Bộ Dân tộc và Tôn giáo được tổ chức, thành lập sắp xếp tinh gọn với 13 vụ, đơn vị. (Trong ảnh: Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước dự Lễ cắt băng khánh thành biển tên Bộ Dân tộc và Tôn giáo ngày 1/3/2025)Phát huy tinh thần tiên phong
Thực hiện tinh gọn bộ máy tổ chức theo Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, ngày 05/12/2024, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc (UBDT) đã ban hành Quyết định thành lập Ban Chỉ đạo về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.
Một trong những nội dung quan trọng của Kế hoạch là việc xây dựng đề án/phương án chuyển Ban Tôn giáo Chính phủ thuộc Bộ Nội vụ về UBDT để thành lập Bộ Dân tộc và Tôn giáo theo chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương và Ban Chỉ đạo của Chính phủ về tổng kết Nghị quyết 18-NQ/TW.
Đặc biệt triển khai thực hiện Nghị quyết 18, cán bộ UBDT (nay là Bộ Dân tộc và Tôn giáo) đã có 116 công chức, viên chức, người lao động của UBDT đăng ký nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo chế độ của Nghị định 178/NĐ-CP. Trong đợt I năm 2025 này, có 20 công chức, viên chức, người lao động đăng ký nghỉ hưu trước tuổi, trong đó có 8 đồng chí lãnh đạo cấp vụ, bao gồm 2 vụ trưởng, 6 phó vụ trưởng.
Ông Hoàng Văn Xô, Vụ trưởng Vụ Quan hệ quốc tế chia sẻ: “Thực hiện chủ trương chính sách tinh gọn, sắp xếp bộ máy hệ thống chính trị của Đảng, Chính phủ, tôi đã tự nguyện xin nghỉ hưu trước tuổi để tạo thuận lợi cho sắp xếp, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ lãnh đạo quản lý cấp vụ, tinh gọn bộ máy để hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Đồng thời, tạo điều kiện cho thế hệ cán bộ trẻ tiếp tục phấn đấu, cống hiến cho sự nghiệp công tác dân tộc, tôn giáo…”.
Phát biểu tại Hội nghị Công bố và trao Quyết định nghỉ hưu, thôi việc, hưởng chế độ chính sách theo Nghị định 178/NĐ-CP (ngày 28/2/2025), Thứ trưởng Y Vinh Tơr cho biết: Cuộc cách mạng sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị giai đoạn hiện nay là rất cấp bách. Theo đó, tinh thần tự nguyện nghỉ hưu trước tuổi của các đồng chí cán bộ, công chức thể hiện lòng quyết tâm cao, sự dũng cảm, sự hy sinh lợi ích cá nhân vì lợi ích chung.
“Điều này có ý nghĩa quan trọng giúp Ban Cán sự Đảng, Đảng ủy, lãnh đạo UBDT chủ động trong công tác nhân sự, chuẩn bị tốt cho việc tiếp nhận chức năng nhiệm vụ và thành lập Bộ Dân tộc và Tôn giáo; cũng như công tác Đại hội Chi bộ, Đảng bộ cơ sở, tiến tới Đại hội Đảng bộ Bộ Dân tộc và Tôn giáo nhiệm kỳ 2025 - 2030”, Thứ trưởng Y Vinh Tơr nhấn mạnh.
Chiều 3/3, Bộ Dân tộc và Tôn giáo tổ chức Hội nghị trao Quyết định bổ nhiệm lãnh đạo các đơn vị thuộc, trực thuộc và Đảng ủy Bộ Dân tộc và Tôn giáo. Theo đó, Đảng bộ Bộ Dân tộc và Tôn giáo có 17 tổ chức Đảng với 459 đảng viên, là đảng bộ cấp trên trực tiếp của Đảng bộ cơ sở, trực thuộc Đảng bộ Chính phủ. Quyết định của Đảng ủy Chính phủ về việc chỉ định đồng chí Đào Ngọc Dung, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo giữ chức Bí thư Đảng ủy Bộ Dân tộc và Tôn giáo nhiệm kỳ 2020 - 2025.
Tại Hội nghị, Bộ Dân tộc và Tôn giáo cũng đã trao quyết định bổ nhiệm lãnh đạo cấp vụ và tương đương cho các vụ, đơn vị trực thuộc Bộ.
Sắp xếp bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả
Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Bộ Dân tộc và Tôn giáo được thành lập trên cơ sở UBDT và tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy quản lý Nhà nước về tôn giáo từ Bộ Nội vụ; đồng thời bổ sung, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ quản lý Nhà nước về dân tộc.
Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Dân tộc và Tôn giáo được quy định tại Nghị định số 41/2025/NĐ-CP ngày 26/2/2025 của Chính phủ. Theo đó, từ ngày 1/3/2025, Bộ Dân tộc và Tôn giáo là cơ quan của Chính phủ thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về công tác dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo.
Cùng với việc thành lập Bộ Dân tộc và Tôn giáo, các vụ, đơn vị cũng được sắp xếp, tinh gọn từ 16 vụ, đơn vị còn lại 13 vụ, đơn vị. So với trước đây bộ máy của Bộ Dân tộc và Tôn giáo giảm 3 vụ, đơn vị.
Đơn cử như trước đây theo cơ cấu sắp xếp bộ máy cũ của UBDT, các lĩnh vực về công tác dân tộc địa phương, công tác tuyên truyền là 2 lĩnh vực thuộc 2 vụ riêng biệt quản lý. Nhưng sau sắp xếp lại 2 bộ phận đã sáp nhập về một vụ đơn vị là Vụ Tuyên truyền công tác dân tộc tôn giáo để tinh gọn bộ máy nhân sự, cắt giảm tối đa các đầu mối, thực hiện hiệu lực, hiệu quả công tác dân tộc, chính sách dân tộc từ Trung ương đến địa phương.
Theo Nghị định số 41/2025/NĐ-CP, Bộ Dân tộc và Tôn giáo có 9 vụ, đơn vị thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về công tác dân tộc và tôn giáo và 4 đơn vị sự nghiệp công lập phục vụ chức năng quản lý Nhà nước của Bộ Dân tộc và Tôn giáo.
Việc thành lập Bộ Dân tộc và Tôn giáo thể hiện sự quan tâm rất đặc biệt của lãnh đạo Đảng và Nhà nước đối với công tác dân tộc và tôn giáo trong quá trình thực hiện tinh gọn bộ máy để phát huy hiệu lực, hiệu năng, hiệu quả theo tinh thần Nghị quyết 18 của Trung ương. Với nhiệm vụ mới, khối lượng công việc lớn, đòi hỏi đội ngũ cán bộ càng phải nỗ lực cao hơn, phát huy những kết quả đã đạt được, tận tâm, tận lực hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Có thể thấy Bộ Dân tộc và Tôn giáo mới thành lập là một giai đoạn mới của việc thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về công tác dân tộc và công tác tôn giáo, với rất nhiều khó khăn, thử thách. Song với việc sắp xếp tinh gọn bộ máy tổ chức theo Nghị quyết 18 đồng bộ, quyết liệt, hiệu lực, hiệu quả sẽ đóng góp quan trọng vào sự phát triển của lĩnh vực công tác dân tộc, tôn giáo trong giai đoạn mới - hòa vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.