Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Âm nhạc hiện đại tìm về nguồn cội - Giải pháp bảo tồn hiệu quả

Hồng Phúc - 16:00, 28/02/2022

Bảo tồn âm nhạc dân gian trong thời kỳ bùng nổ các loại hình âm nhạc giải trí hiện đại, là vấn đề nan giải. Thế nhưng, những năm gần đây, đã xuất hiện tín hiệu đáng mừng, khi nhiều ca sĩ, nhạc sĩ đã tìm về những chất liệu dân gian trong âm nhạc và nhận được sự đón nhận tích cực từ công chúng.

Bài hát Gieo quẻ đến nay đã gần hơn 30 triệu lượt xem trên mạng xã hội Youtube
Bài hát Gieo quẻ đến nay đã gần hơn 30 triệu lượt xem trên mạng xã hội Youtube

Những "thực đơn" mới

Bài hát Gieo quẻ (sáng tác Khắc Hưng, thể hiện Hoàng Thùy Linh), phát hành đúng ngày 1/1/2022, đến nay đã gần hơn 30 triệu lượt xem trên mạng xã hội Youtube.

Không chỉ ở chủ đề của tác phẩm, khi khai thác một nét đẹp văn hóa đã tồn tại ngàn đời nay của người Việt Nam mỗi dịp Tết đến Xuân về, mà lồng ghép đan xen giữa yếu tố truyền thống và hiện tại trong suốt bài hát, khán giả cảm nhận được rõ nét sự kế thừa sáng tạo từ chất liệu truyền thống như: Tiếng kèn bầu và một số âm thanh tương đồng với màu sắc nhạc cụ dân tộc, nhất là màu sắc của bộ gõ được khai thác góp phần tăng thêm màu sắc dân tộc.

“Em cảm thấy nghe bài Gieo quẻ rất thú vị. Mặc dù tạo hình, trang phục của ca sĩ rất hiện đại, nhưng lại đưa người nghe vào một không gian âm thanh đậm chất Bắc bộ. Chính bài hát này, đã khiến em tò mò và tìm đọc nhiều thêm về phong tục ngày Xuân, cũng như những tác phẩm dân ca, dân gian trước giờ em chưa từng nghe”, Lê Quang Khải, sinh viên năm cuối Đại học Bách khoa chia sẻ.

Nói về ý tưởng tìm về truyền thống trong âm nhạc, ca sĩ Hoàng Thùy Linh cho biết: Tôi nghĩ ngay từ khi được các thầy cô dạy dỗ trong trường, những điều tôi được học, tiếp cận đều là văn hóa Việt Nam. Suy cho cùng, điều đó đẹp muôn đời. Tôi chứng kiến nhiều đàn anh, tiền bối đi trước đã làm tốt và tôi mong mình sẽ là người kế nghiệp, kết nối giữa văn hóa truyền thống và những giá trị đương thời.

Có thể nói, trong những năm gần đây, đặc biệt là khoảng thời gian từ năm 2018 trở lại, có nhiều nghệ sĩ cho ra mắt những sản phẩm âm nhạc dành cho công chúng, khai thác chất liệu truyền thống như Linh cũng không phải là hiếm. Chúng ta có Nhà em ở lưng đồi; Xẩm Hà Nội; Tình Đàn; Bống bống bang bang; Bánh trôi nước; Kiều…

Tưởng như hoang đường nhưng lại là sự thật, khi xẩm có thể kết hợp với rap, nhạc điện tử; kèn sona - tuồng, trống - chèo, pí lại kết hợp được với nhạc jazz. Các nghệ sĩ đã mang đến những sản phẩm có sức lan tỏa trong đời sống, đặc biệt thu hút khán giả trẻ. Điều đó, đã góp phần tạo sự phong phú cũng như sôi động trong hoạt động nghệ thuật âm nhạc.

Đã đến lúc bảo tồn âm nhạc truyền thống bằng tư duy hiện đại
Đã đến lúc bảo tồn âm nhạc truyền thống bằng tư duy hiện đại

Bảo tồn văn hóa truyền thống cần sự linh hoạt

Có nhiều lý do khiến giới trẻ không mặn mà với âm nhạc dân tộc. Đây là xu thế chung của toàn thế giới, chứ không riêng gì Việt Nam. Khi thời hoàng kim của nhiều loại hình nghệ thuật qua đi, nó sẽ bước vào giai đoạn thoái trào. Thế nhưng, nếu thay đổi cách nghĩ, cách làm theo hướng mới, âm nhạc dân tộc vẫn có chỗ đứng trong thời hội nhập.

Bao năm qua, chúng ta thường bàn nhiều đến bảo tồn văn hóa bằng những phương pháp truyền thống, như phục dựng lại loại hình này, loại hình kia, tổ chức những cuộc thi, tìm cách biểu diễn lưu động hay sân khấu hóa. 

Thế nhưng, phải nhìn nhận thực tế là, những giải pháp này chưa thực sự phát huy hiệu quả cao, bởi vì “khẩu vị” của công chúng hiện nay đã không còn như ngày trước. Thế nên, việc gia giảm, kế thừa các nguyên liệu truyền thống trong món ăn âm nhạc hiện đại lại đã bộc lộ rõ khả năng lan tỏa mạnh mẽ đến với khán giả.

Thế nên, chúng ta cũng cần đổi mới tư duy bảo tồn. Rõ ràng, “nguồn” chất liệu dân gian không khó tìm, nó nằm trong tiềm thức của mỗi người Việt Nam chúng ta. Việc cần thiết ở đây, là làm thế nào để đánh thức nó  trong bộ phận giới trẻ hoạt động sáng tạo âm nhạc. 

Xu hướng sáng tác, trình diễn này, được coi là sợi dây kết nối công chúng yêu nhạc hiện đại, với những giá trị âm nhạc truyền thống; không chỉ mang đến diện mạo mới mẻ, mà còn đóng dấu bản sắc Việt cho những sản phẩm âm nhạc đương đại.

Muốn xu hướng này ngày càng phát triển, phụ thuộc rất nhiều vào đội ngũ văn nghệ sĩ. Ở chiều ngược lại, khán giả cũng cần “mở lòng” hơn với âm nhạc truyền thống dân tộc.

Theo nhà nghiên cứu âm nhạc Nguyễn Quang Long, đây là sự chuyển dịch thú vị của đời sống âm nhạc trong những năm gần đây. Sau giai đoạn nhạc Việt tiếp thu một cách rõ ràng với âm nhạc phương Tây, thì việc kết hợp với âm nhạc dân tộc, hay những yếu tố văn hóa truyền thống, văn học kinh điển không chỉ mang đến sự mới mẻ, mà còn mở ra như xu hướng. Nhạc Việt đại chúng mang bản sắc Việt rõ ràng hơn.

Để âm nhạc truyền thống trường tồn, bền bỉ như mạch nguồn chảy mãi, thì bản thân nó phải tiếp tục thử nghiệm, đổi mới, kế thừa, sáng tạo, chứ không thể trở thành quá khứ nằm trong các viện nghiên cứu, hoặc luôn luôn trong trạng thái “khẩn cấp được bảo vệ”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.