Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Biến đổi khí hậu không "kiêng nể" một vùng đất nào

Duy Ly (biên dịch theo CNN) - 20:10, 09/08/2021

Gần đây, biến đổi khí hậu (BĐKH) được nhắc đến như một mối đe dọa trong tương lai. Nước biển dâng cao và hạn hán gay gắt, là vấn đề đặt ra với sự phát triển của cả thế giới. Tuy nhiên, các nhà khoa học đang gặp khó khăn vì sự khó đoán của BĐKH và việc các nước vốn chưa từng trải qua thiên tai, nhưng giờ đây phải gánh chịu những hậu quả của BĐKH cũng là một vấn đề đáng lưu tâm.

Người phụ nữ đang phân loại đồ còn sót lại tại nơi trú ẩn sau trận lũ tại Liege, Bỉ
Người phụ nữ đang phân loại đồ còn sót lại tại nơi trú ẩn sau trận lũ tại Liege, Bỉ

Thiên tai ập đến ngoài dự đoán

Vừa qua, lũ lụt ở Đức, đã nhấn chìm các con đường và nuốt chửng những ngôi nhà đã tồn tại hơn một thế kỷ ở ngôi làng Schuld vốn yên bình. Một thị trấn nhỏ với khoảng 250 hộ gia đình của Canada - được biết đến với không khí mát mẻ, đã bị thiêu rụi trong trận cháy rừng với sức nóng chưa từng có.

Và ở miền Tây nước Mỹ, chỉ vài tuần sau đợt nắng nóng lịch sử, khoảng 20.000 lính cứu hỏa và nhân viên đã được triển khai để dập tắt 80 đám cháy tại đây. Các hành khách đi tàu điện ngầm ở Trung Quốc, kinh hoàng đứng trong làn nước ngập đến ngực khi lượng mưa kỷ lục, tương đương lượng nước trong 1 năm đổ xuống chỉ trong 3 ngày…

Phần lớn điều này đã được dự đoán. Các nhà khoa học đã cảnh báo trong nhiều năm rằng, khí hậu ấm lên sẽ dẫn đến thời tiết khắc nghiệt hơn. Nhiều chuyên gia đang bày tỏ sự ngạc nhiên khi các kỷ lục về nhiệt độ và lượng mưa liên tục bị phá vỡ.

Tuy nhiên, tần suất và mức độ nghiêm trọng của những sự kiện này, làm dấy lên những câu hỏi đáng lo ngại: liệu chúng ta có thể đang bước vào một thời kỳ BĐKH phi tuyến tính, nơi nhiệt độ và các hiện tượng cực đoan không tăng một cách suôn sẻ như mong đợi mà thay vào đó đến đột ngột, thường xuyên hơn và có lẽ mạnh mẽ hơn? Và làm sao chúng ta biết được?

Người dân bật khóc trước sự tàn phá nhanh chóng của lũ lụt tại Altenahr, Đức
Người dân bật khóc trước sự tàn phá khủng khiếp của lũ lụt tại Altenahr, Đức

Thách thức với giới khoa học

Kể từ những năm 1970, các nhà khoa học đã dự đoán mức độ ấm lên của quả đất một cách khá chính xác. Tuy nhiên, hiện nay các “mô hình biến đổi khí hậu” đang dần khó dự đoán đúng được tác động mạnh mẽ của biến đổi thời tiết, ngay cả khi các thiết bị nghiên cứu ngày càng hiện đại.

Michael E. Mann, Giám đốc Trung tâm Khoa học Hệ thống Trái đất tại Đại học Bang Pennsylvania, Mỹ đã chỉ ra hạn chế của các mô hình BĐKH, Mann nói: “Sự kiện vòm nhiệt gần đây ở phía Tây Bắc Thái Bình Dương, là sự kiện mà các mô hình khí hậu không nắm bắt được.Các mô hình này đang đánh giá thấp mức độ ảnh hưởng của BĐKH đối và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt”.

Mann giải thích thêm, trong các “Mô hình khí hậu”, thời tiết hàng ngày giống như là sự nhiễu loạn. Chỉ những sự kiện thời tiết khắc nghiệt nhất mới nổi lên như một tín hiệu rõ ràng. Tín hiệu (thế giới thực) hiện đủ lớn để chúng ta có thể “nhìn thấy” nó trong thời tiết hàng ngày, mặc dù vậy các mô hình khí hậu lại không nhận thấy tín hiệu đến.

Điều đó có nghĩa là, các sự kiện vừa qua như lũ lụt ở Đức hoặc cháy rừng ở Canada đã không được ghi nhận. Các nhà khoa học cho biết, để có thể làm được điều này, chúng ta cần những mô hình khí hậu mạnh mẽ hơn nữa.

Tim Palmer, Giáo sư nghiên cứu về Vật lý Khí quyển tại Đại học Oxford, là một trong số các nhà khoa học, đã kêu gọi một trung tâm toàn cầu về mô hình có thể chứa một siêu máy tính “exascale” - một cỗ máy có thể xử lý lượng dữ liệu đáng kinh ngạc.

Các nhà khoa học sử dụng mô phỏng máy tính về các sự kiện thời tiết, để đưa ra dự đoán. Nhưng họ vẫn không thể phóng to đủ (ở mức thành phố) để dự đoán những sự kiện khắc nghiệt nhất. Dù công nghệ đang rất tiến bộ, nhưng máy tính vẫn chưa đủ tinh vi để hoạt động ở độ phân giải cao như vậy.

Thúc đẩy hành động

Thủ tướng Đức Angela Merkel (thứ hai từ phải sang) và Thủ hiến bang Rhineland-Palatinate Malu Dreyer (ngoài cùng bên phải) nói chuyện với người dân trong chuyến thăm đến Schuld vào ngày 18/7 sau khi trận lũ lụt xảy ra
Thủ tướng Đức Angela Merkel (thứ hai từ phải sang) và Thủ hiến bang Rhineland-Palatinate Malu Dreyer (ngoài cùng bên phải) nói chuyện với người dân trong chuyến thăm đến Schuld vào ngày 18/7 sau khi trận lũ lụt xảy ra

Ngay cả khi không có mô hình chi tiết này, các nhà hoạt động khí hậu và các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt, vẫn luôn không ngừng kêu gọi hành động nhiều hơn để ứng phó với BĐKH. Vừa qua, Thủ tướng Đức Angela Merkel đã lên tiếng: “Chúng ta phải gấp rút hơn, phải nhanh hơn trong cuộc chiến chống BĐKH”.

Năm nay, một số nước phát triển, bao gồm cả Mỹ, đã tăng đáng kể các cam kết giảm phát thải khí nhà kính. Liên minh châu Âu tuần trước đã công bố một kế hoạch đầy tham vọng nhằm đặt “khí hậu” vào trung tâm của mọi sáng kiến ​​phát triển và kinh tế.

Tuy nhiên, nhiều nhà hoạt động nói rằng, những cam kết của họ vẫn thiếu hành động cần thiết để giảm nhiệt độ trung bình toàn cầu xuống 1,5oC, điều mà Ủy ban Quốc tế về BĐKH cho rằng, cần thiết để tránh những tác động thảm khốc hơn của BĐKH. Họ cũng chỉ trích các chính phủ đưa ra những cam kết đầy tham vọng, trong khi vẫn tiếp tục phê duyệt các dự án nhiên liệu hóa thạch mới, bao gồm các mỏ than và các cơ sở dầu khí.

Merritt Turetsky, Giám đốc Viện Nghiên cứu Bắc Cực và Alpine hy vọng rằng, những hiện tượng thời tiết này ở các nước phát triển sẽ kích thích hành động.

“Có thể đây là một điều ác cần thiết”, Turetsky nói. “Chúng tôi biết có một sự bất đồng về nhận thức khi BĐKH đang tác động đến những người ở rất xa bạn và những thứ bạn biết. Chúng ta có xu hướng bỏ ngoài tai, bởi vì đây là những gì họ nói, nhưng ta lại không trực tiếp đối diện. Tuy nhiên, hiện nay chúng ta đang ở thời điểm mà mọi người trên hành tinh này đều đã cảm nhận được tác động của BĐKH. Không chỉ là những người ở vùng nhiệt đới, nơi thiên tai triền miên nữa, mà giờ đây chắc chắn là cảm giác của những cư dân ở Schuld của Đức – nơi vốn vô cùng yên bình”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tin nổi bật trang chủ
Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp chung tay sửa chữa lại nhà rông truyền thống

Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp chung tay sửa chữa lại nhà rông truyền thống

Sau khi Báo Dân tộc và Phát triển có bài phản ánh “Người dân làng Kon Teo Đăk Lấp, xã Đăk Long, huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum cũ (nay là xã Đăk Pxi, tỉnh Quảng Ngãi) không đồng thuận với chủ trương phá bỏ nhà rông truyền thống để xây phòng học”, thì việc xây dựng phòng học đã được dừng lại và nhà rông được giữ nguyên. Những ngày này, đồng bào Xơ Đăng nơi đây đang chung tay, góp sức sửa chữa lại nhà rông truyền thống cho khang trang hơn, để phục vụ các lễ hội truyền thống của làng.
Đội tuyển nữ Việt Nam vượt qua Thái Lan, giành Huy chương Đồng AFF Cup 2025

Đội tuyển nữ Việt Nam vượt qua Thái Lan, giành Huy chương Đồng AFF Cup 2025

Thể thao - Hoàng Minh - 21:21, 19/08/2025
Chiều 19/8, trên sân vận động Lạch Tray (Hải Phòng), Đội tuyển nữ Việt Nam đã xuất sắc đánh bại Thái Lan với tỷ số 3-1, qua đó khép lại hành trình tại Giải vô địch bóng đá nữ Đông Nam Á - AFF Cup 2025 với tấm Huy chương Đồng.
Lào Cai khởi công dự án phục vụ xây dựng đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Lào Cai khởi công dự án phục vụ xây dựng đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Kinh tế - Trọng Bảo - 19:01, 19/08/2025
Ngày 19/8, tỉnh Lào Cai đã tổ chức khởi công dự án san gạt mặt bằng và hạ tầng kỹ thuật khu Bản Qua, phục vụ xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Đây là 1 trong 6 công trình, dự án trọng điểm được tỉnh Lào Cai đồng loạt khởi công chào mừng 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Cầu Mã Đà đã được khởi công xây dựng

Cầu Mã Đà đã được khởi công xây dựng

Tin tức - Duy Chí - 17:54, 19/08/2025
Sau nhiều lần kiến nghị và được sự chấp thuận chủ trương của Thủ tướng Chính phủ, ngày 19/8, UBND tỉnh Đồng Nai đã làm Lễ động thổ, khởi công xây dựng cầu Mã Đà nối liền Bình Phước cũ với Đồng Nai, hòa vào mạng lưới giao thông quốc gia, rút ngắn khoảng cách từ Tây Nguyên đến sân bay, cảng biển.
Hỗ trợ nghệ nhân tiêu biểu có hoàn cảnh khó khăn

Hỗ trợ nghệ nhân tiêu biểu có hoàn cảnh khó khăn

Xã hội - Lê Hường - 17:33, 19/08/2025
Chia sẻ khó khăn về vật chất và động viên tinh thần để các nghệ nhân tiếp tục phát huy trí tuệ, cống hiến cho công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa.
Gia Lai khởi công dự án nâng cấp Cảng hàng không Phù Cát hơn 3.200 tỷ đồng

Gia Lai khởi công dự án nâng cấp Cảng hàng không Phù Cát hơn 3.200 tỷ đồng

Tin tức - T.Nhân - H.Trường - 16:44, 19/08/2025
Dự án nâng cấp Cảng hàng không Phù Cát là một trong những dự án giao thông trọng điểm của tỉnh Gia Lai, góp phần tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm an ninh quốc phòng.
Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Để thuận tiện cho việc đi lại và vận chuyển nông sản, từ nhiều năm trước, người dân thôn Kon Vi Vàng, xã Đắk Kôi, tỉnh Quảng Ngãi đã tự làm một cây cầu treo dài hơn 50m vượt sông Đăk Snghé. Sau nhiều năm sử dụng, cây cầu treo đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều tấm ván mặt cầu đã bị mục nát. Mặc dù biết là không an toàn, nhưng người dân vẫn qua lại hằng ngày, bất chấp những cảnh báo của chính quyền về an toàn.
Ứng dụng cập nhật lịch trình diễu binh dịp Quốc khánh 2/9

Ứng dụng cập nhật lịch trình diễu binh dịp Quốc khánh 2/9

Tin tức - PV - 16:29, 19/08/2025
TP. Hà Nội đã ra mắt nền tảng số “A80 - Tự hào Việt Nam” tại địa chỉ a80.hanoi.gov.vn nhằm phục vụ chuỗi sự kiện kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
Quảng Ninh khởi công tuyến đường gần 1.000 tỷ đồng nối vùng cao với trung tâm tỉnh

Quảng Ninh khởi công tuyến đường gần 1.000 tỷ đồng nối vùng cao với trung tâm tỉnh

Trang địa phương - Mỹ Dung - 16:18, 19/08/2025
Ngày 19/8, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực II phối hợp với UBND xã Ba Chẽ và UBND xã Kỳ Thượng tổ chức Lễ khởi công Dự án cải tạo, nâng cấp đường tỉnh 330 (đoạn từ xã Ba Chẽ đến đường tỉnh 342). Khởi công đúng dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, Dự án cải tạo đường tỉnh 330 được kỳ vọng sẽ thay đổi diện mạo hạ tầng vùng cao Quảng Ninh.
Công an TP. Hồ Chí Minh vinh danh 80 gương điển hình tiên tiến

Công an TP. Hồ Chí Minh vinh danh 80 gương điển hình tiên tiến

Thời sự - Minh Thu - 16:15, 19/08/2025
Ngày 19/8, Công an TP. Hồ Chí Minh đã tổ chức các hoạt động Kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Công an nhân dân (19/8/1945 - 19/8/2025); 20 năm Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (19/8/2005 - 19/8/2025), 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945-2/9/2025).
Diễn biến mới nhất về xu thế thời tiết trên cả nước dịp lễ Quốc khánh 2/9

Diễn biến mới nhất về xu thế thời tiết trên cả nước dịp lễ Quốc khánh 2/9

Tin tức - Minh Nhật - 16:10, 19/08/2025
Cơ quan khí tượng thủy văn quốc gia dự báo từ ngày 1-5/9, khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ, khả năng có mưa dông vào chiều tối và đêm; ngày phổ biến ít mưa, có nắng gián đoạn
Vận hành thông suốt, hiệu quả 34 Công an cấp tỉnh trong kỷ nguyên mới

Vận hành thông suốt, hiệu quả 34 Công an cấp tỉnh trong kỷ nguyên mới

Sự kiện - Bình luận - PV - 16:07, 19/08/2025
Thời gian qua, lực lượng Công An nhân dân (CAND) luôn tiên phong, đi đầu trong sắp xếp tổ chức bộ máy, thực hiện mô hình Công an địa phương hai cấp, xây dựng tổ chức bộ máy CAND hướng về cơ sở, gần dân, sát dân để phục vụ nhân dân hiệu quả hơn.