Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Trăn trở thổ cẩm Chăm

PV - 08:52, 25/01/2018

Mỹ Nghiệp là làng nghề dệt thổ cẩm truyền thống nổi tiếng của người Chăm ở huyện Ninh Phước (Ninh Thuận). Nét độc đáo của làng nghề cổ này chính là việc người dân dệt thổ cẩm theo phương pháp hoàn toàn thủ công, lưu giữ dấu ấn văn hóa Chăm còn mãi với thời gian.

Nhưng cũng như bao làng nghề truyền thống, Mỹ Nghiệp đang đứng trước nhiều thách thức khi nghề dệt nơi đây đang có nguy cơ mai một, thất truyền.

Người trẻ ít theo nghề

Ngoài 30 tuổi nhưng có tới 15 năm theo nghề dệt thổ cẩm Chăm truyền thống, Thiên Thị Mỹ Thuận, cô gái Chăm ở làng Mỹ Nghiệp là một trong số ít những người đang cố gắng để níu giữ “hồn Chăm” trên từng sợi vải, sợi lanh.

Từ nhỏ Thuận đã được mẹ dạy cho cách dệt thổ cẩm, lên đến lớp 6, lớp 7 Thuận đã có thể dệt thành thạo hoa văn trên một chiếc đai lưng (hoàn toàn bằng tay). Nhưng để có được một sản phẩm đẹp phải mất nhiều thời gian. Một ngày chỉ có thể dệt được khoảng 1m dài (đối với chiếc dây đai có chiều rộng chừng 20cm). Chiếc dây đai đó có thể bán được khoảng 300 ngàn đồng.

Nghệ nhân trẻ, thạo việc như Mỹ Thuận giờ không còn nhiều ở Mỹ Nghiệp Nghệ nhân trẻ, thạo việc như Mỹ Thuận giờ không còn nhiều ở Mỹ Nghiệp

 

“Vì lòng yêu nghề nên tôi vào HTX để níu giữ nét truyền thống, giữ gìn bản sắc văn hóa, hồn cốt của đồng bào Chăm. Tôi mong mỏi nghề dệt truyền thống sẽ được nhân rộng, sẽ được gìn giữ đến nhiều đời sau”, Mỹ Thuận tâm sự.

Hiện, cả hai vợ chồng Thuận đều làm việc tại HTX nhưng mỗi tháng cũng chỉ kiếm được chừng 3-4 triệu đồng. Với thu nhập như vậy, hai vợ chồng Thuận vẫn phải cấy cày, chăn nuôi để đảm bảo cuộc sống, sinh hoạt hằng ngày…

Được biết, làng Mỹ Nghiệp hiện còn khoảng 500 thợ dệt lành nghề nhưng chỉ khoảng 30 hộ (mỗi hộ hai người) tham gia vào HTX Dệt thổ cẩm Chăm Mỹ Nghiệp. Trong bối cảnh hiện nay, nghề dệt thổ cẩm Chăm truyền thống đang đứng trước nguy cơ mai một, bởi lứa trẻ hiện nay ít quan tâm đến nghề dệt truyền thống. Một số mải đi làm ăn xa hoặc còn mải học tập, ít quan tâm đến nghề dệt truyền thống của dân tộc Chăm.

“Dù rất muốn bảo tồn, giữ gìn nghề truyền thống nhưng chỉ mỗi cá nhân nỗ lực thì chưa đủ. Cần sự vào cuộc của các cơ quan quản lý nhà nước từ việc đầu tư máy móc, thiết bị, tìm đầu ra cho sản phẩm, có các chính sách hỗ trợ cho các nghệ nhân để “thắp lửa nghề”, Mỹ Thuận trăn trở.

Bài toán phát triển nghề truyền thống

Được biết, khoảng 3 năm trước, ông Nguyễn Chí Dũng, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận đã hỗ trợ 300 triệu đồng để khôi phục làng nghề. Tỉnh Ninh Thuận cũng đã đầu tư 11 tỉ đồng để xây nhà trưng bày, HTX sản xuất thổ cẩm tại làng Mỹ Nghiệp, nhưng tất cả cũng chỉ mới dừng ở đó.

Hiện, sản phẩm thổ cẩm Mỹ Nghiệp mới chỉ được bán lẻ ngay tại làng cho khách du lịch nhưng bán rất chậm. Những người làm nghề chưa thể sống được với nghề cũng là điều trăn trở của các cấp chính quyền, các nhà quản lý sản xuất.

Ông Đỗ Văn Minh, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Ninh Thuận cho biết: Việc quảng bá thương hiệu thổ cẩm Chăm Mỹ Nghiệp tìm đầu ra cho sản phẩm để nghệ nhân sống được với nghề là điều cần thiết nhất hiện nay. Như vậy, mới có thể khơi dậy đam mê, nhiệt huyết cho nghệ nhân, mới thu hút được lớp trẻ tham gia bảo tồn, phát triển nghề truyền thống này.

Bà Thuận Thị Chào, một nghệ nhân của làng nghề chia sẻ: Nghề dệt thổ cẩm Chăm Mỹ Nghiệp có nét cuốn hút, đặc sắc và giá trị riêng bởi sản phẩm được làm hoàn toàn bằng tay. Những người phụ nữ Chăm phải cần mẫn luồn từng sợi chỉ dệt thổ cẩm, có khi mất mấy ngày mới xong một sản phẩm. Hiện nay, ở Mỹ Nghiệp đã có khoảng 20 hộ đầu tư máy móc, thiết bị, dây chuyền để sản xuất thổ cẩm hàng loạt.

Thổ cẩm công nghiệp có lợi thế hơn sản phẩm truyền thống là dệt nhanh hơn, hoa văn đẹp hơn, đều hơn, giá cả lại rẻ hơn. Cì vậy, nhiều khi bị cuốn hút bởi sự phong phú, đa dạng của những sản phẩm công nghiệp đó.

Giải pháp níu giữ làng nghề Mỹ Nghiệp tiếp tục phải được các cấp chính quyền sở tại và người dân tính toán kỹ lưỡng hơn.

MINH THU

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Về tham gia hoạt động tháng 5 “Bác Hồ với cộng đồng các dân tộc Việt Nam”, sáng 18/5, tại Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội, đồng bào dân tộc Cơ Tu huyện A Lưới, TP. Huế đã tổ chức tái hiện Lễ hội Tác Giảng Ka Coong, Tấc Giàng Xứ (cúng thần núi, cúng thần rừng).
Tin nổi bật trang chủ
Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Sắc màu 54 - Minh Anh - 4 giờ trước
Về tham gia hoạt động tháng 5 “Bác Hồ với cộng đồng các dân tộc Việt Nam”, sáng 18/5, tại Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội, đồng bào dân tộc Cơ Tu huyện A Lưới, TP. Huế đã tổ chức tái hiện Lễ hội Tác Giảng Ka Coong, Tấc Giàng Xứ (cúng thần núi, cúng thần rừng).
Linh Trường (Quảng Trị): Nơi toàn dân lập bàn thờ Bác Hồ

Linh Trường (Quảng Trị): Nơi toàn dân lập bàn thờ Bác Hồ

Vấn đề - Sự kiện - Đức Việt - 23:56, 18/05/2025
Với lòng tôn kính và biết ơn, suốt hàng chục năm qua, hàng trăm gia đình người đồng bào dân tộc Vân Kiều ở xã Linh Trường, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị, đã lập bàn thờ Bác Hồ một cách trang trọng. Vào mỗi dịp Tết, lễ kỷ niệm của quê hương, đất nước, hay những sự kiện quan trọng trong gia đình, người dân nơi đây luôn chăm sóc, thắp hương trên bàn thờ Bác với tấm lòng thành kính.
Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Sức khỏe - Minh Nhật - 23:30, 18/05/2025
Việc tiến hành nghiên cứu khoa học, học hỏi kinh nghiệm quốc tế và triển khai các mô hình kết hợp trong thực tiễn, xây dựng bộ tiêu chí chuẩn hóa năng lực bác sĩ y học cổ truyền là các bước quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế tại Việt Nam.
Sắc hoa thổ cẩm trên

Sắc hoa thổ cẩm trên "vùng đất khô" Cán Tỷ

Sắc màu 54 - Vũ Mừng - 18:46, 18/05/2025
Những năm qua, HTX Dệt lanh Cán Tỷ, xã Cán Tỷ, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang đã xây dựng và khẳng định thương hiệu trên thị trường bởi những sản phẩm độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Mông.
Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Tin tức - Minh Nhật - 18:43, 18/05/2025
Ngày 18/5, tại phường Vân Sơn, thị xã Mộc Châu, UBND tỉnh Sơn La đã tổ chức Lễ khởi công Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu đoạn tuyến thuộc địa bàn tỉnh Sơn La.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Sắc màu 54 - Mỹ Dung - 18:39, 18/05/2025
Trong 2 ngày (17 - 18/5), tại xã Hải Sơn, Tp. Móng Cái (Quảng Ninh) đã diễn ra Lễ hội “Hoa sim biên giới năm 2025”, với chủ đề “Sắc tím biên cương - Kết nối di sản”. Đây là năm thứ 4 sự kiện được tổ chức, thu hút đông đảo người dân, du khách trong và ngoài tỉnh tham gia, trải nghiệm.
Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Tin tức - Minh Anh - 18:37, 18/05/2025
Hưởng ứng Ngày Quốc tế Bảo tàng 18/5, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tổ chức hoạt động trải nghiệm “Giữ màu di sản”, nơi người tham gia có cơ hội tìm hiểu một kỹ thuật tạo hoa văn trên vải của phụ nữ dân tộc Mông ở Mù Cang Chải, Yên Bái, mang đến cơ hội khám phá và kết nối sâu sắc với di sản văn hóa địa phương.
Sau chùa Tam Chúc, dự kiến Xá lợi Đức Phật sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (Bắc Giang) trong 2 ngày

Sau chùa Tam Chúc, dự kiến Xá lợi Đức Phật sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (Bắc Giang) trong 2 ngày

Tôn giáo - Tín ngưỡng - Tào Đạt - 18:33, 18/05/2025
Theo thông tin từ Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, sau chùa Tam Chúc (Hà Nam), dự kiến Xá lợi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni - Bảo vật quốc gia của Ấn Độ, sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (huyện Tân Yên, Bắc Giang) trong 2 ngày (20, 21/5).
Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực”

Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực”

Xã hội - Văn Hoa - 18:29, 18/05/2025
Sáng 18/5, tại Công viên Biên Hùng Tp. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên (LHTN) Việt Nam, Tỉnh đoàn Đồng Nai phối hợp cùng Công ty TNHH TCP Việt Nam (Nhãn hàng Red Bull) và các đơn vị tổ chức Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực” năm 2025.
Mưa lớn gây lũ quét ở Bắc Kạn, 4 người thiệt mạng, nhiều khu vực bị cô lập

Mưa lớn gây lũ quét ở Bắc Kạn, 4 người thiệt mạng, nhiều khu vực bị cô lập

Tin tức - Minh Nhật - 18:26, 18/05/2025
Theo thống kê từ Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai tỉnh Bắc Kạn, đã có 4 người thiệt mạng do lũ quét và sạt lở đất do mưa lũ xảy ra đêm 17 và sáng 18/5.