Hành trình nghệ thuật đầy tư hào
Hướng tới dịp kỷ niệm 60 năm Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2005), tháng 10/2004, Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam đã tổ chức cuộc thi thiết kế mẫu với sự tham gia của hơn 30 họa sĩ tài năng. Sau một cuộc tuyển chọn gắt gao, mẫu tem "Dân tộc Kinh" của họa sĩ Nguyễn Thị Sâm được chọn làm mẫu chuẩn; 22 họa sĩ tiếp tục dồn hết tâm huyết để hoàn thiện những thiết kế còn lại, mỗi dân tộc có hai phương án phác thảo trước khi được chọn chính thức.
Sau 10 tháng miệt mài sáng tạo, vào ngày 30/8/2005, ngành bưu chính Việt Nam chính thức cho ra mắt bộ tem "Cộng đồng các dân tộc Việt Nam". Đây không chỉ là bộ tem lớn nhất trong lịch sử bưu chính Việt Nam mà còn là một tác phẩm nghệ thuật giàu giá trị, ghi dấu bản sắc của 54 dân tộc trên dải đất hình chữ S. Mỗi mẫu tem có kích thước 26 x 33 mm, giá mặt 800 đồng – một mức giá phải chăng đến bất ngờ cho một kho tàng văn hóa vô giá.Không đơn thuần là một sản phẩm bưu chính, bộ tem này còn là cầu nối quảng bá bản sắc dân tộc đến mọi miền đất nước và thế giới. Mỗi chi tiết trong thiết kế đều được tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo sự hài hòa giữa mỹ thuật và nội dung văn hóa.
Bộ tem Cộng đồng các Dân tộc Việt NamCác dân tộc được sắp xếp theo thứ tự từ trên xuống dưới, từ trái sang phải, dựa theo chữ cái đầu trong bảng chữ cái tiếng Việt, đảm bảo tính phổ thông trước nhất trong việc hệ thống để dễ quan sát. Mỗi mẫu tem khắc họa một cặp đôi nam nữ trong trang phục truyền thống, trên tay cầm hiện vật đặc trưng như công cụ lao động, nhạc cụ... Phía sau họ là một công trình kiến trúc tiêu biểu như nhà ở với hầu hết các tem, đền tháp trên tem người Chăm, cổng làng trên tem người Kinh... Tất cả được thể hiện tinh tế, chuẩn xác đến từng chi tiết nhỏ.
Vì giới hạn không gian của một con tem, các họa sĩ không thể đưa vào tất cả những sắc thái phong phú của từng dân tộc. Những ai có sự am hiểu nhất định về lĩnh vực này sẽ nhận ra tính chất nội dung của tem sẽ chỉ dừng lại ở mức nhận biết cơ bản. Tuy nhiên, bộ tem vẫn xuất sắc trong việc truyền tải bản sắc chung, giúp công chúng có cái nhìn trực quan và đầy tự hào về sự đa dạng văn hóa Việt Nam. Không chỉ là phương tiện gửi gắm thông điệp, mỗi mẫu tem còn là một tác phẩm nghệ thuật nhỏ bé nhưng chứa đựng một câu chuyện lớn về đời sống, phong tục và truyền thống của từng dân tộc.
Chỉ còn hơn 5 tháng nữa, bộ tem "Cộng đồng các dân tộc Việt Nam" sẽ tròn 20 tuổi – một dấu mốc đáng nhớ để nhìn lại hành trình mà nó đã đi qua. Dù sự phát triển thần tốc của công nghệ thông tin khiến tem thư không còn giữ vai trò như xưa, nhưng bộ tem này vẫn khẳng định giá trị trường tồn. Không chỉ được các nhà sưu tập tem trong và ngoài nước coi như một báu vật cần phải có, bộ tem này còn là một tư liệu quý giá cho những ai muốn khám phá văn hóa dân tộc. Nếu chưa có điều kiện đi khắp đất nước tìm hiểu về cộng đồng 54 dân tộc, bộ tem này chính là cánh cửa đầu tiên dẫn bạn vào kho tàng di sản văn hóa các dân tộc Việt Nam. Trải qua thời gian, bộ tem là một kho tàng quý giá, cần được gìn giữ, trân trọng và lan tỏa cho thế hệ mai sau.
