Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Sản xuất nông nghiệp ở miền núi trước biến đổi khí hậu: Thực hành nông nghiệp thông minh (Bài 3)

Khánh Thi - CĐ - 18:21, 20/09/2021

Nếu như khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long đang triển khai sản xuất nông nghiệp theo hướng “thuận thiên”, thì các tỉnh miền núi cũng đã có những mô hình nông nghiệp thông minh để thích ứng với biến đổi khí hậu (CSA). Nhưng đây mới chỉ là những mô hình ở dạng thực hành, rất cần được quan tâm nhân rộng.

 Mô hình nuôi giun quế từ nguồn chất thải của trâu, bò để làm thức ăn cho gà, tạo mùn cho đất, đồng thời cũng là phân bón cho cây trồng ở thôn Mạ, xã Vĩnh Kiên, huyện yên Bình (Yên Bái) cần được nhân rộng.
Mô hình nuôi giun quế từ nguồn chất thải của trâu, bò để làm thức ăn cho gà, tạo mùn cho đất, đồng thời cũng là phân bón cho cây trồng ở thôn Mạ, xã Vĩnh Kiên, huyện yên Bình (Yên Bái) cần được nhân rộng.

Làng nông thôn “thuận thiên”

Thôn Mạ, xã Vĩnh Kiên (huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái) có khoảng 200 hộ, với 750 nhân khẩu, trong đó 50% dân số là đồng bào dân tộc Cao Lan. Thu nhập chính của người dân nơi đây chủ yếu từ chăn nuôi và sản xuất lâm nghiệp; nhưng thôn Mạ lại thường xuyên chịu ảnh hưởng bởi thiên tai, nhất là tình trạng hạn hán kéo dài, mưa lớn bất thường và các đợt lạnh đột ngột.

Năm 2014, Chương trình Nghiên cứu biến đổi khí hậu nông nghiệp và an ninh lương thực Đông Nam Á (CCAFS-SEA) của Tổ chức Tư vấn quốc tế về nghiên cứu nông nghiệp (CGIAR), đã chọn thôn Mạ để triển khai mô hình “Làng nông thôn thuận thiên”. Tham gia mô hình, các hộ dân ở thôn Mạ được tiếp cận kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt thích ứng với biến đổi khí hậu (BĐKH).

Anh Trần Trung Kiên, một hộ dân ở thôn Mạ, chia sẻ: Khi tham gia mô hình, anh được tập huấn những kiến thức nuôi giun quế từ nguồn chất thải của trâu, bò để làm thức ăn cho gà, tạo mùn cho đất; đồng thời cũng là phân bón cho cây trồng. Anh tận dụng cám cưa từ các nhà máy chế biến gỗ trên địa bàn và cám gạo để làm đệm lót sinh học trong nuôi gà, khử mùi hôi chất thải…

“Có kiến thức về chăn nuôi, đàn gia súc, gia cầm của gia đình tôi phát triển tốt, hạn chế dịch bệnh. Kinh tế đi lên nên gia đình tôi thoát nghèo từ năm 2017”, anh Kiên cho biết.

Theo ông Nguyễn Văn Tám, Trưởng thôn Mạ, từ khi triển khai mô hình “Làng nông thôn thuận thiên”, người dân trong thôn được hướng dẫn trồng sắn xen với các cây họ đậu, trồng cỏ giảm xói mòn và tăng độ màu mỡ của đất, canh tác lúa thông minh ứng phó với BĐKH, quản lý tưới tiêu trong canh tác lúa và phát triển hệ thống chăn nuôi gia súc trong chuồng trại. Các kỹ thuật canh tác này rất dễ áp dụng, tính thực tiễn cao vừa giúp giảm thiểu lượng khí thải nông nghiệp vừa đảm bảo sinh kế, tăng thu nhập.

Được biết, ngoài thôn Mạ của tỉnh Yên Bái, mô hình “Làng nông thôn thuận thiên” cũng được thí điểm thực hành tại thôn Mỹ Lợi, xã Kỳ Sơn, huyện Kỳ Anh (tỉnh Hà Tĩnh) và ấp Trà Hất, xã Châu Thới, huyện Vĩnh Lợi (tỉnh Bạc Liêu). Đây là những vùng có sự tác động rõ rệt của BĐKH đối với sản xuất nông nghiệp, hệ sinh thái, sinh kế người của người dân.

Tham gia mô hình “Làng nông thuận thiên”, người nông dân có thể đóng bảo hiểm nông nghiệp để được chi trả rủi ro thiệt hại đối với cây trồng, vật nuôi do sự thay đổi bất thường của thời tiết. Mô hình cũng khuyến khích nông dân sử dụng máy công cụ tiết kiệm nhiên liệu, quản lý phụ phẩm nông nghiệp; áp dụng các biện pháp tiết kiệm nước tưới cho cây trồng (tận dụng nước ngầm, tích trữ nước mưa) và thành lập các đội công cộng quản lý và bảo vệ nguồn nước hiệu quả…; Bước đầu, mô hình “Làng nông thuận thiên” đã tạo tiền đề phát triển sản xuất nông nghiệp bền vững thích ứng với BĐKH.

“Lên giây cót” hành động

Sản xuất nông nghiệp thích ứng với BĐKH như mô hình “Làng nông thôn thuận thiên" ở Yên Bái, Hà Tĩnh, Bạc Liêu là xu hướng tất yếu hiện nay. Bởi thực tế, sự gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan như lũ lụt, các đợt lạnh tăng cường ở miền Bắc và Bắc Trung Bộ, xâm nhập mặn ở Đồng bằng Sông Cửu Long và hạn hán ở Tây Nguyên đang tác động ngày càng tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp ở nước ta.

Sự gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan đang tác động ngày càng tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp của nước ta (Ảnh minh họa)
Sự gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan đang tác động ngày càng tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp của nước ta (Ảnh minh họa)

Như Cao Bằng, theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh, trong 2 năm (2019, 2020), ngành Nông nghiệp chịu thiệt hại do BĐKH. Đặc biệt là năm 2019, diện tích sản xuất nông nghiệp bị thiệt hại là 1.536 ha, riêng diện tích lúa bị thiệt hại 997,3 ha (trong đó 139,8 ha thiệt hại trên 70%). Lĩnh vực chăn nuôi cũng bị thiệt hại với 1.818 con gia cầm (gà, vịt) bị cuốn trôi; 385 con gia súc bị chết (do rét đậm, rét hại, sét, cuốn trôi)…

Trước thực tế đó, ngày 15/12/2020, UBND tỉnh Cao Bằng đã ban hành Quyết định số 2542/QĐ-UBND phê duyệt Kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Theo đó, Sở NN&PTNT tiếp tục nghiên cứu ảnh hưởng của BĐKH đến nông nghiệp và đề xuất các giải pháp ứng phó để phát triển nông nghiệp bền vững .

Theo ông Bế Xuân Tiến, Giám đốc Sở NN&PTNT Cao Bằng, ngành Nông nghiệp tỉnh đã phối hợp với các sở, ngành, địa phương tham mưu tỉnh ban hành Đề án nông nghiệp thông minh tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2020 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030; xem đây là đột phá chiến lược quan trọng trong phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. 

Ông Tiến cũng cho rằng, việc đưa một nền nông nghiệp sản xuất thủ công, lạc hậu trở thành nông nghiệp công nghệ cao, là một hành trình dài, đầy gian nan thử thách. Tuy nhiên, với sự quyết tâm, quyết liệt của lãnh đạo tỉnh, ngành Nông nghiệp Cao Bằng đã và đang có những bước đi đầu tiên vững chắc, tạo tiền đề cho những chuyển biến, tăng tốc trong tương lai.

Phải khẳng định, chuyển đổi sản xuất nông nghiệp truyền thống sang hướng thích ứng với BĐKH và bền vững với môi trường sẽ giúp ngành Nông nghiệp khắc phục được những thách thức liên quan đến BĐKH. Thời gian qua, nhiều dự án lớn từ nguồn ngân sách nhà nước đã được triển khai để ngành Nông nghiệp nước ta bắt kịp với xu thế này.

Ngay đầu năm 2021, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư dự án “Tăng cường khả năng chống chịu của nông nghiệp quy mô nhỏ với an ninh nguồn nước do biến đổi khí hậu khu vực Tây Nguyên và Nam Trung Bộ”. Theo đó, tỉnh Đắk Nông được bố trí gần 127 tỷ đồng; tỉnh Đắk Lắk được bố trí 118,59 tỷ đồng, tỉnh Ninh Thuận được bố trí 143,151 tỷ đồng. Cả 3 dự án đều nhằm mục tiêu trao quyền cho nông hộ nhỏ dễ bị tổn thương trên địa bàn các tỉnh, đặc biệt là phụ nữ và người DTTS, để quản lý rủi ro khí hậu ngày càng tăng trong sản xuất nông nghiệp.

Đối với khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long, sau hơn 3 năm triển khai Nghị quyết số 120/NQ-CP ngày 17/11/2017 của Chính phủ, về phát triển bền vững Đồng bằng Sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu, nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp thông minh đã mang lại hiệu quả cao. Chính phủ đã bố trí 10.000 tỷ đồng để xử lý sạt lở bờ biển và một số khu vực ven sông, ứng dụng công nghệ mới nhất được đưa vào sử dụng.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Đối với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, niềm vui lớn nhất là được bà con đồng bào DTTS thương yêu, quý mến; dẫu công việc của mình cũng chỉ giúp được cho bà con một phần nhỏ trong cuộc sống của chính họ.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.