Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phát huy giá trị truyền thống từ hương ước, quy ước

PV - 10:34, 26/08/2019

Cùng với hệ thống pháp luật, hương ước, quy ước được xem là những chuẩn mực ứng xử của một cộng đồng dân cư. Hương ước, quy ước bổ khuyết một số hạn chế của các văn bản quy định pháp luật, nhất là những vấn đề quá cụ thể, chi tiết, hoặc một số vấn đề pháp luật khó can thiệp; góp phần bảo tồn nhiều nét văn hóa truyền thống, phát huy giá trị của cộng đồng.

Đưa hương ước, quy ước vào cuộc sống

Theo Nhà nghiên cứu văn hóa Bana Kriem, Yang Danh, dân gian có câu: “phép vua thua lệ làng”, có thể chỉ giá trị của hương ước, quy ước (HƯQƯ) trong cộng đồng dân cư. HƯQƯ được xây dựng dựa trên tập quán, văn hóa của cộng đồng và pháp luật nên những quy định không phù hợp trước kia dần được bãi bỏ, hướng tới phát huy giá trị của cộng đồng và thực thi pháp luật.

Các làng đồng bào dân tộc thiểu số huyện Vĩnh Thạnh vẫn giữ được nhiều nét văn hóa đặc sắc của dân tộc mình nhờ thực hiện HƯQƯ. (Trong ảnh người dân xã Vĩnh Kim biểu diễn cồng chiêng) Các làng đồng bào dân tộc thiểu số huyện Vĩnh Thạnh vẫn giữ được nhiều nét văn hóa đặc sắc của dân tộc mình nhờ thực hiện HƯQƯ. (Trong ảnh người dân xã Vĩnh Kim biểu diễn cồng chiêng)

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Bình Định có 1.114 HƯQƯ đã được phê duyệt. Vừa qua, Sở Văn hóa và Thể thao (VH&TT) đã tổ chức sơ kết 1 năm thực hiện xây dựng HƯQƯ, bước đầu đã ghi nhận những kết quả khả quan. Để phổ biến về xây dựng HƯQƯ ở cơ sở, Sở VH&TT Bình Định tiến hành xây dựng Kế hoạch thực hiện Đề án Tăng cường thực thi pháp luật về xây dựng thực hiện HƯQƯ đến năm 2021 trên địa bàn tỉnh.

Theo đó, Đề án hướng dẫn các địa phương xây dựng và phối hợp triển khai thực hiện HƯQƯ gắn với thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”; thực hiện quy chế dân chủ cơ sở, xây dựng gia đình văn hóa, làng, thôn, khu phố văn hóa; công tác rà soát, kiểm kê các loại hình di sản văn hóa phi vật thể về tập quán xã hội được ghi nhận trong HƯQƯ...; Nhiều địa phương còn đưa các nội dung như: Phòng chống tệ nạn xã hội, các hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan; chấp hành đúng độ tuổi kết hôn, hạn chế tảo hôn vào HƯQƯ...

Ông Đào Văn Thông, Khu vực trưởng khu vực Phò An (phường Nhơn Hưng, TX. An Nhơn), cho biết: Dựa theo chính sách pháp luật của Nhà nước và nguyện vọng của người dân, khu vực xây dựng bộ HƯQƯ. Theo đó, đến nay những quy định đã đề ra, phần lớn được người dân đồng thuận thực hiện tốt. Đặc biệt, trong công tác nghĩa vụ quân sự, đền ơn đáp nghĩa, vì người nghèo, Phò An luôn là đơn vị đạt thành tích xuất sắc của phường.

Góp phần thay đổi trong nhận thức

Ở các huyện miền núi, việc thực hiện HƯQƯ cũng giúp cho bà con ý thức hơn trong việc bảo vệ rừng, bài trừ những hủ tục lạc hậu và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình. Anh Đinh Văn Ước, dân tộc Ba Na ở làng Canh Tiến, xã vùng cao Canh Liên chia xẻ: Trước đây, mặc dù đã có Luật Bảo vệ rừng nhưng người dân vẫn lén lút phá rừng. Từ khi triển khai thực hiện HƯQƯ, bà con luôn nhắc nhau phải có ý thức giữ rừng, trong làng ai tham gia phá rừng sẽ bị những người khác tố giác nên không ai dám phá rừng nữa. Không chỉ có bảo vệ rừng, bà con trong làng giờ đây mỗi khi có đau bệnh thì đến các trung tâm y tế để khám, chữa bệnh không còn tự uống thuốc bằng cây rừng hay mời thầy cúng nữa.

Đại diện các thôn, làng ở Bình Định tham gia Hội thi thực hiện quy ước, hương ước. Đại diện các thôn, làng ở Bình Định tham gia Hội thi thực hiện quy ước, hương ước.

Ông Đỗ Hữu Nhàn (thôn Phụng Sơn, xã Phước Sơn, huyện Tuy Phước) chia sẻ: Từ ngày thực hiện HƯQƯ, người dân chúng tôi không để đám tang quá 48 giờ, tiệc cưới không quá xa xỉ. Hằng năm, Chi hội Khuyến học của thôn trao thưởng cho con em có thành tích xuất sắc trong học tập, nhằm động viên các cháu cố gắng hơn. Quỹ khuyến học được xây dựng từ đóng góp của hội viên, bà con trong thôn, doanh nghiệp và các cháu đã thành đạt.

Theo ông Trương Đông Hải, Phó Giám đốc Sở VH&TT, qua thực hiện HƯQƯ dù đã đạt được những kết quả nhất định, tuy nhiên, một số địa phương chưa quan tâm đúng mức tới công tác quán triệt, tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức của cán bộ, Nhân dân về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của HƯQƯ trong tự quản cộng đồng thôn, làng. Một số nơi việc thực hiện HƯQƯ còn mang tính hình thức, tác dụng thực tế của HƯQƯ đối với quản lý cộng đồng chưa cao.

Vì vậy, HƯQƯ cần được cụ thể hóa thành văn bản với sự đồng thuận cao để phát huy giá trị truyền thống tốt đẹp của cộng đồng.

THÀNH NHÂN

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Tin nổi bật trang chủ
Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Thời sự - Sỹ Hào - 12 giờ trước
Quỹ bình ổn giá xăng dầu đang dư hàng nghìn tỷ đồng nhưng lại không sử dụng để điều tiết giá xăng dầu trên thị trường. Đặc biệt người dân ở nhiều địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi phải mua giá xăng dầu theo giá vùng 2, gánh thêm một khoản chi phí, khiến cho cuộc sống đã khó khăn lại càng khó khăn hơn.
Lễ hội

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 12 giờ trước
Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Công tác Dân tộc - Thúy Hồng - 12 giờ trước
Sau gần 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 -2025 (Chương trình MTQG 1719), huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai thực hiện hiệu quả các dự án của Chương trình đã giúp người dân được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước kịp thời, qua đó, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS trên địa bàn huyện.
Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Công tác Dân tộc - Trọng Bảo - 12 giờ trước
Là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, nhiều năm qua, huyện Si Ma Cai đã nhận được sự quan tâm đầu tư từ các chương trình, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện nay, huyện đang tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719). Để nâng cao chất lượng, hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ các chương trình, huyện Si Ma Cai đặc biệt chú trọng công tác luân chuyển cán bộ, góp phần củng cố hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo chỉ đạo, quản lý, giám sát nguồn vốn đầu tư.
Khâu Vai mùa hoa ban nở

Khâu Vai mùa hoa ban nở

Sắc màu 54 - Quỳnh Lưu - 12 giờ trước
Được triển khai trồng từ năm 2020 với hơn 300 cây hoa ban tím, hoa ban trắng; đến nay sau hơn 3 năm, cây hoa ban tại Mê cung đá, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã phát triển tốt và bắt đầu nở hoa.
Tin trong ngày - 28/3/2024

Tin trong ngày - 28/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 28/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Bệnh lây từ động vật sang người gia tăng, khó khăn kiểm soát nguồn lây. Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện. Mưa đá xối xả, dày đặc ở Mù Cang Chải (Yên Bái). Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Du lịch - Doãn Đạt - 12 giờ trước
Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hút lượng khách du lịch đông đảo với mức tăng trưởng bình quân trên 20%/năm, doanh thu bình quân 15,5%/năm. Năm 2023, tổng lượt khách du lịch đạt 586.000 lượt, tổng thu từ khách du lịch đạt 2.088 tỷ đồng.
Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo dục - Tiêu Dao - 13 giờ trước
Dạy học tích hợp vẫn luôn là bài toán khó, nhất là đối với các trường ở vùng sâu, vùng xa vì điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện chuyên môn và nhiều vấn đề liên quan khác.
Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Khởi nghiệp - T.Nhân-H.Trường - 13 giờ trước
Quảng Nam có 9 huyện miền núi là nơi sinh sống chủ yếu đồng bào DTTS. Khu vực này địa hình, thổ nhưõng, khí hậu...thường khó khăn, khắc nghiệt nên vấn đề sinh kế đối với người dân luôn là vấn đề quan tâm, trăn trở của các cấp chính quyền địa phương. Theo đó, khơi dậy ý chí thoát nghèo, hỗ trợ thúc đẩy xây dựng các mô hình khởi sự, khời nghiệp từ những sản vật của quê hương...là giải pháp đang được thực hiện và nhân rộng hiệu quả trong Nhân dân.
Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Thời sự - Sỹ Hào - Như Tâm - 13 giờ trước
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cùng một số tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long đang nghiên cứu xây dựng hệ thống thủy lợi dẫn nước ngọt từ sông Hậu, sông Đồng Nai về để giải bài toán thiếu nước ngọt trầm trọng trong mùa khô. Trước biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, ý tưởng đầu tư công trình để dẫn nước về cho vùng sông nước không còn là một nghịch lý “chở củi về rừng”.
Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Pháp luật - Văn Long - Minh Triết - 13 giờ trước
Sáng 28/3, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội nghị tổng kết Chuyên án ST1223. Đại tá Trịnh Kim Khâm - Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh dự, chỉ đạo hội nghị; Đại tá Bùi Văn Bình - Phó chỉ huy trưởng Nghiệp vụ BĐBP tỉnh chủ trì hội nghị.