Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Sắc mới Làng Le

PV - 14:30, 31/07/2019

Nằm dưới chân núi Chư Mo Ray hùng vĩ, thôn Làng Le, xã Mo Rai (Sa Thầy, Kon Tum) là nơi duy nhất trên cả nước có đồng bào dân tộc Rơ Măm cư trú với 151 hộ, 453 nhân khẩu. Từ nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước, dựa vào cộng đồng và sự nỗ lực của bản thân, đồng bào dân tộc Rơ Măm đang xây dựng cuộc sống ấm no và nỗ lực bảo tồn bản sắc văn hóa đã trước nguy cơ bị mai một.

Bài 1: Phát triển kinh tế gắn với bảo tồn văn hóa

Giữa trưa, sau khi kết thúc cuộc họp tại UBND xã, ông A Việt, Chủ tịch hội Nông dân xã Mo Rai nhiệt tình lấy xe máy đưa tôi lượn một vòng quanh thôn Làng Le. Vốn là người Làng Le, ông rất rành về đời sống của người dân làng mình.

Chỉ tay về những cánh rừng cao su, rừng điều xanh biếc, ông A Việt bảo, giờ đời sống của người dân Làng Le khá hơn trước rất nhiều. Trước đây, bà con chỉ trồng sắn, ngô và lúa rẫy, cuộc sống rất bấp bênh. Nay được hỗ trợ của Nhà nước về cây giống, nông cụ, vật tư, phân bón, được tập huấn kiến thức để áp dụng khoa học-kỹ thuật nên nhiều gia đình đã chuyển sang trồng cao su, điều, cà phê đem lại thu nhập cao.

Nhà rông truyền thống của đồng bào Rơ Măm ở thôn Làng Le. Nhà rông truyền thống của đồng bào Rơ Măm ở thôn Làng Le.

“Trước đây hầu hết các hộ trong làng đều thuộc diện nghèo. Nay hộ nghèo chỉ còn 42 hộ thôi. Trong làng cũng có một số hộ ngoài trồng trọt còn chăn nuôi đại gia súc, nhìn chung khá giả lắm”, A Việt vui vẻ nói.

Nắm khá vững về đời sống của đồng bào Rơ Măm của làng mình, nhưng khi hỏi về lịch sử, bản sắc văn hóa của dân tộc mình, A Việt gần như không biết. A Việt nói, ý nghĩa của từ “Rơ Măm” là gì thì ngay cả những người già nhất làng cũng không lý giải nổi.

“Người già nhất của làng hiện cũng đã hơn 101 tuổi, nhưng cụ cũng không biết đâu. Mình chỉ nghe kể lại là ngày xưa, người Rơ Măm đông hơn bây giờ nhiều, có tới 12 làng sống biệt lập ở những nơi cao nhất so với các dân tộc khác. Nhưng rồi, một trận dịch khủng khiếp đã xóa sạch các làng, chỉ còn lại một làng duy nhất là Làng Le hôm nay”, A Việt trầm ngâm nói.

Đúng là A Việt không thể biết được, bởi dạo khắp Làng Le, chúng tôi không nhận thấy được sự khác biệt cơ bản nào giữa người Rơ Măm so với người Jrai-là hai dân tộc sinh sống lâu đời ở mảnh đất này. Đặc biệt nhất là trang phục, hiện đồng bào Rơ Măm ở thôn Làng Le cũng đã thích ứng với những bộ quần áo tiện dụng thời hiện đại. Như A Việt chia sẻ, giờ muốn thấy trang phục truyền thống của người dân Làng Le thì chỉ vào đúng những dịp đặc biệt thôi.

“Khi đó, đàn ông Rơ Măm đóng khố, phía sau buông đến ống chân; phụ nữ Rơ Măm quấn váy và ở trần hoặc mặc áo cộc tay. Váy và khố đều có màu trắng của vải mộc không nhuộm, nhìn đẹp lắm!”, A Việt nói trong sự nuối tiếc.

Sự tiếc nuối của A Việt là có thực bởi đồng bào Rơ Măm ở thôn Làng Le hiện không có người nào biết đến nghề dệt truyền thống của dân tộc mình. Mà muốn có trang phục truyền thống thì phải biết nghề dệt truyền thống. Thế nên việc đồng bào Rơ Măm mặc trang phục của dân tộc khác là điều không quá khó hiểu.

Để tìm lại bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc Rơ Măm, từ Đề án bảo tồn 7 nghề truyền thống của đồng bào DTTS tại chỗ được UBND tỉnh phê duyệt, năm 2017, Ban Dân tộc tỉnh Kon Tum đã nỗ lực mở các lớp truyền dạy nghề dệt thổ cẩm cho phụ nữ Rơ Măm. Hai lớp học được mở ra với kỳ vọng giúp đồng bào Rơ Măm ở Làng Le khôi phục lại nghề truyền thống của mình, từ đó tạo “cú hích” để bảo tồn những giá trị văn hóa độc đáo của dân tộc.

Sau hai lớp học, những hội viên tham gia đã tự dệt được những tấm thổ cẩm đẹp để làm nguyên liệu may những bộ trang phục truyền thống cho các thành viên trong gia đình. Nhưng lại có ý kiến ra, ý kiến vào rằng, lớp học chưa thực sự thành công vì sau hai khóa học, chị em ai về nhà nấy tự làm; sản phẩm dệt của chị em dù nhiều nhưng chưa trở thành sản phẩm hàng hóa, đem lại thu nhập cho gia đình.

Nhưng đâu phải vậy. Hai lớp học nghề dệt cùng với nhiều phụ nữ Rơ Măm đã quen với tiếng lách cách của khung cửi là kết quả của một sự nỗ lực đi tìm lại quá khứ đã mất. Như chia sẻ của ông Hà Hồng Duy, Phó Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Kon Tum, đồng bào Rơ Măm vốn có nghề dệt truyền thống, nhưng đã bị thất truyền từ lâu chứ không phải ở bình diện mai một nữa.

“Hai lớp dạy nghề dệt thổ cẩm là để khôi phục lại nghề truyền thống cho đồng bào. Người Rơ Măm không còn ai biết nghề nên trên cơ sở nghiên cứu kỹ lưỡng, chúng tôi đã mời nghệ nhân người Ba Na từ Gia Lai sang mở lớp. Mục đích trước mắt là giúp đồng bào Rơ Măm khôi phục, giữ lại nghề, làm ra sản phẩm để sử dụng trong gia đình, từ đó mới tính đến việc bảo tồn văn hóa truyền thống được”, ông Duy cho biết.

Hai lớp dạy nghề dệt thổ cẩm là để khôi phục lại nghề truyền thống cho đồng bào. Người Rơ Măm không còn ai biết nghề nên trên cơ sở nghiên cứu kỹ lưỡng, chúng tôi đã mời nghệ nhân người Ba Na từ Gia Lai sang mở lớp. Mục đích trước mắt là giúp đồng bào Rơ Măm khôi phục, giữ lại nghề, làm ra sản phẩm để sử dụng trong gia đình, từ đó mới tính đến việc bảo tồn văn hóa truyền thống được” (Ông Hà Hồng Duy, Phó Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Kon Tum)

(Còn tiếp)

KHÁNH THI

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An vừa phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội thảo phổ biến kỹ thuật trồng tỏi Sanuki cho đồng bào DTTS vùng núi cao Nghệ An. Hội thảo còn hướng đến mục tiêu quan trọng hơn là xây dựng chuỗi giá trị từ sản xuất đến bán hàng, góp phần thay đổi từ tư duy sản xuất ứng dụng KHCN đến quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho cấp nào sát thực tế, gần dân, sát dân, làm tốt hơn, hiệu quả hơn

Thủ tướng: Phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho cấp nào sát thực tế, gần dân, sát dân, làm tốt hơn, hiệu quả hơn

Chiều 17/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp triển khai kế hoạch rà soát các nhiệm vụ phân cấp, phân quyền thuộc phạm vi lĩnh vực của các bộ, cơ quan ngang bộ khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Sóc Trăng: Nhiều hoạt động ý nghĩa của Bộ đội Biên phòng nhân Kỷ niệm 135 năm ngày sinh nhật Bác

Sóc Trăng: Nhiều hoạt động ý nghĩa của Bộ đội Biên phòng nhân Kỷ niệm 135 năm ngày sinh nhật Bác

Nhịp cầu nhân ái - Văn Long - Tào Đạt - 21:00, 17/05/2025
Nhân dịp Kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), Đồn Biên phòng Lai Hòa, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng, đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa, chăm lo cho người nghèo trên địa bàn khu vực biên giới biển do đơn vị quản lý.
Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 17:23, 17/05/2025
Chiều ngày 17/5, các lực lượng chức năng đã tìm thấy 02 thi thể cuối cùng trong vụ sạt lở khi đang thi công tại công trường thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.
Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Thể thao - T.Nhân - H.Trường - 16:40, 17/05/2025
Hướng tới Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025) và tiếp tục thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, ngày 17/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bình Định tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh Bình Định mở rộng năm 2025, với sự tham gia của 150 vận động viên.
Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Thời sự - Hoàng Quý - 16:16, 17/05/2025
Ngày 17/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam.
Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Công tác Dân tộc - T.Nhân - H.Trường - 16:04, 17/05/2025
Theo kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, tỉnh Bình Định đặt ra mục tiêu phấn đấu giảm từ 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường - 15:33, 17/05/2025
Nhằm nâng cao năng lực giám sát cho đội ngũ cán bộ, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Phú Yên vừa tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực tham gia giám sát, đánh giá thực hiện các dự án, tiểu dự án, nội dung thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719).
Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Trang địa phương - Mỹ Dung - 15:31, 17/05/2025
Sáng 17/5, tại Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh, Hội Nhà báo tỉnh, Trung tâm Truyền thông tỉnh, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Bảo tàng Báo chí Việt Nam đã tổ chức khai mạc Triển lãm “100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam” nhằm tái hiện chặng đường vẻ vang của báo chí cách mạng, tôn vinh những đóng góp của người làm báo trong sự nghiệp phát triển quê hương, đất nước.
Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Pháp luật - Ngọc Chí - 13:34, 17/05/2025
Sáng ngày 17/5, trao đổi với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, ông Phan Văn Hoàng – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum cho biết, việc huyện Đăk Hà yêu cầu dân làng dỡ bỏ nhà rông để xây dựng phòng học, trong khi người dân không đồng tình như báo nêu là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh.
JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

Kinh tế - An Yên - 13:30, 17/05/2025
Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An vừa phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội thảo phổ biến kỹ thuật trồng tỏi Sanuki cho đồng bào DTTS vùng núi cao Nghệ An. Hội thảo còn hướng đến mục tiêu quan trọng hơn là xây dựng chuỗi giá trị từ sản xuất đến bán hàng, góp phần thay đổi từ tư duy sản xuất ứng dụng KHCN đến quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 13:27, 17/05/2025
Thông tin từ lực lượng cứu nạn, cứu hộ cho biết, đến cuối giờ trưa nay (17/5) lực lượng chức năng đã tìm thấy thi thể 03 nạn nhân trong vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.