Từ giấc mơ trồng rừng đến hiện thực hóa “Ước mơ triệu cây xanh"
Sùng A Cải sinh ra trong một gia đình người Mông nghèo khó, với sáu anh chị em. Cha ốm nặng, mẹ anh phải làm lụng vất vả để nuôi gia đình, bữa cơm chủ yếu chỉ có rau và cơm trắng. Dù phải học xa nhà hơn 300km tại Trường Phổ thông Vùng cao Việt Bắc, Cải vẫn quyết tâm vượt khó, nhờ sự động viên của thầy cô. Với thành tích học tập xuất sắc, đặc biệt ở môn Địa lý, anh đã đạt nhiều giải thưởng và trở thành sinh viên đầu tiên của xã Suối Bu được tuyển thẳng vào Đại học Sư phạm Hà Nội.
Tốt nghiệp đại học vào năm 2017, thay vì chọn cho mình con đường ổn định, Cải lại ấp ủ một ước mơ phủ xanh những ngọn đồi trọc của quê nhà. Dự án "Ước mơ triệu cây xanh" ra đời với mục tiêu lớn lao, trồng thật nhiều cây để cải thiện môi trường sống, bảo vệ đất đai khỏi xói mòn và tạo nguồn thu nhập bền vững cho người dân.
Ý tưởng trồng rừng của Sùng A Cải bắt nguồn từ ký ức đau thương thuở nhỏ. Năm 2006, khi mới học lớp 6, anh đã tận mắt chứng kiến trận lũ kinh hoàng cuốn trôi tài sản và mùa màng của nhiều gia đình trong làng. Từ đó, anh nhận ra tầm quan trọng của việc trồng rừng không chỉ để bảo vệ môi trường mà còn là cách giảm thiểu tác động khủng khiếp của thiên tai. Với trái tim hướng về cộng đồng, Cải không chỉ muốn cải tạo môi trường, mà còn tạo ra nguồn sinh kế bền vững cho người dân địa phương. Anh chọn trồng các loại cây như lim xanh, lát hoa, quế và cây dược liệu để giúp bà con khai thác lâu dài.
Dẫu có lý tưởng cao đẹp, hành trình của anh không hề dễ dàng. Những thách thức như thiếu vốn mua giống cây và thời tiết khắc nghiệt thường xuyên đe dọa dự án. Mùa đông lạnh giá khiến nhiều cây bị chết, và việc anh phải công tác xa ở Hà Nội khiến việc chăm sóc cây càng thêm khó khăn. Thế nhưng, niềm đam mê và lòng kiên định đã giúp anh đứng vững. Cải chưa bao giờ đơn độc. Bên cạnh anh luôn có bạn bè, đồng nghiệp và những người chung chí hướng, cùng ủng hộ cả về tinh thần lẫn tài chính.
Những chuyến đi trồng cây của anh trở thành những hành trình đầy ý nghĩa, với sự tham gia nhiệt tình của các tình nguyện viên từ sinh viên, bạn bè cho đến người dân địa phương. Chính quyền các xã cũng đồng lòng hỗ trợ, giúp những mầm cây nhỏ bé có cơ hội vươn lên mạnh mẽ. Dự án của Cải không chỉ trồng cây, mà còn gieo niềm hy vọng về một tương lai tốt đẹp hơn cho cả cộng đồng.
Với sự nỗ lực của A Cải và sự chung tay góp sức của mọi người, đến nay, dự án "Ước mơ triệu cây xanh" đã trồng được hơn 950.000 cây xanh các loại trên khắp mọi miền Tổ quốc, góp phần giảm thiệt hại do biến đổi khí hậu gây ra. Điển hình, khi siêu bão Yagi gây ảnh hưởng nặng nề tới miền Bắc nước ta trong những ngày đầu tháng 9 vừa qua, bản làng của A Cải đã không bị lặp lại lịch sử lũ lụt và sạt lở như trước đây. Cuộc sống của bà con rất an toàn, không thiệt hại về người, về của. Hy vọng rằng dự án của A Cải sẽ được mọi người biết đến nhiều hơn, để mỗi chúng ta sẽ hiểu hơn về lợi ích mà cây xanh mang lại cho cuộc sống.
Kết nối cộng đồng và gieo mầm hy vọng
Ngoài Dự án “Ước mơ triệu cây xanh”, Sùng A Cải còn là người sáng lập nhiều chương trình khác nhằm cải thiện đời sống và giáo dục cho trẻ em nghèo ở quê nhà. Dự án “Tri thức bản em” được anh khởi động từ năm 2016, với mong muốn mang sách, truyện và văn phòng phẩm đến các trường học vùng sâu, vùng xa. Bên cạnh đó, “Nông trại quê em” ra đời nhằm phát triển nông nghiệp bền vững, cung cấp thực phẩm tươi cho người dân địa phương, đặc biệt là vào dịp Tết.
Năm 2022, anh tiếp tục khởi xướng dự án “Ươm mầm” với mục tiêu cung cấp học bổng cho những học sinh nghèo vượt khó, đồng thời tổ chức các hoạt động hướng nghiệp giúp các em định hướng tương lai. Từng là sinh viên được Quỹ học bổng thắp sáng niềm tin hỗ trợ trong suốt những năm học đại học, giờ đây A Cải lại chính là cầu nối giữa Quỹ học bổng và các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Suốt 10 năm qua A Cải đảm nhận vai trò xác minh hoàn cảnh để Quỹ học bổng được trao tặng đến đúng người.
Không dừng lại ở đó, cuối năm 2023, A Cải đã ra mắt Dự án “Rừng và Em”, nhằm hỗ trợ các em học sinh trung học có hoàn cảnh khó khăn, đặc biệt là các bạn nữ sinh thuộc các DTTS. Mục tiêu chính của Dự án là giúp các em có điều kiện học tập tốt hơn, không chỉ về mặt tài chính mà còn về sự định hướng nghề nghiệp và phát triển kỹ năng cá nhân. Điểm nổi bật của Dự án là các em học sinh có cơ hội trải nghiệm cuộc sống tại Hà Nội, một thành phố lớn với nhiều cơ hội học tập và làm việc, giúp các em mở rộng tầm nhìn và có những trải nghiệm văn hóa, xã hội đa dạng. Đây là một bước quan trọng để các em học sinh dân tộc thiểu số phát triển kỹ năng, sự tự tin và hiểu biết về thế giới xung quanh. Sự kết hợp của các yếu tố hỗ trợ tài chính, học tập và định hướng nghề nghiệp này sẽ giúp các em xây dựng một tương lai tươi sáng và có khả năng đóng góp tích cực cho cộng đồng.
Sùng A Cải không chỉ là người gieo trồng cây xanh, mà còn là người truyền cảm hứng cho cộng đồng về ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường và giúp đỡ lẫn nhau. Với anh, mỗi cây xanh được trồng là một hy vọng cho tương lai, mỗi hành động nhỏ đều có thể góp phần thay đổi cuộc sống.
Điều làm Sùng A Cải cảm thấy hạnh phúc nhất không phải là những con số cây trồng, mà là việc nhìn thấy những mầm xanh của mình dần lớn lên, tự phát triển thành rừng cây bền vững. Nhiều nơi đã bắt đầu xuất hiện mạch nước ngầm, báo hiệu một môi trường sinh thái đang được phục hồi.