Chăm lo giáo dục tại các gia đình, dòng họ
Phong trào "học tập suốt đời" và "xây dựng xã hội học tập" trong những năm qua đã và đang được các cấp, các ngành tỉnh Bắc Giang triển khai hiệu quả ở hầu khắp các địa phương trong tỉnh. Trong đó, vai trò của Hội khuyến học các cấp được phát huy tích cực với nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả.
Ở huyện Hiệp Hòa, phong trào khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập không ngừng phát triển và có sức lan tỏa sâu rộng, được Nhân dân hưởng ứng. Nhiều dòng họ tích cực nhân rộng mô hình gia đình hiếu học gắn với xây dựng gia đình văn hoá. Thế hệ ông bà, bố mẹ luôn rèn luyện, coi trọng lễ giáo trong gia đình, dòng tộc, chú trọng chăm lo việc học của con em, trở thành tấm gương sáng cho con cháu noi theo. Toàn huyện hiện có 95% dòng họ khuyến học, 73% gia đình hiếu học. Dẫn đầu toàn tỉnh về phong trào khuyến học, khuyến tài giai đoạn 2017-2022. Mới đây, Hội Khuyến học huyện được Hội Khuyến học Việt Nam tặng Bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong xây dựng xã hội học tập.
Tại huyện Lục Nam, có xã Huyền Sơn là một trong những đơn vị dẫn đầu phong trào khuyến học khuyến tài, xây dựng xã hội học tập trên địa bàn huyện nhiều năm qua. Đóng góp vào thành tích chung đó có dấu ấn của dòng họ Trần Quang. Dòng họ Trần Quang có 200 hộ thuộc 4 chi họ, chủ yếu ở các thôn: Nam Sơn, An Sơn, Lương Khoai, Bãi Dài. Nhiều năm trước, Ban Khuyến học dòng họ được thành lập, duy trì hoạt động có nền nếp nhằm động viên con cháu nêu cao tinh thần học tập.
Còn tại huyện Việt Yên, toàn huyện có 17 Trung tâm Học tập cộng đồng cấp xã được thành lập. Các phong trào “gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Cộng đồng học tập” (thôn, tổ dân phố), “Đơn vị học tập” phát triển rộng khắp. Cán bộ, người dân địa phương đều có nhận thức đúng đắn về việc học tập thường xuyên, học tập suốt đời và lợi ích của việc học đối với cá nhân, gia đình, dòng họ và cộng đồng, từ đó ngày càng quan tâm đầu tư nhiều hơn cho việc học.
Năm vừa qua huyện Việt Yên có 10/17 Trung tâm Học tập cộng đồng xếp loại hoạt động tốt, còn lại xếp loại khá. 73% hộ được công nhận “Gia đình học tập”; 80,4% dòng họ được công nhận “Dòng họ học tập”; 84,1% thôn, tổ dân phố được công nhận “Cộng đồng học tập”; 76% trường học, doanh nghiệp… được công nhận “Đơn vị học tập”.
Tại huyện Yên Dũng, dòng họ Dương Thế ở thôn Chiền, xã Nội Hoàng (hiện cả họ có hơn 80 hộ) nổi tiếng là dòng họ hiếu học, nhiều năm liên tục được Hội Khuyến học tỉnh khen thưởng vì đạt thành tích xuất sắc trong công tác khuyến học, khuyến tài. Theo rà soát sơ bộ, dòng họ Dương Thế hiện có 2 tiến sĩ, 18 thạc sĩ, 48 cử nhân, kỹ sư. Điều đáng biểu dương nhất là dòng họ có 6 gia đình thì có 3 thế hệ đều học đại học như gia đình các ông: Dương Thế Cử, Dương Thế Ba, Dương Thế Biển, Dương Thế Cầu, Dương Thế Vân, Dương Thế Mạnh.
Giữ vững vị trí dẫn đầu cả nước
Xác định vai trò quan trọng của công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, từ năm 2018, Hội Khuyến học tỉnh đã xây dựng các chương trình, kế hoạch phối hợp với một số sở, ban, ngành, đoàn thể và một số tổ chức hội. Đến nay, các đơn vị phối hợp đã khen thưởng hơn 1,2 triệu lượt con em trong các ngành, cơ quan, đơn vị đạt thành tích cao trong học tập, học sinh hoàn cảnh khó khăn vươn lên học giỏi, tổng số tiền chi thưởng hơn 85,6 tỷ đồng; tổ chức hơn 5,9 nghìn lớp bồi dưỡng có nội dung khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập với tổng số học viên tham dự hơn 310.000 người. Thông qua các hoạt động đã góp phần quan trọng vào thực hiện hiệu quả công tác an sinh, xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Để tiếp tục thúc đẩy phong trào khuyến học, giai đoạn từ nay đến năm 2027, tỉnh Bắc Giang đã đề ra mục tiêu phấn đấu 100% thôn, bản, khu dân cư, đơn vị giáo dục thành lập Chi hội Khuyến học, 90% cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và 80% dòng họ có Ban Khuyến học. Các địa phương triển khai hiệu quả các mô hình xây dựng "Gia đình học tập", "Dòng họ học tập", "Cộng đồng học tập", "Đơn vị học tập" theo Quyết định số 387/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình "Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng, đơn vị giai đoạn 2021 - 2030".
Từ năm 1999, Hội Khuyến học tỉnh Bắc Giang được thành lập. Đến nay toàn tỉnh có 10 hội cấp huyện, 209 hội cấp xã, 8,2 nghìn chi hội thôn, bản, tổ dân phố, Ban Khuyến học dòng họ, trường học. So với ngày đầu thành lập, số tổ chức hội cấp huyện và cấp xã, chi hội không ngừng lớn mạnh. Tổng số hội viên hiện nay là 433,8 nghìn người, đạt 22,7% so với tổng số dân. 100% thôn, bản, tổ dân phố, các trường học, dòng họ có chi hội hoặc Ban Khuyến học hoạt động hiệu quả.