Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Ai về chợ Ú Đại Sơn...

Thanh Nguyễn - 08:49, 13/02/2021

“Ai về chợ Ú Đại Sơn. Mua con trâu mộng lập nên đại điền”. Câu ca ấy thôi thúc tôi tìm về Đại Sơn (huyện Đô Lương, Nghệ An) để hòa vào dòng người nhộn nhịp của phiên chợ Ú. Ở đó, có những đứa trẻ thạo nghề “đòi trâu”, có những người khấm khá nhờ buôn bán trâu, bò, có những người hái ra bạc từ cho thuê chuồng trại và có cả những lão nông cầu kỳ xem tướng cho trâu…

Phiên chợ trâu đầy náo nhiệt.
Phiên chợ trâu, bò đầy náo nhiệt.

Về Đại Sơn đi chợ Ú

4 giờ sáng một ngày tháng Chạp, trời rét căm căm, ấy thế mà những ngả đường đổ về chợ Ú đã nhộn nhịp. Trên nền đất ẩm của chợ Ú, mấy bếp lửa được nhóm lên như để xua bớt cái lạnh thấu xương. Những thương lái đến sớm đã cột trâu, bò vào thành xe, chúng thở phì phì, móng sắt nện xuống nền lộp cộp…

Trời sáng tỏ mặt người, chợ Ú náo nhiệt hơn bởi tiếng người trả giá, tiếng trâu ọ, tiếng bò rống. Kẻ bán, người mua hào hứng ra giá, hồ hởi đếm tiền trao trâu, dắt bò.

Hơn 10 năm gắn bó với những phiên chợ Ú, “lái trâu” Nguyễn Văn Đồng, quê xã Trù Sơn, huyện Đô Lương cho biết: “Bất kể nắng mưa, chừng 4 giờ sáng, chợ đã nhộn nhịp nhưng gần 10 giờ là chợ vãn”.

Chợ Ú họp ngay giữa trung tâm xã Đại Sơn. Đây là vị trí đắc địa, thuận lợi cho việc thông thương. Từ chợ, có thể ngược lên trung tâm huyện Đô Lương theo đường Khuôn - Trù - Đại, có thể đi qua Nghi Kiều (huyện Nghi Lộc) theo Tỉnh lộ 34 về TP. Vinh hoặc có thể rẽ qua Yên Thành để ra Quốc lộ 7A.

Thời gian đầu, trong chợ Ú có đầy đủ các loại hàng hóa phục vụ dân sinh, nhưng nay chủ yếu dành cho hoạt động mua bán trâu, bò. Không chỉ người làng, bà con quanh vùng mỗi lúc có nhu cầu cũng tìm về chợ Ú. Tiếng lành đồn xa, các thương lái từ khắp nơi tìm về ngày một đông. Hiện chợ họp mỗi tháng 6 phiên vào các ngày 1, 6, 11, 16, 21, 26 với lượng trâu, bò được giao dịch đến hàng nghìn con mỗi phiên.

Kinh nghiệm chọn trâu

“Con trâu là đầu cơ nghiệp, thế nên việc lựa chọn con giống rất cầu kỳ, tốn nhiều thời gian bởi nó có thể báo trước gia chủ gặp phúc hay họa”, ông Nguyễn Văn Năm, ở huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) chia sẻ kinh nghiệm. Rồi ông Năm trải lòng: “Nhà tôi vùng đồi núi, muốn chọn con trâu khỏe, giống thuận để kéo gỗ keo sau thu hoạch”. Ông Năm đứng bên con trâu tơ màu đen, có lẽ phải gần 1 giờ, ông và mấy người đi cùng nhóm mới “soi” hết chân tướng con trâu mà ông định tậu về.

Theo kinh nghiệm của ông Năm và những lái buôn thì khi chọn trâu, phải tránh những con có: “Đầu tang, xoáy tóc, hàm sa. Có ba thứ ấy cửa nhà ra đi”. Kế đó là “kỵ nhất là “trâu cười”, nghĩa là khi đêm đến, dùng đèn soi vào mặt trâu thì nó nhe răng. Hai là trâu “tam trinh”, còn gọi là con trâu có 3 mắt - có một cục lồi giữa trán giống như mắt thứ 3. Ngoài ra, bò “bạch nhiệt” hay bò “đốm đuôi”… là những con cần tránh khi lựa chọn.

Rất nhiều lái trâu cho biết, trâu, bò dễ bán nhất khi có những đặc điểm: “Mồm gàu giai, tai lá mít, đít lồng bàn”, là giống tạp ăn, dễ nuôi.

Suốt cả phiên chợ, chúng tôi rất ngạc nhiên trước những anh lái buôn luôn mồm hét con này bao nhiêu thành thịt, con kia bao nhiêu cân… dù không qua một công đoạn cân đo nào. Lái buôn Trương Hữu Thắng quê Thanh Hóa tiết lộ: “Tiêu chí lựa chọn trâu hàng đầu là những con có lông to, cứng, da xù xì vì chúng nhiều thịt, xương nhỏ. Thường thì những con giống “nghịch” lại là cơ hội kiếm lãi đối với người buôn”.

Một cuộc ngã giá tại phiên chợ Ú.
Một cuộc ngã giá tại phiên chợ Ú.

Muôn kiểu kiếm tiền

Từ chiều hôm trước diễn ra phiên chợ, nhiều xe chở trâu, bò đã tập kết khắp các đường làng quanh chợ Ú. Một loạt dịch vụ ăn theo đã ra đời từ đây. Nào là nơi bán thức ăn, nước uống cho trâu, bò; nào là nơi dựng lán trại để chủ trâu bò thuê làm chỗ nhốt tạm.

Bà Nguyễn Thị Vân, người dân sống gần chợ Ú hào hứng khoe: “Mỗi phiên chợ, từ bán thức ăn, cho thuê chỗ nhốt tạm trâu, bò cũng kiếm được kha khá. Tính ra, mỗi con thuê nhốt được 15.000 - 20.000 đồng. Mỗi tháng có 6 phiên họp, trừ các khoản chi tiêu hằng ngày, gia đình cũng tích cóp được một khoản”.

Có những lái buôn đến chợ mang theo hàng chục con trâu, bò. Một mình chẳng thể cáng đáng hết, họ sẵn sàng chi tiền cho người dân địa phương “đòi trâu” - dắt thuê. Ở chợ Ú này, những người theo nghề “đòi trâu” là trẻ em, phụ nữ. Mỗi con trâu, bò được thuê dắt có giá dao động từ 3.000 - 5.000 đồng cho một chiều. Nếu ra chợ không bán được, khi dắt trâu bò quay lại cũng vẫn được trả công bình thường.

Vùng Trù Sơn, Đại Sơn… chẳng ai lạ những kẻ ít vốn “buôn ngồi”. Đó là những người mua trâu, bò gầy yếu về vỗ béo, đợi vài ba phiên sau dắt đến chợ bán. May mắn, họ có thể kiếm lãi 500 - 700 ngàn đồng mỗi con. “Có không ít gia đình cha bỏ vốn tìm những con trâu, bò ốm yếu vỗ béo rồi bán. Vợ và con, người bán thức ăn, người cho thuê chuồng trại, người làm nghề “đòi trâu”. “Vất vả, khó nhọc nhưng thu nhập cao hơn gấp mấy lần làm nông”, ông Nguyễn Tất Tuấn ở xã Đại Sơn tâm sự.

Chẳng nơi đâu kiếm tiền dễ như ở chợ Ú. Chỉ riêng nghề dắt mối, “cò” cũng đã có bộn tiền sau mỗi phiên chợ. Khách cần chọn những con trâu, bò ưng ý nhất, thời gian nhanh nhất thì chỉ cần nhờ người đưa mối.

“Hiện nay, có khoảng 60% hộ dân trên địa bàn xã Đại Sơn có thu nhập từ chợ Ú. Hoạt động của chợ đã tạo thêm nguồn vốn để giải quyết những khó khăn của địa phương, tạo thêm việc làm cho nhiều người...”, Chủ tịch UBND xã Đại Sơn Nguyễn Cảnh Lâm thông tin./.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Định vị thương hiệu

Định vị thương hiệu "Đệ Nhất danh Trà" và định hướng phát triển du lịch bền vững

Sản phẩm - Thị trường - Minh Nhật - 20:16, 20/05/2025
Nhân kỷ niệm 5 năm Ngày Trà thế giới (21/5/2020 - 21/5/2025) và định hướng phát triển bền vững cho ngành Chè Việt Nam, ngày 20/5, tại Không gian Văn hóa Trà của Hợp tác xã Chè Hảo Đạt (xã Tân Cương, TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên), Viện Nghiên cứu các vấn đề xã hội (Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam), phối hợp với Hội Chè Thái Nguyên tổ chức diễn đàn “Thái Nguyên - Trăm năm Đệ Nhất danh Trà”.
Yên Bái: Khơi dậy tình yêu sách và văn hóa đọc trong các gia đình DTTS và miền núi

Yên Bái: Khơi dậy tình yêu sách và văn hóa đọc trong các gia đình DTTS và miền núi

Trang địa phương - Minh Nhật - 19:26, 20/05/2025
Ngày 20/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái đã tổ chức tổng kết và trao giải cuộc thi “Đại sứ Văn hóa đọc”; cuộc thi “Gia đình đọc sách - Phát triển tủ sách gia đình kết nối yêu thương” tỉnh Yên Bái năm 2025.
Cuộc sống mới ở thôn Bác Hồ

Cuộc sống mới ở thôn Bác Hồ

Phóng sự - T.Nhân-H.Trường - 17:25, 20/05/2025
Thôn A Xây, xã Khánh Nam, huyện Khánh Vĩnh (Khánh Hòa) còn có tên gọi trang trọng khác là thôn Bác Hồ. Trong kháng chiến, thôn A Xây là căn cứ cách mạng, người dân một lòng đi theo Đảng, theo Bác Hồ. Trong thời bình, người dân đoàn kết vượt qua khó khăn, học hỏi tiếp cận cách làm kinh tế mới để cùng nhau xây dựng quê hương thêm giàu đẹp.
Huế tiếp nhận hai áo dài của Hoàng Thái hậu Từ Cung

Huế tiếp nhận hai áo dài của Hoàng Thái hậu Từ Cung

Tìm trong di sản - Anh Trúc - 16:59, 20/05/2025
Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế vừa tổ chức tiếp nhận hai chiếc áo dài của bà Đức Từ Cung - thân mẫu của vua Bảo Đại, vị vua cuối cùng của triều Nguyễn. Các hiện vật được chuyển từ Mỹ về Việt Nam.
Khánh Hòa: Phấn đấu đến năm 2030 có hơn 90% lao động nông thôn qua đào tạo

Khánh Hòa: Phấn đấu đến năm 2030 có hơn 90% lao động nông thôn qua đào tạo

Nghề nghiệp - Việc làm - T.Nhân - H.Trường - 16:59, 20/05/2025
UBND tỉnh Khánh Hòa vừa ban hành Kế hoạch thực hiện Kế hoạch số 252-KH/TU ngày 21/01/2025 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Khánh Hòa về thực hiện Chỉ thị số 37-CT/TW ngày 10/7/2024 của Ban Bí thư về đổi mới công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.
Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”

Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 19/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Lễ bay đại kỳ Tổ quốc kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhà thờ Hàm Long Hà Nội. Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Chủ động chuẩn bị sẵn sàng điều trị ca bệnh Covid-19

Chủ động chuẩn bị sẵn sàng điều trị ca bệnh Covid-19

Sức khỏe - Minh Nhật - 16:55, 20/05/2025
Bộ Y tế đề nghị các bệnh viện chủ động chuẩn bị đầy đủ về cơ sở hạ tầng, khu vực cách ly, trang thiết bị và vật tư y tế, nhằm bảo đảm việc tiếp nhận, cách ly, chẩn đoán, điều trị bệnh nhân, cũng như tăng cường công tác kiểm soát nhiễm khuẩn.
Khánh Hòa: Phấn đấu mức giảm tỷ lệ nghèo đa chiều năm 2025 đạt từ 1 - 1,5%/năm

Khánh Hòa: Phấn đấu mức giảm tỷ lệ nghèo đa chiều năm 2025 đạt từ 1 - 1,5%/năm

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 16:54, 20/05/2025
UBND tỉnh Khánh Hòa vừa ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và chính sách giảm nghèo, an sinh xã hội năm 2025.
Phú Yên: Tiêu hủy 1 tấn thực phẩm chay không có nguồn gốc xuất xứ

Phú Yên: Tiêu hủy 1 tấn thực phẩm chay không có nguồn gốc xuất xứ

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 16:53, 20/05/2025
Cơ quan chức năng tỉnh Phú Yên vừa phát hiện 1.000kg thực phẩm là chả chay, không có nguồn gốc xuất xứ, đang được vận chuyển trên xe ô tô tải, nên đã tiến hành thu giữ, xử phạt hành chính và tiêu hủy toàn bộ lô hàng.
Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”

Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”

Media - BDT - 16:40, 20/05/2025
Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 19/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Lễ bay đại kỳ Tổ quốc kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhà thờ Hàm Long Hà Nội. Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên bị khởi tố, bắt tạm giam

Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên bị khởi tố, bắt tạm giam

Pháp luật - Anh Trúc - 16:04, 20/05/2025
Ngày 19/5, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an đã khởi tố 5 bị can liên quan vụ Quang Linh Vlogs. Trong đó Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên bị khởi tố, bắt tạm giam về tội "Lừa dối khách hàng".