Analytic
Thứ Hai, ngày 07 tháng 04 năm 2025, 01:19:59

Tết của người Việt: Mùng một Tết Cha, mùng hai Tết Mẹ, mùng ba Tết Thầy

TS. ĐẶNG NGỌC TOÀN - 15:47, 13/02/2021

Tết của người Việt có ba ngày đầu năm âm lịch, được mặc định là dịp dành riêng cho ba mối quan hệ rất đặc biệt và thiêng liêng: Mùng một Tết Cha, mùng hai Tết Mẹ, mùng ba Tết Thầy.

Chúc Tết bố mẹ, ông bà
Chúc Tết bố mẹ, ông bà (Ảnh TL)

Người Việt và 3 mối quan hệ thiêng liêng

Người Việt chuẩn bị đón năm mới. Năm mới ấy được gọi bằng một ngôn ngữ rất riêng và đặc biệt: Tết.

Chẳng ai biết chính xác Tết bắt đầu từ khi nào, hay xuất hiện trong bối cảnh cụ thể nào, nhưng ai cũng biết rằng Tết được hiểu là khoảng thời gian dành riêng để củng cố và sưởi ấm những kết nối.

Tết của người Việt có ba ngày đầu năm âm lịch, được mặc định là dịp dành riêng cho ba mối quan hệ rất đặc biệt và thiêng liêng: Mùng một Tết Cha, Mùng hai Tết Mẹ, và mùng ba Tết thầy.

Người Việt tin rằng, cả ba mối quan hệ này đều liên hệ trực tiếp và chặt chẽ đến sự xuất hiện, phát triển và trưởng thành của mỗi người. Vì thế cả ba mối quan hệ đó rất quan trọng.

Tết Cha: Cha là đấng sinh thành, cho chúng ta kiếp người hiện tại để có tương lai đang đến.

Tết Cha, vì nhờ có Cha, chúng ta được lớn lên mỗi ngày, và Tết Cha, vì "công Cha như núi ngất trời. Nghĩa Mẹ như nước ở ngoài biển Đông. Núi cao biển rộng mênh mông. Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi".

Chỉ riêng những điều này, cũng đủ để người Việt dành trọn ngày mùng một để Tết Cha.

Tết của người Việt: Mùng một Tết Cha, mùng hai Tết Mẹ, mùng ba Tết Thầy 1

Tết Mẹ: Mẹ không chỉ đại diện cho dòng họ bên ngoại. Mẹ chính là người đã mang nặng, đẻ đau và sinh chúng ta ra trong cuộc đời này.

Cùng với cha, mẹ hy sinh cả cuộc đời để nuôi dạy chúng ta nên người. "Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra".

Vì vậy, mẹ xứng đáng có trọn vẹn ngày mồng hai tết để đón nhận nơi chúng ta, những người con, tình yêu thương như một sự bù đắp cho những hy sinh to lớn và sự tần tảo của mẹ.

Tết Thầy: Dân gian ta có câu, "Không có thầy đố mầy làm nên". Thầy khai sáng trí tuệ chúng ta để chúng hiểu về giới hạn của chính mình, và sự bao la của thế giới.

Sâu thẳm hơn, thầy dạy chúng ta trở thành những con người, giúp chúng ta biết dùng trí để từ bỏ sân si, nhận ra vô thường để buông bỏ những tầm thường, biết đúng-sai, và biết nghĩ đến mình, nhưng cũng biết nghĩ đến người

Tất cả những mối quan hệ này là hệ trọng và thiêng liêng, vượt qua khả năng thay thế, hay bù đắp của vật chất, hoặc bất kỳ điều gì khác.

Tết của người Việt: Mùng một Tết Cha, mùng hai Tết Mẹ, mùng ba Tết Thầy 2

Đừng đo Tết bằng những điều thực dụng

Ngày Tết của người Việt là dịp được dành riêng cho những mối quan hệ thiêng liêng trên đây nhưng không giới hạn ở đó.

Ngày Tết cũng được xem là dịp để người sống sưởi ấm người quá vãng. Vì tất cả những điều này, nên đừng đo giá trị của ngày Tết bằng thước đo của số thu nhập sẽ được tạo ra nếu không có Tết, hay nếu bỏ Tết.

Đừng đo sự thiêng liêng của Tết bằng những được-mất vật chất tầm thường. Cuộc sống của con người khác hẳn với sự vận hành của những cỗ máy vô hồn, hay của bất kỳ loài nào khác.

Năm nay, thế giới đón Tết dương lịch trong bối cảnh rất kỳ lạ. Người dân ở nhiều quốc gia đã không thể vui mùa lễ hội như vẫn thường thấy, bởi đại dịch Covid-19.

Đại dịch giúp ta kịp nhận ra, có những khái niệm cần được định nghĩa lại. Thiên đường chỉ trong sách vở, "an toàn sinh mạng" mới thực sự gần gũi và quan trọng.

Tôi nghĩ rằng, một khi vượt qua được những rào cản của những giới hạn về bản thân hay rũ bỏ được những định kiến, ở mức tối thiểu nhất, bất kỳ ai ở trên dải đất hình chữ S này đều nhận thấy, chúng ta đang là những người may mắn.

Dù dịch bệnh bùng phát trở lại nhưng với những gì đang diễn ra, hy vọng chúng ta vẫn bình yên để có thể cảm nhận trọn vẹn sự thiêng liêng của Tết.

Để có sự bình yên, những người lính trẻ đã lên đường đi về miền biên viễn. Những "thiên thần áo trắng" và cả những người chịu trách nhiệm nơi tuyến đầu cũng đã lên đường đi về vùng dịch để ngăn nó lây lan.

Tất cả sẽ "đón" Tết ở đó với niềm kiêu hãnh và sự phục vụ thầm lặng. Nhận biết được điều này, mới thấu hiểu hết tính đạo đức và sự minh triết.

Tết của người Việt, mùa của những kết nối thiêng liêng, đang đến. Chúc mọi người và mọi nhà đón Tết vui, bình an và hạnh phúc.


Tin cùng chuyên mục
Thanh minh trong tiết tháng Ba

Thanh minh trong tiết tháng Ba

Từ xa xưa, Tết Thanh minh (được tổ chức vào mùng 3 tháng Ba Âm lịch hằng năm) đã trở thành ngày lễ quan trọng, thiêng liêng đối với người Việt. Đối với đồng bào Tày, Nùng ở miền núi phía Bắc nói chung, tỉnh Bắc Kạn nói riêng, Tết Thanh minh là một trong những ngày Tết lớn sau Tết Nguyên đán. Đây không chỉ là dịp tưởng nhớ tổ tiên mà còn là lúc con cháu sum vầy, thấm tình gắn kết dòng tộc.
Tin nổi bật trang chủ
Cần Thơ: Khai mạc Lễ hội Bánh dân gian Nam Bộ năm 2025

Cần Thơ: Khai mạc Lễ hội Bánh dân gian Nam Bộ năm 2025

Ẩm thực - Tào Đạt - 22:49, 06/04/2025
Tối 6/4, tại Quảng trường quận Bình Thủy (TP. Cần Thơ) đã diễn ra Lễ khai mạc Lễ hội Bánh dân gian Nam Bộ lần thứ XII, năm 2025, với chủ đề “Bảo tồn và phát huy giá trị bánh dân gian Nam Bộ”.
Malaysia và nhiều nước đánh giá cao Tổng Bí thư Tô Lâm điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ, ủng hộ cách tiếp cận của Việt Nam

Malaysia và nhiều nước đánh giá cao Tổng Bí thư Tô Lâm điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ, ủng hộ cách tiếp cận của Việt Nam

Thời sự - PV - 22:49, 06/04/2025
Chiều 6/4, theo đề nghị của phía Malaysia, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim để trao đổi về tình hình quan hệ song phương và đánh giá về một số vấn đề khu vực, quốc tế mới nổi gần đây.
Khai mạc giải bóng chuyền hạng A quốc gia năm 2025

Khai mạc giải bóng chuyền hạng A quốc gia năm 2025

Thể thao - Ngọc Chí - 22:49, 06/04/2025
Tối 6/4, tại Nhà thi đấu tổng hợp tỉnh Kon Tum, Cục Thể dục Thể thao Việt Nam phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum tổ chức Lễ khai mạc Vòng bảng giải bóng chuyền hạng A quốc gia năm 2025.
Bất chấp mưa giông, hàng nghìn người đổ về xem đua thuyền rồng trên Đất Tổ

Bất chấp mưa giông, hàng nghìn người đổ về xem đua thuyền rồng trên Đất Tổ

Photo - PV - 17:01, 06/04/2025
Bất chấp mưa giông, rét, hàng nghìn người dân vẫn nô nức đổ về khu vực hồ Văn Lang (Tp. Việt Trì, tỉnh Phú Thọ) theo dõi, cổ vũ giải bơi chải Việt Trì mở rộng chào mừng lễ Giỗ Tổ Hùng Vương.
Xảy ra 52 vụ tai nạn giao thông làm 32 người chết trong ngày đầu kỳ nghỉ lễ

Xảy ra 52 vụ tai nạn giao thông làm 32 người chết trong ngày đầu kỳ nghỉ lễ

Xã hội - Hồng Phúc - 16:41, 06/04/2025
Cục Cảnh sát Giao thông cho biết, ngày 5/4, toàn quốc xảy ra 52 vụ tai nạn giao thông, làm chết 32 người, bị thương 22 người.
Ngôi chùa trên đỉnh núi, giữ 4 kỷ lục Việt Nam

Ngôi chùa trên đỉnh núi, giữ 4 kỷ lục Việt Nam

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 5/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Hành trang Văn hóa truyền thống. Ngôi chùa trên đỉnh núi, giữ 4 kỷ lục Việt Nam. Chuỗi hạt cườm và bản sắc văn hóa người Co. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Phú Yên: Huy động nguồn vốn xã hội hóa xóa nhà tạm, nhà dột nát

Phú Yên: Huy động nguồn vốn xã hội hóa xóa nhà tạm, nhà dột nát

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 16:40, 06/04/2025
Với mục tiêu xóa hơn 1.600 nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025, bên cạnh nguồn lực của Nhà nước, các cấp ngành của tỉnh Phú Yên đã huy động tối đa các nguồn xã hội hóa để hoàn thành mục tiêu như kế hoạch tỉnh đề ra.
Việt Nam đón khách quốc tế đông kỷ lục trong quý I/2025

Việt Nam đón khách quốc tế đông kỷ lục trong quý I/2025

Du lịch - Anh Trúc - 16:40, 06/04/2025
Việt Nam đón hơn 6 triệu lượt khách quốc tế trong quý I/2025. Đây là lượng khách quốc tế trong một quý cao nhất từ trước đến nay.
Thu hồi gần 9.800 tỷ đồng từ án tham nhũng, kinh tế trong 6 tháng

Thu hồi gần 9.800 tỷ đồng từ án tham nhũng, kinh tế trong 6 tháng

Tin tức - Anh Trúc - 16:39, 06/04/2025
Bộ Tư pháp cho biết, 6 tháng qua, cơ quan chức năng đã thi hành xong 2.061 việc, với số tiền hơn 9.781 tỷ đồng từ các vụ án tham nhũng, kinh tế.
Thăm, chúc Tết Chôl Chnăm Thmây các lực lượng bảo vệ biên giới nước bạn Campuchia

Thăm, chúc Tết Chôl Chnăm Thmây các lực lượng bảo vệ biên giới nước bạn Campuchia

Tin tức - Tào Đạt - Tiến Vinh - 16:39, 06/04/2025
Từ ngày 3 đến ngày 8/4, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Kiên Giang đã thành lập các Đoàn công tác đi thăm, tặng quà, chúc Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây các lực lượng bảo vệ biên giới nước bạn Campuchia.
Kon Tum: Xóa gần 1.900 căn nhà tạm, nhà dột nát

Kon Tum: Xóa gần 1.900 căn nhà tạm, nhà dột nát

Trang địa phương - Ngọc Chí - 11:18, 06/04/2025
Tính đến nay, đã có gần 1.900 hộ dân của tỉnh Kon Tum, chủ yếu là đồng bào DTTS thoát cảnh phải sinh sống trong những căn nhà tạm, nhà dột nát, nhờ chương trình xóa nhà tạm được tỉnh triển khai nhanh chóng.