Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Nghịch lý về sử dụng nguồn nước ở Tây Nguyên- Nhìn từ công trình thủy lợi Ia Mơr

Lê Hường - 10:06, 08/06/2022

Hàng trăm triệu mét khối nước hồ thủy lợi lớn nhất nhì Tây Nguyên ở huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai chưa sử dụng hết công năng, đang gây lãng phí tài nguyên. Trong khi đó, hàng nghìn hộ dân kinh tế mới ở xã biên giới lân cận là Ia Rvê, huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk đang sống trong tình cảnh thiếu nước khiến sản xuất và đời sống vô vàn khó khăn. Nghịch lý nơi thiếu, nơi thừa nước, là vấn đề không mới nhưng cũng chưa bao giờ cũ.

Hồ chứa nước công trình thủy lợi Ia Mơr tích nước nhiều năm với hàng trăm triệu m3 nước
Hồ chứa nước công trình thủy lợi Ia Mơr tích nước nhiều năm với hàng trăm triệu m3 nước

Công trình thủy lợi hồ chứa nước Ia Mơr được đầu tư, với tổng số vốn khoảng gần 3.000 tỷ đồng, nhằm mục đích phục vụ tưới cho hơn 14.347ha đất nông nghiệp và nước sinh hoạt cho khoảng 50 nghìn hộ dân. Công trình kỳ vọng sẽ tạo điều kiện thuận lợi về nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cho một vùng đất rộng lớn ở hai huyện Chư Prông (Gia Lai) và Ea Sup (Đắk Lắk). Điều đáng quan tâm là, công trình đã tích nước nhiều năm, với dung tích hàng trăm triệu m3, nhưng đến nay, mới chỉ phục vụ cho một vùng sản xuất nhỏ.

Kỳ vọng đổi thay vùng biên giới

Toàn xã Ia Mơr, huyện Chư Prông (Gia Lai), có 635 hộ dân, với 2.675 khẩu. Bao năm qua, người dân xã biên giới này sống dựa vào tự nhiên, bởi trên địa bàn không có công trình thủy lợi. Việc sản xuất của người dân phụ thuộc hoàn toàn nước trời nên mỗi năm họ chỉ gieo trồng được 1 vụ lúa khô, năng suất năm được năm mất. Cuộc sống của người dân Ia Mơr cứ mãi khó khăn.

Hồ thủy lợi Ia Mơr được đầu tư xây dựng trên vùng đất này, không chỉ tạo động lực cho người dân vùng dự án phát triển kinh tế mà kỳ vọng đổi thay vùng đất biên cương.

Nhằm mục tiêu đảm bảo sản xuất, ổn định đời sống dân cư khu vực biên giới, Chính phủ đã giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), nghiên cứu, đầu tư xây dựng công trình thủy lợi phục vụ dân cư 3 xã biên giới gồm, xã Ia Mơr (huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai) và hai xã thuộc huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk là xã Ia Lốp, xã Ia Jlơi.  Năm 2005, công trình thủy lợi hồ chứa nước Ia Mơr được khởi công xây dựng do Bộ NN&PTNT làm chủ đầu tư.

Theo thiết kế, công trình gồm: Hồ chứa nước Ia Mơr dung tích 177,8 triệu m3 nước, hồ chứa Plei Pai dung dích 20,9 triệu m3 nước, đập dâng Ia Lốp và các hệ thống kênh với chiều dài 110km. Phục vụ tưới cho 14.347 ha đất canh tác, trong đó địa bàn Gia Lai 10.347 ha, Đắk Lắk 4.000 ha,và tạo nguồn nước sinh hoạt cho khoảng 50.000 người, kết hợp giảm lũ hạ du, phát điện, nuôi trồng thủy sản, du lịch.

Tổng kinh phí khoảng gần 3.000 tỷ đồng. Năm 2017, hồ thủy lợi Ia Mơr đã chặn dòng, tích đủ nước theo thiết kế, diện tích mặt nước 2.800 ha, đảm bảo đủ năng lực cấp nước tưới cho 14.347ha.

Ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Chủ tịch UBND xã Ia Mơr khẳng định: công trình thủy lợi hồ chứa nước Ia Mơr xây dựng và đi vào hoạt động, không chỉ có ý nghĩa lớn về kinh tế-xã hội mà còn góp phần giữ vững an ninh vùng biên giới. Thay vì lâu nay, người dân địa phương chỉ làm được một mùa lúa khô, phụ thuộc vào nước trời, thì khi hồ thủy lợi hoàn thành sec chủ động được nguồn nước cung cấp, người dân có thể triển khai gieo trồng mỗi năm 2 vụ lúa nước thuận lợi, và còn có thể phát triển kinh tế nông nghiệp theo hướng đa canh các loại cây trồng, từng bước ổn định đời sống dân cư khu vực biên giới

Hệ thống kênh mương đang hoàn thiện sớm đưa nước đến ruộng đồng
Hệ thống kênh mương đang hoàn thiện sớm đưa nước đến ruộng đồng

Chưa phát huy hết công năng

Đến nay, dự án Công trình thủy lợi hồ chứa nước Ia Mơr đã hoàn thành giai đoạn 1 và giai đoạn 2, và đã tích nước đầy. Tuy nhiên, hiện nay vùng tưới của hồ thủy lợi này, mới chỉ hình thành khoảng 9.449 ha (đạt 66% tổng diện tích phục vụ tưới theo thiết kế). Các tuyến kênh chính và một số kênh nhánh đã cơ bản hoàn thành.

Liên quan đến vùng tưới cũng như việc khai thác sử dụng nguồn nước của Hồ thủy lợi Ia Mơr, báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho thấy, hiện nay vẫn còn hơn 4.757ha rừng thuộc vùng tưới hồ thủy lợi Ia Mơr nằm trong phạm vi diện tích 4.898 ha đất tự nhiên vùng dự án, chưa chuyển đổi mục đích sử dụng rừng thành vùng sản xuất nông nghiệp. Tương đương 34% trữ lượng nước chưa có vùng tưới để khai thác sử dụng. 

Mặt khác, trên diện tích vùng tưới đã hình thành, thì hệ thống kênh nội đồng vẫn đang trong giai đoạn hoàn thiện. Vì vậy, công suất hoạt động của công trình thủy lợi Ia Mơr đang rất nhỏ so với thiết kế. Thực tế công trình thủy lợi này mới chỉ phục vụ tưới cho 3.170/9.449 ha trên địa bàn tỉnh Gia Lai.

Để phát huy tối đa hiệu quả đầu tư công trình Hồ thủy lợi Ia Mơr, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang làm việc với 2 tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai và giao các cơ quan chuyên môn nghiên cứu thêm phương án sử dụng hiệu quả nguồn nước.

Công trình thủy lợi hồ chứa nước Ia Mơr được đầu tư xây dựng ở vùng biên giới mang theo kỳ vọng phát triển kinh tế-xã hội nơi phên dậu quốc gia. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa phát huy hiệu quả tối đa. Từ việc thi công chậm, rồi loay hoay chuyển đổi diện tích lớn đất rừng làm vùng tưới, đã khiến hàng triệu m3 nước không được sử dụng, gây lãng phí nguồn tài nguyên nước suốt nhiều năm qua. Đồng thời, một số địa phương thêm khó khăn khi phải gánh thêm trách nhiệm trong việc tăng cường các giải pháp, nhân lực để bảo vệ và sử dụng các nguồn tài nguyên này.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.