Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

“Thuận thiên” để phát triển vùng đất Chín Rồng

PV - 15:57, 11/02/2019

Năm 2018 khép lại, cũng là tròn 1 năm để chính quyền các cấp và người nông dân khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) nhìn lại kết quả thực hiện Nghị quyết số 120/NQ-CP của Chính phủ về phát triển bền vững ĐBSCL thích ứng với biến đổi khí hậu. Những tín hiệu vui từ việc thực hiện nghị quyết là nền tảng để ĐBSCL vượt qua những thách thức đang đón đợi phía trước.

Chủ động “xoay chuyển”

Biến đổi khí hậu (BĐKH) đang diễn ra mạnh mẽ, tác động đến đời sống sinh hoạt cũng như sản xuất của người nông dân ĐBSCL. Không ít thói quen, tập quán trong sinh hoạt của người nông dân buộc phải thay đổi; trong sản xuất, cách làm cũ không ứng phó được với BĐKH cũng buộc phải “xoay chuyển”.

Mô hình tôm-lúa mang lại hiệu quả kinh tế cao và bền vững cho nhiều hộ dân miền Tây. Mô hình tôm-lúa mang lại hiệu quả kinh tế cao và bền vững cho nhiều hộ dân miền Tây.

Câu chuyện nuôi tôm là một ví dụ. Để “thuận” theo diễn biến khó lường của thời tiết, người nông dân ở ĐBSCL bắt đầu làm quen với những cách nuôi tôm mới. Như trường hợp nông dân Long Văn Nghĩa, ngụ phường Nhà Mát, TP. Bạc Liêu (tỉnh Bạc Liêu). Anh Nghĩa không vất vả “mua” sự may mắn từ thời tiết mà tự nghiên cứu mô hình nuôi tôm trong hồ nổi dạng tròn.

Anh Nghĩa chia sẻ, khu nuôi tôm gồm 4 hồ nuôi được thiết kế đặc biệt, với dạng tròn, dựng từ khung thép phủ bạt HDPE có đáy dạng hình phễu, vách đứng. Diện tích 500m2/hồ và 2 hồ gièo, với diện tích 100m2/hồ cùng hệ thống ao cấp, xử lý nước và các trang thiết bị máy móc cần thiết trên diện tích 2ha.

Ở vụ nuôi đầu tiên trong năm 2017, với mật độ thả nuôi 300 con/m2, chỉ sau hơn 2 tháng, tôm đạt trọng lượng trung bình 40 con/kg. Tiến hành thu tôm ở 2 hồ nuôi đầu tiên, anh Nghĩa thu về lợi nhuận khoảng 500 triệu đồng. Qua 3 vụ nuôi, trung bình mỗi vụ nuôi cho năng suất 100-150 tấn/ha; nhờ nguồn tôm sạch bệnh, nên luôn có giá cao hơn thị trường từ 10.000-15.000 đồng/kg.

Anh Nghĩa cho hay, ưu điểm của mô hình này là không phụ thuộc vào thời tiết, nguồn nước, hay BĐKH, phù hợp với điều kiện và khả năng đồng vốn của nông hộ, nông dân dễ tiếp cận. Đặc biệt, tỷ lệ sống của tôm rất cao, từ 90-100%, do sử dụng quạt đảo nước liên tục, lắp đặt hệ thống tuần hoàn nên tiết kiệm được lượng nước sử dụng, hạn chế sử dụng khoáng chất. Tại mỗi ao nuôi lắp hệ thống quan trắc tự động các yếu tố môi trường, xiphon tự động, từ đó kiểm soát chất lượng nước tốt hơn.

Cũng như anh Nghĩa, nhiều nông dân ở ĐBSCL đã chủ động “xoay chuyển” cách thức sản xuất truyền thống để ứng phó với BĐKH. Như ở Cà Mau, nông dân đang áp dụng phương thức sản xuất: Mùa khô, đất bị nhiễm mặn, không thể trồng lúa thì ruộng được đưa nước mặn vào để nuôi tôm; mùa mưa nước ngọt thì chuyển sang trồng lúa.

Chấp nhận “thuận thiên”

Theo ông Dương Thành Trung, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu, việc chủ động các giải pháp ứng phó BĐKH rất cần đến những tư duy đột phá mới của người trong cuộc. Đó chính là những người nông dân, những nhà khoa học. Về phía Nhà nước thì các cấp chính quyền địa phương cũng phải chủ động các giải pháp để giúp người nông dân thích ứng với BĐKH.

Nông dân ở ĐBSCL đã tự tìm những giải pháp sản xuất nông nghiệp thích ứng với BĐKH “thuận thiên” (Trong ảnh: Mô hình lúa-sen kết hợp với phát triển du lịch nông nghiệp đang được nông dân miền Tây thực hiện hiệu quả). Nông dân ở ĐBSCL đã tự tìm những giải pháp sản xuất nông nghiệp thích ứng với BĐKH “thuận thiên” (Trong ảnh: Mô hình lúa-sen kết hợp với phát triển du lịch nông nghiệp đang được nông dân miền Tây thực hiện hiệu quả).

Trên thực tế, rất nhiều địa phương, nông dân trong khu vực cũng đã chủ động được những mô hình phát triển kinh tế thích ứng BĐKH. Ở Bến Tre, để bảo vệ sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt của người dân, tỉnh đã triển khai nạo vét kênh mương, đắp cống đập, trữ nước ngọt; thi công và hoàn thiện dần hệ thống thủy lợi, công trình ngăn mặn… Tỉnh Long An thì chủ trương không gieo sạ sớm ở những vùng không chủ động được nguồn nước (khi chưa có mưa) nhằm tránh bị thiệt hại do hạn mặn; khuyến khích nông dân sử dụng biện pháp tưới tiên tiến cho lúa và cây trồng cạn...

Ngày 17/11/2017, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 120/NQ-CP về phát triển bền vững ĐBSCL thích ứng với BĐKH. Nghị quyết đã chỉ rõ: Cách thức đồng bào lựa chọn bây giờ, không phải là từ bỏ nơi sinh ra, nơi từng nuôi sống để di dân đến một vùng đất mới, mà tiếp tục sống chung với điều kiện thiên nhiên mới, thích ứng với môi trường mới; đồng thời, chuyển hoá thách thức thành cơ hội, lợi dụng và phát huy lợi thế mới của thiên nhiên tạo dựng nếp sống, cách sống và canh tác phù hợp để phát triển.

Điều này có nghĩa là, sản xuất nông nghiệp ở ĐBSCL phải chấp nhận “theo ý trời”; nhưng lại không đồng nghĩa với việc buông tay, mặc cho “trời sinh voi trời sinh cỏ” mà tất yếu phải xoay chuyển để thích ứng với BĐKH.

Ông Nguyễn Hữu Lập, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre cho rằng, nếu trước đây ĐBSCL tập trung nhiều cho trụ cột lúa gạo, thì giờ xoay trở lại theo hướng “thuận thiên” là trục thủy sản. Kế đó là lĩnh vực cây ăn trái; thứ 3 mới tới lúa gạo. Thực tế qua thời gian thực hiện “xoay chuyển” 3 trục kinh tế chính này đã mang lại những kết quả vừa phù hợp với BĐKH,vừa tăng trưởng, phát triển theo chiều sâu.

Còn PGS-Tiến sĩ Lê Anh Tuấn, Viện Nghiên cứu Biến đổi Khí hậu, Trường Đại học Cần Thơ đánh giá, trên thực tế, người nông dân ở ĐBSCL đã tự tìm những giải pháp thích ứng khá hợp với tinh thần “thuận thiên”. Ban đầu chỉ là những phát kiến đơn lẻ của một số nông dân tiên tiến, sau được sự hỗ trợ của các nhà khoa học và các tổ chức, các mô hình này dần được hoàn thiện và mở rộng khá ổn định.

Rõ ràng, sau một năm thực hiện Nghị quyết 120/NQ-CP của Chính phủ, những giải pháp ứng phó với BĐKH ở ĐBSCL đã bước đầu đem lại những kết quả tích cực. Tuy kết quả đạt được đang còn xa so với mục tiêu, quan điểm và giải pháp thực hiện mà Nghị quyết đề ra, nhưng mang ý nghĩa rất lớn để phát triển bền vững ĐBSCL; qua đó, đề ra các quyết sách, triển khai nhóm giải pháp chiến lược về chuyển đổi có quy mô lớn nhằm phát triển bền vững ĐBSCL với tầm nhìn đến năm 2100.

PHƯƠNG HẠ

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Theo Kantar Việt Nam, Vinamilk tiếp tục là thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất năm thứ 13, và chiếm sóng Top 10 với các nhãn hiệu cùng “nhà” là Ông Thọ, Ngôi sao Phương Nam, Susu và Probi. Đáng chú ý, sản phẩm Vinamilk có mặt trong gần 9/10 hộ gia đình Việt với tần suất mua đều đặn hàng tháng (14 lần/năm).
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.