Cơm nguội thường được sử dụng trong y học cổ truyền với nhiều công dụng khác nhauĐặc điểm sinh thái của cây cơm nguội
Cơm nguội cây gỗ nhỏ, thân cao khoảng 1.5m, phân thành nhiều nhánh, cành nhẵn, rất mềm.
Lá thuôn hình mũi mác, thành góc ở gốc, có mũi ngắn, nhọn hay tù ở đầu, có mép phẳng, hơi lượn sóng, mỏng như giấy hay gần như dạng màng, dài 5 – 12cm, rộng 1 – 2,5cm.
Hoa màu hồng, xếp gần thành tán, chừng 2 – 12 cái một trên một trục chính rất mảnh, dài 2,5cm, ở nách lá.
Quả hình cầu, đường kính khoảng 4mm, có mũi cứng, với 5 cạnh dọc to, giảm dần khi chín, màu đen.
Mùa hoa vào tháng 2 – 8, mùa quả vào tháng 5 – 12.
Bài thuốc từ cây cơm nguội
Chữa bệnh mề đay mẩn ngứa: Dùng 30g lá cơm nguội, 30g rửa sạch nghể răm, 20g lá đơn đỏ, 30g cây sài đất, sau đó cho hỗn hợp dược liệu vào nồi cùng nước để nấu nước tắm. Người bệnh có thể dùng cả bã để lau người, chú ý lau nhẹ nhàng để không làm xước vùng da bị mẩn ngứa, viêm nhiễm.
Chữa viêm gan do virus: Dùng lá cơm nguội 25g, diệp hạ châu 25g, cam thảo 15g, cà gai leo 20g, rau má 10g (dùng dưới dạng đã được phơi khô). Đem dược liệu đi rửa sạch, sắc lấy nước uống thành 3 lần/ngày, dùng duy trì trong 30 ngày.
Điều trị chứng ho lâu ngày không khỏi: Chuẩn bị lá cơm nguội 25g, cam thảo 6g, 2 vỏ quýt, cây thuốc dòi 25g, đem đi rửa sạch sắc cùng 1 lít nước, tới khi còn khoảng 250ml nước thì ngừng. Uống liên tục trong vòng 3 ngày, mỗi ngày 1 thang để cải thiện triệu chứng ho.
Hỗ trợ điều trị ung thư thực quản - dạ dày: Dùng 25g cây cơm nguội sắc với 2 lít nước uống đều đặn trong ngày.
Hỗ trợ điều trị ung thư: Dùng 60g lá cơm nguội sắc thuốc uống hàng ngày.
Điều trị bệnh đau nhức xương khớp và phong tê thấp: Dùng 20g cây cơm nguội, 15g dây đau xương, 15g cây cỏ xước, 15g thổ phục linh sắc cùng 1,5 lít nước. Đun dược liệu đến khi cạn bớt còn 300ml nước thì lấy uống hết trong ngày cho tới khi các biểu hiện của bệnh thuyên giảm.
Phòng nhiễm trùng, giúp nhanh lành vết thương: Dùng lá cơm nguội, gừng tươi, muối trắng giã nát. Sau đó dùng để băng vết thương, thay lá và băng mỗi ngày 1 lần vết thương sẽ nhanh khỏi.
Chữa tiêu chảy, kiết lỵ: Dùng 30g lá cơm nguội rửa sạch, sắc cùng 1 lít nước cho đến khi lượng nước còn vừa đủ 2 bát nhỏ thì tắt bếp, lọc bỏ bã, chia nước thành 2 phần uống hết trong ngày.
Bệnh chàm, nước ăn tay chân: Sử dụng một lượng vừa đủ lá cơm nguội nấu thành nước, dùng để ngâm rửa vùng da bệnh.
Sát trùng, diệt khuẩn, giảm đau khá tốt cho sản phụ mới sinh: Các sản phụ nên dùng 25g cây ngũ gia bì, 30g lá cơm nguội, 25g cây mua, 25g lá gai, 25g cây dủ dẻ. Thái nhỏ những dược liệu này sắc cùng 2 lít nước, tới khi trong ấm cạn còn khoảng 1 lít thì tắt bếp, dùng hàng ngày trong vòng 2 - 4 tuần.
Chữa khí hư bạch đới: Dùng 50 - 90g lá cơm nguội sắc lấy nước uống thay nước lọc hàng ngày. Ngoài ra bạn cũng có thể ngâm rửa âm đạo bằng nước lá cơm nguội, cho thêm một chút phèn chua áp dụng hàng ngày sẽ thấy bệnh được cải thiện đáng kể.
Chữa dị ứng do thuốc mỡ, tiếp xúc hoá chất, lở ngứa như ghẻ ruồi do tắm nước bẩn (nước ao tù): Lá quả cơm nguội 2 phần, nghể răm 1 phần, nấu nước để tắm, tắm khi còn nước còn ấm, dùng lá chà sát khắp người.
Chữa tiểu buốt, tiểu rắt: Dùng vỏ thân cơm nguội khô 12g đem sắc với 600ml nước, còn 200ml, uống 2 lần/ngày.
Lưu ý
Phụ nữ mang thai không được dùng cây cơm nguội.
Độc ở thân và rễ cây có thể gây tác động lên hệ thống thần kinh trung ương, do đó chỉ sử dụng dược liệu theo hướng dẫn và chỉ định của thầy thuốc.
Do cây cơm nguội, cây cơm rượu và cây cơm cháy có hình dạng rất giống nhau, nhưng mỗi cây sẽ có những đặc điểm và tính chất khác nhau, nên bạn cần phân biệt được ba loại cây này.