Bình Định: Chương trình MTQG 1719 góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội

Theo báo cáo tại Hội nghị, toàn tỉnh Bình Định hiện có 39 thành phần DTTS, với hơn 11.000 hộ, 42.000 nhân khẩu, chiếm 2,64% dân số tỉnh. Tính đến cuối năm 2024, có gần 2.000 hộ nghèo là người DTTS, chiếm 17,4% tổng số hộ DTTS toàn tỉnh. So với năm 2020, số hộ nghèo DTTS đã giảm 37,4%, tương đương bình quân mỗi năm giảm khoảng 7,5%. Trong số đó, 3 dân tộc chủ yếu là Chăm, Ba Na và Hrê được xác định là những dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, hiện đang sinh sống ổn định, hình thành cộng đồng tại các xã và thôn đặc biệt khó khăn trong tỉnh. Toàn tỉnh đã có 2/22 xã đặc biệt khó khăn đạt chuẩn nông thôn mới, là: Xã Vĩnh An (huyện Tây Sơn) và xã An Quang (huyện An Lão).

Ông Trần Văn Thanh - Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Bình Định cho biết: Chương trình MTQG 1719 đã góp phần quan trọng vào việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, đặc biệt là tại vùng đồng bào DTTS và miền núi. Các nguồn lực và chính sách của Chương trình tập trung đầu tư phát triển hạ tầng thiết yếu phục vụ dân sinh như: Đường giao thông, công trình thủy lợi phục vụ sản xuất, cơ sở y tế, trường học, nhà ở, thiết chế văn hóa..., nhất là tại các địa bàn đặc biệt khó khăn.

Hoạt động đào tạo nghề, hỗ trợ tạo việc làm được triển khai đồng bộ, góp phần giải quyết việc làm ổn định cho lực lượng lao động địa phương. Các dự án đầu tư phát triển sản xuất và sinh kế cũng đã góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống người dân. Công tác bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc được quan tâm đúng mức. Việc lồng ghép thực hiện các chính sách dân tộc và các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025 đã giúp các địa phương đạt được nhiều kết quả tích cực trong xóa đói, giảm nghèo, đào tạo nghề, chăm sóc sức khỏe, giáo dục - đào tạo, từng bước nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho đồng bào DTTS.

Trong giai đoạn 2021 - 2025, các địa phương đã giải ngân được 691/1.020 tỷ đồng đạt tỷ lệ 67,8% so với kế hoạch phân bổ và 85% so với kế hoạch thực hiện (trong đó, ngân sách Trung ương là 616 tỷ đồng; ngân sách tỉnh là 74 tỷ đồng). Hiện nay, các sở, ban, ngành, địa phương thụ hưởng Chương trình đang tiếp tục khẩn trương đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án, tiểu dự án, nội dung thành phần, bảo đảm tỷ lệ giải ngân, hoàn thành các chỉ tiêu, mục tiêu theo kế hoạch đề ra.

Tại Hội nghị, đại diện các sở, ban, ngành, UBND các huyện, xã đã chia sẻ kinh nghiệm trong việc tổ chức triển khai thực hiện tiểu Dự án, phát biểu, thảo luận các ý kiến liên quan nhằm làm rõ những kết quả đạt được, những tồn tại, hạn chế và đưa ra những giải pháp để khắc phục tồn tại, hạn chế trong phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi thời gian tới.

Phát biểu tại Hội nghị, ông Nguyễn Tuấn Thanh - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Trưởng Ban chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh Bình Định, khẳng định: Những kết quả thực hiện Chương trình MTQG 1719 trong 5 năm qua là minh chứng cho sự đúng đắn của chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, cũng như sự đồng lòng, quyết tâm của các cấp, các ngành và toàn thể Nhân dân, đặc biệt là bà con vùng đồng bào DTTS và miền núi, là những người trực tiếp hưởng lợi từ chương trình này.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc thực hiện Chương trình vẫn còn gặp nhiều khó khăn, thách thức. Mặc dù bộ mặt nông thôn đã được đầu tư hạ tầng khang trang, đồng bộ, tuy nhiên các chỉ tiêu về thu nhập, tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế, đời sống của bà con vẫn chưa có sự chuyển biến rõ nét, chưa có sự nổi trội so với các địa phương trong khu vực, hoạt động xây dựng các mô hình, dự án phát triển sản xuất, nhất là các dự án liên kết trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp ở địa phương nhìn chung còn hạn chế, chưa có nhiều mô hình mới được xây dựng, nhân rộng.

Các Chương trình thực hiện tập trung chủ yếu trên địa bàn có địa hình hiểm trở, giao thông khó khăn, dễ bị ảnh hưởng bởi thiên tai như lũ quét, sạt lở đất, hạn hán… gây trở ngại lớn trong việc triển khai các dự án hạ tầng và phát triển kinh tế.

Việc triển khai thực hiện các dự án, tiểu dự án của một số sở, ngành, địa phương chưa thực sự quyết liệt, còn chậm so kế hoạch đề ra từ đó việc giải ngân vốn của một số dự án, tiểu dự án còn chậm, chưa đảm bảo tiến độ đề ra. Việc huy động nguồn lực tại chỗ ở địa phương còn khó khăn, chưa đáp ứng được nhu cầu hỗ trợ của người nghèo, dẫn đến việc người nghèo thoát nghèo nhưng thiếu bền vững.

Bộ máy tham mưu, giúp việc cho các Chương trình từ huyện đến xã đều hoạt động theo chế độ kiêm nhiệm, thường xuyên thay đổi nên một số xã kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao phụ trách còn hạn chế.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bình Định Nguyễn Tuấn Thanh cũng đề nghị các sở, ban ngành tiếp tục duy trì và phát huy những kết quả đạt được, khắc phục những khó khăn vướng mắc trong giai đoạn 2021 - 2025 để thực hiện thắng lợi Chương trình trong thời gian tới. Những việc cần thực hiện ngay, hoàn thành trước 30/6: Đề nghị Sở Dân tộc và Tôn giáo phối hợp với Sở Tài chính và UBND các huyện rà soát đánh giá các nhiệm vụ của Chương trình do cấp huyện hiện đang quản lý, chỉ đạo, tổ chức thực hiện theo thẩm quyền hoặc được cấp tỉnh phân cấp, ủy quyền để tiếp tục giao hoặc phân cấp cho các cơ quan đơn vị chuyên môn, đơn vị hành chính cấp dưới quản lý, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện theo quy định khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương cấp.

Tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp,  bảo đảm giải ngân 100% vốn được giao, hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra của Chương trình đến hết 31/12/2025. Nghiên cứu đề xuất Chương trình giai đoạn 2026 - 2030 trên cơ sở pháp lý và đánh giá kết quả thực hiện giai đoạn 2021 - 2025 theo hướng đảm bảo phù hợp với địa bàn, nhu cầu, đối tượng, gắn trách nhiệm của cán bộ và người dân trong triển khai thực hiện Chương trình.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động để nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ và người dân. Tiếp tục thực hiện tốt nâng cao năng lực cộng đồng và cán bộ Chương trình các cấp, trong đó chú trọng cấp cơ sở theo hướng ưu tiên tập huấn các văn bản quy định cơ chế chính sách, hướng dẫn mới ban hành để bảo đảm cán bộ có đủ năng lực lãnh đạo, tổ chức triển khai Chương trình đúng quy định; chú trọng các hoạt động tập huấn nâng cao năng lực, phổ biến kiến thức mới, kỹ thuật mới, cách làm mới trong phát triển sản xuất phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương cho cán bộ cấp thôn, làng, người dân thuộc địa bàn thực hiện Chương trình. Phát huy hiệu quả vai trò cộng đồng/người dân, tập trung vào các nội dung giám sát của cộng đồng trong quá trình triển khai thực hiện Chương trình...

Dịp này, UBND tỉnh Bình Định đã tặng Bằng khen cho 10 tập thể và 19 cá nhân có thành tích xuất sắc trong việc triển khai thực hiện Chương trình MTQG 1719 gia đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh.