Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

"Sống lại" trang phục người Phù Lá

Văn Hoa - 10:28, 15/08/2024

Tại tỉnh Yên Bái, cộng đồng dân tộc Phù Lá (người Xa Phó) sinh sống tại xã Châu Quế Thượng, huyện Văn Yên. Một thời gian dài, trang phục người Phù Lá đứng trước nguy cơ mai một, nhưng những năm gần đây, nhờ vào sự quan tâm, đầu tư của Nhà nước, của ngành Văn hóa, sự nỗ lực của người dân đã giúp người Phù Lá gìn giữ được nét đẹp trong trang phục truyền thống.

Ông Đặng Văn Lả (ngoài cùng bên trái) thăm quan nhà trưng bày các hiện vật dân tộc Phù Lá tại gia đình Nghệ nhân ưu tú Đặng Thị Thanh
Ông Đặng Văn Lả (ngoài cùng bên trái) thăm quan nhà trưng bày các hiện vật dân tộc Phù Lá tại gia đình Nghệ nhân ưu tú Đặng Thị Thanh

Nguy cơ mai một 

Người Phù Lá, sinh sống tập trung ở 2 thôn Ngòi Nhầy và Trạng Xô, xã Châu Quế Thượng , huyện Văn Yên (Yên Bái) với gần 900 nhân khẩu. Từ xa xưa, người Phù Lá đã biết trồng bông để tự dệt vải, khâu vá, thêu thùa, tạo ra những bộ trang phục mang bản sắc riêng của mình.

Trò chuyện với chúng tôi, ông Đặng Văn Lả, dân tộc Phù Lá, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Châu Quế Thượng bộc bạch, đã có thời gian, trang phục của người dân tộc Phù Lá bị mai một, có nguy cơ thất truyền, người dân không còn mặc trang phục dân tộc trong cuộc sống thường ngày và có rất ít người biết may, thêu bộ trang phục truyền thống.

Theo ông Lả, thời điểm trước năm 2019, toàn xã Châu Quế Thượng chỉ còn 9 bộ trang phục nữ giới, những bộ này chỉ được mặc trong dịp lễ, Tết, lễ hội hoặc một dịp trọng đại của địa phương, của dân tộc.

Nhận thấy việc bảo tồn trang phục truyền thống dân tộc Phù Lá, là một yêu cầu cấp bách, xã Châu Quế Thượng, huyện Văn Yên và ngành Văn hóa tỉnh Yên Bái đã có nhiều giải pháp bảo tồn và đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. 

Theo ông Lả, năm 2020, ông là Bí thư Đảng ủy xã, đã cùng với nhiều cán bộ xã lên trực tiếp thôn Nậm Địa, xã Hợp Thành (TP. Lào Cai, tỉnh Lào Cai) mời các nghệ nhân người Phù Lá về xã Châu Quế Thượng hướng dẫn, cùng thêu thùa với các nghệ nhân, người dân về trang phục truyền thống. Sau 30 ngày, các nghệ nhân "cầm tay chỉ việc", vừa dạy, vừa thêu cùng các học viên mới đã làm được 2 bộ trang phục truyền thống hoàn chỉnh.

Cũng theo ông Lả, vì bộ trang phục truyền thống có rất nhiều chi tiết, và rất khó thêu nên người thợ lành nghề phải mất cả tháng trời mới làm được một bộ hoàn chỉnh. Nếu mua thì phải mất 3,5 triệu đồng/bộ. Nên chỉ những gia đình có điều kiện mới mua để mặc.

Nhiều giải pháp để bảo tồn trang phục

Giai đoạn 2017 - 2020, thực hiện Quyết định 2086/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Hỗ trợ phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH) các DTTS rất ít người giai đoạn 2016-2025, tỉnh Yên Bái đã triển khai Đề án hỗ trợ phát triển KT-XH đối với dân tộc Phù Lá, xã Châu Quế Thượng, huyện Văn Yên, với tổng kinh phí 42,6 tỷ đồng. Nhờ đó, bản sắc văn hóa cũng như trang phục của dân tộc Phù Lá đã được khôi phục, bảo tồn và phát huy.

Bà Đinh Thị Hồng Loan, Chủ tịch UBND xã Châu Quế Thượng cho biết, triển khai thực hiện Đề án, địa phương đã phối hợp với Viện văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam đã mở các lớp truyền dạy đan, thêu tại cộng đồng. Theo đó, năm 2020, đã tổ chức 1 lớp truyền dạy đan thủ công truyền thống cho 20 học viên. Trong thời gian 03 tháng, mỗi học viên hoàn thành ít nhất 2 sản phẩm.

Đồng thời, tổ chức 1 lớp thêu và làm trang phục truyền thống cho  30 học viên, (từ tháng 12/2019 đến tháng 2/2020). Sau khi kết thúc khóa học, lớp thêu đã hoàn thành bộ váy áo trang phục Phù Lá và 8 khăn vấn đầu (hay còn gọi là Ư Ti).

Ông Đặng Văn Lả, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Châu Quế Thượng cho hay, việc bảo tồn văn hóa của đồng bào dân tộc Phù Lá, trong đó có trang phục dân tộc được thực hiện trên địa bàn xã, đã giúp khôi phục lại nhiều giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp. Hiện nay, bà con Nhân dân đã biết cách thêu thùa và tự may cho mình những bộ trang phục truyền thống để diện trong các dịp lễ, Tết.

Nhờ vào sự quan tâm đầu tư của Nhà nước, của ngành văn hóa, sự nỗ lực của người dân đã giúp người Phù Lá gìn giữ được nét đẹp trong trang phục truyền thống. (Ảnh TL)
Nhờ vào sự quan tâm, đầu tư của Nhà nước, của ngành Văn hóa, sự nỗ lực của người dân đã giúp người Phù Lá gìn giữ được nét đẹp trong trang phục truyền thống. (Ảnh TL)

Bên cạnh đó, sau khi các lớp học thêu, đan, may trang phục truyền thống do Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam tổ chức kết thúc, xã Châu Quế thượng đã tiếp tục vận động các nghệ nhân, người cao tuổi trong xã dạy cách thêu cho lớp trẻ; vận động các gia đình cho các cháu học sinh mặc trang phục truyền thống trong trường học. Nhờ đó, người Phù Lá dần có ý thức hơn trong việc gìn giữ trang phục của dân tộc mình.

Hiện nay, tỉnh Yên Bái đang tích cực triển khai, thực hiện các nội dung, dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng DTTS và miền núi, trong đó đẩy mạnh việc triển khai Dự án 6 "Bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa gắn với phát triển du lịch". Đây sẽ là một cơ hội mới cho việc bảo tồn và phát huy văn hóa các dân tộc tỉnh Yên Bái nói chung, văn hóa người Phù Lá nói riêng, trong đó có trang phục truyền thống của người Phù Lá.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Đến Bắc Hà cảm nhận “Nghiêng say mùa Thu

Đến Bắc Hà cảm nhận “Nghiêng say mùa Thu"

Du lịch - Trọng bảo - 21:21, 23/08/2025
Từ ngày 29/8 đến ngày 2/9 tới đây, xã Bắc Hà, tỉnh Lào Cai sẽ tổ chức Festival "Nghiêng say mùa Thu" năm 2025 với chuỗi hoạt động văn hóa, du lịch đặc sắc.
Đội tuyển Taekwondo Việt Nam đạt 43 Huy chương Vàng Giải vô địch Đông Nam Á 2025

Đội tuyển Taekwondo Việt Nam đạt 43 Huy chương Vàng Giải vô địch Đông Nam Á 2025

Thể thao - Hồng Phúc - 16:14, 23/08/2025
Các võ sĩ chủ nhà Việt Nam chiến thắng tuyệt đối để giữ vị trí số 1 với tổng 43 Huy chương Vàng trong các nội dung tham dự về biểu diễn quyền và đối kháng.
Bão số 5 “áp sáp” miền Trung: Nghệ An ban hành lệnh vận hành hồ chứa để giảm lũ vùng hạ du

Bão số 5 “áp sáp” miền Trung: Nghệ An ban hành lệnh vận hành hồ chứa để giảm lũ vùng hạ du

Thời sự - Phạm Tiến - 16:12, 23/08/2025
Để ứng phó với bão số 5 đang áp sát miền Trung, hôm nay 23/8, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai - Tìm kiếm cứu nạn (PCTT-TKCN) và Phòng thủ dân sự tỉnh Nghệ An đã ban hành lệnh vận hành giảm lũ cho hạ du. Theo đó, lệnh vận hành giảm lũ vùng hạ du đã được gửi hỏa tốc đến Công ty Thủy điện Bản Vẽ để đơn vị thực hiện.
Kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Văn hóa

Kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Văn hóa

Thời sự - Hồng Phúc - 14:30, 23/08/2025
Sáng 23/8, tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trang trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Văn hóa (28/8/1945 - 28/8/2025). Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự buổi Lễ.
Quảng Ngãi - Cội nguồn cách mạng, vững bước tương lai

Quảng Ngãi - Cội nguồn cách mạng, vững bước tương lai

Sắc màu 54 - Ngọc Chí - 10:40, 23/08/2025
Ngày 23/8, bà Bạch Thị Mân, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Ngãi cho biết, đến nay, không gian trưng bày của tỉnh Quảng Ngãi tại Triển lãm thành tựu đất nước 80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc đã xây dựng cơ bản hoàn thành, sẵn sàng cho khâu tổng duyệt, chờ đón người dân đến tham quan.
Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Nhà rông làng Kon Teo Đăk Lấp được xây dựng năm 1976, gắn với thời điểm lập làng. Nhà rông làm bằng vật liệu tự nhiên, nên cứ vài năm thì sửa chữa lại. Năm nay, sau khi xong vụ mùa, hơn 160 hộ dân trong làng họp và thống nhất sửa lại nhà rông cho mới, khang trang và chuẩn bị cho việc tổ chức các lễ hội của làng.
Chia sẻ tầm nhìn chiến lược, gỡ nút thắt phát triển du lịch Thanh Hóa

Chia sẻ tầm nhìn chiến lược, gỡ nút thắt phát triển du lịch Thanh Hóa

Du lịch - Quỳnh Trâm - 10:10, 23/08/2025
Nhằm tìm hướng đi mới, tạo dấu ấn riêng cho du lịch địa phương, tối 22/8, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa tổ chức Tọa đàm “Hương sắc bốn mùa”. Tại đây, các đại biểu đã cùng chia sẻ ý tưởng, tháo gỡ khó khăn và đề xuất giải pháp hoàn thiện sản phẩm du lịch của tỉnh.
Khai trương Trung tâm Báo chí Triển lãm thành tựu đất nước

Khai trương Trung tâm Báo chí Triển lãm thành tựu đất nước

Thời sự - L.Minh - 17:49, 22/08/2025
Chiều 22/8, tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia (xã Đông Anh, TP. Hà Nội), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức khai trương Trung tâm Báo chí Triển lãm và Họp báo về Triển lãm thành tựu đất nước “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”.
Xã cực Bắc Tổ quốc lan tỏa phong trào thi đua yêu nước

Xã cực Bắc Tổ quốc lan tỏa phong trào thi đua yêu nước

Xã hội - Dương Ngọc Đức - 17:31, 22/08/2025
Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, hướng tới chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Tuyên Quang lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030 và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, xã Lũng Cú (tỉnh Tuyên Quang) đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, lan tỏa tinh thần yêu nước, thi đua lập thành tích, góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị tổng kết năm học 2024 - 2025, triển khai nhiệm vụ năm học 2025 - 2026

Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị tổng kết năm học 2024 - 2025, triển khai nhiệm vụ năm học 2025 - 2026

Thời sự - PV - 17:31, 22/08/2025
Chiều 22/8, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị tổng kết năm học 2024 - 2025 và triển khai nhiệm vụ năm học 2025 - 2026. Cùng dự có Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long; đại diện lãnh đạo các ban, bộ ngành, cơ quan Trung ương. Hội nghị được truyền trực tuyến đến các tỉnh, thành phố trên cả nước.
Miên man Gò Cỏ

Miên man Gò Cỏ

Phóng sự - Tiêu Dao – Văn Linh - 17:25, 22/08/2025
Giữa ngôi làng của đá, thấp thoáng mái tranh tường đất, bóng người cần mẫn đan lưới bên bờ biển. Một ngôi làng mộc mạc, hoang sơ, như tách biệt khỏi những xô bồ, ồn ào nơi phố thị