Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Sửa đổi Hiến pháp 2013: Đáp ứng yêu cầu thực tiễn cấp bách phát triển đất nước

Mạnh Hà - 14:44, 05/06/2025

Ngày 05/5/2025 đánh dấu một bước chuyển quan trọng trong tiến trình cải cách thể chế khi Quốc hội khóa XV đã nhất trí thông qua Nghị quyết số 194/2025/QH15 về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013; Với 452 đại biểu biểu quyết tán thành, chiếm 100% số đại biểu có mặt và 94,56% tổng số đại biểu Quốc hội, quyết nghị này thể hiện sự đồng thuận cao của cơ quan lập pháp trước yêu cầu thực tiễn cấp bách của đất nước.

Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 195/2025/QH15, chính thức thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp
Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 195/2025/QH15, chính thức thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp

Việc sửa đổi Hiến pháp lần này không chỉ là điều chỉnh kỹ thuật pháp lý đơn thuần, mà mang tính chiến lược, nhằm hiện thực hóa chủ trương lớn về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hệ thống chính trị trong giai đoạn mới. Trọng tâm sửa đổi tập trung vào các quy định liên quan đến Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và cơ chế tổ chức chính quyền địa phương. Đây là những cấu phần then chốt trong cấu trúc quyền lực và vận hành của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

Quốc hội cũng ban hành Nghị quyết số 195/2025/QH15, chính thức thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Trên cơ sở phạm vi sửa đổi đã được xác định rõ, Ủy ban này đã nhanh chóng bắt tay xây dựng dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, bảo đảm cả tính kế thừa và đổi mới, hài hòa giữa yêu cầu cải cách và sự ổn định nền tảng lập hiến.

Dự thảo Nghị quyết gồm 2 điều. Điều 1 bao gồm 8 khoản, tập trung sửa đổi các quy định về vị trí, chức năng của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, đồng thời điều chỉnh các nội dung liên quan đến đơn vị hành chính và mô hình tổ chức chính quyền địa phương, tạo nền tảng pháp lý cho việc tái thiết mô hình quản trị quốc gia. Điều 2 gồm 3 khoản, quy định rõ về hiệu lực thi hành và các điều khoản chuyển tiếp, bảo đảm tính thông suốt và ổn định trong giai đoạn chuyển đổi.

Việc sửa đổi Hiến pháp lần này cho thấy quyết tâm chính trị mạnh mẽ trong việc thúc đẩy cải cách toàn diện, đồng thời khẳng định vai trò chủ động, dẫn dắt của Quốc hội trong việc kiến tạo thể chế, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước trong bối cảnh mới.

Trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, việc tổ chức, vận hành mô hình chính quyền địa phương theo ba cấp hành chính: tỉnh, huyện, xã như quy định tại Điều 110 của Hiến pháp năm 2013, tuy đã từng phát huy vai trò nhất định trong công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, nay đã bộc lộ rõ những điểm nghẽn về hiệu lực và hiệu quả.

Việc sửa đổi Hiến pháp lần này không chỉ là điều chỉnh kỹ thuật pháp lý đơn thuần, mà mang tính chiến lược, nhằm hiện thực hóa chủ trương lớn về sắp xếp, tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hệ thống chính trị trong giai đoạn mới. Trọng tâm sửa đổi tập trung vào các quy định liên quan đến Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và cơ chế tổ chức chính quyền địa phương. Đây là những cấu phần then chốt trong cấu trúc quyền lực và vận hành của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

Sự chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ giữa các cấp, cùng với việc duy trì một cấp trung gian (cấp huyện), không chỉ tạo nên độ trễ trong thực thi mệnh lệnh quản lý mà còn làm phân tán nguồn lực, kéo dài quy trình điều hành, gây lãng phí lớn trong vận hành bộ máy. Trong thời đại mà chuyển đổi số, công nghệ thông tin và quản trị dữ liệu đang là trụ cột của điều hành quốc gia hiện đại, mô hình quản lý theo chiều dọc với ba tầng nấc hành chính đã không còn phù hợp.

Kinh nghiệm quốc tế cho thấy xu hướng tinh giản cấp trung gian, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong quản trị đang được nhiều quốc gia áp dụng thành công. Việc rút gọn đầu mối hành chính giúp nâng cao hiệu lực điều hành, đồng thời vẫn đảm bảo tính gần dân, sát dân nhờ vào hạ tầng công nghệ. Thực tiễn tại Việt Nam trong thời gian qua cũng đã ghi nhận những kết quả tích cực từ việc sáp nhập, tổ chức lại một số đơn vị hành chính, khẳng định khả năng quản lý hiệu quả ở quy mô lớn hơn khi bộ máy được tinh gọn.

Trên cơ sở đó, việc sửa đổi Điều 110 của Hiến pháp là yêu cầu cấp thiết nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12/4/2025 của Hội nghị Trung ương 11 khóa XIII, theo đó xác định rõ mô hình tổ chức chính quyền địa phương theo hướng hai cấp: cấp tỉnh và cấp dưới tỉnh, đồng thời chấm dứt hoạt động của cấp huyện từ ngày 01/7/2025.

Theo đó, dự thảo sửa đổi đề xuất điều chỉnh Điều 110 Hiến pháp như sau: Các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam gồm tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội thành lập. Việc xác định các loại đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, cũng như trình tự, thủ tục thành lập, nhập, chia, giải thể, điều chỉnh địa giới do Quốc hội quy định.

Cách tiếp cận này không chỉ tạo hành lang pháp lý linh hoạt cho việc tiếp tục hoàn thiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương trong các luật chuyên ngành, đặc biệt là Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) đang được trình tại Kỳ họp thứ 9, mà còn bảo đảm sự thống nhất với các quy định hiện hành tại khoản 8 Điều 74 và khoản 4 Điều 96 của Hiến pháp. Theo đó, dự kiến sẽ xác lập lại cơ cấu hành chính theo hướng: xã là đơn vị ở nông thôn, phường ở đô thị và đặc khu là đơn vị hành chính đặc thù ở hải đảo.

Như vậy, có thể thấy, việc sửa đổi Hiến pháp lần này không chỉ là một điều chỉnh kỹ thuật trong văn bản lập hiến, mà là một bước chuyển mang tính đột phá về tư duy tổ chức bộ máy Nhà nước - tinh gọn, hiệu quả, thích ứng với xu thế phát triển nhanh, bền vững trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Vai trò của nhà báo trẻ trong kỷ nguyên làm báo số

Vai trò của nhà báo trẻ trong kỷ nguyên làm báo số

Trong bối cảnh truyền thông hiện đại phát triển như vũ bão, nhà báo trẻ không chỉ là lực lượng kế cận, mà còn là những tác nhân đổi mới, góp phần định hình và xây dựng một môi trường truyền thông lành mạnh, nhân văn và sáng tạo. Họ là đại diện cho hơi thở mới, tư duy mới và cách tiếp cận mới, những yếu tố then chốt để lĩnh vực báo chí Việt Nam thích nghi và vững vàng trong kỷ nguyên số.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.