Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Người dân ở Đăk Pao thoát nghèo nhờ từ bỏ "ma men"

Tiêu Dao - 08:35, 24/11/2022

Cách đây chừng 4 năm, từng bị gọi là “làng nát rượu”, nhưng bây giờ Đăk Pao đã không còn bóng ma men. Những ngôi nhà ngói đỏ tươi mới nổi bật lên giữa núi rừng xanh thẫm; cái đói cái nghèo đã được đẩy lùi, đời sống người dân đã đổi thay đáng kể.

Chủ tịch xã Sơn Màu (người ngồi) cùng cán bộ thăm hỏi người dân thôn Đăk Pao.
Chủ tịch xã Sơn Màu (người ngồi) cùng cán bộ thăm hỏi người dân thôn Đăk Pao.

Nỗi buồn từ “con ma men”

Con đường trong thôn Đắk Pao, xã Sơn Màu, huyện Sơn Tây, Quảng Ngãi mát rượi bóng cây xanh. Chủ tịch xã Sơn Màu- Đinh Văn Lia ra tận đầu làng để đón khách từ dưới xuôi lên thăm làng Đăk Pao- ngôi làng từng bị “gán” biệt danh “làng nát rượu”. Lia gãi đầu  bảo, đó chỉ là chuyện ngày xưa, giờ làng đã khác lắm rồi. 

Ông Chủ tịch xã còn luôn tay chỉ, kia là nhà của Vum, cai rượu được mấy năm giờ đã xây được nhà to nhất nhì trong thôn, kia nữa là nhà của Tôn, từng bị coi là “con ma men" của làng nhưng giờ cũng có của ăn của để... Ông Chủ tịch xã liên tục giới thiệu, dường như ông sợ rằng, những người khách lạ đến thôn không tin, Đăk Pao đã vắng hẳn bóng ma men.

Kể cũng khó tin, bởi một thời Đăk Pao từng là ngôi làng nghèo rớt, nghèo nhất trong cái sự nghèo. Mấy ai biết rằng, ở nơi đây ngày trước, rất nhiều đàn ông và phụ nữ từng nghiện rượu, uống rượu từ ngày này qua tháng nọ, uống rượu từ sáng sớm tinh mơ đến đêm khuya. Mà hễ cứ có rượu vào là lời ra, lại xảy ra mâu thuẫn, to tiếng, có khi còn đuổi đánh nhau quanh thôn. 

Trong thôn có 56 hộ, thì có đến 25 hộ nghèo, còn lại là cận nghèo, hầu hết người dân phải đi làm thuê, làm mướn. Thế nhưng hễ làm ra đồng nào là họ lại đem đi uống rượu hết. Có nhiều người bất kể sáng trưa, có khi đang làm rẫy mà “lên cơn”, thì cũng bỏ bê công việc mà đi uống rượu. Không có rượu trong người thì run tay run chân không làm được việc gì cả. Chồng uống, có khi vợ cũng uống. Uống say lại ngủ vạ ngủ vật ở đâu đó có thể rồi lại tiếp tục “dặt dẹo” ở khắp thôn.

Như chuyện nhà của chị Đinh Thị Vum mấy năm trước, những ngày tháng vợ chồng lục đục, hôn nhân bên bờ vực thẳm vì chồng nghiện rượu. Cũng như bao người đàn ông khác trong thôn, chồng Vum suốt ngày nồng nặc mùi rượu và đánh vợ đánh con. Nhiều khi đi làm rẫy, chưa ra đến nơi đã say giữa đường.

Nhiều gia đình ở Đăk Pao thuộc diện hộ nghèo chỉ vì có người nghiện rượu.
Nhiều gia đình ở Đăk Pao thuộc diện hộ nghèo chỉ vì có người nghiện rượu.

Ở đây người dân thường uống loại rượu “phổ cập”. Rượu “phổ cập” là thứ được làm bằng men viên như ngón tay, bỏ vào thùng 20 lít, 15 phút sau thành rượu, uống vào là trời đất ngả nghiêng, còn ruột gan thì như hỏa hoạn. Rượu khiến những ngôi nhà chỉ có một chiếc võng rách treo hờ hững. Bếp lạnh ngắt. 

Năm 2018, anh Lia quá buồn rầu khi thấy cảnh nhiều người say rượu. Ở nhiều ngôi nhà, đàn ông và cả chị em ngồi bên chiếu rượu, chiếu bia từ lúc sáng sớm, lẽ ra giờ này họ phải lên nương lên rẫy. Nghiện rượu, lười lao động dẫn đến nhiều hộ đói nghèo triền miên. Oái oăm hơn, mỗi lần xuống xã nhận tiền hỗ trợ hộ nghèo, chưa kịp về đến nhà thì ngang qua các quán tạp hóa đã ghé vào trả nợ. Tiền thừa thì mua rượu uống ngay tại chỗ.

Anh Lia kể, mùa đót, đi cắt và phơi thuê, họ không lấy tiền công mà đổi qua rượu, đổi qua mồi để uống. Họ bán ruộng, bán đất uống rượu, nợ nần tùm lum tất cả cũng chỉ vì nghiện rượu. Chuyện người dân lấy gạo, ngô, lấy vật phẩm từ rừng, đổi lấy rượu không phải là chuyện của một vài người, mà hầu như nhà nào cũng có. Một chai rượu đổi cả chục lon gạo, vài chục cái bắp, đổi cả bằng gỗ, bằng mây, bằng một gùi ong rừng. Một ngày làm thuê được trả công bằng hai chai rượu và mấy con cá khô, mang về cả nhà cùng uống đến say mềm với nhau, rồi mai lại tiếp tục.

Cán bộ bộ đội biên phòng cùng cán bộ xã Sơn Màu thăm hỏi người dân thôn Đăk Pao.
Bộ đội biên phòng cùng cán bộ xã Sơn Màu thăm hỏi người dân thôn Đăk Pao.

Trước tình cảnh này, được sự chỉ đạo từ các cấp chính quyền, sự vào cuộc của các ban ngành đoàn thể, lãnh đạo xã Sơn Màu đã quyết tâm phải “cai rượu” cho cả làng. Sau nhiều cuộc vận động, tuyên truyền ráo riết, 100% người dân đã tập trung về nhà văn hóa thôn để ký cam kết nói không với rượu, bia. Ai uống rượu, bia quá chén, say xỉn bị lập biên bản, phạt tiền 50 nghìn đồng lần thứ nhất và 100 nghìn đồng lần thứ hai. Điều đáng mừng là, 100% người dân dự họp vỗ tay tán đồng và vui vẻ ký vào bảng cam kết. Và từ đó, đã có một sự chuyển biến mạnh mẽ trong đời sống của đồng bào ở Đăk Pao.

“Cai rượu” cho thôn nghèo

Bắt tay vào “cai rượu” cho người dân là một hành trình khó khăn, nhưng lãnh đạo xã Sơn Màu và các tổ chức đoàn thể...đã quyết tâm vào cuộc. Hội Phụ nữ xã Sơn Màu mà đi đầu là Đinh Thị Hằng, đã vận động từng gia đình thực hiện mô hình “nói không với rượu bia”,  với phương châm “mưa dầm thấm lâu”, tác động vào tâm lý của từng người. Và trong suy nghĩ của người làng, khi nhìn thấy cảnh gia đình nghèo khó, con cái nheo nhóc, nhà cửa tan hoang... thì rất nhiều người đã tỉnh ngộ. 

Như chồng của Vum, sau khi được vận động đã không còn uống rượu nữa, mà cùng vợ bắt tay vào làm kinh tế. Hơn 3 năm qua, vợ chồng Vum đã thoát nghèo sau khi được hỗ trợ vay vốn, với số tiền 40 triệu đồng của Nhà nước, cùng số tiền dành dụm từ khai thác keo, mì, bán trâu, bò. Bây giờ, vợ chồng Vum đã xây được ngôi nhà khang trang, với tổng kinh phí hơn 150 triệu đồng, sắm đầy đủ tiện nghi trong gia đình.

Cũng như vợ chồng Vum, vợ chồng anh Đinh Văn Tôn và chị Đinh Thị Mười hiện nay đã chí thú làm ăn nuôi vợ con, chị Mười cũng đã không còn uống rượu nữa mà tập trung làm kinh tế. Hay như chị Đinh Thị Nhiêu, hai vợ chồng đã chí thú làm ăn, nuôi các con ăn học. Khoe hàng chục tấm giấy khen về thành tích học tập của các con, chị Nhiêu cứ tấm tắc rằng, nếu không được tuyên truyền vận động sớm hiểu ra, thì có lẽ bây giờ các con chị đều thất học, gia đình cũng vẫn nợ nần khốn khó như trước.

Người dân thôn Đắk Pao (xã Sơn Màu, huyện Sơn Tây, Quảng Ngãi) hôm nay đã chăm chỉ làm ăn, phát triển kinh tế
Người dân thôn Đắk Pao (xã Sơn Màu, huyện Sơn Tây, Quảng Ngãi) hôm nay đã chăm chỉ làm ăn, phát triển kinh tế

Thành tích của việc “cai rượu” cho người dân thôn Đăk Pao đã có nhiều kết quả đáng khích lệ, với 50 hộ dân trong đó có 25 hộ nghèo chiếm tới 50%, thì năm 2022 đã có 15 hộ thoát nghèo. Không chỉ thế, theo thống kê của xã Sơn Màu, thu nhập bình quân đầu người của thôn Đăk Pao là 25 triệu đồng/người/năm. Bố mẹ bỏ được rượu, siêng năng lao động, quan tâm đến chuyện học hành của con cái nên bọn trẻ cũng nỗ lực không ngừng vì tương lai tươi sáng. Trẻ em đi học, người lớn đi làm.

Mùa này, người thì vào Tây Nguyên hái cà phê, người thì ở quê đi thu hoạch keo thu nhập được 200 - 300 nghìn đồng/ngày. Bỏ được rượu, ai cũng ham làm ăn, con trẻ được cha mẹ chăm chút học hành tiến bộ hẳn lên. Thôn có 2 em đang học cao đẳng mầm non tại Trường Đại học Phạm Văn Đồng, 2 em đang học tại Trường Cao đẳng Nghề Việt - Hàn, 2 em đang học tại Trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh, 25 em đang học tại Trường THPT Đinh Tiên Hoàng.

Chủ tịch xã Sơn Màu- Đinh Văn Lia hồ hởi rằng, hiệu quả của mô hình “nói không với rượu bia” đã được chứng minh, qua hơn 3 năm thực hiện, bộ mặt vùng cao Đắk Pao thay đổi hoàn toàn. “Mô hình đã tác động sâu đến ý thức người dân. Từ thành công ở Đắk Pao, chúng tôi sẽ lên kế hoạch nhân rộng mô hình này ra các thôn làng còn lại của xã”, ông Đinh Văn Lia, Chủ tịch UBND xã Sơn Màu nói.

Bây giờ, ở miền sơn cước xa xôi này đã không còn những ma men. Người Ca Dong chốn này đã biết chăm lo phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Đây là tiền đề cơ bản để địa phương thực hiện Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021-2030 mà chính quyền địa phương đang hướng tới. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.