Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Ninh Thuận: Chăm lo dạy học tiếng Raglay trong các trường phổ thông

Thái Sơn Ngọc - 12:08, 10/06/2025

Ninh Thuận là một trong những địa phương có đồng bào Raglay sinh sống đông nhất trong cả nước. Cấp ủy, chính quyền các cấp và ngành Giáo dục và Đào tạo quan tâm chăm lo đưa tiếng Raglay vào giảng dạy trong các trường tiểu học tại vùng đồng bào Raglay nhằm bảo tồn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc. Việc giảng dạy tiếng Raglay thực nghiệm trong những năm gần đây đem lại hiệu quả xã hội thiết thực được phụ huynh ghi nhận đánh giá cao và học sinh yêu thích học tiếng dân tộc mình.

Tiết học tiếng Raglay của cô trò Trường Tiểu học Phước Thành A, huyện Bác Ái.
Tiết học tiếng Raglay của cô trò Trường Tiểu học Phước Thành A, huyện Bác Ái

Với sự đồng thuận và kỳ vọng của đồng bào dân tộc Raglay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp với tỉnh Ninh Thuận xây dựng kế hoạch triển khai các nhiệm vụ theo Quyết định số 142/QĐ-TTg ngày 27/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt Chương trình nâng cao chất lượng dạy và học các môn tiếng dân tộc thiểu số trong Chương trình giáo dục phổ thông giai đoạn 2021 - 2030. Trong đó, mục tiêu trọng tâm là xây dựng, biên soạn và thẩm định chương trình tiếng Raglay (Sanaut Radlai) cấp quốc gia theo Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018.

Ông Nguyễn Thế Quang, Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Nghiệp vụ dạy học 2 (Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Ninh Thuận), cho biết, toàn tỉnh hiện có khoảng 79.255 người dân tộc Raglay sinh sống, tập trung tại các huyện Bác Ái, Thuận Bắc, Thuận Nam và Ninh Sơn. Đồng bào Raglay sở hữu kho tàng di sản văn hóa phong phú nhưng chủ yếu tồn tại dưới hình thức truyền miệng, do chữ viết chưa phổ biến, dẫn đến nhiều khó khăn trong việc lưu giữ, bảo tồn giá trị văn hóa tộc người.

Bộ chữ viết tiếng Raglay do các nhà khoa học biên soạn, phiên âm theo mẫu tự La-tinh, gồm 26 chữ cái, trong đó có 20 phụ âm và 6 nguyên âm. Trong đó, 20 chữ cái được đọc tương tự tiếng Việt, còn 6 chữ cái gồm C, D, J, W, Y, Z có quy ước đọc riêng để phù hợp với đặc trưng âm vị học của tiếng Raglay. Bộ chữ cũng quy định các chữ cái và dấu thanh không sử dụng, nhằm phân biệt rõ âm điệu, tạo thuận lợi cho việc dạy và học.

Giáo viên Trường Tiểu học Phước Đại A chăm lo dạy tiếng Raglay cho học sinh lớp 1.
Giáo viên Trường Tiểu học Phước Đại A chăm lo dạy tiếng Raglay cho học sinh lớp 1

Ngày 21/02/2021, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận ban hành Quyết định số 1839/QĐ-UBND phê duyệt sách giáo khoa tiếng Raglay lớp 1 (SANAUT RADLAI 1) dành cho học sinh và sách hướng dẫn giảng dạy dành cho giáo viên, triển khai dạy thực nghiệm trên địa bàn tỉnh.

Sách giáo khoa tiếng Raglay 1 được biên soạn theo 6 chủ điểm: Trường em; Mỗi ngày của em; Gia đình em; Em tham gia giao thông; Người bản làng em; Thế giới xung quanh em. Tương ứng với các chủ điểm là 70 bài học được cấu trúc phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông môn tiếng dân tộc thiểu số. Tác giả chủ biên sách giáo khoa và sách hướng dẫn giảng dạy là ông Nguyễn Huệ Khải, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Ninh Thuận. Ông Nguyễn Thế Quang cùng nhóm giáo viên chuyển ngữ tiếng Raglay tham gia biên soạn.

Năm học 2021- 2022, tỉnh Ninh Thuận triển khai dạy thực nghiệm tiếng Raglay tại 16 trường tiểu học ở huyện Bác Ái với 950 học sinh lớp 1, và 3 trường tại huyện Thuận Bắc với 550 học sinh lớp 1. Đến năm học 2024 - 2025, toàn tỉnh có 21 trường tham gia dạy thí điểm tiếng Raglay với 93 lớp, tổng số 2.093 học sinh từ lớp 1 đến lớp 2. Trong đó, khối lớp 1 có 51 lớp với 1.123 học sinh; khối lớp 2 có 42 lớp với 970 học sinh.

Nghệ nhân Ưu tú Chamaleá Liếp ở xã Phước Thành, huyện Bác Ái, trao đổi với thầy cô giáo dạy tiếng Raglay trong các trường phổ thông.
Nghệ nhân Ưu tú Chamaleá Liếp ở xã Phước Thành, huyện Bác Ái, trao đổi với thầy cô giáo dạy tiếng Raglay trong các trường phổ thông

Huyện Bác Ái là địa phương triển khai dạy tiếng Raglay toàn diện, với 100% trường tiểu học tham gia, gồm 70 lớp và 1.454 học sinh. Huyện Thuận Nam có 10 lớp với 222 học sinh; huyện Ninh Sơn có 9 lớp với 225 học sinh. Các em học sinh người Raglay hào hứng học tiếng nói, chữ viết của dân tộc mình. Chất lượng giảng dạy được đánh giá theo Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018, đạt tỷ lệ 100%.

Ninh Thuận hiện có 59 giáo viên người Raglay tốt nghiệp đại học ngành Giáo dục tiểu học, được bồi dưỡng 750 tiết theo chương trình giảng dạy tiếng dân tộc thiểu số do Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định. Hằng năm, đội ngũ này tiếp tục được tập huấn, bồi dưỡng thường xuyên về kỹ năng và nghiệp vụ sư phạm.

Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh đã biên soạn và xuất bản sách giáo khoa tiếng Raglay lớp 1, in 6.050 bản khổ 19x26,5cm, nộp lưu chiểu tháng 12/2021. Sách giáo khoa tiếng Raglay lớp 2 đã được biên soạn và thẩm định hoàn chỉnh, hiện đang được sử dụng dưới dạng bản mềm trong giảng dạy thực nghiệm từ năm học 2022- 2023. Chính sách dạy thí điểm tiếng Raglay được đảm bảo: giáo viên dạy tiếng Raglay được hỗ trợ 0,3 mức lương cơ sở; học sinh được cung cấp sách học miễn phí từ tủ sách dùng chung.

Cô giáo Chamaléa Thị Khuyên, Trường Tiểu học Phước Thành A (huyện Bác Ái), chia sẻ: “Là một trong những thành viên tham gia biên soạn sách giáo khoa tiếng Raglay, tôi rất tự hào và phấn khởi khi cùng đồng nghiệp đóng góp vào việc xây dựng tài liệu phục vụ giảng dạy. Việc đưa chữ viết Raglay vào trường học góp phần quan trọng trong công tác bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc”.

Toàn cảnh Hội thảo định hướng biên soạn chương trình tiếng Raglay.
Toàn cảnh Hội thảo định hướng biên soạn chương trình tiếng Raglay

Ngày 30/5 vừa qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với UBND tỉnh Ninh Thuận tổ chức Hội thảo định hướng biên soạn chương trình tiếng Raglay. Tại Hội thảo, các đại biểu tập trung thảo luận nhiều nội dung thiết thực nhằm thúc đẩy hiệu quả việc giảng dạy tiếng Raglay theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan khẩn trương hoàn thiện và ban hành chương trình, sách giáo khoa tiếng Raglay theo quy định của Luật Giáo dục. Đồng thời, chú trọng đầu tư nguồn lực cho việc biên soạn sách giáo khoa, tài liệu tham khảo có chất lượng, phù hợp với từng cấp học.

Hội thảo cũng đề xuất xây dựng bộ font chữ tiếng Raglay chuẩn, tương thích với âm vị ngôn ngữ và các phần mềm soạn thảo phổ biến; phát triển hoặc tích hợp bộ gõ tiếng Raglay vào các công cụ gõ tiếng Việt hiện nay.

Bên cạnh đó, cần tăng cường bồi dưỡng chuyên môn, phương pháp giảng dạy hiện đại và kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin cho đội ngũ giáo viên dạy tiếng Raglay. Các cơ sở giáo dục được khuyến khích xây dựng môi trường sử dụng tiếng Raglay, lồng ghép giảng dạy ngôn ngữ với các hoạt động văn hóa và trải nghiệm. Việc nghiên cứu khoa học về ngôn ngữ, văn hóa Raglay cũng được thúc đẩy nhằm bổ sung cơ sở lý luận cho việc hoàn thiện bộ chữ và phương pháp giảng dạy phù hợp.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Bới đất tìm trường sau cơn lũ

Bới đất tìm trường sau cơn lũ

Ngày 28/7, cán bộ, giáo viên Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Mỹ Lý 2 (Mỹ Lý, Nghệ An) có mặt tại điểm chính, phối hợp cùng lực lượng địa phương, phụ huynh học sinh bới đất tìm trường sau cơn lũ. Mồ hôi hòa lẫn nước mắt trong xót xa, tiếc nuối.
Tin nổi bật trang chủ
Thực hiện Chương trình MTQG 1719 giai đoạn II: Sẽ phân cấp mạnh cho chính quyền địa phương

Thực hiện Chương trình MTQG 1719 giai đoạn II: Sẽ phân cấp mạnh cho chính quyền địa phương

Chia sẻ với phóng viên trước thềm Hội nghị Tổng kết thực hiện Chương trình MTQG 1719 giai đoạn I: từ 2021 – 2025, Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Y Vinh Tơr cho biết, từ các bài học kinh nghiệm của giai đoạn I, thì giai đoạn II của Chương trình sẽ tập trung việc chủ động tham mưu ban hành đầy đủ các quy định, chính sách, hướng dẫn theo thẩm quyền của Trung ương, địa phương phù hợp với cơ cấu, tổ chức bộ máy từ Trung ương đến địa phương và chính quyền địa phương 2 cấp.
Thực hiện giao khoán bảo vệ rừng ở Gia Lai: Dân gắn bó và bảo vệ rừng tốt hơn

Thực hiện giao khoán bảo vệ rừng ở Gia Lai: Dân gắn bó và bảo vệ rừng tốt hơn

Chính sách Dân tộc - T.Nhân - 2 giờ trước
Những năm qua, các đơn vị chủ rừng ở Gia Lai rất tích cực triển khai chính sách giao khoán bảo vệ rừng cho người dân và cộng đồng dân cư. Việc thực hiện tốt chính sách này đang mang lại hiệu quả, có lợi cả đôi đường khi công tác quản lý, bảo vệ rừng được siết chặt và người dân nhận khoán có thêm thu nhập.
Lũ lụt khiến giấc mơ an cư của nhiều hộ khó, hộ nghèo thêm xa vời

Lũ lụt khiến giấc mơ an cư của nhiều hộ khó, hộ nghèo thêm xa vời

Xã hội - Thanh Hải - 3 giờ trước
Nếu không có thiên tai, Nghệ An sẽ hoàn thành chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát theo kế hoạch. Nhưng lũ dữ quét qua, để lại hàng ngàn ngôi nhà hư hỏng càng khiến cho hành trình hiện thực giấc mơ an cư cho người dân thêm xa vời.
Từ năm 2026, dữ liệu cá nhân người lao động phải được xóa sau khi chấm dứt hợp đồng với Doanh nghiệp

Từ năm 2026, dữ liệu cá nhân người lao động phải được xóa sau khi chấm dứt hợp đồng với Doanh nghiệp

Tin tức - Minh Nhật - 3 giờ trước
Theo quy định tại Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, doanh nghiệp phải xóa, hủy dữ liệu cá nhân của người lao động khi chấm dứt hợp đồng, trừ trường hợp theo thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định khác.
U23 Việt Nam - U23 Indonesia: Bản lĩnh nhà vô địch hay khát vọng phục thù sẽ lên ngôi?

U23 Việt Nam - U23 Indonesia: Bản lĩnh nhà vô địch hay khát vọng phục thù sẽ lên ngôi?

Thể thao - Hoàng Minh - 3 giờ trước
Tối nay (29/7), U23 Việt Nam sẽ bước vào trận chung kết giải U23 Đông Nam Á 2025 gặp đối thủ nhiều duyên nợ là U23 Indonesia. Một lần nữa, người hâm mộ lại đứng trước cơ hội chứng kiến một màn tái đấu kịch tính giữa hai nền bóng đá hàng đầu khu vực ở cấp độ trẻ.
Hành quân về vùng lũ

Hành quân về vùng lũ

Xã hội - Thanh Hải - 6 giờ trước
Những ngày mưa lũ cuối tháng 7 ở miền Tây xứ Nghệ, có một đội quân, một lực lượng lặng lẽ, âm thầm nhận về mình những phần việc khó, gian nan mà hiểm nguy. Họ đến từ những binh đoàn này, đại đội nọ, cứ thế hối hả hành quân về vùng lũ như một mệnh lệnh từ trái tim.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Người dân vùng cao hưởng lợi từ chính sách BHYT mới

Người dân vùng cao hưởng lợi từ chính sách BHYT mới

Sức khỏe - Mỹ Dung - 6 giờ trước
Luật Bảo hiểm Y tế (BHYT) sửa đổi năm 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Những thay đổi tích cực từ luật đã nhanh chóng lan tỏa tới người dân vùng cao, vùng đồng bào DTTS, đặc biệt là khu vực miền núi, biên giới.
Tạo động lực mới từ Đại hội Đảng bộ Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Tuyên Quang

Tạo động lực mới từ Đại hội Đảng bộ Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Tuyên Quang

Dân tộc - Tôn giáo - Vũ Mừng - 20:10, 28/07/2025
Chiều 28/7, Đảng bộ Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Tuyên Quang long trọng tổ chức Đại hội lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Nguồn lực từ Chương trình MTQG 1719: “Trao mái ấm” cho hộ nghèo ở vùng đồng bào DTTS và miền núi

Nguồn lực từ Chương trình MTQG 1719: “Trao mái ấm” cho hộ nghèo ở vùng đồng bào DTTS và miền núi

Dân tộc - Tôn giáo - Phạm Tiến - 20:00, 28/07/2025
Trải qua gần 5 năm thực hiện, nội dung hỗ trợ nhà ở, Dự án 1 thuộc Chương trình MTQG 1719 đã hỗ trợ xây mới và sửa chữa được 42.567 ngôi nhà. Không chỉ là “trao mái ấm”, nội dung hỗ trợ nhà ở tại Dự án 1 còn trao cho hộ nghèo vùng đồng bào DTTS niềm tin, động lực mạnh mẽ để vươn lên trong cuộc sống.
Đồng bào giáo xứ Plơi Ia Ba sống “Tốt đời, đẹp đạo”

Đồng bào giáo xứ Plơi Ia Ba sống “Tốt đời, đẹp đạo”

Dân tộc - Tôn giáo - Ngọc Thu - 17:52, 28/07/2025
Thực hiện đúng giáo lý, giáo luật, các chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, đó là đường hướng hoạt động phát triển của đồng bào công giáo ở giáo xứ Plơi Ia Ba, xã biên giới Ia Pnôn, tỉnh Gia Lai trong bao năm qua.
Phục dựng nét đẹp văn hóa tín ngưỡng của người Chăm Hroi

Phục dựng nét đẹp văn hóa tín ngưỡng của người Chăm Hroi

Sắc màu 54 - T.Nhân - 17:34, 28/07/2025
Trong đời sống văn hóa và tín ngưỡng tâm linh của cộng đồng người Chăm Hroi (nhánh địa phương của dân tộc Chăm) ở xã Vân Canh, tỉnh Gia Lai gắn với các lễ hội truyền thống diễn ra quanh năm như: Lễ cầu mưa, Lễ hội mặt trời - mặt trăng, Lễ đổ đầu… Mỗi lễ hội có nét đặc trưng riêng, nhưng độc đáo nhất là Lễ cúng thần làng (Quai yang cham).