Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Ứng phó với biến đổi khí hậu: Tầm nhìn cho vùng hạn, mặn?

Sỹ Hào - 09:34, 26/02/2020

Biến đổi khí hậu (BĐKH) đang tác động ngày càng tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Trong khi đó, các nỗ lực ứng phó với BĐKH của các địa phương trong vùng mới chỉ là giải pháp trước mắt và ở tầm ngắn hạn, chưa tạo ra sự đột phá và bền vững.

ĐBSCL thường xuyên đối diện với hạn mặn
ĐBSCL thường xuyên đối diện với hạn mặn

Thiệt hại đã được cảnh báo

Theo thống kê từ 13 tỉnh ĐBSCL, do hạn hán, xâm nhập mặn, hiện toàn vùng đã có khoảng 82 nghìn hộ dân thiếu nước sạch sinh hoạt; dự báo thời gian tới (hết tháng 4), con số này sẽ tăng lên khoảng 158 nghìn hộ. Số hộ thiếu nước sạch sinh hoạt tập trung tại các tỉnh Bến Tre, Sóc Trăng, Kiên Giang, Cà Mau và Tiền Giang.

Hạn, mặn cũng đã gây thiệt hại nặng nề đến sản xuất lúa ở các địa phương. Theo số liệu của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai, hiện đã có gần 29.700ha vụ mùa 2019 và Đông - Xuân 2019 - 2020 ở ĐBSCL bị thiệt hại, đứng trước nguy cơ mất trắng. Dự báo, thời gian tới, toàn vùng sẽ có thêm khoảng 332.000ha lúa Đông - Xuân, 136.000ha cây ăn quả khả năng bị ảnh hưởng.

Tác động của hạn mặn không chỉ gây thiệt hại về kinh tế, mà còn làm mất sinh kế của người dân trong vùng. Không sống được từ nghề nông, số lượng nông dân bỏ quê lên thành phố tìm kiếm việc làm ngày càng gia tăng. Theo một nghiên cứu mới đây của Trường Đại học Cần Thơ, từ năm 2010 - 2018, ĐBSCL đã có khoảng 1,7 triệu lao động di cư đến các thành phố lớn để tìm sinh kế.

Thực tế, hạn, mặn không còn là câu chuyện mới ở ĐBSCL. Đặc biệt, vào mùa khô 2015 - 2016 (tháng 12/2015 - 4/2016), ĐBSCL đã hứng chịu một đợt hạn mặn lịch sử chưa từng có, gây thiệt hại nặng nề cho 9/13 tỉnh ven biển, ước tính lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng. Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng - Thủy văn quốc gia, mùa khô năm 2020, tình trạng hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn sẽ trầm trọng hơn mùa khô năm 2015 - 2016.

Tình trạng hạn, mặn đã được dự báo từ giữa năm 2019. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cùng các địa phương khu vực ĐBSCL cũng đã vạch ra kế hoạch đối phó với tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn được dự báo sẽ gay gắt và kéo dài. Nhưng để vượt qua một cách an toàn và hiệu quả là điều không hề dễ dàng.

Cần “đơn thuốc” hiệu quả hơn

Để “né” hạn mặn, những giải pháp ngắn hạn và “tầm nhìn tương lai” đang được đặt ra, từng bước thực hiện để thích nghi với điều kiện bất lợi của thiên nhiên. Ở một số tiểu vùng bị hạn mặn nghiêm trọng, thời gian qua vẫn có nhiều nông dân “né” được hạn mặn nhờ chủ động lịch thời vụ, sử dụng giống ngắn ngày, có những rẫy màu chủ động nước tưới, tránh được thiệt hại.

Ở tầm vỹ mô, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 120/NQ-CP ngày 17/11/2017 về việc ĐBSCL chủ động thích ứng BĐKH, phát triển bền vững. Theo thống kê của Bộ NN&PTNT, thực hiện Nghị quyết 120/NQ-CP, hiện toàn vùng đã gia cố được hơn 580km bờ bao, đắp 207 đập ngăn lũ; các địa phương cũng chủ động xả lũ lấy nước vào ô bao để lấy phù sa, vệ sinh đồng ruộng, với diện tích trên 141.351ha. Trong năm 2020, Bộ NN&PTNT tiếp tục bố trí kinh phí 5.157 tỷ đồng để thực hiện 20 dự án phòng, chống hạn mặn ở ĐBSCL.

Việc đầu tư xây dựng các công trình phòng chống hạn mặn là hết sức cần thiết, nhưng cũng chỉ là giải pháp trước mắt. Bởi công trình hạ tầng có tuổi thọ nhất định; còn ứng phó với hạn mặn là câu chuyện không phải ngày một ngày hai mà giải quyết được.

Xây dựng công trình là cần thiết, nhưng để phòng chống hạn mặn ở ĐBSCL thì thêm những giải pháp “phi công trình” khác. Trong đó, không thể không tiếp tục nghiên cứu vận động người dân sử dụng hiệu quả kinh nghiệm “sống chung với lũ, vượt lên đỉnh lũ” của người dân ĐBSCL đã tích lũy bao năm nay để đưa vùng trở thành “vựa lúa” của cả nước.

Ngoài giải quyết việc nước ngọt, cần xem trọng việc nghiên cứu nước mặn, lợ cũng là tài nguyên phát triển kinh tế biển, ven biển, qua đó góp phần từng bước đưa ĐBSCL vượt qua khỏi cái bóng của nông nghiệp lúa nước truyền thống.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tri ân một thế hệ nhà báo đã ngã xuống vì Tổ quốc

Tri ân một thế hệ nhà báo đã ngã xuống vì Tổ quốc

Từ những mảnh ký ức rời rạc, nhà báo - cựu chiến binh Trần Văn Hiền đã miệt mài phục dựng chân dung 511 nhà báo liệt sĩ, những người đã cầm bút trên chiến trường như cầm súng. Hành trình hơn 20 năm của ông, là lời tri ân lặng lẽ nhưng sâu sắc với một thế hệ làm báo không tiếc máu xương để viết nên sự thật. Hành trình ấy cũng là lời tri ân sâu sắc gửi đến thế hệ làm báo quả cảm, nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025).
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.