Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nhìn lại cuộc chiến chống Covid-19 qua lăng kính nhân quyền: Bảo đảm quyền tiếp cận thông tin trong đại dịch (Bài 4)

Sỹ Hào - 20:26, 23/11/2022

Quyền tiếp cận thông tin (TCTT) là một trong các quyền cơ bản của con người, của công dân thuộc nhóm quyền dân sự - chính trị được ghi nhận trong Tuyên ngôn thế giới về nhân quyền của Liên Hợp Quốc năm 1948 và Công ước quốc tế về các quyền dân sự năm 1966 mà Việt Nam là thành viên. Việt Nam đã pháp điển hóa quyền cơ bản này thông qua Luật tiếp cận thông tin. Trong đại dịch Covid-19, những quy định của Luật đã được thực thi, bảo đảm tất cả mọi người được TCTT liên quan đến dịch bệnh để có những giải pháp và nghĩa vụ trong việc phòng chống.

Công tác truyền thông được triển khai đều khắp, từ thành thị đến nông thôn.
Công tác truyền thông được triển khai đều khắp, từ thành thị đến nông thôn

Công khai toàn bộ tình hình dịch bệnh

Hiện nay, điều kiện để TCTT của người dân Việt Nam ngày càng được nâng cao cả về số lượng cũng như chất lượng. Một thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông cho thấy, hơn 60% người dân Việt Nam sử dụng Internet, thời gian sử dụng Internet lên tới 7 giờ/ngày. Hầu hết người sử dụng Internet tại Việt Nam đều sử dụng mạng xã hội, khi có tới 60 triệu người dùng Facebook, 40 triệu người dùng Zalo.

Đặc biệt, ở vùng đồng bào DTTS và miền núi, dù đang là “vùng lõm” trong phát triển, nhưng mức độ TCTT của người dân đã cơ bản được đảm bảo. Kết quả điều tra thực trạng kinh tế - xã hội 53 DTTS năm 2019 của Tổng cục Thống kê phối hợp cùng Ủy ban Dân tộc thực hiện cho thấy, có 92,5% hộ gia đình DTTS có sử dụng điện thoại; 61,3% hộ gia đình DTTS có sử dụng Internet; 10,3% hộ gia đình DTTS sử dụng máy tính… Điều kiện sử dụng phương tiện TCTT cũng được bảo đảm, khi có 96,7% hộ gia đình DTTS có sử dụng điện lưới để thắp sáng.

Trong đại dịch Covid-19; thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, Vụ Tuyên truyền đã triển khai cập nhật tình hình diễn biễn dịch bệnh ở vùng đồng bào DTTS và miền núi hẳng ngày, hằng giờ; Báo Dân tộc và Phát triển tăng cường thông tin, tuyên truyền phòng, chống dịch Covid-19, với tinh thần truyền tải nhanh, minh bạch, đầy đủ góp phần quan trọng vào công tác phòng, chống dịch bệnh. Báo Dân tộc và Phát triển đã được Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc tặng Bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong công tác tuyên truyền phòng, chống dịch Covid-19, góp phần quan trọng vào việc ngăn chặn, đẩy lùi dịch bệnh ở vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Cùng với đó là hệ thống báo, tạp chí in được cấp không thu tiền cho vùng đồng bào DTTS và miền núi, vùng đặc biệt khó khăn đã thực hiện nhiệm vụ “phủ” thông tin chính thống đến với người dân. Ngoài ra, các chương trình phát thanh, truyền hình bằng cả tiếng Việt và 26 thứ tiếng dân tộc được phát sóng mở rộng tới các bản làng xa xôi… Đây chính là những “kênh truyền dẫn” tinh thần “chống dịch như chống giặc”, huy động sức mạnh khối đại đoàn kết của toàn dân tộc.

Cũng phải thấy rằng, trong đại dịch Covid-19, ngay từ đầu, Đảng, nhà nước ta chủ trương công khai toàn bộ tình hình dịch bệnh từ số ca nhiễm, số ca tử vong, số ca nghi nhiễm được cập nhật liên tục hàng giờ đến toàn thể người dân thông qua các phương tiện truyền thông (qua các văn bản giấy được phát ở các tổ dân phố; qua các cơ quan báo chí chính thống, mạng xã hội, mạng viễn thông thông qua hình thức tin nhắn). Việc công khai tình hình dình dịch bệnh giúp người dân nắm được thông tin, tránh tình trạng giấu dịch dẫn đến hệ quả hết sức nghiêm trọng. Đồng thời, Việt Nam cũng triển khai các kênh thông tin để tiếp nhận ý kiến và đưa ra các biện pháp để phòng ngừa dịch bệnh cho người dân.

Đặc biệt, kể từ khi có thông tin dịch bệnh Covid-19 xảy ra tại Trung Quốc, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Thường trực Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều văn bản chỉ đạo, huy động sự vào cuộc của toàn hệ thống chính trị, sự tham gia của toàn dân để phòng, chống dịch. Trong các văn bản chỉ đạo đều có nêu tên dịch bệnh, thời gian xảy ra dịch; địa điểm và quy mô xảy ra dịch, nguyên nhân, tính chất, mức độ nguy hiểm của dịch, đường lây, các biện pháp phòng, chống dịch, các cơ sở khám, chữa bệnh... Các văn bản đều được phổ biến rộng rãi đối với người dân, đặc biệt ở các cơ quan báo chí báo chính thống của quốc gia cũng như các trang thông tin điện tử của các bộ ngành, địa phương.

Nhờ đó, người dân tiếp cận thông tin chính thống về dịch bệnh một cách đầu đủ, thường xuyên, từ đó chủ động phòng, chống. Một khảo sát gần đây của Nielsen Việt Nam (công ty nghiên cứu thị trường và truyền thông toàn cầu - Pv) cho thấy, hầu hết mọi người Việt Nam đều hiểu triệu chứng của bệnh. Người dân đồng lòng cùng Chính phủ trong chống dịch thông qua các bài đăng ủng hộ nhân viên y tế trên mạng xã hội hay các tranh vẽ tuyên truyền bằng khẩu hiệu: “Ở nhà là yêu nước”, “Đứng yên khi Tổ quốc cần”…

Vì một Việt Nam vững vàng

Ở chiều ngược lại, trong bối cảnh thế giới phẳng trên nền tảng công nghệ, với điều kiện TCTT được mở rộng, thì người dân cũng dễ tiếp cận những thông tin về dịch bệnh không chính xác, xuyên tạc. Những thông tin thất thiệt như: Không đủ lương thực thực phẩm cung cấp, số người chết do nhiễm Covid, có phương pháp tự điều trị tại nhà… khiến không ít người hoang mang.

Trước tình hình đó, Chính phủ đã có những biện pháp xử lý phù hợp nhằm góp phần giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Cùng với đó, các cơ quan thực thi pháp luật đã có những biện pháp tăng cường rà soát, xử lý nghiêm túc, cương quyết đối với những cá nhân cố tình phát tán thông tin sai sự thật trên mạng xã hội, gây hoang mang lo sợ cho người dân.

Đa dạng hóa hình thức truyền thông để phát huy sức mạnh tổng hợp phòng, chống dịch Covid-19.
Đa dạng hóa hình thức truyền thông để phát huy sức mạnh tổng hợp phòng, chống dịch Covid-19

Với việc thực thi hiệu quả quyền TCTT của người dân, Việt Nam đã huy động được sức mạnh tổng hợp để phòng, chống dịch bệnh. Theo Báo cáo Kết quả 2 năm triển khai công tác phòng, chống dịch Covid-19 của Bộ Y tế, tính đến ngày 10/10/2021, dịch đã cơ bản được kiểm soát trên phạm vi toàn quốc.

Trong khi đó, theo số liệu của Ourworldindata (Thế giới Dữ liệu Toàn cầu) cập nhật ngày 28/11/2021, dịch bệnh tiếp tục lây lan mạnh tại nhiều khu vực, nhất là tại châu Âu với số ca nhiễm mới mỗi ngày tăng gần 60% từ trung bình 226.000 ca/ngày trong tháng 10/2021 lên 358.000 ca/ngày vào cuối tháng 11/2021; tỷ lệ lây nhiễm tại một số nước châu Âu vẫn ở mức cao gấp từ 9 - 20 lần so với trung bình toàn thế giới.

Nhưng không vì thế mà ngủ quên trên chiến thắng. Bởi theo nhận định của Tổ chức Y tế thế giới, các nhà khoa học thì dịch Covid-19 chưa thể kiểm soát được hoàn toàn trước năm 2023. Trong thời gian tới, có thể sẽ tiếp tục ghi nhận nhiều chuỗi lây nhiễm và tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh trong cộng đồng, kể cả do biến chủng Omicron và thậm chí sẽ có những biến thể mới khác ngoài Omicron, làm cho dịch diễn biến phức tạp khó lường.

Kết quả sau gần 2 tháng triển khai Chiến dịch truyền thông “Vì một Việt Nam vững vàng và khỏe mạnh”. (Nguồn: Bộ Y tế)
Kết quả sau gần 2 tháng triển khai Chiến dịch truyền thông “Vì một Việt Nam vững vàng và khỏe mạnh”. (Nguồn: Bộ Y tế)

Vì thế, công tác truyền thông phòng, chóng dịch Covid-19 tiếp tục được Việt Nam chú trọng, đẩy mạnh để nâng cao ý thức của mỗi người dân. Từ 12/9 đến 31/10/2022, Bộ Y tế đã phát động Chiến dịch truyền thông phòng, chống dịch Covid-19 trong tình hình mới, với chủ đề “Vì một Việt Nam vững vàng và khỏe mạnh”. Mục tiêu của Chiến dịch là thông qua truyền thông để nâng cao ý thức thực hiện các hành vi cá nhân có lợi cho sức khỏe thông qua việc tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh Covid-19 trong tình hình mới nhằm thích ứng an toàn, linh hoạt và kiểm soát tốt dịch bệnh. Đồng thời, tăng cường vai trò và trách nhiệm của các Ban, ngành các cấp, đoàn thể và địa phương trong việc huy động sự đồng thuận của người dân thực hiện phòng, chống dịch Covid-19.

Qua hơn 1 tháng triển khai Chiến dịch, theo Báo cáo số 1518/BC-BYT ngày 10/11/2022 của Bộ Y tế, dưới sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch Covid-19, Thủ tướng Chính phủ, sự phối hợp của các Bộ, Ban, ngành, đoàn thể, sự tham gia của hệ thống truyền thông y tế từ Trung ương đến địa phương, chiến dịch đã lan tỏa Thông điệp 2K (Khẩu trang, Khử khuẩn) + Vắc xin + Thuốc + Điều trị + Công nghệ + Ý thức người dân và các biện pháp khác (Thông điệp 2K+) đến gần 100 triệu người dân Việt Nam.

Với nhiều hoạt động đa dạng, phong phú trên các nền tảng mạng xã hội, hướng đến tất cả các nhóm đối tượng trong cộng đồng xã hội, Chiến dịch đã góp phần tiếp tục nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe của người dân, cùng nhau hướng đến “Vì một Việt Nam vững vàng và khỏe mạnh”.

Cùng với công tác truyền thông để bảo đảm quyền TCTT đầy đủ, chính xác nhất về dịch bệnh, Việt Nam cũng đã triển khai chiến dịch tiêm chủng toàn quốc chưa từng có tiền lệ. Để có nguồn vắc xin cho chiến dịch quy mô này, việc “ngoại giao vắc xin” được đánh giá có sứ mệnh xoay chuyển tình thế. Con đường ngoài giao đặc biệt trong bói cảnh đặc biệt này cho thấy uy tín của Việt Nam trong các đối tác quốc tế cũng như sự tận tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, vì Nhân dân.

Báo Dân tộc và Phát triển sẽ phản ánh nội dung này trong số báo tiếp theo.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Đối với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, niềm vui lớn nhất là được bà con đồng bào DTTS thương yêu, quý mến; dẫu công việc của mình cũng chỉ giúp được cho bà con một phần nhỏ trong cuộc sống của chính họ.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.