Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Gương sáng

Người mang “cây vàng, cây bạc” về Tênh Phông

Song An - 00:49, 05/05/2023

“Đầu những năm 90 trở về trước, đất Tênh Phông còn bạt ngàn cây thuốc phiện. Nhà nhà trồng, người người hút. Không ai ngờ được rằng, chỉ chục năm sau, những mảnh nương từng trồng thứ cây giết người ấy đã được phủ kín bằng thảo quả”, ông Vừ Khua Xá, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Tênh Phông, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên bộc bạch.

Ông Vừ Khua Xá chăm sóc vườn cây ăn quả của gia đình.
Ông Vừ Khua Xá chăm sóc vườn cây ăn quả của gia đình

Những ngày gian nan

Nằm ở độ cao trung bình từ 1.200 - 1.800 m so với mực nước biển, xã Tênh Phông, huyện Tuần Giáo (tỉnh Điện Biên) là thủ phủ của rừng và cây dược liệu. Trong đó, thảo quả được bà con địa phương xem là thứ “cây vàng, cây bạc” giúp nhiều gia đình “đổi đời”.

Nhắc đến giống cây này, người Tênh Phông cũng không quên kể câu chuyện về ông Vừ Khua Xá - nguyên Bí thư Đảng ủy xã từ những năm 90. Theo chỉ dẫn, chúng tôi xuôi núi về xã Pú Nhung tìm gặp người đàn ông đặc biệt này.

Căn nhà gỗ khang trang của vợ chồng ông Xá nằm giữa vườn cây trái rộng mênh mông. Trò chuyện với chúng tôi, ông Xá cho biết, ông sinh ra ở Pú Nhung và trở thành cán bộ MTTQ xã này. Nhờ nhiệt tình trong công tác, không nề hà bất cứ việc gì mà tổ chức giao, nên ông được huyện quan tâm cử đi học, rồi về nhận nhiệm vụ tại Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy Tuần Giáo. Đầu những năm 90, tổ chức điều động ông lên vùng cao Tênh Phông làm Bí thư Đảng ủy xã 2 nhiệm kỳ, trước khi chính thức nghỉ hưu.

Tênh Phông từng là một trong những thủ phủ cây thuốc phiện của Tuần Giáo. Xóa bỏ được loài cây này là cả một kỳ tích. Bởi vậy, chúng tôi sẽ quyết tâm gìn giữ và phát huy thật tốt thành quả ấy. Thoát khỏi đói nghèo, cuộc sống no ấm hơn thì không lý do gì bà con quay lại thời kỳ tăm tối trước kia”.

Ông Mùa A DụaChủ tịch UBND xã Tênh Phông

Ngày mới lên nhận nhiệm vụ, đi khắp các thôn, bản, gần như ghé nhà nào ông Xá cũng thấy có người chìm đắm trong làn khói trắng. Các mảnh nương phủ đầy thuốc phiện. Chỉ sau vài tuần đầu, ông đã hiểu vì sao bà con ở đây cứ mãi nghèo, khổ đến thế. Và ông cũng phần nào hiểu lý do huyện điều động ông về đây công tác.

Trước trăn trở làm gì để bà con thoát nghèo, chấm dứt cuộc sống tối tăm, cơ cực, ông Xá nghĩ: “Chỉ có xóa bỏ thuốc phiện”. Vừa hay, dịp này ông có chuyến công tác tại huyện Phong Thổ (nay thuộc tỉnh Lai Châu). Khi thấy dưới tán rừng xanh tốt bạt ngàn thứ quả đỏ rúc rích phủ kín đất, ông Xá “mắt tròn mắt dẹt”. Càng ngỡ ngàng hơn khi ông nghe câu chuyện nhờ loại quả đó mà hộ này, hộ kia thu cả chục triệu đồng sau mỗi vụ. Số tiền mà ngày ấy có thể sắm được cả cơ ngơi.

“Người dân ở đó gọi chúng là cây thảo quả. Ngay lập tức tôi đã nghĩ về đất Tênh Phông. Rừng nhiều, khí hậu, thổ nhưỡng lại không khác gì. Thế là tôi quyết định vác cây giống về trồng thử. Trước tiên thì cứ thí điểm trên mảnh nương của người thân, hỏng mình chịu mà được thì sẽ hướng dẫn bà con làm theo”, ông Xá nhớ lại.

Năm đầu tiên thử nghiệm, ông thất bại thảm hại. Thực tế ấy càng đẩy hoài nghi của người dân lên cao. Nhiều đêm trăn trở đến mất ngủ, ông Xá nghĩ: “Cây rất ưa đất nên mới cho quả sai rúc rích như thế. Lỗi chỉ bởi đầu ra, chẳng biết bán đi đâu. Đi tìm thương lái thì bị họ ép giá”. Vậy nên, ông vẫn quyết tâm động viên bà con trồng và liều mình cam kết: “Không ai mua, tôi sẽ mua!”.

Năm đầu sau cam kết, đúng là ông tự bỏ tiền túi ra mua cho bà con. Rồi túc tắc tự xuôi núi chở từng bao thảo quả xuống thị trấn bán. 2 năm sau, ông Xá trúng quả lớn. Thảo quả được mùa, được giá, thương lái về tận bản mua. Vừa bán quả, vừa bán cây giống, lần đầu trong đời ông ôm trong tay số tiền 50 triệu đồng.

Thấy ông thu về cả một gia tài như thế, bà con ồ ạt tìm đến hỏi cây giống. Người có tiền ông bán giống, hộ nghèo thì cho không, rồi chuyển giao kỹ thuật trồng, chăm sóc. Ông bảo: “Mình đang khuyến khích bà con trồng mà. Họ làm được, tôi là lãnh đạo cũng thơm lây”.

Người dân Tênh Phông chăm sóc thảo quả.
Người dân Tênh Phông chăm sóc thảo quả

Thảo quả đẩy lùi thuốc phiện

Khi những hoài nghi, ngờ vực được xóa bỏ bằng thực tế, phong trào trồng thảo quả bắt đầu khởi động mạnh mẽ từ bản Ten Hon. Rồi nhanh chóng lan dần sang Há Dùa, Xá Tự… Bà con ở các thung sâu bảo nhau nhổ thuốc phiện để dành toàn bộ đất cho thảo quả phát triển. Cho đến nay, 125/128 hộ ở Ten Hon đã trồng và sống bằng thảo quả, với tổng diện tích hơn 30 ha.

Tương tự, tại bản Há Dùa, 22 ha thảo quả hiện cũng đang là nguồn thu chính của 47/49 hộ dân. Trưởng bản Lầu A Di còn cho biết: Từ tiền bán thảo quả, nhiều hộ đã mạnh dạn đầu tư trồng thử nghiệm thêm các cây dược liệu có giá trị khác. “Riêng gia đình tôi trồng 400 cây quế hiện đang phát triển rất tốt”, ông Di nói.

Còn với gia đình ông Lầu Vàng Páo, ngoài gần 3 ha thảo quả dưới tán rừng trồng từ năm 2003, đầu năm 2022 đã đầu tư trồng thêm 2.000 cây hồi. “Trong kế hoạch, tôi tính năm nay khi có tiền bán thảo quả (khoảng 100 triệu đồng) thì sẽ tiếp tục đầu tư trồng hồi hoặc sâm để tăng nguồn thu mới”, ông Páo cho hay.

Theo ông Mùa A Dụa - Chủ tịch UBND xã Tênh Phông, chính nhờ ông Xá và các thế hệ đầu tiên mạnh dạn đưa cây thảo quả lên, mà đời sống bà con đã bước sang trang mới. Đến nay, toàn xã có trên 83 ha, trong đó hộ ít cũng duy trì vài trăm m2 dưới tán rừng. Tuy nhiên, theo đánh giá, trong tổng số hơn hơn 2.350 ha rừng hiện có, thì số diện tích có thể nhân rộng thảo quả không còn nhiều. Do loại cây này chỉ phù hợp trồng gần các khe nước, đất ẩm. Bởi vậy những năm gần đây, chính quyền địa phương đang định hướng cho bà con phát triển thêm một số loại cây dược liệu khác, như: Sâm, tam thất, hồi, sa nhân…

“Tênh Phông từng là một trong những thủ phủ cây thuốc phiện của Tuần Giáo. Xóa bỏ được loài cây này là cả một kỳ tích. Bởi vậy, chúng tôi sẽ quyết tâm gìn giữ và phát huy thật tốt thành quả ấy. Thoát khỏi đói nghèo, cuộc sống no ấm hơn, thì không lý do gì bà con quay lại thời kỳ tăm tối trước kia”, ông Dụa khẳng định.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Bí thư Chi bộ Sán Chỉ học và làm theo Bác từ những việc giản dị nhất

Bí thư Chi bộ Sán Chỉ học và làm theo Bác từ những việc giản dị nhất

Miệt mài, trách nhiệm với công việc từng ngày, Bí thư Chi bộ thôn Tân Tiến, xã Tân Bình, huyện Đầm Hà (Quảng Ninh) Nịnh Văn Toàn chọn cách gần dân để lắng nghe, tìm hiểu nguyện vọng của người dân để cùng Chi bộ có giải pháp phù hợp và làm trước, làm thật. Bao năm qua, ở đâu có việc chung, ở đó có bóng dáng ông Toàn lặn lội. Gần 60 tuổi đời, ông vẫn giữ vững ngọn lửa nhiệt huyết của người cán bộ cơ sở – một tấm gương sáng về học và làm theo Bác bằng những hành động giản dị mà thiết thực.
Tin nổi bật trang chủ
Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh: Lãnh đạo Đảng, Nhà nước vào Lăng viếng Bác

Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh: Lãnh đạo Đảng, Nhà nước vào Lăng viếng Bác

Nhân dịp kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2025), sáng 19/5, Đoàn đại biểu Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch nước, Quốc hội, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã đặt vòng hoa, vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh và dâng hương, tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ tại Đài Tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ (đường Bắc Sơn, Hà Nội).
Du lịch tâm linh về Ninh Thuận

Du lịch tâm linh về Ninh Thuận

Dân tộc - Tôn giáo - Thái Sơn Ngọc - 3 giờ trước
Ninh Thuận sở hữu tiềm năng du lịch đa dạng, đang được đầu tư khai thác hiệu quả, thu hút đông đảo du khách. Hệ thống chùa, thiền viện mang kiến trúc cổ xen hiện đại, hòa quyện thiên nhiên, mở ra triển vọng phát triển du lịch tâm linh. Nhân Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc 2025, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, quảng bá hình ảnh du lịch tâm linh Ninh Thuận.
“Báu vật sống” của làng Chăm Phú Nhuận

“Báu vật sống” của làng Chăm Phú Nhuận

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 5 giờ trước
Nghệ nhân Châu Thị Đông được cộng đồng dân cư làng Chăm Phú Nhuận (xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận) trân trọng gọi là “báu vật sống”. Bà vượt qua định kiến giới, nỗ lực tự học chữ Chăm, học ngâm diễn Ariya và trình diễn dân ca Chăm, trở thành người truyền cảm hứng trong hành trình gìn giữ di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc mình.
Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Sắc màu 54 - Minh Anh - 13 giờ trước
Về tham gia hoạt động tháng 5 “Bác Hồ với cộng đồng các dân tộc Việt Nam”, sáng 18/5, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), đồng bào dân tộc Cơ Tu huyện A Lưới, TP. Huế đã tổ chức tái hiện Lễ hội Tác Giảng Ka Coong, Tấc Giàng Xứ (cúng thần núi, cúng thần rừng).
Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Sức khỏe - Minh Nhật - 23:30, 18/05/2025
Việc tiến hành nghiên cứu khoa học, học hỏi kinh nghiệm quốc tế và triển khai các mô hình kết hợp trong thực tiễn, xây dựng bộ tiêu chí chuẩn hóa năng lực bác sĩ y học cổ truyền là các bước quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế tại Việt Nam.
Sắc hoa thổ cẩm trên

Sắc hoa thổ cẩm trên "vùng đất khô" Cán Tỷ

Sắc màu 54 - Vũ Mừng - 18:46, 18/05/2025
Những năm qua, HTX Dệt lanh Cán Tỷ, xã Cán Tỷ, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang đã xây dựng và khẳng định thương hiệu trên thị trường bởi những sản phẩm độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Mông.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Tin tức - Minh Nhật - 18:43, 18/05/2025
Ngày 18/5, tại phường Vân Sơn, thị xã Mộc Châu, UBND tỉnh Sơn La đã tổ chức Lễ khởi công Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu đoạn tuyến thuộc địa bàn tỉnh Sơn La.
Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Sắc màu 54 - Mỹ Dung - 18:39, 18/05/2025
Trong 2 ngày (17 - 18/5), tại xã Hải Sơn, Tp. Móng Cái (Quảng Ninh) đã diễn ra Lễ hội “Hoa sim biên giới năm 2025”, với chủ đề “Sắc tím biên cương - Kết nối di sản”. Đây là năm thứ 4 sự kiện được tổ chức, thu hút đông đảo người dân, du khách trong và ngoài tỉnh tham gia, trải nghiệm.
Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Tin tức - Minh Anh - 18:37, 18/05/2025
Hưởng ứng Ngày Quốc tế Bảo tàng 18/5, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tổ chức hoạt động trải nghiệm “Giữ màu di sản”, nơi người tham gia có cơ hội tìm hiểu một kỹ thuật tạo hoa văn trên vải của phụ nữ dân tộc Mông ở Mù Cang Chải, Yên Bái, mang đến cơ hội khám phá và kết nối sâu sắc với di sản văn hóa địa phương.
Sau chùa Tam Chúc, dự kiến Xá lợi Đức Phật sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (Bắc Giang) trong 2 ngày

Sau chùa Tam Chúc, dự kiến Xá lợi Đức Phật sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (Bắc Giang) trong 2 ngày

Tôn giáo - Tín ngưỡng - Tào Đạt - 18:33, 18/05/2025
Theo thông tin từ Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, sau chùa Tam Chúc (Hà Nam), dự kiến Xá lợi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni - Bảo vật quốc gia của Ấn Độ, sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (huyện Tân Yên, Bắc Giang) trong 2 ngày (20, 21/5).
Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực”

Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực”

Xã hội - Văn Hoa - 18:29, 18/05/2025
Sáng 18/5, tại Công viên Biên Hùng Tp. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên (LHTN) Việt Nam, Tỉnh đoàn Đồng Nai phối hợp cùng Công ty TNHH TCP Việt Nam (Nhãn hàng Red Bull) và các đơn vị tổ chức Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực” năm 2025.