Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Xao xuyến mùa hoa ban...

Thanh Tám - 17:08, 25/02/2025

Đến Tây Bắc những ngày mùa Xuân, du khách cảm nhận hương sắc ngọt ngào cả phố phường, đồi núi. Hương sắc ấy là hương của trái tim cô gái Thái chung tình đã đi vào huyền thoại, hương vị ngọt ngào từ những cánh hoa rừng rung rinh nắng sớm chiều sương. Hương thơm ngọt ngào của hoa ban tràn ngập, phủ trắng khắp các con đường.

Hoa ban mang đến cả bầu trời Tây Bắc đầy sắc hương trong sáng tinh khôi. Ảnh: Đào Tiến Dũng
Hoa ban mang đến cả bầu trời Tây Bắc đầy sắc hương trong sáng tinh khôi. Ảnh: Đào Tiến Dũng

Bông hoa ban từ xa xưa đã trở thành biểu tượng của núi rừng Tây Bắc mỗi dịp tháng Ba về. Trong những cánh rừng, trên những dải đồi, dưới thung sâu hay cả dọc những tuyến phố, ban đang thầm thì gọi mời chim chóc về làm tổ. Hoa ban rủ rỉ thúc giục đôi chân du khách tìm về thưởng ngoạn, mang đến cả bầu trời đầy sắc hương trong sáng tinh khôi.

Truyền thuyết kể rằng, chàng Khum khỏe mạnh, chăm chỉ và nàng Ban khéo léo, dịu dàng yêu thương nhau say đắm. Họ đẹp đôi vừa lứa như thể sinh ra là để cho nhau, quấn quýt chẳng thể rời xa. Vậy mà, có ai ngờ chỉ vì tham tiền hám của, cha nàng nỡ chia rẽ đôi bạn trẻ.

Trong nỗi lo lắng ngập lòng, nàng Ban vượt núi băng rừng đi tìm chàng Khum, hy vọng chàng cứu mình khỏi đám cưới do cha nàng cùng nhà tạo mường sắp đặt. Núi rừng trùng trùng điệp điệp mênh mông, chàng tìm nàng, nàng tìm chàng đến kiệt sức. Nơi nàng gục xuống mọc lên một loài cây, mỗi mùa Xuân nở hoa trắng tinh khôi, tô thắm núi rừng, tô thắm những mối tình đẹp miền sơn cước.

Những cánh hoa trong trắng như người con gái Thái sắt son, điểm tím hoặc hồng đỏ như con tim chung tình của nàng và chàng kết lại. Người dân cảm mến nàng, đặt tên cho loài cây ấy là cây ban, hoa của cây ấy là hoa ban. Theo thời gian, ban lan khắp cả một vùng, đẹp đến lạ kỳ, xao xuyến, rung rinh.

Cả một bầu trời hoa ban. Ảnh Đào Tiến Dũng
Cả một bầu trời hoa ban Tây Bắc. Ảnh Đào Tiến Dũng

Còn chàng Khum thì sao? Chàng tìm nàng đến chút hơi tàn rồi cũng gục xuống mà chết. Xác chàng hóa thành con chim lẻ loi sống trong rừng xanh. Cứ mỗi mùa Xuân, con chim ấy lại hót vang như tiếng gọi tìm người yêu năm nào vọng về.

Truyền thuyết về loài hoa đẹp như chính hoa vậy. Bông hoa năm cánh xếp hình dẻ quạt quây tròn, bọc trong cánh là những hương sắc dịu dàng. Cánh hoa trắng xinh xinh bao bọc chỉ nhị nhỏ nhoi, thanh mảnh, rung rinh trong làn gió nhẹ. Không chỉ ủ trong mình hương sắc nồng nàn, hoa ban còn nhờ gió mang hương bay đi, vấn vương lữ khách đường xa, xốn xang con tim các cô sơn nữ. Hương hoa làm hồng đôi má, căng mọng bờ môi dịu dàng của những thiếu nữ Thái bên nếp nhà sàn.

Những bông ban đẹp là thế, lung linh là thế, nhưng đâu phải chỉ để ngắm, để mơ màng. Ban còn có nhiều công dụng đối với đồng bào nơi đây. Nếu các bà, các chị muốn có mảnh vải chàm bền đẹp thì không thể không dùng vỏ cây ban nhuộm vải. Nếu muốn chăm sóc sức khỏe gia đình, người thân, thì có thể dùng hoa và lá ban sao vàng hạ thổ làm vị thuốc quý chữa ho khan, viêm họng.

Thiếu nữ dân tộc Thái làm duyên bên hoa ban
Thiếu nữ dân tộc Thái làm duyên bên hoa ban. Ảnh Mai Lương Giáp

Không chỉ vậy, búp ban non còn được chế biến thành nhiều món ăn dân dã mà đậm đà, như hoa ban nộm với mầm riềng thơm cay nhè nhẹ, hoa ban xào tỏi thơm lừng, hoa ban nấu canh chân giò béo bùi, hay hoa ban đồ chẳm chéo nước măng chua ngọt cay nồng… Đủ món, đủ vị mê hoặc vị giác, khứu giác người dùng.

Nếu bạn đến Tây Bắc đúng mùa ban nở, thì thật may mắn và hạnh phúc. Trên từng bước chân, hoa ban làm bạn vui mắt, giúp bạn quên đi những mỏi mệt đường dài. Đồng bào Thái hay các dân tộc miền sơn cước luôn trọng khách. Họ sẽ thết đãi bạn những đặc sản của vùng, trong đó đặc biệt phải nhắc đến chén rượu ngô chất ngất men nồng, cùng những món ăn chế biến từ hoa ban.

Cái nồng nàn của rượu chưa tan thì hương vị ngọt ngào của búp ban non nộm riềng lại tan dần nơi đầu lưỡi. Nếu nhai thật chậm, thật kỹ, bạn sẽ thấy thích thú bởi khi gắp miếng nộm ban vào miệng là bạn đang tận hưởng tinh túy của đất trời mà cây chắt chiu cả năm để dồn vào trong búp ban, cùng với tấm chân tình xởi lởi của đồng bào gửi gắm trong đó.

Những cánh ban phủ trắng mọi cung đường Tây Bắc. Ảnh: Đào Tiến Dũng
Những cánh ban phủ trắng mọi cung đường Tây Bắc. Ảnh: Đào Tiến Dũng

Một lần đến để nhớ - nhớ cánh ban rung rinh vẫy chào, nhớ áo em xinh màu ban trắng, nhớ chiếc lá có gốc hình tim rụng tả tơi trên hè phố. Những cành cây khẳng khiu làm giá đỡ cho những bông hoa trắng tinh khôi bừng sáng cả vùng, bừng lên sức sống diệu kỳ, mãnh liệt, kiên cường. Loài cây dù trong khó khăn khắc nghiệt vẫn trong trắng tinh khôi, vẫn tỏa hương dịu nhẹ.

Tháng Ba, rừng ban đang bung nở, dịu dàng khoe sắc, tỏa hương khắp bản mường. Những lễ hội mùa ban làm âm vang hương sắc loài hoa đặc trưng của Tây Bắc, dịu dàng bay cao, bay xa, lắng đọng trong lòng người dân.

Yêu và nhớ biết bao loài hoa đẹp đẽ, thanh tao của núi rừng Tây Bắc – vùng biên ải thân thương của Tổ quốc, mỗi tháng Ba về.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Ninh Thuận khai thác giá trị văn hoá Chăm để phát triển du lịch

Ninh Thuận khai thác giá trị văn hoá Chăm để phát triển du lịch

Tỉnh Ninh Thuận có nhiều di sản văn hóa Chăm đặc sắc thu hút đông đảo du khách đến tham quan, chiêm ngưỡng nét đẹp các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể. Với mục tiêu xây dựng vùng đất nắng gió trở thành điểm đến du lịch văn hóa hấp dẫn, địa phương đã quan tâm quảng bá di tích lịch sử, kiến trúc đền tháp, các lễ hội gắn với làng nghề truyền thống và các Bảo vật quốc gia của đồng bào Chăm. Đặc biệt chương trình dân ca dân vũ độc đáo trở thành điểm nhấn quan trọng thu hút du khách đến với Ninh Thuận.
Tin nổi bật trang chủ
Định vị thương hiệu

Định vị thương hiệu "Đệ Nhất danh Trà" và định hướng phát triển du lịch bền vững

Sản phẩm - Thị trường - Minh Nhật - 20:16, 20/05/2025
Nhân kỷ niệm 5 năm Ngày Trà thế giới (21/5/2020 - 21/5/2025) và định hướng phát triển bền vững cho ngành Chè Việt Nam, ngày 20/5, tại Không gian Văn hóa Trà của Hợp tác xã Chè Hảo Đạt (xã Tân Cương, TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên), Viện Nghiên cứu các vấn đề xã hội (Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam), phối hợp với Hội Chè Thái Nguyên tổ chức diễn đàn “Thái Nguyên - Trăm năm Đệ Nhất danh Trà”.
Yên Bái: Khơi dậy tình yêu sách và văn hóa đọc trong các gia đình DTTS và miền núi

Yên Bái: Khơi dậy tình yêu sách và văn hóa đọc trong các gia đình DTTS và miền núi

Trang địa phương - Minh Nhật - 19:26, 20/05/2025
Ngày 20/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái đã tổ chức tổng kết và trao giải cuộc thi “Đại sứ Văn hóa đọc”; cuộc thi “Gia đình đọc sách - Phát triển tủ sách gia đình kết nối yêu thương” tỉnh Yên Bái năm 2025.
Cuộc sống mới ở thôn Bác Hồ

Cuộc sống mới ở thôn Bác Hồ

Phóng sự - T.Nhân-H.Trường - 17:25, 20/05/2025
Thôn A Xây, xã Khánh Nam, huyện Khánh Vĩnh (Khánh Hòa) còn có tên gọi trang trọng khác là thôn Bác Hồ. Trong kháng chiến, thôn A Xây là căn cứ cách mạng, người dân một lòng đi theo Đảng, theo Bác Hồ. Trong thời bình, người dân đoàn kết vượt qua khó khăn, học hỏi tiếp cận cách làm kinh tế mới để cùng nhau xây dựng quê hương thêm giàu đẹp.
Huế tiếp nhận hai áo dài của Hoàng Thái hậu Từ Cung

Huế tiếp nhận hai áo dài của Hoàng Thái hậu Từ Cung

Tìm trong di sản - Anh Trúc - 16:59, 20/05/2025
Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế vừa tổ chức tiếp nhận hai chiếc áo dài của bà Đức Từ Cung - thân mẫu của vua Bảo Đại, vị vua cuối cùng của triều Nguyễn. Các hiện vật được chuyển từ Mỹ về Việt Nam.
Khánh Hòa: Phấn đấu đến năm 2030 có hơn 90% lao động nông thôn qua đào tạo

Khánh Hòa: Phấn đấu đến năm 2030 có hơn 90% lao động nông thôn qua đào tạo

Nghề nghiệp - Việc làm - T.Nhân - H.Trường - 16:59, 20/05/2025
UBND tỉnh Khánh Hòa vừa ban hành Kế hoạch thực hiện Kế hoạch số 252-KH/TU ngày 21/01/2025 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Khánh Hòa về thực hiện Chỉ thị số 37-CT/TW ngày 10/7/2024 của Ban Bí thư về đổi mới công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.
Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”

Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 19/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Lễ bay đại kỳ Tổ quốc kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhà thờ Hàm Long Hà Nội. Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Chủ động chuẩn bị sẵn sàng điều trị ca bệnh Covid-19

Chủ động chuẩn bị sẵn sàng điều trị ca bệnh Covid-19

Sức khỏe - Minh Nhật - 16:55, 20/05/2025
Bộ Y tế đề nghị các bệnh viện chủ động chuẩn bị đầy đủ về cơ sở hạ tầng, khu vực cách ly, trang thiết bị và vật tư y tế, nhằm bảo đảm việc tiếp nhận, cách ly, chẩn đoán, điều trị bệnh nhân, cũng như tăng cường công tác kiểm soát nhiễm khuẩn.
Khánh Hòa: Phấn đấu mức giảm tỷ lệ nghèo đa chiều năm 2025 đạt từ 1 - 1,5%/năm

Khánh Hòa: Phấn đấu mức giảm tỷ lệ nghèo đa chiều năm 2025 đạt từ 1 - 1,5%/năm

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 16:54, 20/05/2025
UBND tỉnh Khánh Hòa vừa ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và chính sách giảm nghèo, an sinh xã hội năm 2025.
Phú Yên: Tiêu hủy 1 tấn thực phẩm chay không có nguồn gốc xuất xứ

Phú Yên: Tiêu hủy 1 tấn thực phẩm chay không có nguồn gốc xuất xứ

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 16:53, 20/05/2025
Cơ quan chức năng tỉnh Phú Yên vừa phát hiện 1.000kg thực phẩm là chả chay, không có nguồn gốc xuất xứ, đang được vận chuyển trên xe ô tô tải, nên đã tiến hành thu giữ, xử phạt hành chính và tiêu hủy toàn bộ lô hàng.
Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”

Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”

Media - BDT - 16:40, 20/05/2025
Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 19/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Lễ bay đại kỳ Tổ quốc kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhà thờ Hàm Long Hà Nội. Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên bị khởi tố, bắt tạm giam

Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên bị khởi tố, bắt tạm giam

Pháp luật - Anh Trúc - 16:04, 20/05/2025
Ngày 19/5, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an đã khởi tố 5 bị can liên quan vụ Quang Linh Vlogs. Trong đó Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên bị khởi tố, bắt tạm giam về tội "Lừa dối khách hàng".