Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Xao xuyến mùa hoa ban...

Thanh Tám - 17:08, 25/02/2025

Đến Tây Bắc những ngày mùa Xuân, du khách cảm nhận hương sắc ngọt ngào cả phố phường, đồi núi. Hương sắc ấy là hương của trái tim cô gái Thái chung tình đã đi vào huyền thoại, hương vị ngọt ngào từ những cánh hoa rừng rung rinh nắng sớm chiều sương. Hương thơm ngọt ngào của hoa ban tràn ngập, phủ trắng khắp các con đường.

Hoa ban mang đến cả bầu trời Tây Bắc đầy sắc hương trong sáng tinh khôi. Ảnh: Đào Tiến Dũng
Hoa ban mang đến cả bầu trời Tây Bắc đầy sắc hương trong sáng tinh khôi. Ảnh: Đào Tiến Dũng

Bông hoa ban từ xa xưa đã trở thành biểu tượng của núi rừng Tây Bắc mỗi dịp tháng Ba về. Trong những cánh rừng, trên những dải đồi, dưới thung sâu hay cả dọc những tuyến phố, ban đang thầm thì gọi mời chim chóc về làm tổ. Hoa ban rủ rỉ thúc giục đôi chân du khách tìm về thưởng ngoạn, mang đến cả bầu trời đầy sắc hương trong sáng tinh khôi.

Truyền thuyết kể rằng, chàng Khum khỏe mạnh, chăm chỉ và nàng Ban khéo léo, dịu dàng yêu thương nhau say đắm. Họ đẹp đôi vừa lứa như thể sinh ra là để cho nhau, quấn quýt chẳng thể rời xa. Vậy mà, có ai ngờ chỉ vì tham tiền hám của, cha nàng nỡ chia rẽ đôi bạn trẻ.

Trong nỗi lo lắng ngập lòng, nàng Ban vượt núi băng rừng đi tìm chàng Khum, hy vọng chàng cứu mình khỏi đám cưới do cha nàng cùng nhà tạo mường sắp đặt. Núi rừng trùng trùng điệp điệp mênh mông, chàng tìm nàng, nàng tìm chàng đến kiệt sức. Nơi nàng gục xuống mọc lên một loài cây, mỗi mùa Xuân nở hoa trắng tinh khôi, tô thắm núi rừng, tô thắm những mối tình đẹp miền sơn cước.

Những cánh hoa trong trắng như người con gái Thái sắt son, điểm tím hoặc hồng đỏ như con tim chung tình của nàng và chàng kết lại. Người dân cảm mến nàng, đặt tên cho loài cây ấy là cây ban, hoa của cây ấy là hoa ban. Theo thời gian, ban lan khắp cả một vùng, đẹp đến lạ kỳ, xao xuyến, rung rinh.

Cả một bầu trời hoa ban. Ảnh Đào Tiến Dũng
Cả một bầu trời hoa ban Tây Bắc. Ảnh Đào Tiến Dũng

Còn chàng Khum thì sao? Chàng tìm nàng đến chút hơi tàn rồi cũng gục xuống mà chết. Xác chàng hóa thành con chim lẻ loi sống trong rừng xanh. Cứ mỗi mùa Xuân, con chim ấy lại hót vang như tiếng gọi tìm người yêu năm nào vọng về.

Truyền thuyết về loài hoa đẹp như chính hoa vậy. Bông hoa năm cánh xếp hình dẻ quạt quây tròn, bọc trong cánh là những hương sắc dịu dàng. Cánh hoa trắng xinh xinh bao bọc chỉ nhị nhỏ nhoi, thanh mảnh, rung rinh trong làn gió nhẹ. Không chỉ ủ trong mình hương sắc nồng nàn, hoa ban còn nhờ gió mang hương bay đi, vấn vương lữ khách đường xa, xốn xang con tim các cô sơn nữ. Hương hoa làm hồng đôi má, căng mọng bờ môi dịu dàng của những thiếu nữ Thái bên nếp nhà sàn.

Những bông ban đẹp là thế, lung linh là thế, nhưng đâu phải chỉ để ngắm, để mơ màng. Ban còn có nhiều công dụng đối với đồng bào nơi đây. Nếu các bà, các chị muốn có mảnh vải chàm bền đẹp thì không thể không dùng vỏ cây ban nhuộm vải. Nếu muốn chăm sóc sức khỏe gia đình, người thân, thì có thể dùng hoa và lá ban sao vàng hạ thổ làm vị thuốc quý chữa ho khan, viêm họng.

Thiếu nữ dân tộc Thái làm duyên bên hoa ban
Thiếu nữ dân tộc Thái làm duyên bên hoa ban. Ảnh Mai Lương Giáp

Không chỉ vậy, búp ban non còn được chế biến thành nhiều món ăn dân dã mà đậm đà, như hoa ban nộm với mầm riềng thơm cay nhè nhẹ, hoa ban xào tỏi thơm lừng, hoa ban nấu canh chân giò béo bùi, hay hoa ban đồ chẳm chéo nước măng chua ngọt cay nồng… Đủ món, đủ vị mê hoặc vị giác, khứu giác người dùng.

Nếu bạn đến Tây Bắc đúng mùa ban nở, thì thật may mắn và hạnh phúc. Trên từng bước chân, hoa ban làm bạn vui mắt, giúp bạn quên đi những mỏi mệt đường dài. Đồng bào Thái hay các dân tộc miền sơn cước luôn trọng khách. Họ sẽ thết đãi bạn những đặc sản của vùng, trong đó đặc biệt phải nhắc đến chén rượu ngô chất ngất men nồng, cùng những món ăn chế biến từ hoa ban.

Cái nồng nàn của rượu chưa tan thì hương vị ngọt ngào của búp ban non nộm riềng lại tan dần nơi đầu lưỡi. Nếu nhai thật chậm, thật kỹ, bạn sẽ thấy thích thú bởi khi gắp miếng nộm ban vào miệng là bạn đang tận hưởng tinh túy của đất trời mà cây chắt chiu cả năm để dồn vào trong búp ban, cùng với tấm chân tình xởi lởi của đồng bào gửi gắm trong đó.

Những cánh ban phủ trắng mọi cung đường Tây Bắc. Ảnh: Đào Tiến Dũng
Những cánh ban phủ trắng mọi cung đường Tây Bắc. Ảnh: Đào Tiến Dũng

Một lần đến để nhớ - nhớ cánh ban rung rinh vẫy chào, nhớ áo em xinh màu ban trắng, nhớ chiếc lá có gốc hình tim rụng tả tơi trên hè phố. Những cành cây khẳng khiu làm giá đỡ cho những bông hoa trắng tinh khôi bừng sáng cả vùng, bừng lên sức sống diệu kỳ, mãnh liệt, kiên cường. Loài cây dù trong khó khăn khắc nghiệt vẫn trong trắng tinh khôi, vẫn tỏa hương dịu nhẹ.

Tháng Ba, rừng ban đang bung nở, dịu dàng khoe sắc, tỏa hương khắp bản mường. Những lễ hội mùa ban làm âm vang hương sắc loài hoa đặc trưng của Tây Bắc, dịu dàng bay cao, bay xa, lắng đọng trong lòng người dân.

Yêu và nhớ biết bao loài hoa đẹp đẽ, thanh tao của núi rừng Tây Bắc – vùng biên ải thân thương của Tổ quốc, mỗi tháng Ba về.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.