Cồng chiêng luôn giữ một vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần của nhiều cộng đồng dân tộc thiểu số (DTTS) ở nước ta, trong đó có đồng bào các DTTS ở Bình Định. Tuy nhiên hiện nay, nhiều làng đồng bào DTTS ở Bình Định không có cồng chiêng nên vào những dịp lễ hội phải đến các làng khác mượn. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến công tác tổ chức lễ hội của đồng bào cũng như việc giữ gìn, phát huy truyền thống văn hóa của các dân tộc.
Ngày 28/12, tại Hà Nội, Ủy ban Dân tộc tổ chức Hội thảo Chương trình 135 –dấu ấn 20 năm đồng hành với đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và vùng kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn (ĐBKK). Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Y Thông chủ trì Hội thảo. Tham dự Hội thảo có các đồng chí nguyên Lãnh đạo Ủy ban Dân tộc; lãnh đạo, công chức các bộ, ngành Trung ương và Ủy ban Dân tộc; lãnh đạo, công chức đại diện Ban Dân tộc một số tỉnh, thành phố; các tổ chức quốc tế.
Cán bộ làm công tác dân tộc phải nỗ lực, cố gắng hơn nữa, phải sâu sát cơ sở, có cách làm khoa học, sáng tạo, hợp lý để mang lại nhiều hiệu quả hơn, giúp đồng bào DTTS và miền núi ngày càng ấm no, văn minh, hiện đại. Đó là những ý kiến phát biểu chỉ đạo tâm huyết của bà Vũ Thị Thu Thủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh tại Hội nghị Tổng kết công tác dân tộc năm 2018; triển khai nhiệm vụ năm 2019 của Ban Dân tộc tỉnh Quảng Ninh vừa diễn ra tại TP. Hạ Long.
Mới đây, chúng tôi vinh dự được tháp tùng lãnh đạo Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đến kiểm tra hoạt động giao dịch tại Gia Lai - một trong 5 tỉnh thuộc khu vực Tây Nguyên. Chứng kiến phiên giao dịch cuối cùng trong năm 2018 của NHCSXH huyện Chư Pưh tại thị trấn Nhơn Hòa, càng cảm nhận thấy lòng nhiệt huyết của mỗi cán bộ NHCSXH đã và đang giúp sức cùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) vươn lên trong cuộc sống.
Người có uy tín trong cộng đồng ở khu vực biên giới là những người luôn gương mẫu đi đầu trong phong trào “toàn dân bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia”, họ chính là những cột mốc sống, những “điểm tựa của bản làng” nơi biên cương của Tổ quốc. Vừa qua, nhân kỷ niệm 74 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, Ủy ban Dân tộc, Tạp chí Cộng sản và Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng đã phối hợp tổ chức chương trình “Điểm tựa của bản làng” tôn vinh 163 Người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào DTTS khu vực biên giới. Báo Dân tộc và Phát triển xin giới thiệu một số gương mặt được tôn vinh trong Chương trình.
Tỉnh Đăk Nông có khoảng 40 DTTS cùng sinh sống, vì thế thổ cẩm ở Đăk Nông rất đa dạng phong phú về màu sắc, đường nét, đậm đà bản sắc, giàu biểu tượng, biểu đạt các giá trị nhân văn. Tuy trong bối cảnh hiện nay, trước xu thế phát triển và hội nhập mang tính toàn cầu, văn hóa thổ cẩm vẫn giữ được những nét riêng của mình. Việc tổ chức Lễ hội Văn hóa thổ cẩm Việt Nam lần thứ Nhất năm 2018 tại tỉnh Đăk Nông là hoạt động cần thiết nhằm bảo tồn, khôi phục và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống các DTTS Việt Nam.
Hiện nay, ở một số vùng DTTS và miền núi có nhiều công trình văn hóa từ thời Pháp thuộc như: phố cổ Đồng Văn (Hà Giang), dinh thự Hoàng A Tưởng (Lào Cai), khu nghỉ dưỡng Ba Vì (Hà Nội), Tam Đảo (Vĩnh Phúc)... Đây là sự hòa quyện đặc sắc giữa văn hóa Pháp, văn hóa Việt Nam và văn hóa của đồng bào DTTS. Tiếc rằng, đa số các công trình này chưa được quan tâm bảo tồn một cách đúng mức khiến nhiều công trình bị xâm hại, xuống cấp.
Nhiều năm qua, công tác giảm nghèo trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi luôn được tỉnh Khánh Hòa chú trọng. Hàng loạt chính sách hỗ trợ được ban hành và triển khai toàn diện. Đặc biệt là chính sách hỗ trợ sản xuất đã tạo ra “cú huých” thúc đẩy bà con vươn lên phát triển kinh tế. Nhờ đó, bộ mặt vùng DTTS và miền núi trên địa bàn tỉnh khởi sắc từng ngày.
Qua 3 năm triển khai nhiều biện pháp tích cực, nhằm đẩy lùi tình trạng tảo hôn trong vùng đồng bào DTTS tỉnh Ninh Thuận, đã có nhiều mô hình câu lạc bộ ở các khu dân cư và các trường học hoạt động hiệu quả. Nhờ đó, góp phần giảm tỷ lệ tảo hôn, nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn toàn tỉnh.
Nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới nằm trong khuôn khổ hợp tác lâu dài giữa Ủy ban Dân tộc, WB và Chính phủ Úc, với mong muốn đưa ra bằng chứng và những luận cứ thuyết phục về khoảng cách giữa các nhóm DTTS tại Việt Nam. Cung cấp đầu vào cho đối thoại chính sách và hoạch định các can thiệp.
Những năm qua, đời sống đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) ở huyện Châu Đức (Bà Rịa-Vũng Tàu) đã có nhiều đổi thay tích cực nhờ sự hỗ trợ hiệu quả từ các chương trình, chính sách; sự quan tâm chăm lo của các cấp, ngành từ tỉnh đến cơ sở. Hiện nay, bà con các DTTS nơi đây phấn khởi lao động, sản xuất để xây dựng một cuộc sống mới tốt đẹp hơn.
Sáng ngày 18/12, tại thành phố Yên Bái (tỉnh Yên Bái), Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm trường phổ thông dân tộc nội trú (DTNT) giai đoạn 2008-2018. Bộ trưởng Bộ giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ chủ trì Hội nghị. Thứ trưởng, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc Y Thông tham dự và đồng chủ trì Hội nghị.
Sau 2 năm làm cho các tập đoàn trong và ngoài nước, cô gái Lưu Thị Hòa, dân tộc Cờ Lao, thị trấn Đồng Văn, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang quyết chí trở về quê hương khởi nghiệp từ nông nghiệp, làm giàu cho quê hương. Hiện nay, HTX Nông Lâm nghiệp và Dịch vụ thương mại tổng hợp Po Mỷ do Hòa sáng lập là HTX đầu tiên của đồng bào DTTS rất ít người khởi nghiệp từ nông nghiệp.
Năm 2015, khi nâng chuẩn nghèo (hộ có thu nhập dưới 1 triệu đồng/tháng ở khu vực nông thôn và dưới 1,2 triệu đồng/tháng ở khu vực thành thị) toàn tỉnh Đồng Nai có hơn 3.000 hộ nghèo, cận nghèo là đồng bào DTTS. Qua thời gian tập trung cho công tác giảm nghèo bằng nhiều giải pháp, đến nay, con số này giảm xuống còn khoảng 1.400 hộ.
Nếu như trước đây, các đối tượng buôn bán người thường lợi dụng sự quen biết với các nạn nhân ở vùng DTTS và miền núi để hoạt động, thì nay chúng sử dụng nhiều thủ đoạn mới tinh quái hơn. Cụ thể, nhiều đối tượng giả làm doanh nhân, bác sĩ, kỹ sư… rồi tiếp cận nạn nhân trên mạng xã hội như Facebook, Zalo. Sau đó, chúng giăng bẫy đưa nạn nhân vào mạng lưới được tổ chức chuyên nghiệp.
Nhằm đánh giá việc thực hiện chính sách về bảo vệ và phát huy giá trị văn hóa dân gian ở vùng dân tộc thiểu số (DTTS), đồng thời gợi mở, xây dựng chính sách mới, ngày 14/12/2018, tại Làng Văn hóa, Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), Ủy ban Văn hóa Giáo dục Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam tổ chức Hội thảo “Bảo vệ và phát huy giá trị văn hóa dân gian các DTTS Việt Nam”.
Toàn tỉnh Hà Giang hiện có 1.972 Người có uy tín, thuộc 18 dân tộc. Trong những năm qua, Người có uy tín trong đồng bào DTTS tỉnh Hà Giang đã thể hiện vai trò cầu nối, chỗ dựa tin cậy của Đảng, chính quyền, nhân dân trên mọi lĩnh vực.
Để giúp hộ nghèo, hộ đồng bào DTTS có điều kiện vươn lên phát triển sản xuất, thoát nghèo bền vững, những năm qua, Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) tỉnh Long An đã tạo điều kiện thuận lợi cho những người nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn tỉnh được tiếp cận nguồn vốn vay.
Phát huy vai trò của Người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS, những năm qua, huyện Lục Yên (Yên Bái) đã xuất hiện nhiều tấm gương điển hình tiên tiến để mọi người học tập, noi theo. Ông Dương Quốc Mong, dân tộc Tày, 71 tuổi ở thôn Cây Mơ, xã Liễu Đô là tấm gương điển hình như thế.
Thực hiện Nghị quyết của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh Bình Định, từ năm 2017, Ban Dân tộc tỉnh Bình Định triển khai chương trình hỗ trợ cồng chiêng cho đồng bào DTTS.
