Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nghệ thuật chế tác khèn Mông

Hà Minh Hưng - 22:24, 30/07/2022

Cây khèn là nhạc cụ quan trọng không thể thiếu trong sinh hoạt văn hóa của cộng đồng người Mông ở Lai Châu. Tiếng khèn vang lên trong những ngày hội xuân cả núi rừng rạo rực. Với người Mông cây khèn là nhạc cụ truyền thống vô cùng độc đáo. Nghệ thuật chế tác khèn cũng chở thành nghề truyền thống quan trọng được người Mông nơi rẻo cao gìn giữ...

Ông Giàng A Dơ, bản Sin Câu, xã Thèn Sin (huyện Tam Đường, Lai Châu) chế tác thân của cây khèn được làm bằng gỗ pơ mu
Ông Giàng A Dơ, bản Sin Câu, xã Thèn Sin (huyện Tam Đường, Lai Châu) chế tác thân của cây khèn được làm bằng gỗ pơ mu
Gỗ được chọn làm bầu khèn có thớ gỗ thẳng, không cong vênh. Khi tìm được cây gỗ, người ta chặt hạ, cắt khúc khoảng 80 cm, bổ đôi và tiến hành ngay bước đầu tiên chế tạo cây khèn đó là khoét rỗng theo chiều dài thân cây rồi áp 2 thân cây vào như cũ, buộc chặt lại.
Gỗ được chọn làm bầu khèn có thớ gỗ thẳng, không cong vênh. Khi tìm được cây gỗ, người ta chặt hạ, cắt khúc khoảng 80 cm, bổ đôi và tiến hành ngay bước đầu tiên chế tạo cây khèn đó là khoét rỗng theo chiều dài thân cây rồi áp 2 thân cây vào như cũ, buộc chặt lại.
Thân cây trúc phải được thông cho sạch hết trong ống để hơi thổi ra được
Để có những ống trúc làm khèn phải lựa chọn những cây trúc có trên 10 năm tuổi, thẳng đẹp, chặt về phơi khô rồi mới tiện lỗ, lắp ráp lại với thân khèn.Thân cây trúc phải được thông cho sạch hết trong ống để hơi thổi ra được
Công đoạn khoét lỗ trên thân cây trúc để gắn lưỡi đồng tạo lên âm thanh
Công đoạn khoét lỗ trên thân cây trúc để gắn lưỡi đồng tạo lên âm thanh
Những lưỡi lam đồng nhỏ bé, mỏng mảnh mà rung ngân không phải là thứ sẵn có trên núi cao hay ngoài thị trường. Nghệ nhận chế tác khèn phải học nấu đồng và nắm chắc kỹ thuật tôi, rèn, cho ra các lá đồng có chất lượng tốt và có độ mỏng phù hợp
Những lưỡi lam đồng nhỏ bé, mỏng mảnh mà rung ngân không phải là thứ sẵn có trên núi cao hay ngoài thị trường. Nghệ nhận chế tác khèn phải học nấu đồng và nắm chắc kỹ thuật tôi, rèn, cho ra các lá đồng có chất lượng tốt và có độ mỏng phù hợp
Một công đoạn rất quạn trọng, quyết định âm thanh của khèn là lá đồng. Chính vì vậy, nghệ nhân phải thẩm âm trước khi gắn lên ống trúc
Một công đoạn rất quạn trọng, quyết định âm thanh của khèn là lá đồng. Chính vì vậy, nghệ nhân phải thẩm âm trước khi gắn lên ống trúc
Công đoạn quan trọng sau cùng là gắn lưỡi đồng lên ống trúc
Công đoạn quan trọng sau cùng là gắn lưỡi đồng lên ống trúc
Khi thổi khèn, người chơi khèn vừa thổi hơi làm lưỡi gà trên các ống khèn rung lên, vừa dùng tay bấm vào các lỗ trên từng ống sáo, tạo ra âm vang đa thanh
Khi thổi khèn, người chơi khèn vừa thổi hơi làm lưỡi gà trên các ống khèn rung lên, vừa dùng tay bấm vào các lỗ trên từng ống sáo, tạo ra âm vang đa thanh
Trong các ngày lễ hội của bản, các chàng trai người Mông vác những cây khèn đi múa như một niềm kiêu hãnh
Trong các ngày lễ hội của bản, các chàng trai người Mông vác những cây khèn đi múa như một niềm kiêu hãnh
Cây khèn là cầu nối để trai gái hẹn hò, giao duyên, tiếng khèn càng hay, các chàng trai càng thu hút được nhiều cô gái
Cây khèn là cầu nối để trai gái hẹn hò, giao duyên, tiếng khèn càng hay, các chàng trai càng thu hút được nhiều cô gái
Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Nhà rông làng Kon Teo Đăk Lấp được xây dựng năm 1976, gắn với thời điểm lập làng. Nhà rông làm bằng vật liệu tự nhiên, nên cứ vài năm thì sửa chữa lại. Năm nay, sau khi xong vụ mùa, hơn 160 hộ dân trong làng họp và thống nhất sửa lại nhà rông cho mới, khang trang và chuẩn bị cho việc tổ chức các lễ hội của làng.
Tin nổi bật trang chủ
Thanh Hóa: Sơn Điện quay cuồng trong mưa lũ, nhiều bản bị cô lập

Thanh Hóa: Sơn Điện quay cuồng trong mưa lũ, nhiều bản bị cô lập

Tin tức - Quỳnh Trâm - 1 giờ trước
Do ảnh hưởng của những trận mưa lớn kéo dài từ đêm 25 đến sáng 26/8, nước lũ bất ngờ đổ về khiến nhiều bản vùng cao xã Sơn Điện (huyện Quan Sơn cũ), tỉnh Thanh Hóa bị cô lập, hệ thống điện bị hư hỏng nặng.
Sa Pa khẩn trương khắc phục hậu quả do ảnh hưởng cơn bão số 5

Sa Pa khẩn trương khắc phục hậu quả do ảnh hưởng cơn bão số 5

Trang địa phương - Trọng Bảo - 1 giờ trước
Do ảnh hưởng của cơn bão số 5, từ tối 25 đến sáng 26/8, trên địa bàn phường Sa Pa, tỉnh Lào Cai xảy ra mưa to kéo dài, gây ảnh hưởng đến cơ sở vật chất, hạ tầng giao thông trên địa bàn.
Gia Lai ghi nhận hơn 1.600 ca mắc sốt xuất huyết

Gia Lai ghi nhận hơn 1.600 ca mắc sốt xuất huyết

Tin tức - Ngọc Thu - 1 giờ trước
Từ đầu năm đến nay, tỉnh Gia Lai ghi nhận hơn 1.600 ca mắc sốt xuất huyết với 304 ổ dịch, trong đó có 36 ổ dịch đang hoạt động. Sốt xuất huyết hiện đang diễn biến phức tạp tại các xã: Ia Hiao, Phú Thiện, Bàu Cạn, Chư Prông…
Bão số 5 suy yếu nhưng nguy cơ ngập úng, sạt lở rất cao do hoàn lưu gây mưa lớn ở miền Bắc và Bắc Trung Bộ

Bão số 5 suy yếu nhưng nguy cơ ngập úng, sạt lở rất cao do hoàn lưu gây mưa lớn ở miền Bắc và Bắc Trung Bộ

Tin tức - Hoàng Minh - 2 giờ trước
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, sáng 26/8, sau khi đổ bộ vào khu vực Bắc Trung Bộ, bão số 5 (tên quốc tế: Kajiki) đã suy yếu thành áp thấp nhiệt đới, sau đó nhanh chóng tan dần khi đi sâu vào đất liền. Tuy nhiên, hoàn lưu bão vẫn tiếp tục gây mưa lớn trên diện rộng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ về ngập lụt, lũ quét và sạt lở đất tại nhiều địa phương.
Ninh Bình: Dông lốc bất ngờ làm 1 người chết, 300 hộ dân bị ảnh hưởng

Ninh Bình: Dông lốc bất ngờ làm 1 người chết, 300 hộ dân bị ảnh hưởng

Tin tức - Quỳnh Trâm - 3 giờ trước
Tối 25/8, một trận dông lốc dữ dội bất ngờ ập xuống địa bàn phường Lý Thường Kiệt (tỉnh Ninh Bình), gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.
Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Nhà rông làng Kon Teo Đăk Lấp được xây dựng năm 1976, gắn với thời điểm lập làng. Nhà rông làm bằng vật liệu tự nhiên, nên cứ vài năm thì sửa chữa lại. Năm nay, sau khi xong vụ mùa, hơn 160 hộ dân trong làng họp và thống nhất sửa lại nhà rông cho mới, khang trang và chuẩn bị cho việc tổ chức các lễ hội của làng.
Nghệ An sau bão: Đồng bằng tan hoang, miền núi chạy lũ

Nghệ An sau bão: Đồng bằng tan hoang, miền núi chạy lũ

Thời sự - Thanh Hải - 4 giờ trước
Bão số 5 đang tan, để lại một bức tranh ngổn ngang, đổ nát ở các xã vùng đồng bằng. Trong khi đó, mưa lớn do ảnh hưởng của bão, đang khiến vùng miền núi Nghệ An cuống cuồng chạy lũ.
Bão số 5 đổ bộ khiến 1 người chết, 8 người bị thương

Bão số 5 đổ bộ khiến 1 người chết, 8 người bị thương

Thời sự - Hoàng Minh - 4 giờ trước
Theo thống kê nhanh đến sáng 26/8, bão số 5 đã khiến ít nhất 1 người thiệt mạng, 8 người bị thương. Nhiều địa phương ghi nhận tình trạng tốc mái, sập nhà, cây xanh gãy đổ và mất điện trên diện rộng.
Từ “Bình dân học vụ” đến “Bình dân học vụ số”

Từ “Bình dân học vụ” đến “Bình dân học vụ số”

Giáo dục - P.V - 6 giờ trước
Cách đây vừa tròn 80 năm, khi đất nước vừa giành được độc lập, hơn 95% dân số chưa biết đọc, biết viết, phong trào “Bình dân học vụ” ra đời với mục tiêu cấp bách là xóa nạn mù chữ, nâng cao trình độ văn hóa cho Nhân dân. Sau 80 năm Ngày đất nước hoàn toàn độc lập, phong trào “Bình dân học vụ số” ra đời với mục tiêu giúp người dân, đặc biệt là những đối tượng ít có điều kiện tiếp cận công nghệ, có thể nắm bắt và làm chủ công nghệ số, từ đó tham gia sâu hơn vào nền kinh tế số, xã hội số.
Thủ tướng gặp mặt, tri ân lực lượng Công an chi viện chiến trường miền Nam

Thủ tướng gặp mặt, tri ân lực lượng Công an chi viện chiến trường miền Nam

Thời sự - PV - 22:12, 25/08/2025
Chiều ngày 25/8, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp mặt, tri ân Ban Liên lạc Công an chi viện chiến trường miền Nam. Thủ tướng khẳng định, các đồng chí Công an chi viện chiến trường miền Nam là những biểu tượng của sự kiên trung, bất khuất, mưu trí, dũng cảm, không ngại gian khổ, hiểm nguy, sẵn sàng hy sinh vì độc lập, tự do của đất nước, dân tộc Việt Nam.
Đà Nẵng triệt phá đường dây tín dụng đen công nghệ cao xuyên quốc gia

Đà Nẵng triệt phá đường dây tín dụng đen công nghệ cao xuyên quốc gia

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 21:55, 25/08/2025
Tối 25/8, Công an TP. Đà Nẵng cho biết, Phòng Cảnh sát hình sự (PC02) vừa triệt phá thành công một đường dây “tín dụng đen” xuyên quốc gia với thủ đoạn hoàn toàn mới: Lợi dụng tài khoản iCloud của iPhone để cho vay, siết nợ và trục lợi bất chính với lãi suất tới 600%/năm.