Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Sắc mới Làng Le

PV - 14:30, 31/07/2019

Nằm dưới chân núi Chư Mo Ray hùng vĩ, thôn Làng Le, xã Mo Rai (Sa Thầy, Kon Tum) là nơi duy nhất trên cả nước có đồng bào dân tộc Rơ Măm cư trú với 151 hộ, 453 nhân khẩu. Từ nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước, dựa vào cộng đồng và sự nỗ lực của bản thân, đồng bào dân tộc Rơ Măm đang xây dựng cuộc sống ấm no và nỗ lực bảo tồn bản sắc văn hóa đã trước nguy cơ bị mai một.

Bài 1: Phát triển kinh tế gắn với bảo tồn văn hóa

Giữa trưa, sau khi kết thúc cuộc họp tại UBND xã, ông A Việt, Chủ tịch hội Nông dân xã Mo Rai nhiệt tình lấy xe máy đưa tôi lượn một vòng quanh thôn Làng Le. Vốn là người Làng Le, ông rất rành về đời sống của người dân làng mình.

Chỉ tay về những cánh rừng cao su, rừng điều xanh biếc, ông A Việt bảo, giờ đời sống của người dân Làng Le khá hơn trước rất nhiều. Trước đây, bà con chỉ trồng sắn, ngô và lúa rẫy, cuộc sống rất bấp bênh. Nay được hỗ trợ của Nhà nước về cây giống, nông cụ, vật tư, phân bón, được tập huấn kiến thức để áp dụng khoa học-kỹ thuật nên nhiều gia đình đã chuyển sang trồng cao su, điều, cà phê đem lại thu nhập cao.

Nhà rông truyền thống của đồng bào Rơ Măm ở thôn Làng Le. Nhà rông truyền thống của đồng bào Rơ Măm ở thôn Làng Le.

“Trước đây hầu hết các hộ trong làng đều thuộc diện nghèo. Nay hộ nghèo chỉ còn 42 hộ thôi. Trong làng cũng có một số hộ ngoài trồng trọt còn chăn nuôi đại gia súc, nhìn chung khá giả lắm”, A Việt vui vẻ nói.

Nắm khá vững về đời sống của đồng bào Rơ Măm của làng mình, nhưng khi hỏi về lịch sử, bản sắc văn hóa của dân tộc mình, A Việt gần như không biết. A Việt nói, ý nghĩa của từ “Rơ Măm” là gì thì ngay cả những người già nhất làng cũng không lý giải nổi.

“Người già nhất của làng hiện cũng đã hơn 101 tuổi, nhưng cụ cũng không biết đâu. Mình chỉ nghe kể lại là ngày xưa, người Rơ Măm đông hơn bây giờ nhiều, có tới 12 làng sống biệt lập ở những nơi cao nhất so với các dân tộc khác. Nhưng rồi, một trận dịch khủng khiếp đã xóa sạch các làng, chỉ còn lại một làng duy nhất là Làng Le hôm nay”, A Việt trầm ngâm nói.

Đúng là A Việt không thể biết được, bởi dạo khắp Làng Le, chúng tôi không nhận thấy được sự khác biệt cơ bản nào giữa người Rơ Măm so với người Jrai-là hai dân tộc sinh sống lâu đời ở mảnh đất này. Đặc biệt nhất là trang phục, hiện đồng bào Rơ Măm ở thôn Làng Le cũng đã thích ứng với những bộ quần áo tiện dụng thời hiện đại. Như A Việt chia sẻ, giờ muốn thấy trang phục truyền thống của người dân Làng Le thì chỉ vào đúng những dịp đặc biệt thôi.

“Khi đó, đàn ông Rơ Măm đóng khố, phía sau buông đến ống chân; phụ nữ Rơ Măm quấn váy và ở trần hoặc mặc áo cộc tay. Váy và khố đều có màu trắng của vải mộc không nhuộm, nhìn đẹp lắm!”, A Việt nói trong sự nuối tiếc.

Sự tiếc nuối của A Việt là có thực bởi đồng bào Rơ Măm ở thôn Làng Le hiện không có người nào biết đến nghề dệt truyền thống của dân tộc mình. Mà muốn có trang phục truyền thống thì phải biết nghề dệt truyền thống. Thế nên việc đồng bào Rơ Măm mặc trang phục của dân tộc khác là điều không quá khó hiểu.

Để tìm lại bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc Rơ Măm, từ Đề án bảo tồn 7 nghề truyền thống của đồng bào DTTS tại chỗ được UBND tỉnh phê duyệt, năm 2017, Ban Dân tộc tỉnh Kon Tum đã nỗ lực mở các lớp truyền dạy nghề dệt thổ cẩm cho phụ nữ Rơ Măm. Hai lớp học được mở ra với kỳ vọng giúp đồng bào Rơ Măm ở Làng Le khôi phục lại nghề truyền thống của mình, từ đó tạo “cú hích” để bảo tồn những giá trị văn hóa độc đáo của dân tộc.

Sau hai lớp học, những hội viên tham gia đã tự dệt được những tấm thổ cẩm đẹp để làm nguyên liệu may những bộ trang phục truyền thống cho các thành viên trong gia đình. Nhưng lại có ý kiến ra, ý kiến vào rằng, lớp học chưa thực sự thành công vì sau hai khóa học, chị em ai về nhà nấy tự làm; sản phẩm dệt của chị em dù nhiều nhưng chưa trở thành sản phẩm hàng hóa, đem lại thu nhập cho gia đình.

Nhưng đâu phải vậy. Hai lớp học nghề dệt cùng với nhiều phụ nữ Rơ Măm đã quen với tiếng lách cách của khung cửi là kết quả của một sự nỗ lực đi tìm lại quá khứ đã mất. Như chia sẻ của ông Hà Hồng Duy, Phó Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Kon Tum, đồng bào Rơ Măm vốn có nghề dệt truyền thống, nhưng đã bị thất truyền từ lâu chứ không phải ở bình diện mai một nữa.

“Hai lớp dạy nghề dệt thổ cẩm là để khôi phục lại nghề truyền thống cho đồng bào. Người Rơ Măm không còn ai biết nghề nên trên cơ sở nghiên cứu kỹ lưỡng, chúng tôi đã mời nghệ nhân người Ba Na từ Gia Lai sang mở lớp. Mục đích trước mắt là giúp đồng bào Rơ Măm khôi phục, giữ lại nghề, làm ra sản phẩm để sử dụng trong gia đình, từ đó mới tính đến việc bảo tồn văn hóa truyền thống được”, ông Duy cho biết.

Hai lớp dạy nghề dệt thổ cẩm là để khôi phục lại nghề truyền thống cho đồng bào. Người Rơ Măm không còn ai biết nghề nên trên cơ sở nghiên cứu kỹ lưỡng, chúng tôi đã mời nghệ nhân người Ba Na từ Gia Lai sang mở lớp. Mục đích trước mắt là giúp đồng bào Rơ Măm khôi phục, giữ lại nghề, làm ra sản phẩm để sử dụng trong gia đình, từ đó mới tính đến việc bảo tồn văn hóa truyền thống được” (Ông Hà Hồng Duy, Phó Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Kon Tum)

(Còn tiếp)

KHÁNH THI

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Theo Kantar Việt Nam, Vinamilk tiếp tục là thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất năm thứ 13, và chiếm sóng Top 10 với các nhãn hiệu cùng “nhà” là Ông Thọ, Ngôi sao Phương Nam, Susu và Probi. Đáng chú ý, sản phẩm Vinamilk có mặt trong gần 9/10 hộ gia đình Việt với tần suất mua đều đặn hàng tháng (14 lần/năm).
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.