Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Sáng tạo khoa học của thanh niên dân tộc thiểu số

PV - 16:56, 02/04/2018

Những năm gần đây, có nhiều học sinh, thanh niên người DTTS từ hoàn cảnh sống khó khăn của mình đã sản sinh ý tưởng nhằm cải thiện điều kiện sống. Với khả năng và tâm huyết, họ đã biến ý tưởng thành những sản phẩm hữu ích. Họ là những điển hình trong phong trào thanh niên khởi nghiệp cho tuổi trẻ noi theo.

Để khích lệ các bạn trẻ vùng DTTS sáng tạo hơn nữa trong nghiên cứu khoa học, Báo Dân tộc và Phát triển giới thiệu tới độc giả những tấm gương sáng đạt giải cao trong các cuộc thi về khoa học cấp quốc gia và khu vực thời gian qua.

Bài 2: Sữa tắm đuổi muỗi và nước lau sàn nhà

Ý tưởng từ thực tế

Hai em Điểu Linh (dân tộc M’nông) và Voong Thị Hồng Hạnh (dân tộc Hoa) là người tiên phong trong sáng tạo khoa học ở Trường THPT DTNT Đăk R’Lấp. Ý tưởng của các em xuất phát cũng chính từ thực tế. Điểu Linh cho biết, ở nơi em sinh sống đất đai rộng, nhà nào cũng nhiều cây cối và chăn nuôi gia súc, gia cầm nên muỗi nhiều vô kể. Đặc biệt là mùa mưa, chiều tối muỗi bay vào nhà như đàn ong vỡ tổ. Muỗn vằn khắp nơi, nhưng riêng xung quanh đám sả chanh trước nhà không con nào dám tới. Thấy vậy, bố Linh thử cắt một nắm mang vào nhà xua muỗi không ngờ lại hiệu quả, đám muỗi sợ mùi sả chẳng dám bay vào. Bà con trong bon thấy vậy cũng đến xin giống về trồng để chống muỗi.

Hai em Mai và Hà với sản phẩm nước rửa chén, lau sàn nhà tinh dầu sả chanh. Hai em Mai và Hà với sản phẩm nước rửa chén, lau sàn nhà tinh dầu sả chanh.

Những ngày đầu lên học tại trường DTNT, đêm nằm học bài mà tiếng muỗi vo ve khiến Linh cùng bạn bè chẳng ai có thể tập trung được. Chính vì vậy, trong đầu em nảy ra ý tưởng lấy sả chanh điều chế sản phẩm đuổi muỗi nên bàn với Hạnh rồi cùng nhau triển khai.

Sau khi đã bàn với nhau, hai cô học trò trình bày với thầy giáo Võ Như Sơn dạy môn Hóa học về ý tưởng của mình. Thấy học trò của mình đam mê khoa học như vậy, thầy Sơn mừng lắm. Sau đó, thầy trò cùng nhau báo cáo lên Ban Giám hiệu mượn khu đất phía sau trường để bắt đầu trồng những luống sả chanh đầu tiên. Trường nghèo không có khu thí nghiệm, thầy trò lại lặn lội sang tận Lâm Đồng nhờ Trung tâm Khoa học và Công nghệ Đà Lạt chưng cất, xác định các thành phần hóa học. Cả 3 thầy trò cùng mày mò tìm hiểu, thử nghiệm để tạo ra sản phẩm sữa tắm vừa có tác dụng đuổi muỗi vừa diệt khuẩn.

Từ những thành quả ban đầu, ý tưởng về cách đuổi muổi ấy hiện nay còn đang “tiếp lửa” cho các thế hệ học sinh tiếp theo của nhà trường. Sau Điểu Linh và Voong Thị Hồng Hạnh, các em Đường Thị Mai (dân tộc Hoa), Tái Sơn Đông (dân tộc Pà Thẻn) và Lường Thị Thúy Hà (dân tộc Tày) tiếp tục phát triển nghiên cứu điều chế dung dịch rửa chén, nước lau sàn nhà vừa tẩy rửa vừa khử khuẩn và thân thiện với môi trường. Qua hàng trăm phản ứng, nhóm mới tìm ra công thức phối hợp giữa các chất hoạt động bề mặt và tinh dầu sả chanh.

Tiếp nối truyền thống ấy, thế hệ thứ 3 của nhà trường gồm 2 học sinh lớp 11 là Đào Vũ Yến (dân tộc Chơ ro) và Phạm Thị Viết Thủy (dân tộc Kinh) tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện sản phẩm nước rửa chén, lau sàn tự nhiên tinh chất sả chanh kết hợp tinh dầu thông.

Thầy Võ Như Sơn cho biết: Sả chanh là loại cây mọc hoang ngoài tự nhiên có mùi thơm như chanh, thân màu tím và không sử dụng làm gia vị như sả thường được. Loại cây này lại có tác dụng kháng một số chủng khuẩn, kìm hãm và diệt một số chủng nấm. Ngoài ra, tinh dầu sả chanh còn có thể sử dụng làm nước hoa, xà phòng thơm, nến thơm, dầu gội đầu…

Những “quả ngọt” đầu mùa

Với những nghiên cứu đầy đam mê, thế hệ các học sinh Trường THPT DTNT Đăk R’Lấp đã bước đầu gặt được những “quả ngọt” thành công. Từ nghiên cứu của Điểu Linh và Voong Thị Hồng Hạnh, sau hơn một năm thực hiện ý tưởng, kết quả là các em đạt hai giải Nhì (không có giải Nhất) trong cuộc thi khoa học sáng tạo tỉnh Đăk Nông; giải Khuyến khích cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp Quốc gia năm 2016.

Không dừng lại ở đây, sau khi câu chuyện về sự sáng tạo của 2 học sinh DTTS được truyền thông cả nước biết tới, năm 2017, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, TP. Hồ Chí Minh đã cấp học bổng toàn phần trị giá 200 triệu đồng cho Điểu Linh và Voong Thị Hồng Hạnh.

Chia sẻ về những thành quả ban đầu này, Điểu Linh không giấu được sự xúc động: “Chúng em rất sung sướng. Gia đình cũng rất vui và đồng ý để em tiếp tục vào đại học với học bổng toàn phần này. Chúng em sẽ nỗ lực để phát triển sản phẩm của mình đến rộng hơn với mọi người. Chúng em cũng xin cảm ơn thầy Sơn, chính thầy là người hướng dẫn chúng em có được kết quả hôm nay”.

Sản phẩm dung dịch rửa chén và nước lau sàn nhà của các em Mai, Đông và Hà trong năm vừa qua cũng đã nhận giải Nhì (giải cao nhất) tại cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp tỉnh Đăk Nông và giải Khuyến khích cấp quốc gia. Đồng thời, còn nhận được 2 giải đặc biệt do hai trường đại học tại TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội trao tặng.

Thầy Võ Như Sơn tự hào nói: Các sáng chế sản phẩm từ sả chanh đã mang về cho trường niềm tự hào lớn. Ngoài những giải thưởng cao bậc nhất cấp tỉnh, các em còn được nhận những giải thưởng cấp quốc gia. Thế hệ nghiên cứu đầu tiên nhận được học bổng toàn phần, tuyển thẳng vào trường đại học ở thành phố Hồ Chí Minh. Thế hệ thứ 2 cũng được những trường đại học danh tiếng trao giải đặc biệt.

“Đáng quý là những ý tưởng sáng tạo trong khoa học của các em sẽ nuôi dưỡng, tiếp bước cho các thế hệ học sinh tiếp theo sẽ có những sáng kiến cải tiến ưu việt hơn để tạo ra những sản phẩm phục vụ cuộc sống từ những vật liệu, nguyên liệu tự nhiên, thân thiện với môi trường, không gây hại đến sức khỏe con người”, thầy Sơn hào hứng nói.

LÊ HƯỜNG

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Vượt núi... Lục Hồn số hóa

Vượt núi... Lục Hồn số hóa

Ở xã vùng cao Lục Hồn (Quảng Ninh), những chiếc điện thoại thông minh giờ không chỉ dùng để nghe gọi. Người dân đang dần dùng Zalo để hỏi chính quyền, nhận trợ cấp qua ví điện tử; tra cứu kỹ thuật trồng rừng qua Google. Một cuộc chuyển mình số đang diễn ra lặng lẽ nhưng mạnh mẽ.
Tin nổi bật trang chủ
Nhiều hoạt động hấp dẫn sẽ được tổ chức tại sự kiện Tết độc lập Lai Châu 2025

Nhiều hoạt động hấp dẫn sẽ được tổ chức tại sự kiện Tết độc lập Lai Châu 2025

Sắc màu 54 - Trọng Bảo - 1 giờ trước
Từ ngày 30/8 đến 2/9/2025, tỉnh Lai Châu sẽ tổ chức Tết độc lập quy mô cấp tỉnh, với nhiều hoạt động phong phú, sôi động, đặc sắc.
Phát động cuộc thi “Bản Sắc” – Sân chơi văn hóa trên nền tảng số

Phát động cuộc thi “Bản Sắc” – Sân chơi văn hóa trên nền tảng số

Tin tức - Hồng Phúc - 1 giờ trước
Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh (2/9/1945 – 2/9/2025) và 80 năm Ngày truyền thống Ngành Văn hóa (28/8/1945 – 28/8/2025), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chính thức phát động Cuộc thi “Bản Sắc” – sân chơi sáng tạo, ứng dụng nền tảng số và trí tuệ nhân tạo nhằm lan tỏa giá trị văn hóa Việt.
Xóa nhà tạm ở vùng núi xứ Thanh: “Khi dân cần, khi dân khó có Công an”

Xóa nhà tạm ở vùng núi xứ Thanh: “Khi dân cần, khi dân khó có Công an”

Xã hội - Quỳnh Trâm - 1 giờ trước
“Nếu chỉ dựa vào sức gia đình, chắc phải vài chục năm nữa mới dám nghĩ tới chuyện làm nhà. Giờ có chính quyền và các anh công an chung tay, vợ chồng tôi như trút gánh nặng”, anh Lò Văn Chung, bản Xộp Huối, xã Na Mèo (Thanh Hóa) trải lòng.

"Hiểu đúng - Chăm chuẩn - Sống khỏe mỗi ngày"

Sức khỏe - Thanh Phong - 1 giờ trước
Là thông điệp được đưa ra tại Chương trình “Yêu thương bắt đầu từ sự chủ động" và ra mắt Quỹ "Vì một triệu phụ nữ Việt Nam khỏe mạnh” nằm trong chuỗi sự kiện: “Phụ nữ chủ động - Gia đình hạnh phúc - Cộng đồng khỏe mạnh” do Tạp chí Gia đình Việt Nam phối hợp cùng Công ty Cổ phần Tập đoàn TCR - nhãn hàng Vagisil thực hiện.
Miền văn hóa trên những đường ray

Miền văn hóa trên những đường ray

Du lịch - Tiêu Dao - Bảo Anh - 1 giờ trước
Theo tiếng còi tàu, du khách bước vào hành trình khám phá vẻ đẹp đất nước, con người và nét độc đáo của văn hóa từng vùng miền. Những chuyến tàu du lịch hôm nay đang mang cả một miền văn hóa đến với mỗi hành khách.
Người dân nô nức check-in tại Lăng Bác trước thềm Đại lễ

Người dân nô nức check-in tại Lăng Bác trước thềm Đại lễ

Những ngày gần đây, khu vực Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Quảng trường Ba Đình đã trở nên sôi động, khi người dân và du khách nô nức đổ về chụp ảnh, lưu giữ những khoảnh khắc ý nghĩa chào đón Đại lễ Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.
Thay đổi thói quen trong sinh hoạt để loại bỏ ký sinh trùng gây bệnh

Thay đổi thói quen trong sinh hoạt để loại bỏ ký sinh trùng gây bệnh

Sức khỏe - Mỹ Dung - 1 giờ trước
Từ đĩa gỏi cá tươi, bó rau sống xanh mướt cho đến những con vật (chó, mèo) được nuôi trong nhà...có thể đang âm thầm tạo môi trường cho ký sinh trùng phát triển, gây tổn thương gan, phổi, thậm chí não, nếu không phòng ngừa kịp thời.
Đẩy mạnh các biện pháp phòng chống tội phạm mua bán người

Đẩy mạnh các biện pháp phòng chống tội phạm mua bán người

Pháp luật - Minh Thu - 1 giờ trước
Thông tin từ Bộ Công an cho biết, 6 tháng đầu năm 2025, các lực lượng chức năng đã tập trung triển khai quyết liệt, hiệu quả các giải pháp về phòng, chống mua bán người, qua đó góp phần nâng cao nhận thức cho người dân trong việc phòng, chống mua bán người, góp phần đảm bảo an ninh trật tự.
Tổ chức hát Quốc ca trong Lễ Thượng cờ tại Quảng trường Ba Đình sáng 16/8

Tổ chức hát Quốc ca trong Lễ Thượng cờ tại Quảng trường Ba Đình sáng 16/8

Thời sự - Minh Thu - 2 giờ trước
Chương trình đi bộ “Cùng Việt Nam tiến bước” do Báo Nhân Dân phối hợp Bộ Công an sẽ được tổ chức sáng sớm ngày 16/8.
Bữa cơm Công đoàn Casumina

Bữa cơm Công đoàn Casumina

Xã hội - Duy Chí - 2 giờ trước
Bữa cơm Công đoàn được Công ty Cổ phần Công nghiệp Cao su miền Nam (Casumina) tổ chức nhân kỷ niệm 94 năm thành lập công ty. Bữa cơm đã duy trì được 5 năm, thể hiện tinh thần đồng hành trong sản xuất kinh doanh, đồng đội, đồng chí cùng hoàn thành nhiệm vụ trong phát triển công ty, đơn vị bền vững.
Quan tâm bồi dưỡng và chăm lo cho lực lượng

Quan tâm bồi dưỡng và chăm lo cho lực lượng "đặc biệt" trong vùng đồng bào DTTS

Dân tộc - Tôn giáo - Minh Thu - 2 giờ trước
Thời gian qua, đội ngũ Người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS đã phát huy vai trò nòng cốt trong tuyên truyền, vận động Nhân dân chấp hành pháp luật, tham gia giải quyết nhiều vụ việc phát sinh ngay tại cơ sở. Họ được nhìn nhận là lực lượng đặc biệt, được ví như những người “truyền lửa” trong cộng đồng; góp phần quan trọng trong phong trào quần chúng bảo vệ An ninh Tổ quốc.