Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Một ngày ở “vương quốc” sâm Ngọc Linh

Tiêu Dao - Hồ Ý - 09:21, 08/02/2022

Trên đỉnh mù sương của dãy Ngọc Linh, “thuốc giấu” của người dân Xơ Đăng, Giẻ Triêng nơi đại ngàn này chẳng ngờ lại được thành “quốc bảo”, không chỉ mang lại ấm no mà còn góp phần làm rạng danh xứ sở trên bản đồ dược liệu thế giới.

Một ngày ở “vương quốc” sâm Ngọc Linh

“Quốc bảo” trên đỉnh mù sương

Đứng trên mép núi, nơi những làn sương mờ lãng đãng phủ kín phía làng thung, anh Hồ Văn Tấn thôn 3, xã Trà Linh, huyện Nam Trà My, Quảng Nam hồ hởi chỉ tay lên những rặng cây rừng, bảo rằng “thuốc giấu” ở đó, có ở khắp mọi nơi của vùng núi Trà My, sang tận Đăk Glei (Kon Tum). Nhưng, muốn tìm nó không phải dễ. “Thuốc giấu” mọc ở rừng, là loại sâm Ngọc Linh tự nhiên nổi tiếng không chỉ trong nước, mà còn trên thế giới, sánh ngang với các loại sâm của Hàn Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản...

Sở dĩ gọi là “thuốc giấu”, bởi hàng trăm năm qua người dân Xơ Đăng, Giẻ Triêng ở dãy núi Ngọc Linh đã biết tới loại sâm này. Thủa ấy, ở những ngọn núi trên độ cao hơn 1.500m so với mực nước biển này, khi trời chuyển Đông, cái lạnh giá như cắt da, cắt thịt. Người Xơ Đăng, Giẻ Triêng vùng núi Ngọc Linh phải dùng thứ bột lá thuốc chống lạnh bí truyền tên “kă crâu” (thuốc giấu) để vượt qua mùa Đông. “Kă crâu” nằm sâu trong đất dưới những tảng lá rừng mục nát và rất khó tìm vào mùa Đông. Chỉ những người có tâm và thực sự hiểu biết về núi rừng mới có thể tìm được”, anh Hồ Văn Tấn bộc bạch như thế.

Kể chuyện về sâm, già làng Hồ Văn Du cười móm mém bảo, trước năm 2000, sâm này rẻ lắm! Già Du nhớ, năm 1994 già tìm được một ít sâm, lội bộ hơn 1 ngày đường ra chợ Tăk Pỏ thấy mọi người gùi từng gùi đi bán như khoai lang. Một ký lô (kg) sâm đủ tuổi chỉ khoảng hơn 1.000 đồng. Mà người ta còn mua với tâm lý bán tín bán nghi, sắc lên uống như nước chè vậy. Có người như ông Nguyễn Cao Bằng (thôn Tắk Lang) thời điểm những năm 90, khi biết đến loại sâm này cũng đã bắt đầu trồng thử, nhưng khi đó mỗi ký sâm Ngọc Linh chỉ có giá khoảng vài ngàn đồng, thậm chí có lúc không bán được khiến ông thua lỗ.

“Vậy mà ngoảnh lại, khi giá sâm Ngọc Linh tăng chóng mặt, đống lá ngày nào chỉ biết nấu nước uống nay đã hơn 10 triệu đồng mỗi ký lá tươi. Còn sâm củ thì đúng là một tấc lên trời, có thời điểm lên đến 150 - 200 triệu đồng/kg. Vậy là tiền thi nhau đổ về, người dân ở đây đổi đời từ đó!”, ông Nguyễn Cao Bằng kể lại.

Từ khi có dự án bảo tồn và phát triển cây sâm Ngọc Linh vào tháng 6/2016, đến tháng 6/2017, Thủ tướng Chính phủ đã công nhận Sâm Ngọc Linh là sản phẩm Quốc gia. Cây sâm Ngọc Linh đã trở thành “quốc bảo”, là loại cây làm giàu cho bà con Xơ Đăng.

Hạt sâm Ngọc Linh khi chín có màu đỏ, tỏa hương thơm
Hạt sâm Ngọc Linh khi chín có màu đỏ, tỏa hương thơm

Giấc mơ “cường quốc” nhân sâm

Bắt đầu từ năm 2019, UBND huyện Nam Trà My (Quảng Nam) đã tổ chức những Phiên chợ Sâm Ngọc Linh hằng tháng, với số lượng hàng chục gian hàng trưng bày giới thiệu các sản phẩm trên lĩnh vực nông, lâm nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và các sản phẩm làm ra từ các làng nghề trên địa bàn tỉnh, nhất là những sản phẩm đặc trưng của huyện Nam Trà My như: Sâm Ngọc Linh, các loại cây dược liệu. Những phiên chợ ấy đã thu về vài tỷ, vài chục tỷ từ sâm khiến người trồng sâm viên mãn.

Mỗi kg sâm Ngọc Linh hiện nay có giá dao động từ 70 triệu đồng đến hơn 190 triệu đồng tùy theo độ tuổi của sâm. Nhờ giá bán cao như vậy, đời sống của hàng trăm hộ đồng bào Xơ Đăng, Ca Dong ở huyện vùng cao Nam Trà My đã trở nên giàu có, hàng ngàn hộ đồng bào khác đã coi việc giữ rừng, trồng sâm là một nghề mới để vươn lên làm giàu.

Sâm Ngọc Linh được trồng bằng hạt hoặc củ, những cây giống được bảo vệ nghiêm ngặt
Sâm Ngọc Linh được trồng bằng hạt hoặc củ, những cây giống được bảo vệ nghiêm ngặt

Đã qua rồi cái thời đói đến mờ mắt và nghèo nàn, nhà cao tầng đã mọc san sát, đường ô tô cũng vào tận thôn làng heo hút trên đỉnh mây mù này. Ngay như bản làng cuối cùng là làng Tắk Lang nằm cao nhất trên sườn núi Ngọc Linh, nơi đây được xem là làng tỉ phú đầu tiên, bởi các đại gia sở hữu những vườn sâm “khủng” đều đang an cư, lạc nghiệp ngay chính ngôi làng này. Hoành tráng nhất vùng là cơ ngơi của gia đình “vua sâm” Hồ Văn Hình, người có vườn sâm lớn nhất làng.

“Bao đời nay người dân ở làng sống đều nhờ vào rừng. Cây sâm Ngọc Linh cũng nhờ thần rừng ban tặng. Chúng tôi sẽ dồn mọi tâm huyết để giữ những cánh rừng còn sót lại để nuôi cây sâm. Mình giữ rừng, mai sau con cháu còn có nguồn thu từ cây sâm nữa!”, già làng Hồ Văn Du chia sẻ.

Mùa Đông ở vùng cây “quốc bảo”, ở phía bên trên tầng cây những vạt nắng buổi trưa hiếm hoi xuyên qua tán lá, soi những đường nắng chéo xuống vườn sâm đang vào thời kỳ “ngủ đông”. Và biết đâu đấy, từ thánh địa sâm Ngọc Linh này, sẽ trở thành “cường quốc nhân sâm” như mong muốn của cả quốc gia, dân tộc.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An vừa phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội thảo phổ biến kỹ thuật trồng tỏi Sanuki cho đồng bào DTTS vùng núi cao Nghệ An. Hội thảo còn hướng đến mục tiêu quan trọng hơn là xây dựng chuỗi giá trị từ sản xuất đến bán hàng, góp phần thay đổi từ tư duy sản xuất ứng dụng KHCN đến quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Tin nổi bật trang chủ
Bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Ngày 17/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Lê Minh Hoan, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường, để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.
Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 1 giờ trước
Chiều ngày 17/5, các lực lượng chức năng đã tìm thấy 02 thi thể cuối cùng trong vụ sạt lở khi đang thi công tại công trường thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.
Rực rỡ Đêm hội Raglay Ninh Thuận

Rực rỡ Đêm hội Raglay Ninh Thuận

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 1 giờ trước
Tối 16/5, tại xã Phước Đại, UBND huyện Bác Ái đã diễn ra Chương trình nghệ thuật với chủ đề “Đêm hội Raglay”. Đây là chuỗi hoạt động nằm trong chương trình Lễ hội Văn hóa Raglay huyện Bác Ái lần thứ III- năm 2025. Chương trình có sự tham gia biểu diễn của trên 200 nghệ nhân, diễn viên đến từ các xã trên địa bàn huyện và diễn viên Trung tâm Văn hóa- Nghệ thuật tỉnh. Đến dự có ông Phạm Văn Hậu, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy- Chủ tịch HĐND tỉnh; lãnh đạo các sở ngành và đông đảo người dân địa phương.
Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Thể thao - T.Nhân - H.Trường - 2 giờ trước
Hướng tới Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025) và tiếp tục thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, ngày 17/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bình Định tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh Bình Định mở rộng năm 2025, với sự tham gia của 150 vận động viên.
Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Thời sự - Hoàng Quý - 2 giờ trước
Ngày 17/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam.
Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Công tác Dân tộc - T.Nhân - H.Trường - 2 giờ trước
Theo kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, tỉnh Bình Định đặt ra mục tiêu phấn đấu giảm từ 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường - 3 giờ trước
Nhằm nâng cao năng lực giám sát cho đội ngũ cán bộ, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Phú Yên vừa tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực tham gia giám sát, đánh giá thực hiện các dự án, tiểu dự án, nội dung thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719).
Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Trang địa phương - Mỹ Dung - 3 giờ trước
Sáng 17/5, tại Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh, Hội Nhà báo tỉnh, Trung tâm Truyền thông tỉnh, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Bảo tàng Báo chí Việt Nam đã tổ chức khai mạc Triển lãm “100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam” nhằm tái hiện chặng đường vẻ vang của báo chí cách mạng, tôn vinh những đóng góp của người làm báo trong sự nghiệp phát triển quê hương, đất nước.
Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Pháp luật - Ngọc Chí - 5 giờ trước
Sáng ngày 17/5, trao đổi với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, ông Phan Văn Hoàng – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum cho biết, việc huyện Đăk Hà yêu cầu dân làng dỡ bỏ nhà rông để xây dựng phòng học, trong khi người dân không đồng tình như báo nêu là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh.
JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

Kinh tế - An Yên - 5 giờ trước
Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An vừa phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội thảo phổ biến kỹ thuật trồng tỏi Sanuki cho đồng bào DTTS vùng núi cao Nghệ An. Hội thảo còn hướng đến mục tiêu quan trọng hơn là xây dựng chuỗi giá trị từ sản xuất đến bán hàng, góp phần thay đổi từ tư duy sản xuất ứng dụng KHCN đến quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 5 giờ trước
Thông tin từ lực lượng cứu nạn, cứu hộ cho biết, đến cuối giờ trưa nay (17/5) lực lượng chức năng đã tìm thấy thi thể 03 nạn nhân trong vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.