Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Biến đổi khí hậu không "kiêng nể" một vùng đất nào

Duy Ly (biên dịch theo CNN) - 20:10, 09/08/2021

Gần đây, biến đổi khí hậu (BĐKH) được nhắc đến như một mối đe dọa trong tương lai. Nước biển dâng cao và hạn hán gay gắt, là vấn đề đặt ra với sự phát triển của cả thế giới. Tuy nhiên, các nhà khoa học đang gặp khó khăn vì sự khó đoán của BĐKH và việc các nước vốn chưa từng trải qua thiên tai, nhưng giờ đây phải gánh chịu những hậu quả của BĐKH cũng là một vấn đề đáng lưu tâm.

Người phụ nữ đang phân loại đồ còn sót lại tại nơi trú ẩn sau trận lũ tại Liege, Bỉ
Người phụ nữ đang phân loại đồ còn sót lại tại nơi trú ẩn sau trận lũ tại Liege, Bỉ

Thiên tai ập đến ngoài dự đoán

Vừa qua, lũ lụt ở Đức, đã nhấn chìm các con đường và nuốt chửng những ngôi nhà đã tồn tại hơn một thế kỷ ở ngôi làng Schuld vốn yên bình. Một thị trấn nhỏ với khoảng 250 hộ gia đình của Canada - được biết đến với không khí mát mẻ, đã bị thiêu rụi trong trận cháy rừng với sức nóng chưa từng có.

Và ở miền Tây nước Mỹ, chỉ vài tuần sau đợt nắng nóng lịch sử, khoảng 20.000 lính cứu hỏa và nhân viên đã được triển khai để dập tắt 80 đám cháy tại đây. Các hành khách đi tàu điện ngầm ở Trung Quốc, kinh hoàng đứng trong làn nước ngập đến ngực khi lượng mưa kỷ lục, tương đương lượng nước trong 1 năm đổ xuống chỉ trong 3 ngày…

Phần lớn điều này đã được dự đoán. Các nhà khoa học đã cảnh báo trong nhiều năm rằng, khí hậu ấm lên sẽ dẫn đến thời tiết khắc nghiệt hơn. Nhiều chuyên gia đang bày tỏ sự ngạc nhiên khi các kỷ lục về nhiệt độ và lượng mưa liên tục bị phá vỡ.

Tuy nhiên, tần suất và mức độ nghiêm trọng của những sự kiện này, làm dấy lên những câu hỏi đáng lo ngại: liệu chúng ta có thể đang bước vào một thời kỳ BĐKH phi tuyến tính, nơi nhiệt độ và các hiện tượng cực đoan không tăng một cách suôn sẻ như mong đợi mà thay vào đó đến đột ngột, thường xuyên hơn và có lẽ mạnh mẽ hơn? Và làm sao chúng ta biết được?

Người dân bật khóc trước sự tàn phá nhanh chóng của lũ lụt tại Altenahr, Đức
Người dân bật khóc trước sự tàn phá khủng khiếp của lũ lụt tại Altenahr, Đức

Thách thức với giới khoa học

Kể từ những năm 1970, các nhà khoa học đã dự đoán mức độ ấm lên của quả đất một cách khá chính xác. Tuy nhiên, hiện nay các “mô hình biến đổi khí hậu” đang dần khó dự đoán đúng được tác động mạnh mẽ của biến đổi thời tiết, ngay cả khi các thiết bị nghiên cứu ngày càng hiện đại.

Michael E. Mann, Giám đốc Trung tâm Khoa học Hệ thống Trái đất tại Đại học Bang Pennsylvania, Mỹ đã chỉ ra hạn chế của các mô hình BĐKH, Mann nói: “Sự kiện vòm nhiệt gần đây ở phía Tây Bắc Thái Bình Dương, là sự kiện mà các mô hình khí hậu không nắm bắt được.Các mô hình này đang đánh giá thấp mức độ ảnh hưởng của BĐKH đối và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt”.

Mann giải thích thêm, trong các “Mô hình khí hậu”, thời tiết hàng ngày giống như là sự nhiễu loạn. Chỉ những sự kiện thời tiết khắc nghiệt nhất mới nổi lên như một tín hiệu rõ ràng. Tín hiệu (thế giới thực) hiện đủ lớn để chúng ta có thể “nhìn thấy” nó trong thời tiết hàng ngày, mặc dù vậy các mô hình khí hậu lại không nhận thấy tín hiệu đến.

Điều đó có nghĩa là, các sự kiện vừa qua như lũ lụt ở Đức hoặc cháy rừng ở Canada đã không được ghi nhận. Các nhà khoa học cho biết, để có thể làm được điều này, chúng ta cần những mô hình khí hậu mạnh mẽ hơn nữa.

Tim Palmer, Giáo sư nghiên cứu về Vật lý Khí quyển tại Đại học Oxford, là một trong số các nhà khoa học, đã kêu gọi một trung tâm toàn cầu về mô hình có thể chứa một siêu máy tính “exascale” - một cỗ máy có thể xử lý lượng dữ liệu đáng kinh ngạc.

Các nhà khoa học sử dụng mô phỏng máy tính về các sự kiện thời tiết, để đưa ra dự đoán. Nhưng họ vẫn không thể phóng to đủ (ở mức thành phố) để dự đoán những sự kiện khắc nghiệt nhất. Dù công nghệ đang rất tiến bộ, nhưng máy tính vẫn chưa đủ tinh vi để hoạt động ở độ phân giải cao như vậy.

Thúc đẩy hành động

Thủ tướng Đức Angela Merkel (thứ hai từ phải sang) và Thủ hiến bang Rhineland-Palatinate Malu Dreyer (ngoài cùng bên phải) nói chuyện với người dân trong chuyến thăm đến Schuld vào ngày 18/7 sau khi trận lũ lụt xảy ra
Thủ tướng Đức Angela Merkel (thứ hai từ phải sang) và Thủ hiến bang Rhineland-Palatinate Malu Dreyer (ngoài cùng bên phải) nói chuyện với người dân trong chuyến thăm đến Schuld vào ngày 18/7 sau khi trận lũ lụt xảy ra

Ngay cả khi không có mô hình chi tiết này, các nhà hoạt động khí hậu và các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt, vẫn luôn không ngừng kêu gọi hành động nhiều hơn để ứng phó với BĐKH. Vừa qua, Thủ tướng Đức Angela Merkel đã lên tiếng: “Chúng ta phải gấp rút hơn, phải nhanh hơn trong cuộc chiến chống BĐKH”.

Năm nay, một số nước phát triển, bao gồm cả Mỹ, đã tăng đáng kể các cam kết giảm phát thải khí nhà kính. Liên minh châu Âu tuần trước đã công bố một kế hoạch đầy tham vọng nhằm đặt “khí hậu” vào trung tâm của mọi sáng kiến ​​phát triển và kinh tế.

Tuy nhiên, nhiều nhà hoạt động nói rằng, những cam kết của họ vẫn thiếu hành động cần thiết để giảm nhiệt độ trung bình toàn cầu xuống 1,5oC, điều mà Ủy ban Quốc tế về BĐKH cho rằng, cần thiết để tránh những tác động thảm khốc hơn của BĐKH. Họ cũng chỉ trích các chính phủ đưa ra những cam kết đầy tham vọng, trong khi vẫn tiếp tục phê duyệt các dự án nhiên liệu hóa thạch mới, bao gồm các mỏ than và các cơ sở dầu khí.

Merritt Turetsky, Giám đốc Viện Nghiên cứu Bắc Cực và Alpine hy vọng rằng, những hiện tượng thời tiết này ở các nước phát triển sẽ kích thích hành động.

“Có thể đây là một điều ác cần thiết”, Turetsky nói. “Chúng tôi biết có một sự bất đồng về nhận thức khi BĐKH đang tác động đến những người ở rất xa bạn và những thứ bạn biết. Chúng ta có xu hướng bỏ ngoài tai, bởi vì đây là những gì họ nói, nhưng ta lại không trực tiếp đối diện. Tuy nhiên, hiện nay chúng ta đang ở thời điểm mà mọi người trên hành tinh này đều đã cảm nhận được tác động của BĐKH. Không chỉ là những người ở vùng nhiệt đới, nơi thiên tai triền miên nữa, mà giờ đây chắc chắn là cảm giác của những cư dân ở Schuld của Đức – nơi vốn vô cùng yên bình”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tổng Bí thư Tô Lâm: Vun đắp tình hữu nghị Việt Nam-Belarus ngày càng bền chặt

Tổng Bí thư Tô Lâm: Vun đắp tình hữu nghị Việt Nam-Belarus ngày càng bền chặt

Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước Cộng hòa Belarus từ 11-12/5/2025, chiều 11/5 (giờ địa phương), Tổng Bí thư Tô Lâm cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã có cuộc gặp Hội hữu nghị và giao lưu văn hóa với nước ngoài của Belarus, Hội hữu nghị Belarus-Việt Nam và các cựu chuyên gia Belarus đã từng giúp đỡ Việt Nam.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng dự Lễ khởi công tuyến cao tốc huyết mạch qua Thái Bình, Nam Định

Thủ tướng dự Lễ khởi công tuyến cao tốc huyết mạch qua Thái Bình, Nam Định

Sáng 12/5, tại tỉnh Thái Bình, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Lễ khởi công Dự án cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng đoạn qua tỉnh Nam Định, Thái Bình theo phương thức PPP và Dự án khu công nghiệp Hưng Phú.
Vun đắp tình hữu nghị Việt Nam-Belarus ngày càng bền chặt

Vun đắp tình hữu nghị Việt Nam-Belarus ngày càng bền chặt

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước Cộng hòa Belarus, chiều tối 11/5 (giờ địa phương), Tổng Bí thư Tô Lâm cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã có cuộc gặp Hội hữu nghị và giao lưu văn hóa với nước ngoài của Belarus, Hội hữu nghị Belarus-Việt Nam và các cựu chuyên gia Belarus đã từng giúp đỡ Việt Nam.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự Đại hội Đảng bộ cấp cơ sở đầu tiên của Đảng bộ Quốc hội

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự Đại hội Đảng bộ cấp cơ sở đầu tiên của Đảng bộ Quốc hội

Thời sự - PV - 2 giờ trước
Chiều 11/5, tại Nhà Quốc hội, Đảng bộ Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội tổ chức Đại hội lần thứ Nhất, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Đây là Đại hội Đảng bộ cấp cơ sở đầu tiên của Đảng bộ Quốc hội. Bí thư Đảng ủy Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự và phát biểu chỉ đạo Đại hội.
Tổng Bí thư Tô Lâm: Vun đắp tình hữu nghị Việt Nam-Belarus ngày càng bền chặt

Tổng Bí thư Tô Lâm: Vun đắp tình hữu nghị Việt Nam-Belarus ngày càng bền chặt

Thời sự - PV - 2 giờ trước
Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước Cộng hòa Belarus từ 11-12/5/2025, chiều 11/5 (giờ địa phương), Tổng Bí thư Tô Lâm cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã có cuộc gặp Hội hữu nghị và giao lưu văn hóa với nước ngoài của Belarus, Hội hữu nghị Belarus-Việt Nam và các cựu chuyên gia Belarus đã từng giúp đỡ Việt Nam.
Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân bắt đầu thăm cấp Nhà nước Cộng hòa Belarus

Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân bắt đầu thăm cấp Nhà nước Cộng hòa Belarus

Thời sự - PV - 2 giờ trước
Sau khi kết thúc tốt đẹp các hoạt động trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Liên bang Nga và dự Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, chiều 11/5 (giờ địa phương), Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân Ngô Phương Ly cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã đến Sân bay Minsk, Belarus, thăm cấp Nhà nước Cộng hòa Belarus từ ngày 11-12/5, theo lời mời của Tổng thống Cộng hòa Belarus Aleksandr Lukashenko.
Viết tiếp những trang sử mới trong quan hệ Việt Nam-Liên bang Nga

Viết tiếp những trang sử mới trong quan hệ Việt Nam-Liên bang Nga

Thời sự - PV - 2 giờ trước
Lịch sử đã chứng kiến tình đoàn kết hữu nghị và hợp tác bền chặt giữa hai đất nước Việt Nam-Liên bang Nga. Kết quả chuyến thăm chính thức Liên bang Nga và tham dự Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại của Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã khắc họa đậm nét hơn mối quan hệ gắn bó, thân tình, tạo nền tảng vững chắc thực hiện hiệu quả định hướng lớn của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Liên bang Nga trong giai đoạn hợp tác mới.
Nét văn hóa đặc sắc trong Lễ cưới của người Cơ Tu

Nét văn hóa đặc sắc trong Lễ cưới của người Cơ Tu

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 9/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Lễ hội Văn hóa - Du lịch biển Khánh Hòa năm 2025. Chùa cổ Chúc Thánh Hội An. Nét văn hóa đặc sắc trong Lễ cưới của người Cơ Tu. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Cốt lõi để xây dựng một nền văn hóa giàu bản sắc (Bài 1)

Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Cốt lõi để xây dựng một nền văn hóa giàu bản sắc (Bài 1)

Phóng sự - Vàng Ni - Vân Long - 2 giờ trước
Ẩn hiện sau những tiếng ê a tụng kinh Nôm nơi bản nhỏ, đến dáng đứng tự tin của những hậu duệ Bàn Vương trên bục giảng đại học trong và ngoài nước, tinh thần ham học đã trở thành phẩm chất bền bỉ, vượt qua mọi thử thách của thời gian. Không chỉ là một đức tính quý báu, tinh thần ấy từng bước kết tinh, thấm sâu vào cốt lõi văn hóa Dao, tạo nên một nền văn hóa đậm đà bản sắc, được dựng xây từ khát vọng chinh phục tri thức của nhiều thế hệ.
Lan tỏa tinh thần Phật giáo Việt Nam từ Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc: Tiếp tục khẳng định quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo (Bài cuối)

Lan tỏa tinh thần Phật giáo Việt Nam từ Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc: Tiếp tục khẳng định quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo (Bài cuối)

Dân tộc - Tôn giáo - Sỹ Hào - 2 giờ trước
Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc (LHQ) không chỉ là ngày hội của những người có tín ngưỡng Phật giáo mà còn là cơ hội lớn cho sự giao lưu gặp gỡ giữa những người yêu hòa bình, kính trọng các giá trị nhân bản của con người. Thông qua việc tổ chức thành công Đại lễ, Việt Nam tiếp tục khẳng định quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, phù hợp với pháp luật và thông lệ quốc tế, đáp ứng nguyện vọng tín ngưỡng, tôn giáo của mỗi cá nhân.
Góc khuất từ những căn “nhà tình thương” ở Đăk Tô: Nhiều vấn đề cần làm sáng tỏ (Bài 4)

Góc khuất từ những căn “nhà tình thương” ở Đăk Tô: Nhiều vấn đề cần làm sáng tỏ (Bài 4)

Pháp luật - Ngọc Chí - 2 giờ trước
Việc hỗ trợ xây dựng “nhà tình thương” do bà Nguyễn Thị Kim Thảo (đại diện doanh nghiệp K. Ngọc) và bà Y Phím không chỉ gói gọn trong địa bàn xã Đăk Trăm, huyện Đăk Tô mà còn lan rộng đến địa bàn huyện Tu Mơ Rông (Kon Tum), nơi có hơn 95% đồng bào DTTS sinh sống. Điều mà người dân mong muốn hiện nay là các cơ quan chức năng tỉnh Kon Tum vào cuộc quyết liệt để làm sáng tỏ vấn đề, bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người dân, nhất là người đồng bào DTTS.
Đồng Nai: Tăng cường hiệu quả vốn vay ưu đãi

Đồng Nai: Tăng cường hiệu quả vốn vay ưu đãi

Kinh tế - Phương Linh - 2 giờ trước
Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng hội nhập và phát triển mạnh mẽ, công tác giảm nghèo và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân tại tỉnh Đồng Nai luôn là ưu tiên hàng đầu của chính quyền địa phương. Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) tỉnh Đồng Nai đã đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai các chương trình tín dụng ưu đãi, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội và giảm nghèo bền vững.
Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 2 giờ trước
Chiều ngày 10/5/2025, tại làng Chăm Bỉnh Nghĩa thuộc xã Bắc Sơn, huyện Thuận Bắc, tỉnh Ninh Thuận, Ban Phong tục thôn tổ chức Lễ hội Rija Nưgar đón mừng năm mới theo Chăm lịch. Nét độc đáo của Bỉnh Nghĩa là trong nghi lễ Rija Nưgar có hai tiểu lễ ở các làng khác không có, đó là hát đối đáp nam nữ (Adaoh pasa) và múa phồn thực (Tamia klai kluk) do các vị chức sắc và người dân tham gia thực hiện. Nghi lễ múa phồn thực thể hiện tư duy cặp đôi, âm dương hòa hợp, khát vọng về sự sinh sôi nảy nở của vạn vật.