Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Gương sáng

Người làm mới âm nhạc Khmer Nam Bộ

Lương Định - 18:09, 22/02/2023

Là người tâm huyết với âm nhạc truyền thống Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT), nhạc sĩ Sơn Lương - nguyên Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Sóc Trăng và hiện là Phó Chủ tịch Thường trực Hội Văn hóa nghệ thuật tỉnh Sóc Trăng đã dành nhiều thời gian, tâm sức tìm tòi sáng tạo để làm mới âm nhạc Khmer truyền thống. Vì thế mà những sáng tác của ông không chỉ được giới nhạc sĩ trong cộng đồng Khmer Nam Bộ đánh giá cao mà còn được công chúng đón nhận.

Chân dung NSƯT, nhạc sĩ Sơn Lương
Chân dung NSƯT, nhạc sĩ Sơn Lương

Đam mê âm nhạc Khmer truyền thống

NSƯT, nhạc sĩ Sơn Lương còn có bút danh là Chanh Sa Thia, sinh ngày 13/2/1959, tại xã Phú Tân, huyện Mỹ Tú (Sóc Trăng). Là người đam mê âm nhạc, lại biết chơi một số nhạc cụ, nên năm 16 tuổi ông được tuyển vào làm nhạc công Guitare Basse và Mandoline tại Đoàn Nghệ thuật Khmer Sóc Trăng. Thời gian làm nhạc công đã giúp ông ngày càng am hiểu sâu sắc hơn, đam mê hơn, yêu thích hơn những tiết tấu, giai điệu của âm nhạc Khmer truyền thống.

Thời gian này ngoài tham gia biểu diễn ông cũng bắt đầu tập sáng tác những ca khúc mang âm hưởng dân ca Khmer Nam Bộ, biên soạn khá nhiều những tuồng tích cũ, cải biên làn điệu Dù kê cho mới mè, phù hợp với khán giả, được đông đảo công chúng yêu thích. Nhận thấy rằng, để có thể gắn bó và đi xa hơn với sự nghiệp sáng tác âm nhạc mà mình đam mê theo đuổi, năm 1978, ông quyết định theo học lớp sáng tác hệ Cao đẳng Sư phạm (Nhạc viện TP. Hồ Chí Minh).

Sau khi tốt nghiệp, ông được cử làm chuyên gia giảng dạy âm nhạc tại Trường Nghệ thuật Trung ương Campuchia, rồi trở về phụ trách Đoàn Nghệ thuật Khmer Sóc Trăng. Với cương vị phụ trách một đoàn nghệ thuật Khmer nổi tiếng ở miền Tây Nam Bộ, ông đã có công xây dựng nhiều chương trình ca múa nhạc đặc sắc để biểu diễn phục vụ công chúng rộng rãi và tham gia các hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quốc đạt chất lượng cao, ghi được dấu ấn với nhiều giải thưởng cho tập thể và cá nhân ông cùng một số nghệ sĩ trong đoàn.

Trong sáng tác, ông viết nhiều thể loại âm nhạc, như ca khúc, nhạc múa, nhạc phim, nhạc cho sân khấu Dù kê… với chất liệu xuyên suốt là âm hưởng nhạc Khmer truyền thống. Trong đó nhiều bài hát gắn với tên tuổi của ông như: “Đua ghe ngo”, “Niềm vui trên đất nước Angkor”, “Phum sóc đón tin vui”, “Cô gái đồng quê”, “Tông Lê Sáp yêu thương”.

Trong những sáng tác của nhạc sĩ Lương Sơn chất liệu xuyên suốt là âm hưởng nhạc Khmer truyền thống
Trong những sáng tác của nhạc sĩ Lương Sơn chất liệu xuyên suốt là âm hưởng nhạc Khmer truyền thống

Luôn tìm tòi sáng tạo

Không chỉ phát huy những giá trị đặc sắc, độc đáo trong kho tàng âm nhạc Khmer truyền thống, mà suốt nhiều năm qua, NSƯT, nhạc sĩ Sơn Lương còn luôn tìm tòi sáng tạo để cho ra đời những tác phẩm âm nhạc vừa phong phú, đa dạng về đề tài, vừa mới mẻ về tiết tấu, giai điệu, ca từ. Theo ông, trong âm nhạc truyền thống Khmer Nam Bộ có nhiều loại hình khác nhau như: Dàn nhạc ngũ âm, dàn nhạc Mhôry, múa trống Sa dam, hát À day, Chầm riêng chà pây, hát đồng dao, hát ru… Tất cả những loại hình âm nhạc này đều gắn bó với nhịp sống đời thường, sinh hoạt cộng đồng, nhất là các lễ hội và đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu của người Khmer bao đời nay. 

Tuy nhiên, đứng trước dòng chảy của âm nhạc hiện đại, âm nhạc truyền thống Khmer Nam Bộ đã, đang và sẽ gặp nhiều khó khăn có nguy cơ bị lấn lướt, mai một. Để tồn tại và đứng vững trong hiện tại và tương lai, rất cần các nhạc sĩ vừa nỗ lực tâm huyết bảo tồn, phát huy, vừa phải tìm tòi sáng tạo cách tân làm mới âm nhạc Khmer truyền thống. Ông cho rằng, việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của đồng bào Khmer không chỉ đơn thuần mang tính văn hóa mà là nội dung quan trọng hàng đầu trong xây dựng khối Đại đoàn kết dân tộc và góp phần làm cho nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc.

Với vai trò là người phụ trách Đoàn Nghệ thuật Khmer Sóc Trăng, ông luôn trăn trở làm sao để dung hòa, kết hợp giữa nghệ thuật truyền thống và hiện đại một mặt đáp ứng nhu cầu của người thưởng thức âm nhạc hiện nay, mặt khác duy trì, bảo tồn các loại hình nghệ thuật Khmer truyền thống như Rô băm, Dù kê. 

Đồng thời ông cũng dành nhiều thời gian và tâm huyết để sáng tác âm nhạc với nhiều thể loại, trong đó nổi bật là thể loại ca khúc, với những bài hát được viết bằng hai thứ tiếng Khmer - Việt. Ca khúc của ông về tiết tấu, giai điệu vẫn mang đậm chất dân ca trữ tình Khmer truyền thống, nhưng phần đề tài và ca từ phong phú hơn, hiện đại hơn. Tiêu biểu là những ca khúc: “Xuân về trên đất Sóc thân thương", "Chung một niềm vui", "Tình hữu nghị Việt Nam - Campuchia"…

Thời gian làm nhạc công đã giúp nhạc sĩ Lương Sơn ngày càng am hiểu sâu sắc hơn, đam mê hơn, yêu thích hơn những tiết tấu, giai điệu của âm nhạc Khmer truyền thống.
Thời gian làm nhạc công đã giúp nhạc sĩ Lương Sơn am hiểu sâu sắc hơn, đam mê hơn, yêu thích hơn những tiết tấu, giai điệu của âm nhạc Khmer truyền thống

Đặc biệt những năm gần đây, đề tài về Bác Hồ luôn là nguồn cảm hứng sáng tạo trong những ca khúc của ông. Nhạc sĩ Sơn Lương  bộc bạch: Tôi luôn ấp ủ những sáng tác âm nhạc về Bác, với mong muốn tri ân đối với những công lao trời biển của Người. Hiện nay, trong giới nhạc sĩ ở miền Tây Nam Bộ nói chung, cộng đồng người Khmer Nam Bộ nói riêng ông là một trong những nhạc sĩ đã sáng tác nhiều nhất bài hát viết về Bác Hồ. 

Những ca khúc của ông đều được viết bằng hai thứ tiếng Khmer - Việt thể hiện tình yêu, sự biết ơn sâu sắc của đồng bào Khmer với Bác Hồ kính yêu như: "Phum sóc nhớ Bác", "Lời ru nhớ Bác", "Nhớ ơn Bác", "Lời Bác vang mãi trong tim"... Thông qua những ca khúc này, không chỉ thể hiện tình yêu và sự tôn kính của nhạc sĩ đối với Bác Hồ kính yêu, mà còn là thông điệp nhắn gửi, cổ vũ, động viên mọi người trong cộng đồng Khmer Nam Bộ luôn học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Không chỉ sáng tác âm nhạc, trong hơn 40 năm hoạt động nghệ thuật của mình, ông còn có rất nhiều công trình nghiên cứu văn hóa Khmer Nam Bộ rất có giá trị. Ông từng đoạt nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế về hoạt động nghệ thuật và nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực văn hóa dân tộc.

                                                       

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.