội chợ Du lịch Quốc tế TP. Hồ Chí Minh (ITE HCMC) lần thứ 19. Tại đây, du khách sẽ được trải nghiệm trực tiếp các hoạt động văn hóa truyền thống, tìm hiểu di sản văn hóa đặc trưng của đại ngàn - biển xanh Gia Lai thông qua chương trình biểu diễn nghệ thuật với nhiều tiết mục đặc sắc.
Hồi Xuân (Thanh Hóa): Đổi vũ khí lấy quà, trao bình yên cho cộng đồng

Hồi Xuân (Thanh Hóa): Đổi vũ khí lấy quà, trao bình yên cho cộng đồng

Pháp luật - Quỳnh Trâm - 8 giờ trước
Nhằm loại bỏ súng săn, súng tự chế ra khỏi đời sống, thời gian qua, Công an xã Hồi Xuân (Thanh Hóa) đã triển khai nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả, vận động người dân tự nguyện giao nộp vũ khí, góp phần giữ gìn an ninh trật tự trên địa bàn miền núi, trong đó có chương trình “Đổi vũ khí lấy quà”.
Ám ảnh hàng chục nghìn tấn rác phủ kín lòng hồ Bản Vẽ

Ám ảnh hàng chục nghìn tấn rác phủ kín lòng hồ Bản Vẽ

Xã hội - Thanh Hải - 8 giờ trước
Hàng chục nghìn tấn gỗ mục, rác nhựa đổ dồn về sau các đợt mưa lũ khiến mặt hồ thủy điện Bản Vẽ (Nghệ An) biến thành bãi phế liệu nổi khổng lồ. Điều này khiến cho tuyến giao thông đường thủy vào các xã lòng hồ trở nên khó khăn hơn và việc thu gom, xử lý rác thì hết sức nan giải.