Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Ai về chợ Ú Đại Sơn...

Thanh Nguyễn - 08:49, 13/02/2021

“Ai về chợ Ú Đại Sơn. Mua con trâu mộng lập nên đại điền”. Câu ca ấy thôi thúc tôi tìm về Đại Sơn (huyện Đô Lương, Nghệ An) để hòa vào dòng người nhộn nhịp của phiên chợ Ú. Ở đó, có những đứa trẻ thạo nghề “đòi trâu”, có những người khấm khá nhờ buôn bán trâu, bò, có những người hái ra bạc từ cho thuê chuồng trại và có cả những lão nông cầu kỳ xem tướng cho trâu…

Phiên chợ trâu đầy náo nhiệt.
Phiên chợ trâu, bò đầy náo nhiệt.

Về Đại Sơn đi chợ Ú

4 giờ sáng một ngày tháng Chạp, trời rét căm căm, ấy thế mà những ngả đường đổ về chợ Ú đã nhộn nhịp. Trên nền đất ẩm của chợ Ú, mấy bếp lửa được nhóm lên như để xua bớt cái lạnh thấu xương. Những thương lái đến sớm đã cột trâu, bò vào thành xe, chúng thở phì phì, móng sắt nện xuống nền lộp cộp…

Trời sáng tỏ mặt người, chợ Ú náo nhiệt hơn bởi tiếng người trả giá, tiếng trâu ọ, tiếng bò rống. Kẻ bán, người mua hào hứng ra giá, hồ hởi đếm tiền trao trâu, dắt bò.

Hơn 10 năm gắn bó với những phiên chợ Ú, “lái trâu” Nguyễn Văn Đồng, quê xã Trù Sơn, huyện Đô Lương cho biết: “Bất kể nắng mưa, chừng 4 giờ sáng, chợ đã nhộn nhịp nhưng gần 10 giờ là chợ vãn”.

Chợ Ú họp ngay giữa trung tâm xã Đại Sơn. Đây là vị trí đắc địa, thuận lợi cho việc thông thương. Từ chợ, có thể ngược lên trung tâm huyện Đô Lương theo đường Khuôn - Trù - Đại, có thể đi qua Nghi Kiều (huyện Nghi Lộc) theo Tỉnh lộ 34 về TP. Vinh hoặc có thể rẽ qua Yên Thành để ra Quốc lộ 7A.

Thời gian đầu, trong chợ Ú có đầy đủ các loại hàng hóa phục vụ dân sinh, nhưng nay chủ yếu dành cho hoạt động mua bán trâu, bò. Không chỉ người làng, bà con quanh vùng mỗi lúc có nhu cầu cũng tìm về chợ Ú. Tiếng lành đồn xa, các thương lái từ khắp nơi tìm về ngày một đông. Hiện chợ họp mỗi tháng 6 phiên vào các ngày 1, 6, 11, 16, 21, 26 với lượng trâu, bò được giao dịch đến hàng nghìn con mỗi phiên.

Kinh nghiệm chọn trâu

“Con trâu là đầu cơ nghiệp, thế nên việc lựa chọn con giống rất cầu kỳ, tốn nhiều thời gian bởi nó có thể báo trước gia chủ gặp phúc hay họa”, ông Nguyễn Văn Năm, ở huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) chia sẻ kinh nghiệm. Rồi ông Năm trải lòng: “Nhà tôi vùng đồi núi, muốn chọn con trâu khỏe, giống thuận để kéo gỗ keo sau thu hoạch”. Ông Năm đứng bên con trâu tơ màu đen, có lẽ phải gần 1 giờ, ông và mấy người đi cùng nhóm mới “soi” hết chân tướng con trâu mà ông định tậu về.

Theo kinh nghiệm của ông Năm và những lái buôn thì khi chọn trâu, phải tránh những con có: “Đầu tang, xoáy tóc, hàm sa. Có ba thứ ấy cửa nhà ra đi”. Kế đó là “kỵ nhất là “trâu cười”, nghĩa là khi đêm đến, dùng đèn soi vào mặt trâu thì nó nhe răng. Hai là trâu “tam trinh”, còn gọi là con trâu có 3 mắt - có một cục lồi giữa trán giống như mắt thứ 3. Ngoài ra, bò “bạch nhiệt” hay bò “đốm đuôi”… là những con cần tránh khi lựa chọn.

Rất nhiều lái trâu cho biết, trâu, bò dễ bán nhất khi có những đặc điểm: “Mồm gàu giai, tai lá mít, đít lồng bàn”, là giống tạp ăn, dễ nuôi.

Suốt cả phiên chợ, chúng tôi rất ngạc nhiên trước những anh lái buôn luôn mồm hét con này bao nhiêu thành thịt, con kia bao nhiêu cân… dù không qua một công đoạn cân đo nào. Lái buôn Trương Hữu Thắng quê Thanh Hóa tiết lộ: “Tiêu chí lựa chọn trâu hàng đầu là những con có lông to, cứng, da xù xì vì chúng nhiều thịt, xương nhỏ. Thường thì những con giống “nghịch” lại là cơ hội kiếm lãi đối với người buôn”.

Một cuộc ngã giá tại phiên chợ Ú.
Một cuộc ngã giá tại phiên chợ Ú.

Muôn kiểu kiếm tiền

Từ chiều hôm trước diễn ra phiên chợ, nhiều xe chở trâu, bò đã tập kết khắp các đường làng quanh chợ Ú. Một loạt dịch vụ ăn theo đã ra đời từ đây. Nào là nơi bán thức ăn, nước uống cho trâu, bò; nào là nơi dựng lán trại để chủ trâu bò thuê làm chỗ nhốt tạm.

Bà Nguyễn Thị Vân, người dân sống gần chợ Ú hào hứng khoe: “Mỗi phiên chợ, từ bán thức ăn, cho thuê chỗ nhốt tạm trâu, bò cũng kiếm được kha khá. Tính ra, mỗi con thuê nhốt được 15.000 - 20.000 đồng. Mỗi tháng có 6 phiên họp, trừ các khoản chi tiêu hằng ngày, gia đình cũng tích cóp được một khoản”.

Có những lái buôn đến chợ mang theo hàng chục con trâu, bò. Một mình chẳng thể cáng đáng hết, họ sẵn sàng chi tiền cho người dân địa phương “đòi trâu” - dắt thuê. Ở chợ Ú này, những người theo nghề “đòi trâu” là trẻ em, phụ nữ. Mỗi con trâu, bò được thuê dắt có giá dao động từ 3.000 - 5.000 đồng cho một chiều. Nếu ra chợ không bán được, khi dắt trâu bò quay lại cũng vẫn được trả công bình thường.

Vùng Trù Sơn, Đại Sơn… chẳng ai lạ những kẻ ít vốn “buôn ngồi”. Đó là những người mua trâu, bò gầy yếu về vỗ béo, đợi vài ba phiên sau dắt đến chợ bán. May mắn, họ có thể kiếm lãi 500 - 700 ngàn đồng mỗi con. “Có không ít gia đình cha bỏ vốn tìm những con trâu, bò ốm yếu vỗ béo rồi bán. Vợ và con, người bán thức ăn, người cho thuê chuồng trại, người làm nghề “đòi trâu”. “Vất vả, khó nhọc nhưng thu nhập cao hơn gấp mấy lần làm nông”, ông Nguyễn Tất Tuấn ở xã Đại Sơn tâm sự.

Chẳng nơi đâu kiếm tiền dễ như ở chợ Ú. Chỉ riêng nghề dắt mối, “cò” cũng đã có bộn tiền sau mỗi phiên chợ. Khách cần chọn những con trâu, bò ưng ý nhất, thời gian nhanh nhất thì chỉ cần nhờ người đưa mối.

“Hiện nay, có khoảng 60% hộ dân trên địa bàn xã Đại Sơn có thu nhập từ chợ Ú. Hoạt động của chợ đã tạo thêm nguồn vốn để giải quyết những khó khăn của địa phương, tạo thêm việc làm cho nhiều người...”, Chủ tịch UBND xã Đại Sơn Nguyễn Cảnh Lâm thông tin./.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Đối với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, niềm vui lớn nhất là được bà con đồng bào DTTS thương yêu, quý mến; dẫu công việc của mình cũng chỉ giúp được cho bà con một phần nhỏ trong cuộc sống của chính họ.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.