Phong Phú, huyện Cầu Kè (Trà Vinh) là xã có đông đồng bào Khmer sinh sống (chiếm 71,4%). Những năm qua, Phong Phú đã tập trung đẩy mạnh phát triển kinh tế trong vùng đồng bào dân tộc. Nhờ đó, bộ mặt nông thôn và đời sống vật chất, tinh thần của bà con Khmer nơi đây có nhiều chuyển biến.
Những năm qua, công tác dạy và học chữ dân tộc cho học sinh DTTS luôn được ngành Giáo dục và Đào tạo, chính quyền địa phương quan tâm, tạo điều kiện. Sự hỗ trợ từ các chính sách của Nhà nước, các mô hình xã hội hóa của Hội Khuyến học, Ban Quản trị các chùa Khmer, các hội tương tế, các vị achar… đã góp phần không nhỏ nhằm duy trì, nhân rộng những điểm dạy chữ dân tộc trong cộng đồng khu vực Tây Nam bộ.
Nhằm khắc phục tồn tại và tăng cường hiệu lực, hiệu quả việc triển khai thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc trong vùng đồng bào Khmer, mới đây, Chỉ thị số 19-CT/TW, ngày 10/1/2018 của Ban Bí thư (khóa XII) về tăng cường công tác ở vùng đồng bào dân tộc Khmer trong tình hình mới (gọi tắt Chỉ thị 19) được ban hành. Tại tỉnh Kiên Giang, nơi có đông đồng bào Khmer sinh sống, địa phương đã và đang cụ thể hoá Chỉ thị 19 vào cuộc sống. Phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc trao đổi với bà Đặng Tuyết Em, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Kiên Giang xung quanh vấn đề này.
Nhằm nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, nhân dân khu vực biên giới biển; khơi gợi tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, nâng cao ý thức đấu tranh, bảo vệ, giữ gìn chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc, mới đây, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Sóc Trăng tổ chức tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật cho 700 lượt là cán bộ và đồng bào dân tộc Khmer thuộc các xã, phường khu vực biên giới biển của thị xã Vĩnh Châu.
Thời gian qua, nếu không có chính sách cử tuyển, việc được học đại học, cao đẳng của không ít học sinh DTTS chẳng khác nào “hái sao trên trời“. Dù còn nhiều hạn chế nhưng không thể bỏ cử tuyển; điều quan trọng là cần tính toán kỹ về mặt chính sách để có những thay đổi cho phù hợp với thực tiễn.
Đồng bào Khmer có dân số khoảng 1,3 triệu người, sống tập trung ở các tỉnh Tây Nam bộ, một bộ phận sinh sống tại TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh miền Đông Nam bộ.
Trong những năm qua, bên cạnh việc giữ vững an ninh chính trị, bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới biển, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) Sóc Trăng đã chủ động phối hợp với chính quyền địa phương xây dựng nhiều mô hình kinh tế giúp đồng bào Khmer vươn lên thoát nghèo.
Trải qua nhiều thăng trầm, vùng Bảy Núi (tỉnh An Giang), ở xã Ô Lâm (huyện Tri Tôn) và xã Văn Giáo (huyện Tịnh Biên) từng nổi tiếng nghề dệt thổ cẩm Khmer (còn gọi Silk Khmer). Song, hiện nay chỉ còn ấp Srây Sakốth (xã Văn Giáo) giữ được nghề.
Trần Văn Thời là huyện có đông đồng bào dân tộc Khmer sinh sống nhất tỉnh Cà Mau (gần 11.000 khẩu). Thời gian qua, huyện Trần Văn Thời triển khai thực hiện nhiều chương trình, dự án, nhằm giúp bà con đồng bào dân tộc Khmer từng bước thoát nghèo.
Hằng năm, cứ vào trung tuần tháng Tư dương lịch là đồng bào Khmer Nam bộ lại vui mừng đón Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây (vào Năm mới).
Hành tím là cây trồng chủ lực của bà con Khmer vùng bãi ngang, ven biển ở thị xã Vĩnh Châu (Sóc Trăng) tập trung nhiều ở phường 2, Vĩnh Phước và xã Vĩnh Hải, Lạc Hòa. Vụ hành 2017-2018, Vĩnh Châu gieo trồng được gần 5.000ha, hiện nay, toàn thị xã còn khoảng 2.800 diện tích hành chưa thu hoạch. Với việc giá củ hành tím đi xuống và sản lượng thấp khiến đời sống người dân gặp nhiều khó khăn.
Ngày 22/3, Ban Dân tộc tỉnh Bạc Liêu tổ chức tuyên dương 100 hộ đồng bào dân tộc Khmer vượt khó, vươn lên thoát nghèo bền vững. Dịp này, Hội Bảo trợ người nghèo Tây Nam bộ và Quỹ Tấm lòng Việt Đài Truyền hình Việt Nam đã tặng nhà tình thương cho 90 hộ nghèo đồng bào dân tộc Khmer trên địa bàn.
Mới đây, có dịp trở lại thăm xã Thới Xuân, huyện Cờ Đỏ, TP. Cần Thơ chúng tôi rất phấn khởi khi được chia sẻ, được nghe đồng bào Khmer nơi đây kể những câu chuyện thoát nghèo và tận mắt chứng kiến những căn nhà mới khang trang, trong đó có đủ vật dụng, đồ dùng sinh hoạt.
Đến thăm một số xã có đông đồng bào Khmer của tỉnh Sóc Trăng chúng tôi được tận mắt chứng kiến nhiều hộ nông dân đã xin được trả lại sổ hộ nghèo.
Những ngày này, đến Long Phú (huyện Long Phú, Sóc Trăng) xã có 70% là đồng bào dân tộc Khmer, ấn tượng nhất là nhiều căn nhà tường mới mọc lên bên hàng cây xanh thẳng lối; cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng khang trang; hệ thống thiết chế văn hóa được xây dựng khá hoàn chỉnh, từng bước đáp ứng nhu cầu của người dân.
Dù chưa đến tuổi nghỉ nhưng thầy giáo Danh Dửng, quê tại huyện Gò Quao ( Kiên Giang) vẫn xin nghỉ hưu để về quê vợ ở Hậu Giang để thực hiện ước mơ dạy miễn phí cho con em đồng bào dân tộc Khmer.
Năm 2017, vượt qua nhiều thách thức, khó khăn, các địa phương vùng DTTS và miền núi đã đạt được những kết quả rất ấn tượng trong phát triển kinh tế-xã hội. Nhờ sự khởi sắc về kinh tế, nhiều bản làng, phum sóc đồng bào DTTS đang phấn khởi chuẩn bị đón Tết Nguyên đán.
